(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုနဲ့ ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးဆောင်ရွက်မှု နောက်ဆုံးအခြေအနေကို တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရှိကြောင်း ဓါတ်ခွဲအတည်ပြုခံရသူတွေထဲမှာ ဒီရောဂါလက္ခဏာ မပြသလို၊ သတ်မှတ်စောင့်ကြည့်ခံရတဲ့ ၁၄ ရက်ကို ကျော်လွန်ပြီးမှ ရောဂါဖြစ်လာသူလည်း ရှိနေပါပြီ။ ဒီလိုအချိန်မှာ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အရေးတကြီးသတိထားဖို့ လိုနေကြောင်း နိုင်ငံတော်ရဲ့အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကလည်း သတိပေးထားပါတယ်။ COVID-19 ကြောင့် လတ်တလော အသက်ဆုံးရှုံးရသူတွေဟာ နာတာရှည်ရောဂါသည်တွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် ဒီလိုလူတွေ အထူးသတိထားဖို့လိုတယ်လို့ ကျန်းမာရေးကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက ပြောပြသွားမှာပါ။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ မနေ့ကည ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ထပ်မံတွေ့ရှိတဲ့ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ နံပါတ် ၂၃ ဟာ ပထမဦးဆုံးလူနာနံပါတ် ၁ ရဲ့ မိခင်ဖြစ်သူလို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အသက် ၅၈နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဒီအမျိုးသမီးမှာ ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာ တစုံတရာပြသခြင်းမရှိခဲ့သလို သူ့ကို အသွားအလာကန့်သတ်ပြီး သီးခြားထားရှိတဲ့ ၁၄ရက်တာကာလကိုလည်း ကျော်လွန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုပြီးချိန်အထိ ရောဂါလက္ခဏာမတွေ့ရှိသေးပေမယ့် တီးတိန်မြို့နယ် ပြည်သူ့ဆေးရုံမှာထားရှိပြီး လိုအပ်တဲ့ကုသမှုတွေကို ဆောင်ရွက်ပေးနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒီကနေ့ မနက်အစောပိုင်းမှာလည်း ထပ်တိုးလူနာ နောက်ထပ် ၄ ဦးကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာအသစ် ၅ ဦးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်က ဒီကနေ့မနက်မှာ အွန်လိုင်းကနေတဆင့်ပြုလုပ်တဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်ကပြည်သူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံချိန်အစမှာ အခုလိုသတိပေးပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“မနေ့ကညကနဲ့ ဒီမနက်ဆိုလို့ရှိရင် COVID Positive ဖြစ်တဲ့လူနာ ၅ယောက်တွေ့ပါတယ်။ ဒီ ၅ယောက်ထဲမှာ တယောက်ကတော့ တီးတိန်က ပထမဦးဆုံးတွေ့တဲ့ လူနာရဲ့မိခင်ပေါ့နော်။ အဲမှာ နည်းနည်းလေးထူးခြားတာက စဉ်းစားစရာက တကယ်တော့ Quarantine နှစ်ပတ်ကျော်ပြီးမှ တွေ့တဲ့ဟာဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တွေ့တဲ့ လေးယောက်ထဲမှာဆိုရင် နှစ်ယောက်ကတော့ နိုင်ငံခြားအဆက်အသွယ်ရှိပေမယ့် နှစ်ယောက်ကတော့မရှိဘူး။ ဒီပြည်တွင်းကလည်း ဘယ်မှမသွားခဲ့ဘူး။ သိသလောက်တော့ နိုင်ငံခြားကပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ ထိတွေ့မှုမရှိဘူးပေါ့နော်။ ဒါကတော့ သိသလောက်ပေါ့။ မသိပဲနဲ့ ဟိုသွားဒီသွားထိတွေ့တာတွေတော့ ရှိနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အားလုံးသိပ်ပြီးတော့ သတိထားဖို့လိုတယ်ဆိုတာ ကျမထပ်ပြီးတော့ သတိပေးချင်ပါတယ်။”
မြန်မာပြည်ထဲကို နယ်စပ်ကနေတဆင့် ပြန်ဝင်လာသူတွေ သိန်းနဲ့ချီ ရှိနေတာကြောင့် ဒီလူတွေမှာ ရောဂါပိုးရှိခဲ့ရင် လာမယ့် နှစ်ပတ် သုံးပတ်တာကာလဟာ အလွန်အရေးကြီးပြီး ပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြင်ဆင်ထားရမယ်လို့ အတိုင်ပင်ခံက ပြောခဲ့ပါတယ်။
“နောက်နှစ်ပတ်။ သုံးပတ်ဟာ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ထိုင်းဘက်ကနေပြီးတော့ နယ်စပ်ကိုကျော်ဖြတ်ပြီးတော့ ပြန်လာတဲ့ ကျမတို့ပြည်သူတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အများကြီးဆိုတာ တခါတည်း သောင်းနဲ့သိန်းနဲ့ချီပြီးတော့ ရှိတယ်။ ဒီတတိုင်းပြည်လုံးကိုပြန့်သွားတယ်။ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာကို ပြန်ကြတယ်ပေါ့။ တချို့ကတော့ နယ်စပ်နားမှာပဲ Quarantine နေတဲ့ လူတွေရှိတယ်။ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာ ပြန်ပြီးတော့ Quarantine နေတဲ့သူတွေရှိတယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီမှာရောဂါပိုးရှိနေတယ်ဆိုရင် နောက်တပတ် နှစ်ပတ်အတွင်းမှာ ပေါ်စရာရှိတယ်။ ဒါကိုကျမတို့ကနေပြီးတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ပြင်ဆင်ထားရမယ်။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနတခုလုံးကလည်း တတိုင်းပြည်လုံးမှာ တတ်နိုင်သလောက်တော့ ပြင်ဆင်ထားပြီးပြီ။ ပြည်သူတွေကလည်း စိတ်ဓာတ်ကိုပြင်ဆင်ထားရမယ်။”
ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ပိုးတွေ့ခဲ့တဲ့ လူနာနံပါတ် ၂၃ နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အထွေထွေရောဂါ အထူးကုဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာမိုးအောင်ကျော်နိုင်က အခုလိုသုံးသပ်ထားပါတယ်။
“သူသည်Contact ရှိလို့ စစ်ဆေးလိုက်မိလို့သာ ပိုးရှိမှန်းသိတယ်။ လက္ခဏာ မရှိဘူးပေါ့။ အဲလိုလူတွေ Community ထဲမှာ အများကြီးရှိနေနိုင်သေးတယ်ပေါ့။ ဒီရောဂါကို တိုက်နိုင်တဲ့သူကတော့ နှစ်ပတ်နေပြီး ပြန်စစ်လိုက်ရင် ပျောက်ကင်းတဲ့နှစ်ယောက်ကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့စာရင်းအရ ထွက်လာပြီပေါ့နော်။ အဲတော့ သူတို့ကတော့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကိုကင်းစင်သွားအောင် တိုက်ထုတ်နိုင်တဲ့အုပ်စုထဲမှာ ပါသွားတာပေါ့။ သူတို့တွေမှာတောင် တခါပြန်စစ်ဆေးရင် ပြန်ပေါ်လာနိုင်တာလည်း ရှိတယ်။ ပြီးတော့ဗိုင်းရပ်စ်က တနေရာရာမှာခိုအောင်းနေမယ်၊ လက္ခဏာမပြဘူး။ သို့သော် ကိုယ့်ရဲ့ကိုယ်ခံအားစနစ်ကျတဲ့အခါမှာ သူကပြန်ထွက်လာတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်ပေါ့နော်။ အဲတော့ ဆရာကတော့ ဒီတွေ့တဲ့အပေါ်မှာ အဲလိုသုံးသပ်မိတယ်။”
