(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေ တိုးလာတာကြောင့် အောက်ဆီဂျင်လိုအပ်ချက်တွေလည်း များလာနေပါတယ်။ မြောက်ဦးမြို့နယ်မှာလည်း ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတိုး လာနေတာကြောင့် မြောက်ဦးအောက်ဆီဂျင်စက်ရုံက ထွက်တဲ့အောက်ဆီဂျင်တွေ တခြားမြို့နယ် တွေကို ကူညီနေတာတွေကို ရပ်တန့်ထားရတာပါ။ သံတွဲမြို့နယ်မှာလည်း မနေ့က ရေကြီး ရေလျံဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် အောက်ဆီဂျင် အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကိုတော့ ရခိုင်ကလာတဲ့သတင်း ကိုငြိမ်းချမ်းပြောပြပါမယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ မြောက်ဦးမြို့နယ်အတွင်းမှာ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေ သေဆုံး သူတွေ များပြားလာတာမှာ စက်ရုံကထွက်တဲ့ အောက်ဆီဂျင်ထက် ကိုဗစ်လူနာက ပိုများ နေတယ်လို့ မြောက်ဦး အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံက တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသန်းထွန်း ကပြောပါတယ်။
“ မြောက်ဦးဆေးရုံမှာပေါ့နော် အောက်ဆီဂျင်က သုံးစွဲသူတွေက အရမ်းများလာတယ်။ ပြောရမယ်ဆိုရင် အောက်ဆီဂျင်က တစ်နေ့ကို ဗူးလေးဆယ်လောက်ပဲ ထွက်တာ။ ပမဏချင်းချိန်လိုက်ရင် ထွက်နေတာထက် သုံးနေတဲ့ ပမာဏက ပိုများနေတယ်ပေါ့နော်။ အဲတာကြောင့် ကျနော်တို့က ခဏ ရပ်တန့်ထားတာပါ။ လောလောဆယ်မှာတော့ ကျနော်သိသလောက် ဆေးရုံမှာ လိုအပ်တဲ့သူရှူ၊ မလိုအပ်တဲ့သူတွေ မရှူခိုင်းဘူးပေါ့ ။အဲလိုမျိုးတော့ ပြောသံကြားပါတယ်။”
ကျောက်တော်၊ စစ်တွေ၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြားနဲ့ မြေပံမြို့နယ်တွေရဲ့ အောက်ဆီဂျင်လိုအပ်ချက်တွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ မြောက်ဦးအောက်ဆီဂျင်စက်ရုံဟာ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ စနစ်နဲ့ တည်ဆောက်ထား တာဖြစ်ပြီးတစ်နေ့ကို အောက်ဆီဂျင် ၄၀လီတာ အလုံးလေးဆယ်လောက်အထိ ထုတ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ မြောက်ဦးမှာ ကိုဗစ်လူနာတွေ များပြားလာတာကြောင့် တခြားမြို့ နယ်တွေကို ကူညီပေးနေတာကို ရပ်တန့်ထားတယ်လို့ မြောက်ဦး အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံက တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသန်းထွန်း ကပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့က ကျတော့ ကျောက်တော်ရယ် စစ်တွေရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ မင်းပြားရယ် ပေါက်တောရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ မြေပုံမြို့နယ်တွေကို ပေးတယ်။ အများကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး အဆင်ပြေသလို အဲလိုပေါ့။ စစ်တွေဆိုရင်တော့ အများကြီးပေးရတယ်။ တနေ့ကို ဆယ်လုံးဆို ဆယ်လုံ၊း ၂၀ဆို ၂၀၊ မင်းပြားဆိုရင် ဆယ်လုံးကနေ ၈လုံး အဲလိုမျိုးပေါ့။ အဲဒါလည်း မြောက်ဦးမှာ လူနာတွေ မများခင်က ကူညီနိုင်တာပါ။ အခုလူနာတွေ များလာတော့ မကူညီနိုင်တော့ဘူး။ အဲတာကြောင့်ရပ်ဆိုင်းထားတာပါ။”
