သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

စစ်ဘေး နဲ့ ကပ်ဘေး တချိန်တည်း ကြုံရတဲ့ ကချင်ဒေသခံများ


ကချင်ပြည်နယ် ဗန်းမော်ကို ရောက်လာတဲ့ စစ်ရှောင်များ။ မေလ ၂၀၊ ၂၀၂၁။ ဓာတ်ပုံ - AFP PHOTO / KACHINWAVES
ကချင်ပြည်နယ် ဗန်းမော်ကို ရောက်လာတဲ့ စစ်ရှောင်များ။ မေလ ၂၀၊ ၂၀၂၁။ ဓာတ်ပုံ - AFP PHOTO / KACHINWAVES

(Zawgyi/ Unicode)

စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIA အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာ ၃ ရွာလောက်က ဒေသခံ ၂၀၀ လောက် နေရပ်စွန့်ခွာ ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ သူတို့ ခိုလှုံနေကြတဲ့ ကျေးရွာတွေမှာလည်း ကိုဗစ်သံသယ လူနာတွေ ရှိနေတာကြောင့် စိုးရိမ်စရာဖြစ်နေ ပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေအတွက် Covid ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေအပြင် ဆေးဝါးနဲ့ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုတွေ လိုအပ်နေတဲ့အကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို ကိုခင်မောင်စိုးမင်း ကတင်ပြပါမယ်။

ဒီလ ဇူလိုင်လ ၁၄ ရက်ကနေမှာ ဖားကန့်နဲ့ ကားမိုင်းအကြားက နမ့်ယားရွာအနီးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIA အကြား တိုက်ပွဲတွေ စတင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက် နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဆိုသလို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး ၁၉ ရက်နေ့မှာလည်း လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။ လတ်တလော ဖြစ်ပွားတဲ့တိုက်ပွဲကြောင့် တံတားညီနောင်၊ ခွန်ဆိုင်ဇွပ်နဲ့ ဂေါ်လိုယန် စတဲ့ရွာတွေက ရွာသားတွေဟာ ဆိုင်းဖရာရွာ ဘုရားကျောင်းမှာ ထွက်ပြေး ခိုလှုံနေကြောင်း ဒေသခံ တဦးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။

“ဆိုင်းဖရာ နှစ်ချင်းဘုရားကျောင်းမှာ။ အားလုံး စာရင်း ပြုစုထားတာက ၁၉၅ ယောက်။ ၃ ရွာက။ အဲဒီ တံတားညီနောင်ရော၊ ဂေါ်လိုယန်ရော၊ ခွန်ဆိုင်ရောဟုတ်တယ်။ အိမ်ခြေကတော့ ၅၃အ ိမ်။ တချို့တွေက ပြန်မလာရဲသေးဘူးခင်ဗျ။ လက်နက်ကြီးတွေ ရမ်းထုနေလို့။ မနေ့ကထိတော့ လက်နက်ကြီးတွေ ထုနေတုံးပဲ ခင်ဗျ။ ”

စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ ခိုလှုံနေကြတဲ့ ဆိုင်းဖရာရွာမှာ Covid 19 သံသယလူနာတွေရှိနေတာကြောင့် ဒုက္ခသည်တွေဟာ နောက်ထပ် စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေကို ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။

“ ဆိုင်းဖရာမှာ မနေ့ကနေ Covid Positive တွေ့တယ်ဆိုပြီး အဲဒါ အားလုံး လန့်နေကြတာ။ တချို့တွေကျတော့ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ရွာမှာပဲ လက်နက်ကြီးပဲ ထုထု ဘာပဲ ထုထု၊ ရွာမှာပဲ သွားနေတာ ကောင်းတယ်ဆိုပြီး တချို့တွေက ပြန်လာတာတွေ ရှိတယ်ခင်ဗျ။ အဲဒီ ရောဂါဖြစ်ရင် ပိုဆိုးမှာဆိုပြီးတော့။ အခုလောလောဆည် အရေးကြီးနေတာက Covid နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတို့ အဲဒါတွေတော့ အရေးတကြီး လိုအပ်မယ် ထင်တယ်ခင်ဗျ။”

ဆိုင်းဖရာရွာက ရပ်မိရပ်ဖ တစ်ဦးကတော့ ကျေးရွာအတွင်းမှာ Covid အတည်ပြုလူနာ ရှိတာကြောင့် အသွားအလာ ကန့်သတ်တာတွေ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ပြောပါတယ်။