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့မနက်အစောပိုင်း ထုတ်ပြန်ပြီးချိန်အထိဆို မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ COVID-19 ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ ၂၇ ဦးအထိ ရှိထားပြီး၊ ရောဂါပျောက်ကင်းသွားသူ ၂ ဦးနဲ့ သေဆုံးခဲ့သူ ၃ ဦးအထိ ရှိထားပါတယ်။
သေဆုံးခဲ့သူတွေဟာ နာတာရှည်ရောဂါသည်တွေဖြစ်ပြီး ဒီရောဂါဖြစ်သူအများစုဟာလည်း သွေးတိုး၊ ဆီးချိုရောဂါသည်တွေဖြစ်နေတာကြောင့် ဒီလူနာတွေအနေနဲ့ အထူးဂရုစိုက်နေထိုင်ဖို့လိုကြောင်းကို ဒေါက်တာမိုးအောင်ကျော်နိုင်က အခုလိုလမ်းညွှန်ထားပါတယ်။
“ဒီနာတာရှည်ဝေဒနာသည်တွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ရောဂါကို ထိန်းသိမ်းတဲ့ဆေးဝါးတွေကို သုံးပြီးတော့ ဘောင်အတွင်းမှာထားဖို့လိုတယ်။ ဥပမာ ဆီးချိုသမားဆိုရင် ဆီးချိုဆေးသောက်နေတယ်။ သူ့ရဲ့သကြားဓာတ်ကိုသာမာန်လူ တယောက်ရဲ့ဘောင်ထဲမှာ ရှိအောင် သူ့အနေနဲ့ အစားအသောက်နဲ့ဆေးဝါးနဲ့ ချင့်ချိန်နေရမယ်။ အဲလိုပဲသွေးတိုးသမားသည်လည်း သူ့သွေးပေါင်ကို သတ်မှတ်တဲ့ဘောင်အတွင်းရှိအောင် ထိန်းသိမ်းရမယ်။ နှလုံးရောဂါသည်ဆို ပိုအရေးကြီးတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားထားတဲ့ ဆေးတွေကိုသောက်ပြီးတော့ ကျန်းမာနေအောင် ဆောင်ရွက်ထားရမယ်။ ဒါကတော့ ကိုယ့်ရဲ့ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရွက်ရမယ့်ဟာပေါ့။”
နာတာရှည်ရောဂါသည်တွေအနေနဲ့ နဂိုရောဂါအခံကို တည်ငြိမ်အောင်ကုသဖို့လိုသလို ပုံမှန်ကျန်းမာရေးကောင်းသူတွေအနေနဲ့လည်း ပေါ့ပေါ့ဆဆမနေဖို့ကို သတိပေးထားပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားကောင်းအောင်နေထိုင်ဖို့လိုသလို အပြင်ကပြန်လာပြီးတိုင်း လက်ကိုသန့်စင်ပြီး ပစ္စည်းတွေကိုလည်း သန့်စင်ပေးဖို့လိုတယ်လို့ မှာကြားထားပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ညွှန်ကြားချက်တွေအတိုင်း လိုက်နာနေထိုင်ပြီး မလိုအပ်ပဲ အိမ်ပြင်မထွက်ဖို့ကိုလည်း အထူးသတိပေးထားပါတယ်။
COVID-19 ရောဂါပြန့်ပွားမှုကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ အထောက်အကူပြုဖို့အတွက် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ်ကနေရောက်ရှိလာတဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် ၁၂ဦးဟာလည်း ဒီကပညာရှင်တွေနဲ့အတူ ပူးတွဲဆောင်ရွက်နေတာ နှစ်ရက်ရှိပြီဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့မှာ ၁၄ရက်တာ နေထိုင်သွားမှာဖြစ်ပြီး COVID-19 ရောဂါ ကုသရေးနဲ့ ရှာဖွေရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမှာပါ။