ကိုဗစ်လူနာတွေ တိုးလာနေတဲ့ မြောက်ဦးမြို့နယ်မှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေ မလုံလောက်တာအပြင် ငွေကြေးပိုင်းဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့လည်း ကိုဗစ် စေတနာ့ဝန်ထမ်းလုပ်နေတဲ့ မြောက်ဦး လူငယ်အစည်းအရုံ ဥက္ကဌ ကိုခိုင်မင်းသျှောင်က ပြောပါတယ်။
“ စေတနာ့ဝန်ထမ်းလုပ်နေတဲ့ သူတွေ ဘာအခက်အခဲရှိလည်းဆိုတော့ ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး သုံးစွဲရတဲ့ ငွေကြေးတွေ ရှိတာပေါ့နော်။ ကုန်ကျတာတွေရှိတယ်။ ဒီအပေါ်မှာ တစ်ခြားပြင်က အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ဖြစ် ပုဂ္ဂလိက အလှူရှင်တွေ ဖြစ်ဖြစ် လှူဒါန်းတာတွေ နည်းတယ်။ ဆိုတော့ ငွေကြေး နည်းတော့ အလုပ်များကြီးလုပ်ဖို့နေရာတွေမှာ သိပ်ပြီးတော့ မတွင်ကျယ်တော့ဘူး။ အခက်အခဲဖြစ်တာပေါ့နော်။ ဂရုဏာလှိုင်း သွေးလှူရှင်အသင်းမှာဆိုရင်လည်း ကားကျတော့ တစ်ချိန်လုံးသွားနေရတာပေါ့နော်။ သူတို့မှာလည်း ဆီဖိုးနဲ့။ နောက်ပြီးတော့ဆီတို့ PPE ဝတ်စုံဝတ်စုံတို့ ထောက်ပံ့တဲ့ အဖွဲ့မရှိတော့ သူတို့မှာလည်း အခက်အခဲဖြစ်ရပါတယ်။”
ဒါ့အပြင် ရခိုင်တောင်းပိုင်း သံတွဲမြို့နယ်မှာဆိုရင်လည်း မနေ့က ရေကြီးရေလျှံမှုတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံ ရေမြုပ်သွားတာကြောင့် အခုရက်ပိုင်း အောက်ဆီဂျင်ထုတ်လုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်သလို ဆေးရုံမှာလည်း အောက်ဆီလိုအပ်နေတယ်လို့ သံတွဲနာရေးကူညီရေးအသင်း ဥက္ကဌ ဦးမြင့်ထွန်းကပြောပါတယ်။
“ ရေကတော့ အကုန်လုံးနီးပါး ခမ်းသွားပါပြီ။ အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံကတော့ ဒီတစ်ရက်နှစ် ရက် လောက်ဆိုရင် ပြန်လည်ဖို့များပါတယ်။ အောက်ဆီဂျင်ပေးထားရတဲ့ လူတွေ အောက် ဆီဂျင် မရှိတော့ဘူးပေါ့။ ဟိုတစ်ရက်က အလုံးလေး ဘယ်လောက်ရှိလည်း နည်းနည်းပဲ ရှိတော့တယ်။ အောက်ဆီဂျင်ကလေ။ အောက်ဆီဂျင်လည်း ပြတ်တော့မယ်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မြို့နယ်အများစုမှာ အောက်ဆီဂျင်လိုအပ်ချက်တွေကြောင့် ကိုယ်ထူကိုယ်ထစနစ်နဲ့ အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံတွေတည်ဆောက်ဖို့ ပြည်သူတွေလုပ် ဆောင်နေကြပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်တွင်း အောက်ဆီဂျင် လိုအပ်ချက်တွေအတွက် ပြည်နယ်ကောင်စီဖက်က လုပ်ဆောင်နေတာနဲ့ ပတ်သတ်လို့ သိရှိနိုင်ဖို့ စစ်ကောင်စီဖက်ကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် ဖုန်းလက်ခံဖြေဆိုခဲ့ခြင်း မရှိပါဘူး။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မနေ့က အထိ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ ၂,၄၀၀ကျော်အထိရှိနေပြီး သေဆုံးသူ ၁၂၀ ရှိတယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့စာရင်းတွေအရ သိရပါတယ်။
..................................................................................................
