Quarantine အသွားအလာ ကန့်သတ်စောင့်ကြည့်မူကို သတ်မှတ်နေရာ (Facility Quarantine) စခန်းတွေ လုပ်ဆောင်နိုင်တာကြောင့်၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကူးစက်မူ တဟုန်ထိုးများမလာအောင် ထိန်းထားနိုင်နေတယ်လို့ ကျန်းမာရေးအရာရှိတွေက ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကူးစက်ခံရသူပေါင်း ရာဂဏန်း ရှိလာချိန်မှာ အများစု (၇၀% ကျော်) ကို၊ ဒီ Facility Quarantine စခန်းတွေမှာ စစ်ဆေးတွေ့ရှိနိုင်ခဲ့တာမို့၊ တဆင့်ထပ်မံကူးစက်နိုင်မူကို အများကြီး လျော့ချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ကြောင့် Facility Quarantine ဝင်ရသူတွေရဲ့ မိသားစု၊ ဆွေမျိုး၊ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေအပါအဝင် အခြားထိတွေနိုင်တဲ့ Contact တွေကို လျှော့ချနိုင်ခဲ့ပြီး၊ ကူးစက်မူနည်းစေခဲ့တာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ဒီ Facility Quarantine စခန်းတွေမှာသာ လိုအပ်လာသူတွေအတွက် နှာခေါင်းနဲ့အာခေါင်တိုးဖတ် (Swab) ယူပြီး ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးဖို့ အဆင်ပြေသလို၊ ဒီမှာ ပိုးတွေ့လာလျှင်လည်း၊ ၎င်းနှင့်ထိတွေ့ခဲ့သူတွေကိုလည်း ဆက်လက်ရှာဖွေ (Contact Tracing)၊ စစ်ဆေးဖို့နဲ့ ၎င်းတို့ကိုပါ ထပ်မံ အသွားအလာ ကန့်သတ်မူတွေလုပ်ဖို့ အလွန်လွယ်ကူသွားစေတာကြောင့်၊ တဆင့်ပြီးတဆင့် လူအများကြီးကို ဆက်ကူးစက်ခံရနိုင်တဲ့ ကွင်းဆက်ကို ဖြတ်တောက်ကာကွယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီ Facility Quarantine ဝင်ရသူကိုယ်တိုင် ဖျားနာပြီး ဒီရောဂါလက္ခဏာတွေ ပြလာလျှင်လည်း၊ အချိန်မီ ဆေးစစ်မူရရှိကာ၊ ထိထိရောက်ရောက် ကုသမူခံယူဖို့ လွယ်ကူသွားစေပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီ Facility Qurantine သွားလာကန့်သတ်စခန်းတွေကို ရောက်ရှိလာသူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ လိုက်နာရမယ့် ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန်တွေကို လိုက်နာဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးကလည်း ကြေညာထားပါတယ်။ အဓိက လိုက်နာရမှာတွေက သတ်မှတ်ထားတဲ့ အခန်းအပြင်မထွက်ရန် (အခြားအခန်းများကို အလည်သွားခြင်း၊ အခန်းပြင်ပမှသူများနှင့် အတူစားသောက်ခြင်း မလုပ်ရန် အပါအဝင်)၊ အခြားသူများနှင့် အနည်းဆုံး ခြောက်ပေခွာနေရန်၊ ပါးစပ်နှင့် နှာခေါင်းစည်း တပ်ထားရန်၊ လက်မကြာခဏဆေးရန် (ရေနှင့်ဆပ်ပြာသုံးပြီး စက္ကန့် နှစ်ဆယ်ကြာ၊ သို့မဟုတ် အရက်ပျံအနည်းဆုံး ၆၀% ပါသည့် လက်ဆေးရည်ပျစ် Hand Gel သုံး)၊ နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးလျှင် တစ်ရူးစက္ကူသုံးရန် (သို့မဟုတ်) တံတောင်ကွေးနှင့် ပါးစပ်နှင့် နှာခေါင်းကို အုပ်ကာထားရန်၊ တစ်နေ့ နှစ်ကြိမ် အပူချိန်တိုင်းရန်၊ ဖျားနာ၊ ချောင်းဆိုး၊ အသက်ရူကြပ်၊ အားအင်ကုန်ခမ်းသည့် ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်လာလျှင် တာဝန်ရှိသူမှတဆင့် ကျန်းမာရေးဌာနကို ချက်ချင်း အကြောင်းကြားရန်၊ စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ တံတွေးထွေးခြင်း၊ ကွမ်းစားခြင်း၊ အမှိုက်ပစ်ခြင်း မပြုလုပ်ရန် စတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို လိုက်နာစေရခြင်းအကြောင်းရင်းက Facility Quarantine စခန်းရောက်ရှိလာသူတွေမှာ ဒီရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ အခြားသူတွေကို ကူးစက်နိုင်တာကြောင့်၊ မိမိ မိသားစု၊ ဆွေမျိုးတွေ၊ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကို မကူးမိစေဖို့အပြင်၊ ကူးစက်မူတဟုန်ထိုးတက်သွားတဲ့ အခြားနိုင်ငံတွေမှာလို တဆင့်ပြီးတဆင့် အများကြီး ဆက်ကူးစက်သွားစေတာကနေ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ပါ။
ဒီကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကြီးဆိုက်နေချိန်မှာ၊ အခြားသူတွေကို မကူးစက်မိစေဖို့၊ လူသားကျင့်ဝတ်အရ ဒီအချက်တွေကို အတိအကျလိုက်နာပြီး သည်းခံဆောင်ရွက်ပေးဖို့ အရေးကြီးနေသလို၊ မလိုက်နာပါကလည်း ကူးစက်ရောဂါဥပဒေနဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ဥပဒေတွေနဲ့ အရေးယူခံရနိုင်ပါတယ်။
Facility Quarantine စခန်းတွေကြောင့် အထက်မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ ကောင်းကျိုးတွေအများကြီး ရခဲ့ပေမယ့်၊ အားနည်းချက်တချို့လည်း ရှိနေပါတယ်။ အဓိကအနေနဲ့ ပြည်သူတွေအကြား ဒီစခန်းတွေကနေ ပြန်ကူးစက်ခံရမှာကို စိုးရိမ်မူများနေတဲ့ အခြေအနေတချို့ ရှိနေတာပါ။ အထူးသဖြင့် အများနဲ့စုပြီး သုံးရတဲ့ အိမ်သာနဲ့ရေချိုးခန်း ပြဿနာပါ။ ဒါပေမဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ လုပ်ငန်းလမ်းညွှန်ချက်တွေအရ ဖြစ်နိုင်လျှင် ဒီရေချိုးခန်းအိမ်သာ အတတ်နိုင်ဆုံး ခွဲသုံးဖို့နဲ့၊ မဖြစ်မနေ တွဲသုံးရလျှင်လည်း၊ အဝင်အထွက်တူ အုပ်စု (သို့မဟုတ်) ရောဂါကူးစက်ခံရသူ (Case) နဲ့ ထိတွေ့မူတူတဲ့ အုပ်စုတွေအလိုက်၊ သီးခြားစီ သတ်မှတ်ခွဲသုံးစေဖို့ ညွန်ကြားထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အခုလို ရေချိုးခန်း၊ အိမ်သာ တွဲသုံးရသူတွေအနေနဲ့လည်း၊ အသုံးမပြုခင်မှာ ပိုးသတ်ဆေး (ဥပမာ Hand Gen လက်ဆေးရည်ပျစ်) နဲ့ ကိုင်မဲ့နေရာတွေကို ကြိတင်ပိုးသတ်ဆေးကြောပေးခြင်းဖြင့် ကူးစက်မူအန္တရာယ်ကို အများကြီး လျော့ချနိုင်ပါတယ်။