ဒီကနေ့စာရင်းတွေအရဆိုရင်တော့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံနဲ့နယ်မြေပေါင်း ၂၁၀ မှာ လူပေါင်း ၁၆သိန်းကျော်ကို ကူးစက်ခဲ့တာပါ။ ဒီရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူ ၉၆,၀၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး ရောဂါသက်သာလာသူ အရေအတွက်ဟာလည်း ၃၆၀,၀၀၀ ကျော်ရှိထားပြီဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ရောဂါလက်ခဏာမပွ ကူးစကျသူ ရှိလာတာကွောင့ျ ပိုသတိထားကွဖို့လိုအပျ
မွနျမာနိုငျငံတှငျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုနဲ့ ရောဂါထိနျးခြုပျရေးဆောငျရှကျမှု နောကျဆုံးအခွအေနကေို တငျဆကျပေးပါမယျ။
မွနျမာနိုငျငံတှငျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈရှိကွောငျး ဓါတျခှဲအတညျပွုခံရသူတှထေဲမှာ ဒီရောဂါလက်ခဏာ မပွသလို၊ သတျမှတျစောင့ျကွည့ျခံရတဲ့ ၁၄ ရကျကို ကြောျလှနျပွီးမှ ရောဂါဖွဈလာသူလညျး ရှိနပေါပွီ။ ဒီလိုအခြိနျမှာ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ အရေးတကွီးသတိထားဖို့ လိုနကွေောငျး နိုငျငံတောျရဲ့အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျကလညျး သတိပေးထားပါတယျ။ COVID-19 ကွောင့ျ လတျတလော အသကျဆုံးရှုံးရသူတှဟော နာတာရှညျရောဂါသညျတှေ ဖွဈနတောကွောင့ျ ဒီလိုလူတှေ အထူးသတိထားဖို့လိုတယျလို့ ကနြျးမာရေးကြှမျးကငြျသူတှကေ ပွောပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက ပွောပွသှားမှာပါ။
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ မနေ့ကည ထုတျပွနျခကြျထဲမှာ ထပျမံတှေ့ရှိတဲ့ ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ နံပါတျ ၂၃ ဟာ ပထမဦးဆုံးလူနာနံပါတျ ၁ ရဲ့ မိခငျဖွဈသူလို့ ဖောျပွထားပါတယျ။ အသကျ ၅၈နှဈအရှယျရှိပွီဖွဈတဲ့ ဒီအမြိုးသမီးမှာ ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာ တစုံတရာပွသခွငျးမရှိခဲ့သလို သူ့ကို အသှားအလာကန့ျသတျပွီး သီးခွားထားရှိတဲ့ ၁၄ရကျတာကာလကိုလညျး ကြောျလှနျခဲ့ပွီး ဖွဈပါတယျ။ ဓာတျခှဲအတညျပွုပွီးခြိနျအထိ ရောဂါလက်ခဏာမတှေ့ရှိသေးပမေယ့ျ တီးတိနျမွို့နယျ ပွညျသူ့ဆေးရုံမှာထားရှိပွီး လိုအပျတဲ့ကုသမှုတှကေို ဆောငျရှကျပေးနတေယျလို့ သိရပါတယျ။
ဒီကနေ့ မနကျအစောပိုငျးမှာလညျး ထပျတိုးလူနာ နောကျထပျ ၄ ဦးကို ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီ ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာအသဈ ၅ ဦးနဲ့ ပတျသကျပွီး နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျက ဒီကနေ့မနကျမှာ အှနျလိုငျးကနတေဆင့ျပွုလုပျတဲ့ ရှမျးပွညျနယျကပွညျသူတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခြိနျအစမှာ အခုလိုသတိပေးပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