ရခိုငျပွညျနယျတှငျး ကိုဗဈလူနာတိုးလာလို့ အောကျဆီဂငြျလိုအပျခကြျမြားနေ
(Unicode)
ရခိုငျပွညျနယျမှာ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတှေ တိုးလာတာကွောင့ျ အောကျဆီဂငြျလိုအပျခကြျတှလေညျး မြားလာနပေါတယျ။ မွောကျဦးမွို့နယျမှာလညျး ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတိုး လာနတောကွောင့ျ မွောကျဦးအောကျဆီဂငြျစကျရုံက ထှကျတဲ့အောကျဆီဂငြျတှေ တခွားမွို့နယျ တှကေို ကူညီနတောတှကေို ရပျတန့ျထားရတာပါ။ သံတှဲမွို့နယျမှာလညျး မနေ့က ရကွေီး ရလြေံဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ အောကျဆီဂငြျ အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျလို့ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒီအကွောငျးအပွည့ျအစုံကိုတော့ ရခိုငျကလာတဲ့သတငျး ကိုငွိမျးခမြျးပွောပွပါမယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျး၊ မွောကျဦးမွို့နယျအတှငျးမှာ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတှေ သဆေုံး သူတှေ မြားပွားလာတာမှာ စကျရုံကထှကျတဲ့ အောကျဆီဂငြျထကျ ကိုဗဈလူနာက ပိုမြား နတေယျလို့ မွောကျဦး အောကျဆီဂငြျစကျရုံက တာဝနျရှိသူ တဈဦးဖွဈတဲ့ ဦးသနျးထှနျး ကပွောပါတယျ။
“ မွောကျဦးဆေးရုံမှာပေါ့နောျ အောကျဆီဂငြျက သုံးစှဲသူတှကေ အရမျးမြားလာတယျ။ ပွောရမယျဆိုရငျ အောကျဆီဂငြျက တဈနေ့ကို ဗူးလေးဆယျလောကျပဲ ထှကျတာ။ ပမဏခငြျးခြိနျလိုကျရငျ ထှကျနတောထကျ သုံးနတေဲ့ ပမာဏက ပိုမြားနတေယျပေါ့နောျ။ အဲတာကွောင့ျ ကနြောျတို့က ခဏ ရပျတန့ျထားတာပါ။ လောလောဆယျမှာတော့ ကနြောျသိသလောကျ ဆေးရုံမှာ လိုအပျတဲ့သူရှူ၊ မလိုအပျတဲ့သူတှေ မရှူခိုငျးဘူးပေါ့ ။အဲလိုမြိုးတော့ ပွောသံကွားပါတယျ။”
ကြောကျတောျ၊ စဈတှေ၊ ပေါကျတော၊ မငျးပွားနဲ့ မွပေံမွို့နယျတှရေဲ့ အောကျဆီဂငြျလိုအပျခကြျတှကေို ကူညီပေးနတေဲ့ မွောကျဦးအောကျဆီဂငြျစကျရုံဟာ ကိုယျထူကိုယျထ စနဈနဲ့ တညျဆောကျထား တာဖွဈပွီးတဈနေ့ကို အောကျဆီဂငြျ ၄၀လီတာ အလုံးလေးဆယျလောကျအထိ ထုတျလုပျနိုငျပါတယျ။
လကျရှိမှာတော့ မွောကျဦးမှာ ကိုဗဈလူနာတှေ မြားပွားလာတာကွောင့ျ တခွားမွို့ နယျတှကေို ကူညီပေးနတောကို ရပျတန့ျထားတယျလို့ မွောကျဦး အောကျဆီဂငြျစကျရုံက တာဝနျရှိသူ တဈဦးဖွဈတဲ့ ဦးသနျးထှနျး ကပွောပါတယျ။
“ ကနြောျတို့က ကတြော့ ကြောကျတောျရယျ စဈတှရေယျ၊ နောကျပွီးတော့ မငျးပွားရယျ ပေါကျတောရယျ၊ နောကျပွီးတော့ မွပေုံမွို့နယျတှကေို ပေးတယျ။ အမြားကွီးတော့ မဟုတျပါဘူး အဆငျပွသေလို အဲလိုပေါ့။ စဈတှဆေိုရငျတော့ အမြားကွီးပေးရတယျ။ တနေ့ကို ဆယျလုံးဆို ဆယျလုံ၊း ၂၀ဆို ၂၀၊ မငျးပွားဆိုရငျ ဆယျလုံးကနေ ၈လုံး အဲလိုမြိုးပေါ့။ အဲဒါလညျး မွောကျဦးမှာ လူနာတှေ မမြားခငျက ကူညီနိုငျတာပါ။ အခုလူနာတှေ မြားလာတော့ မကူညီနိုငျတော့ဘူး။ အဲတာကွောင့ျရပျဆိုငျးထားတာပါ။”