နောက်အားနည်းချက်တစ်ခုကတော့ ရောဂါကူးစက်ခံရဖို့ အန္တရာယ်နည်းသူတွေလည်း အခုလို သတ်မှတ်စခန်းတွေမှာစုပြီး သွားလာကန့်သတ်ခံရတဲ့အပေါ် မပြေမလည် ဖြစ်တာတချို့လည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နောက်ပိုင်းမှာ အခုလို သွားလာကန့်သတ် စောင့်ကြည့်ရမည့်သူများလာပြီး၊ ဒီ Facility Quarantine ဆက်လုပ်နိုင်ဖို့ ရနိုင်တဲ့ နေရာအခက်အခဲလည်း ကြုံလာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လဲ အထက်မှာ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ကောင်းကျိုးတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်လျှင်၊ ဒီအားနည်းချက်တွေကို၊ ကောင်းမွန်တဲ့စီမံခန့်ခွဲမူ စနစ်တကျလုပ်ဆောင်ပေးခြင်းဖြင့် လက်ရှိအနေအထားမှာ ဖြေရှင်းပေးသွားနိုင်ပါတယ်။
အကယ်၍ ဒီသွားလာကန့်သတ်စောင့်ကြည့်ရမဲ့သူတွေ အလွန်များပြားလာလျှင်တော့၊ စီစဉ်ရလွယ်ကူနိုင်တဲ့ အိမ်မှာသွားလာကန့်သတ်ခြင်း (Home Quarantine) လုပ်ပေးဖို့ ပြောင်းလဲစဉ်းစားလာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ Home Quarantine လုပ်တာမှာ အားနည်းချက်တစ်ခုက၊ အပြင်မထွက်ဖို့ စည်းကမ်းကို လိုက်နာဖို့ ပျက်ကွက်သွားမှာ စိုးရိမ်ရပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီရောဂါလူနာနဲ့ သွားလာကန့်သတ်စောင့်ကြည့်ရမဲ့သူ မများလွန်းသေးတာအပြင်၊ အိမ်နဲ့ အခြား Quarantine နေရာတွေမှာ လိုအပ်လျှင် ဆေးစစ်ပေးဖို့ကလည်း၊ အရင်းအမြစ်အခက်အခဲရှိနေပြီး မလွယ်ကူသေးချိန်မို့၊ Facility Quarantine စခန်းတွေကို ဦးစားပေးစီစဉ်နေတဲ့သဘော ဖြစ်နေပါတယ်။
ဒီ Quarantine လုပ်ငန်းတွေကို အနီးကပ်ကိုင်တွယ်နေရတဲ့၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနက လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာသန်းနိုင်ထွဋ် ကို ကိုဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
===Unicode===
Quarantine အသှားအလာ ကန့ျသတျစောင့ျကွည့ျမူကို သတျမှတျနရော (Facility Quarantine) စခနျးတှေ လုပျဆောငျနိုငျတာကွောင့ျ၊ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါကူးစကျမူ တဟုနျထိုးမြားမလာအောငျ ထိနျးထားနိုငျနတေယျလို့ ကနြျးမာရေးအရာရှိတှကေ ဆိုပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကူးစကျခံရသူပေါငျး ရာဂဏနျး ရှိလာခြိနျမှာ အမြားစု (၇၀% ကြောျ) ကို၊ ဒီ Facility Quarantine စခနျးတှမှော စဈဆေးတှေ့ရှိနိုငျခဲ့တာမို့၊ တဆင့ျထပျမံကူးစကျနိုငျမူကို အမြားကွီး လြော့ခနြိုငျခဲ့ပါတယျ။ ဒီလုပျငနျးစဉျကွောင့ျ Facility Quarantine ဝငျရသူတှရေဲ့ မိသားစု၊ ဆှမြေိုး၊ မိတျဆှတှေနေဲ့ လုပျဖောျကိုငျဖကျတှအေပါအဝငျ အခွားထိတှနေိုငျတဲ့ Contact တှကေို လြှော့ခနြိုငျခဲ့ပွီး၊ ကူးစကျမူနညျးစခေဲ့တာပါ။
မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ ဒီ Facility Quarantine စခနျးတှမှောသာ လိုအပျလာသူတှအေတှကျ နှာခေါငျးနဲ့အာခေါငျတိုးဖတျ (Swab) ယူပွီး ဓာတျခှဲစဈဆေးဖို့ အဆငျပွသေလို၊ ဒီမှာ ပိုးတှေ့လာလြှငျလညျး၊ ၎င်းငျးနှင့ျထိတှေ့ခဲ့သူတှကေိုလညျး ဆကျလကျရှာဖှေ (Contact Tracing)၊ စဈဆေးဖို့နဲ့ ၎င်းငျးတို့ကိုပါ ထပျမံ အသှားအလာ ကန့ျသတျမူတှလေုပျဖို့ အလှနျလှယျကူသှားစတောကွောင့ျ၊ တဆင့ျပွီးတဆင့ျ လူအမြားကွီးကို ဆကျကူးစကျခံရနိုငျတဲ့ ကှငျးဆကျကို ဖွတျတောကျကာကှယျပေးနိုငျခဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဒီ Facility Quarantine ဝငျရသူကိုယျတိုငျ ဖြားနာပွီး ဒီရောဂါလက်ခဏာတှေ ပွလာလြှငျလညျး၊ အခြိနျမီ ဆေးစဈမူရရှိကာ၊ ထိထိရောကျရောကျ ကုသမူခံယူဖို့ လှယျကူသှားစပေါတယျ။
ဒါကွောင့ျ ဒီ Facility Qurantine သှားလာကန့ျသတျစခနျးတှကေို ရောကျရှိလာသူတှအေနနေဲ့ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားတဲ့ လိုကျနာရမယ့ျ ဆောငျရနျ၊ ရှောငျရနျတှကေို လိုကျနာဖို့ အရေးကွီးတယျလို့ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးကလညျး ကွညောထားပါတယျ။ အဓိက လိုကျနာရမှာတှကေ သတျမှတျထားတဲ့ အခနျးအပွငျမထှကျရနျ (အခွားအခနျးမြားကို အလညျသှားခွငျး၊ အခနျးပွငျပမှသူမြားနှင့ျ အတူစားသောကျခွငျး မလုပျရနျ အပါအဝငျ)၊ အခွားသူမြားနှင့ျ အနညျးဆုံး ခွောကျပခှောနရေနျ၊ ပါးစပျနှင့ျ နှာခေါငျးစညျး တပျထားရနျ၊ လကျမကွာခဏဆေးရနျ (ရနှေင့ျဆပျပွာသုံးပွီး စက်ကန့ျ နှဈဆယျကွာ၊ သို့မဟုတျ အရကျပြံအနညျးဆုံး ၆၀% ပါသည့ျ လကျဆေးရညျပစြျ Hand Gel သုံး)၊ နှာခြေ၊ ခြောငျးဆိုးလြှငျ တဈရူးစက်ကူသုံးရနျ (သို့မဟုတျ) တံတောငျကှေးနှင့ျ ပါးစပျနှင့ျ နှာခေါငျးကို အုပျကာထားရနျ၊ တဈနေ့ နှဈကွိမျ အပူခြိနျတိုငျးရနျ၊ ဖြားနာ၊ ခြောငျးဆိုး၊ အသကျရူကွပျ၊ အားအငျကုနျခမျးသည့ျ ရောဂါလက်ခဏာမြားပေါျလာလြှငျ တာဝနျရှိသူမှတဆင့ျ ကနြျးမာရေးဌာနကို ခကြျခငြျး အကွောငျးကွားရနျ၊ စညျးမဲ့ကမျးမဲ့ တံတှေးထှေးခွငျး၊ ကှမျးစားခွငျး၊ အမှိုကျပဈခွငျး မပွုလုပျရနျ စတာတှေ ဖွဈပါတယျ။ အခုလို လိုကျနာစရေခွငျးအကွောငျးရငျးက Facility Quarantine စခနျးရောကျရှိလာသူတှမှော ဒီရောဂါလက်ခဏာမပွဘဲ အခွားသူတှကေို ကူးစကျနိုငျတာကွောင့ျ၊ မိမိ မိသားစု၊ ဆှမြေိုးတှေ၊ မိတျဆှတှေနေဲ့ လုပျဖောျကိုငျဖကျတှကေို မကူးမိစဖေို့အပွငျ၊ ကူးစကျမူတဟုနျထိုးတကျသှားတဲ့ အခွားနိုငျငံတှမှောလို တဆင့ျပွီးတဆင့ျ အမြားကွီး ဆကျကူးစကျသှားစတောကနေ ကာကှယျနိုငျဖို့ပါ။
ဒီကမ်ဘာ့ကပျရောဂါကွီးဆိုကျနခြေိနျမှာ၊ အခွားသူတှကေို မကူးစကျမိစဖေို့၊ လူသားကငြ့ျဝတျအရ ဒီအခကြျတှကေို အတိအကလြိုကျနာပွီး သညျးခံဆောငျရှကျပေးဖို့ အရေးကွီးနသေလို၊ မလိုကျနာပါကလညျး ကူးစကျရောဂါဥပဒနေဲ့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ ဥပဒတှေနေဲ့ အရေးယူခံရနိုငျပါတယျ။