“မနေ့ကညကနဲ့ ဒီမနကျဆိုလို့ရှိရငျ COVID Positive ဖွဈတဲ့လူနာ ၅ယောကျတှေ့ပါတယျ။ ဒီ ၅ယောကျထဲမှာ တယောကျကတော့ တီးတိနျက ပထမဦးဆုံးတှေ့တဲ့ လူနာရဲ့မိခငျပေါ့နောျ။ အဲမှာ နညျးနညျးလေးထူးခွားတာက စဉျးစားစရာက တကယျတော့ Quarantine နှဈပတျကြောျပွီးမှ တှေ့တဲ့ဟာဖွဈပါတယျ။ နောကျတှေ့တဲ့ လေးယောကျထဲမှာဆိုရငျ နှဈယောကျကတော့ နိုငျငံခွားအဆကျအသှယျရှိပမေယ့ျ နှဈယောကျကတော့မရှိဘူး။ ဒီပွညျတှငျးကလညျး ဘယျမှမသှားခဲ့ဘူး။ သိသလောကျတော့ နိုငျငံခွားကပုဂ်ဂိုလျတှနေဲ့ ထိတှေ့မှုမရှိဘူးပေါ့နောျ။ ဒါကတော့ သိသလောကျပေါ့။ မသိပဲနဲ့ ဟိုသှားဒီသှားထိတှေ့တာတှတေော့ ရှိနိုငျတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ အားလုံးသိပျပွီးတော့ သတိထားဖို့လိုတယျဆိုတာ ကမြထပျပွီးတော့ သတိပေးခငြျပါတယျ။”
မွနျမာပွညျထဲကို နယျစပျကနတေဆင့ျ ပွနျဝငျလာသူတှေ သိနျးနဲ့ခြီ ရှိနတောကွောင့ျ ဒီလူတှမှော ရောဂါပိုးရှိခဲ့ရငျ လာမယ့ျ နှဈပတျ သုံးပတျတာကာလဟာ အလှနျအရေးကွီးပွီး ပွညျသူတှအေနနေဲ့လညျး စိတျဓာတျပိုငျးဆိုငျရာပွငျဆငျထားရမယျလို့ အတိုငျပငျခံက ပွောခဲ့ပါတယျ။
“နောကျနှဈပတျ။ သုံးပတျဟာ သိပျအရေးကွီးပါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ထိုငျးဘကျကနပွေီးတော့ နယျစပျကိုကြောျဖွတျပွီးတော့ ပွနျလာတဲ့ ကမြတို့ပွညျသူတှေ အမြားကွီးရှိပါတယျ။ အမြားကွီးဆိုတာ တခါတညျး သောငျးနဲ့သိနျးနဲ့ခြီပွီးတော့ ရှိတယျ။ ဒီတတိုငျးပွညျလုံးကိုပွန့ျသှားတယျ။ ကိုယ့ျရပျကိုယ့ျရှာကို ပွနျကွတယျပေါ့။ တခြို့ကတော့ နယျစပျနားမှာပဲ Quarantine နတေဲ့ လူတှရှေိတယျ။ ကိုယ့ျရပျကိုယ့ျရှာ ပွနျပွီးတော့ Quarantine နတေဲ့သူတှရှေိတယျ။ ပွီးတော့ အဲဒီမှာရောဂါပိုးရှိနတေယျဆိုရငျ နောကျတပတျ နှဈပတျအတှငျးမှာ ပေါျစရာရှိတယျ။ ဒါကိုကမြတို့ကနပွေီးတော့ ကိုယ့ျကိုယျကိုယျပွငျဆငျထားရမယျ။ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနတခုလုံးကလညျး တတိုငျးပွညျလုံးမှာ တတျနိုငျသလောကျတော့ ပွငျဆငျထားပွီးပွီ။ ပွညျသူတှကေလညျး စိတျဓာတျကိုပွငျဆငျထားရမယျ။”
ရောဂါလက်ခဏာမပွဘဲ ပိုးတှေ့ခဲ့တဲ့ လူနာနံပါတျ ၂၃ နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အထှထှေရေောဂါ အထူးကုဆရာဝနျကွီး ဒေါကျတာမိုးအောငျကြောျနိုငျက အခုလိုသုံးသပျထားပါတယျ။
“သူသညျContact ရှိလို့ စဈဆေးလိုကျမိလို့သာ ပိုးရှိမှနျးသိတယျ။ လက်ခဏာ မရှိဘူးပေါ့။ အဲလိုလူတှေ Community ထဲမှာ အမြားကွီးရှိနနေိုငျသေးတယျပေါ့။ ဒီရောဂါကို တိုကျနိုငျတဲ့သူကတော့ နှဈပတျနပွေီး ပွနျစဈလိုကျရငျ ပြောကျကငျးတဲ့နှဈယောကျကို မွနျမာနိုငျငံရဲ့စာရငျးအရ ထှကျလာပွီပေါ့နောျ။ အဲတော့ သူတို့ကတော့ ဒီဗိုငျးရပျဈကိုကငျးစငျသှားအောငျ တိုကျထုတျနိုငျတဲ့အုပျစုထဲမှာ ပါသှားတာပေါ့။ သူတို့တှမှောတောငျ တခါပွနျစဈဆေးရငျ ပွနျပေါျလာနိုငျတာလညျး ရှိတယျ။ ပွီးတော့ဗိုငျးရပျဈက တနရောရာမှာခိုအောငျးနမေယျ၊ လက်ခဏာမပွဘူး။ သို့သောျ ကိုယ့ျရဲ့ကိုယျခံအားစနဈကတြဲ့အခါမှာ သူကပွနျထှကျလာတာမြိုးလညျး ဖွဈနိုငျတယျပေါ့နောျ။ အဲတော့ ဆရာကတော့ ဒီတှေ့တဲ့အပေါျမှာ အဲလိုသုံးသပျမိတယျ။”