ကိုဗဈလူနာတှေ တိုးလာနတေဲ့ မွောကျဦးမွို့နယျမှာ စတေနာ့ဝနျထမျးတှေ မလုံလောကျတာအပွငျ ငှကွေေးပိုငျးဆိုငျရာ အခကျအခဲတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့လညျး ကိုဗဈ စတေနာ့ဝနျထမျးလုပျနတေဲ့ မွောကျဦး လူငယျအစညျးအရုံ ဥက်ကဌ ကိုခိုငျမငျးသြှောငျက ပွောပါတယျ။
“ စတေနာ့ဝနျထမျးလုပျနတေဲ့ သူတှေ ဘာအခကျအခဲရှိလညျးဆိုတော့ ကိုဗဈနဲ့ ပတျသတျပွီး သုံးစှဲရတဲ့ ငှကွေေးတှေ ရှိတာပေါ့နောျ။ ကုနျကတြာတှရှေိတယျ။ ဒီအပေါျမှာ တဈခွားပွငျက အဖှဲ့အစညျးဖွဈဖွဈ ပုဂ်ဂလိက အလှူရှငျတှေ ဖွဈဖွဈ လှူဒါနျးတာတှေ နညျးတယျ။ ဆိုတော့ ငှကွေေး နညျးတော့ အလုပျမြားကွီးလုပျဖို့နရောတှမှော သိပျပွီးတော့ မတှငျကယြျတော့ဘူး။ အခကျအခဲဖွဈတာပေါ့နောျ။ ဂရုဏာလှိုငျး သှေးလှူရှငျအသငျးမှာဆိုရငျလညျး ကားကတြော့ တဈခြိနျလုံးသှားနရေတာပေါ့နောျ။ သူတို့မှာလညျး ဆီဖိုးနဲ့။ နောကျပွီးတော့ဆီတို့ PPE ဝတျစုံဝတျစုံတို့ ထောကျပံ့တဲ့ အဖှဲ့မရှိတော့ သူတို့မှာလညျး အခကျအခဲဖွဈရပါတယျ။”
ဒါ့အပွငျ ရခိုငျတောငျးပိုငျး သံတှဲမွို့နယျမှာဆိုရငျလညျး မနေ့က ရကွေီးရလြှေံမှုတှေ ဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ အောကျဆီဂငြျစကျရုံ ရမွေုပျသှားတာကွောင့ျ အခုရကျပိုငျး အောကျဆီဂငြျထုတျလုပျနိုငျမှာ မဟုတျသလို ဆေးရုံမှာလညျး အောကျဆီလိုအပျနတေယျလို့ သံတှဲနာရေးကူညီရေးအသငျး ဥက်ကဌ ဦးမွင့ျထှနျးကပွောပါတယျ။
“ ရကေတော့ အကုနျလုံးနီးပါး ခမျးသှားပါပွီ။ အောကျဆီဂငြျစကျရုံကတော့ ဒီတဈရကျနှဈ ရကျ လောကျဆိုရငျ ပွနျလညျဖို့မြားပါတယျ။ အောကျဆီဂငြျပေးထားရတဲ့ လူတှေ အောကျ ဆီဂငြျ မရှိတော့ဘူးပေါ့။ ဟိုတဈရကျက အလုံးလေး ဘယျလောကျရှိလညျး နညျးနညျးပဲ ရှိတော့တယျ။ အောကျဆီဂငြျကလေ။ အောကျဆီဂငြျလညျး ပွတျတော့မယျ။”
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးက မွို့နယျအမြားစုမှာ အောကျဆီဂငြျလိုအပျခကြျတှကွေောင့ျ ကိုယျထူကိုယျထစနဈနဲ့ အောကျဆီဂငြျစကျရုံတှတေညျဆောကျဖို့ ပွညျသူတှလေုပျ ဆောငျနကွေပါတယျ။ ရခိုငျပွညျတှငျး အောကျဆီဂငြျ လိုအပျခကြျတှအေတှကျ ပွညျနယျကောငျစီဖကျက လုပျဆောငျနတောနဲ့ ပတျသတျလို့ သိရှိနိုငျဖို့ စဈကောငျစီဖကျကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျ ဖုနျးလကျခံဖွဆေိုခဲ့ခွငျး မရှိပါဘူး။
ရခိုငျပွညျနယျမှာ မနေ့က အထိ ကိုဗဈ-၁၉ ကူးစကျခံရသူ ၂,၄၀၀ကြောျအထိရှိနပွေီး သဆေုံးသူ ၁၂၀ ရှိတယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ပွညျသူ့ကနြျးမာရေး ဦးစီးဌာနက ထုတျပွနျတဲ့စာရငျးတှအေရ သိရပါတယျ။