Facility Quarantine စခနျးတှကွေောင့ျ အထကျမှာဖောျပွခဲ့တဲ့ ကောငျးကြိုးတှအေမြားကွီး ရခဲ့ပမေယ့ျ၊ အားနညျးခကြျတခြို့လညျး ရှိနပေါတယျ။ အဓိကအနနေဲ့ ပွညျသူတှအေကွား ဒီစခနျးတှကေနေ ပွနျကူးစကျခံရမှာကို စိုးရိမျမူမြားနတေဲ့ အခွအေနတေခြို့ ရှိနတောပါ။ အထူးသဖွင့ျ အမြားနဲ့စုပွီး သုံးရတဲ့ အိမျသာနဲ့ရခြေိုးခနျး ပွူနာပါ။ ဒါပမေဲ့ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ထုတျပွနျထားတဲ့ လုပျငနျးလမျးညှှနျခကြျတှအေရ ဖွဈနိုငျလြှငျ ဒီရခြေိုးခနျးအိမျသာ အတတျနိုငျဆုံး ခှဲသုံးဖို့နဲ့၊ မဖွဈမနေ တှဲသုံးရလြှငျလညျး၊ အဝငျအထှကျတူ အုပျစု (သို့မဟုတျ) ရောဂါကူးစကျခံရသူ (Case) နဲ့ ထိတှေ့မူတူတဲ့ အုပျစုတှအေလိုကျ၊ သီးခွားစီ သတျမှတျခှဲသုံးစဖေို့ ညှနျကွားထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ အခုလို ရခြေိုးခနျး၊ အိမျသာ တှဲသုံးရသူတှအေနနေဲ့လညျး၊ အသုံးမပွုခငျမှာ ပိုးသတျဆေး (ဥပမာ Hand Gen လကျဆေးရညျပစြျ) နဲ့ ကိုငျမဲ့နရောတှကေို ကွိတငျပိုးသတျဆေးကွောပေးခွငျးဖွင့ျ ကူးစကျမူအန်တရာယျကို အမြားကွီး လြော့ခနြိုငျပါတယျ။
နောကျအားနညျးခကြျတဈခုကတော့ ရောဂါကူးစကျခံရဖို့ အန်တရာယျနညျးသူတှလေညျး အခုလို သတျမှတျစခနျးတှမှောစုပွီး သှားလာကန့ျသတျခံရတဲ့အပေါျ မပွမေလညျ ဖွဈတာတခြို့လညျး ရှိနပေါတယျ။ ဒါ့အပွငျ နောကျပိုငျးမှာ အခုလို သှားလာကန့ျသတျ စောင့ျကွည့ျရမည့ျသူမြားလာပွီး၊ ဒီ Facility Quarantine ဆကျလုပျနိုငျဖို့ ရနိုငျတဲ့ နရောအခကျအခဲလညျး ကွုံလာနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လဲ အထကျမှာ ဖောျပွခဲ့တဲ့ကောငျးကြိုးတှနေဲ့ ယှဉျလိုကျလြှငျ၊ ဒီအားနညျးခကြျတှကေို၊ ကောငျးမှနျတဲ့စီမံခန့ျခှဲမူ စနဈတကလြုပျဆောငျပေးခွငျးဖွင့ျ လကျရှိအနအေထားမှာ ဖွရှေငျးပေးသှားနိုငျပါတယျ။
အကယျ၍ ဒီသှားလာကန့ျသတျစောင့ျကွည့ျရမဲ့သူတှေ အလှနျမြားပွားလာလြှငျတော့၊ စီစဉျရလှယျကူနိုငျတဲ့ အိမျမှာသှားလာကန့ျသတျခွငျး (Home Quarantine) လုပျပေးဖို့ ပွောငျးလဲစဉျးစားလာနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ Home Quarantine လုပျတာမှာ အားနညျးခကြျတဈခုက၊ အပွငျမထှကျဖို့ စညျးကမျးကို လိုကျနာဖို့ ပကြျကှကျသှားမှာ စိုးရိမျရပါတယျ။ လကျရှိအခြိနျမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီရောဂါလူနာနဲ့ သှားလာကန့ျသတျစောင့ျကွည့ျရမဲ့သူ မမြားလှနျးသေးတာအပွငျ၊ အိမျနဲ့ အခွား Quarantine နရောတှမှော လိုအပျလြှငျ ဆေးစဈပေးဖို့ကလညျး၊ အရငျးအမွဈအခကျအခဲရှိနပွေီး မလှယျကူသေးခြိနျမို့၊ Facility Quarantine စခနျးတှကေို ဦးစားပေးစီစဉျနတေဲ့သဘော ဖွဈနပေါတယျ။
ဒီ Quarantine လုပျငနျးတှကေို အနီးကပျကိုငျတှယျနရေတဲ့၊ ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီး ကနြျးမာရေးဦးစီးဌာနက လကျထောကျညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာသနျးနိုငျထှဋျ ကို ကိုဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