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့မနကျအစောပိုငျး ထုတျပွနျပွီးခြိနျအထိဆို မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ COVID-19 ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ ၂၇ ဦးအထိ ရှိထားပွီး၊ ရောဂါပြောကျကငျးသှားသူ ၂ ဦးနဲ့ သဆေုံးခဲ့သူ ၃ ဦးအထိ ရှိထားပါတယျ။
သဆေုံးခဲ့သူတှဟော နာတာရှညျရောဂါသညျတှဖွေဈပွီး ဒီရောဂါဖွဈသူအမြားစုဟာလညျး သှေးတိုး၊ ဆီးခြိုရောဂါသညျတှဖွေဈနတောကွောင့ျ ဒီလူနာတှအေနနေဲ့ အထူးဂရုစိုကျနထေိုငျဖို့လိုကွောငျးကို ဒေါကျတာမိုးအောငျကြောျနိုငျက အခုလိုလမျးညှှနျထားပါတယျ။
“ဒီနာတာရှညျဝဒေနာသညျတှအေနနေဲ့ ကိုယ့ျရဲ့ရောဂါကို ထိနျးသိမျးတဲ့ဆေးဝါးတှကေို သုံးပွီးတော့ ဘောငျအတှငျးမှာထားဖို့လိုတယျ။ ဥပမာ ဆီးခြိုသမားဆိုရငျ ဆီးခြိုဆေးသောကျနတေယျ။ သူ့ရဲ့သကွားဓာတျကိုသာမာနျလူ တယောကျရဲ့ဘောငျထဲမှာ ရှိအောငျ သူ့အနနေဲ့ အစားအသောကျနဲ့ဆေးဝါးနဲ့ ခငြ့ျခြိနျနရေမယျ။ အဲလိုပဲသှေးတိုးသမားသညျလညျး သူ့သှေးပေါငျကို သတျမှတျတဲ့ဘောငျအတှငျးရှိအောငျ ထိနျးသိမျးရမယျ။ နှလုံးရောဂါသညျဆို ပိုအရေးကွီးတယျ။ သတျမှတျထားတဲ့ ဆရာဝနျညှှနျကွားထားတဲ့ ဆေးတှကေိုသောကျပွီးတော့ ကနြျးမာနအေောငျ ဆောငျရှကျထားရမယျ။ ဒါကတော့ ကိုယ့ျရဲ့ရောဂါနဲ့ ပတျသကျပွီး ဆောငျရှကျရမယ့ျဟာပေါ့။”
နာတာရှညျရောဂါသညျတှအေနနေဲ့ နဂိုရောဂါအခံကို တညျငွိမျအောငျကုသဖို့လိုသလို ပုံမှနျကနြျးမာရေးကောငျးသူတှအေနနေဲ့လညျး ပေါ့ပေါ့ဆဆမနဖေို့ကို သတိပေးထားပါတယျ။ ကိုယျခံအားကောငျးအောငျနထေိုငျဖို့လိုသလို အပွငျကပွနျလာပွီးတိုငျး လကျကိုသန့ျစငျပွီး ပစ်စညျးတှကေိုလညျး သန့ျစငျပေးဖို့လိုတယျလို့ မှာကွားထားပါတယျ။ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ညှှနျကွားခကြျတှအေတိုငျး လိုကျနာနထေိုငျပွီး မလိုအပျပဲ အိမျပွငျမထှကျဖို့ကိုလညျး အထူးသတိပေးထားပါတယျ။
COVID-19 ရောဂါပွန့ျပှားမှုကို တိုကျဖကြျရာမှာ အထောကျအကူပွုဖို့အတှကျ တရုတျနိုငျငံ၊ ယူနနျပွညျနယျကနရေောကျရှိလာတဲ့ ဆေးဘကျဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျပညာရှငျ ၁၂ဦးဟာလညျး ဒီကပညာရှငျတှနေဲ့အတူ ပူးတှဲဆောငျရှကျနတော နှဈရကျရှိပွီဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့မှာ ၁၄ရကျတာ နထေိုငျသှားမှာဖွဈပွီး COVID-19 ရောဂါ ကုသရေးနဲ့ ရှာဖှရေေးလုပျငနျးတှမှော ပူးပေါငျးဆောငျရှကျသှားမှာပါ။
ဒီကနေ့စာရငျးတှအေရဆိုရငျတော့ ကမ်ဘာ့နိုငျငံနဲ့နယျမွပေေါငျး ၂၁၀ မှာ လူပေါငျး ၁၆သိနျးကြောျကို ကူးစကျခဲ့တာပါ။ ဒီရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူ ၉၆,၀၀၀ ကြောျရှိခဲ့ပွီး ရောဂါသကျသာလာသူ အရအေတှကျဟာလညျး ၃၆၀,၀၀၀ ကြောျရှိထားပွီဖွဈပါတယျ။