“ အဲဒီထဲမှာ Positive တွေ့တဲ့ ပိုးတွေ့လူနာရှိတယ်ဆိုပြီးမှ အခုက တော်တော်လေးကို စိုးရိမ်ရတယ်။ ကျနော်တို့က လူစု လူဝေး အရမ်းကြီးလုပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ပိုပြီးမှ ပြန့်နှံသွားမယ်၊ ခက်ခဲသွားမယ် အဲဒါတွေလည်း စိုးရိမ်တာပေါ့။ ဒါကြောင့်မို့ ကျနော်တို့က စစ်ရှောင် ထားတဲ့နေရာမှာတော့ သွားသွား လာလာ ဝင်ဝင် ထွက်ထွက် မလုပ်ကြဖို့လည်း ပြောထားပါတယ်ခင်ဗျ။”

၁၅ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းက နမ့်ယားအခြေစိုက် စစ်တပ်စခန်းက လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်ရာမှာ ဆိုင်းဖရာရွာတွင်း ကျရောက်ပေါက်ကွဲတာကြောင့် အရပ်သား ၆ ဦး ထိခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ Covid 19 ကြောင့် အသွားအလာ ကန့်သတ်ထားလို့ ဒဏ်ရာရသူတွေကို ဆေးရုံကို မပို့ဆောင်နိုင်ဘဲ ဆိုင်းဖရာရွာမှာပဲ ကုသပေးနေပြီး သူတို့ အတွက် ဆေးဝါးလိုအပ်နေပါတယ်။ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကြာမှာလည်း ရာသီတုပ်ကွေးနဲ့ ဝမ်းပျက် ဝမ်းလျောရောဂါဖြစ်သူတွေ ရှိနေတာကြောင့် ဆေးဝါးလိုအပ်ချက်တွေရှိနေတယ်လို့ ဒေသခံ တွေက ပြောပါတယ်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် ကချင်ပြညနယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIA အကြား မတ်လအတွင်းတည်းက တိုက်ပွဲတွေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှာ လက်ရှိအခြေအနေမှာ တော့ ကချင်ပြည်နယ်မှာ သာမက စစ်ကိုင်းတိုင်းအထိ တိုက်ပွဲတွေ ကျယ်ပြန့်လာနေပါတယ်။

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

(Unicode)

စဈဘး နဲ့ ကပျဘေး တခြိနျထဲ ကွုံရတဲ့ ကခငြျဒသေခံမြား

စဈကောငျစီတပျနဲ့ KIA အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားနတေဲ့ ကခငြျပွညျနယျ ဖားကန့ျမွို့နယျထဲက ကြေးရှာ ၃ ရှာလောကျက ဒသေခံ ၂၀၀ လောကျ နရေပျစှန့ျခှာ ဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။ သူတို့ ခိုလှုံနကွေတဲ့ ကြေးရှာတှမှောလညျး ကိုဗဈသံသယ လူနာတှေ ရှိနတောကွောင့ျ စိုးရိမျစရာဖွဈနေ ပါတယျ။ ဒုက်ခသညျတှအေတှကျ Covid ကာကှယျရေးပစ်စညျးတှအေပွငျ ဆေးဝါးနဲ့ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှုတှေ လိုအပျနတေဲ့အကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို ကိုခငျမောငျစိုးမငျး ကတငျပွပါမယျ။

ဒီလ ဇူလိုငျလ ၁၄ ရကျကနမှော ဖားကန့ျနဲ့ ကားမိုငျးအကွားက နမ့ျယားရှာအနီးမှာ စဈကောငျစီတပျနဲ့ KIA အကွား တိုကျပှဲတှေ စတငျခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောကျ နေ့စဉျရကျဆကျ ဆိုသလို တိုကျပှဲဖွဈပှားနပွေီး ၁၉ ရကျနေ့မှာလညျး လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျတာတှေ ရှိနပေါတယျ။ လတျတလော ဖွဈပှားတဲ့တိုကျပှဲကွောင့ျ တံတားညီနောငျ၊ ခှနျဆိုငျဇှပျနဲ့ ဂေါျလိုယနျ စတဲ့ရှာတှကေ ရှာသားတှဟော ဆိုငျးဖရာရှာ ဘုရားကြောငျးမှာ ထှကျပွေး ခိုလှုံနကွေောငျး ဒသေခံ တဦးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဆိုငျးဖရာ နှဈခငြျးဘုရားကြောငျးမှာ။ အားလုံး စာရငျး ပွုစုထားတာက ၁၉၅ ယောကျ။ ၃ ရှာက။ အဲဒီ တံတားညီနောငျရော၊ ဂေါျလိုယနျရော၊ ခှနျဆိုငျရောဟုတျတယျ။ အိမျခွကေတော့ ၅၃အ ိမျ။ တခြို့တှကေ ပွနျမလာရဲသေးဘူးခငျဗြ။ လကျနကျကွီးတှေ ရမျးထုနလေို့။ မနေ့ကထိတော့ လကျနကျကွီးတှေ ထုနတေုံးပဲ ခငျဗြ။ ”

စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ ခိုလှုံနကွေတဲ့ ဆိုငျးဖရာရှာမှာ Covid 19 သံသယလူနာတှရှေိနတောကွောင့ျ ဒုက်ခသညျတှဟော နောကျထပျ စိုးရိမျစရာ အခွအေနကေို ရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။
“ ဆိုငျးဖရာမှာ မနေ့ကနေ Covid Positive တှေ့တယျဆိုပွီး အဲဒါ အားလုံး လန့ျနကွေတာ။ တခြို့တှကေတြော့ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ ရှာမှာပဲ လကျနကျကွီးပဲ ထုထု ဘာပဲ ထုထု၊ ရှာမှာပဲ သှားနတော ကောငျးတယျဆိုပွီး တခြို့တှကေ ပွနျလာတာတှေ ရှိတယျခငျဗြ။ အဲဒီ ရောဂါဖွဈရငျ ပိုဆိုးမှာဆိုပွီးတော့။ အခုလောလောဆညျ အရေးကွီးနတောက Covid နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကာကှယျရေးပစ်စညျးတို့ အဲဒါတှတေော့ အရေးတကွီး လိုအပျမယျ ထငျတယျခငျဗြ။”
ဆိုငျးဖရာရှာက ရပျမိရပျဖ တဈဦးကတော့ ကြေးရှာအတှငျးမှာ Covid အတညျပွုလူနာ ရှိတာကွောင့ျ အသှားအလာ ကန့ျသတျတာတှေ လုပျဆောငျနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
“ အဲဒီထဲမှာ Positive တှေ့တဲ့ ပိုးတှေ့လူနာရှိတယျဆိုပွီးမှ အခုက တောျတောျလေးကို စိုးရိမျရတယျ။ ကနြောျတို့က လူစု လူဝေး အရမျးကွီးလုပျလိုကျမယျဆိုရငျ ပိုပွီးမှ ပွန့ျနှံသှားမယျ၊ ခကျခဲသှားမယျ အဲဒါတှလေညျး စိုးရိမျတာပေါ့။ ဒါကွောင့ျမို့ ကနြောျတို့က စဈရှောငျ ထားတဲ့နရောမှာတော့ သှားသှား လာလာ ဝငျဝငျ ထှကျထှကျ မလုပျကွဖို့လညျး ပွောထားပါတယျခငျဗြ။”
၁၅ ရကျနေ့ မနကျပိုငျးက နမ့ျယားအခွစေိုကျ စဈတပျစခနျးက လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျရာမှာ ဆိုငျးဖရာရှာတှငျး ကရြောကျပေါကျကှဲတာကွောင့ျ အရပျသား ၆ ဦး ထိခိုကျခဲ့ပါတယျ။
လကျရှိအခြိနျမှာ Covid 19 ကွောင့ျ အသှားအလာ ကန့ျသတျထားလို့ ဒဏျရာရသူတှကေို ဆေးရုံကို မပို့ဆောငျနိုငျဘဲ ဆိုငျးဖရာရှာမှာပဲ ကုသပေးနပွေီး သူတို့ အတှကျ ဆေးဝါးလိုအပျနပေါတယျ။ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကွောမှာလညျး ရာသီတုပျကှေးနဲ့ ဝမျးပကြျ ဝမျးလြောရောဂါဖွဈသူတှေ ရှိနတောကွောင့ျ ဆေးဝါးလိုအပျခကြျတှရှေိနတေယျလို့ ဒသေခံ တှကေ ပွောပါတယျ။
စဈတပျက အာဏာသိမျးယူပွီးနောကျ ကခငြျပွညနယျအတှငျး စဈကောငျစီတပျနဲ့ KIA အကွား မတျလအတှငျးတညျးက တိုကျပှဲတှေ စတငျဖွဈပှားခဲ့ရာမှာ လကျရှိအခွအေနမှော တော့ ကခငြျပွညျနယျမှာ သာမက စဈကိုငျးတိုငျးအထိ တိုကျပှဲတှေ ကယြျပွန့ျလာနပေါတယျ။

XS
SM
MD
LG