အိပျရေးပကြျရခွငျးအကွောငျးရငျးမြိုးစုံရှိနပေမေယ့ျ အကောငျးဆုံးအိပျစကျခွငျး အလေ့အထတှကေို သိထားဖို့ အရေးကွီးတယျလို့ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေ ရှငျးလငျးပွောဆိုကွပါတယျ။
အိပျရေးပကြျရခွငျးအကွောငျးရငျးမြိုးစုံရှိရာမှာ အိပျစကျခွငျးဆိုငျရာ ရောဂါပွူနာတှေ (Sleep Disorders) နဲ့ အိပျစကျခွငျးကို အနှောကျအယှကျပေးတဲ့ ပတျဝနျးကငြျအနအေထားတှေ ပါဝငျပါတယျ။ အိပျစကျခွငျးဆိုငျရာ ရောဂါပွူနာတှထေဲမှာ အိပျရငျးအသကျရှုရပျတာ (Sleep Apnea)၊ နေ့ခငျးအိပျငိုကျပွီး ညအိပျမရတာ၊ အိပျရငျး ခွထေောကျလှုပျရမျးတာ (Restless Legs Syndrome)၊ ညမှာထလန့ျပွီး အောျတာ (Night Terror)၊ အိပျရငျးထလမျးလြှောကျတာ (Sleepwalking/ Somnambulism)၊ အတကျရောဂါတခြို.နဲ့ ကိုယျခန်ဓာကွှကျသား လှုပျရှားတဲ့ရောဂါတခြို့လညျး ပါဝငျပါတယျ။
အိပျစကျခွငျးကို အနှောကျအယှကျပေးတဲ့ ပတျဝနျးကငြျထဲမှာတော့ အလငျးရောငျမြားတာ (မီးသီးအလငျးရောငျအပွငျ၊ TV ရုပျမွငျသံကွား၊ လကျကိုငျဖုနျး၊ Tablet ၊ ကှနျပွူတာအလငျးရောငျကွောင့ျ အိပျရေးပကြျတာ)၊ ဆူညံတာ (လူနထေူထပျပွီး နီးနီးကပျကပျ ဆူညံသံကွားရတာ)၊ လူမူရေးနဲ့ စိတျကနြျးမာရေးပွူနာတှဖွေဈတာ (စိုးရိမျစိတျလှနျပွီး ညအိပျမရမှာ ကွောကျလာတာတှေ ပါဝငျပါတယျ။
အထကျပါအိပျရေးပကြျခွငျး အကွောငျးရငျး မြိုးစုံရှိနသေောျလညျး၊ Sleep Hygiene (ခေါျ) အကောငျးဆုံးအိပျစကျခွငျး အလေ့အထတှေကို သိရှိ၊ ကငြ့ျသုံးခွငျးဖွင့ျ ကာကှယျနိုငျပါတယျ။ ဒီအလေ့အထတှကေတော့ ပုံမှနျ အိပျခြိနျထခြိနျ လေ့ကငြ့ျယူတာ၊ နေ့ခငျးတရေးမမှေးတာ၊ နေ့ခငျးနောကျပိုငျး ကောျဖီမသောကျတာ၊ မအိပျခငျ သကျတောင့ျသကျသာဖွဈအောငျ ဖွလြေော့ Relax လုပျတာ (ကှနျပွူတာ၊ Tablet၊ လကျကိုငျဖုနျးကဲ့သို့ လြှပျစဈပစ်စညျးတှနေဲ့ မဟုတျဘဲ၊ ရိုးရိုးစာအုပျနဲ့ စာနညျးနညျးဖတျတာ၊ တရားထိုငျ အသကျရှုလေ့ကငြ့ျခနျးလုပျတာ၊ ရနှေေးနဲ့ရခြေိုးတာ၊ အိပျကာနီး အစာမစားတာ)၊ ကိုယျလကျလှုပျရှားလေ့ကငြ့ျခနျး ပုံမှနျလုပျတာ၊ အိပျခနျးကို အနညျးငယျအေးစတော၊ အိပျယာနဲ့ခေါငျးအုံးကို မပြော့လှနျးမမာလှနျး အနတေောျထားတာ၊ အိပျခနျးအတှငျး အလငျးရောငျမရှိအောငျ မီးမှိတျပွငျဆငျတာ၊ ကောျဖီ၊ အရကျ၊ ဆေးလိပျရှောငျတာ၊ ညနဖေကျ အစာဗိုကျအင့ျအောငျမစားတာ၊ ပူစပျလှနျးတာတှေ မစားသောကျတာတှေ ဖွဈပါတယျ။
အခုလို အလေ့အထတှေ လုပျဆောငျထားသည့ျတိုငျ အိပျရခကျနသေေးလြှငျ အိပျယာက ခတေ်တထပွီး၊ အကွောဖွလြေော့ကာ သကျတောင့ျသကျသာ ပိုဖွဈအောငျလုပျပေးတာနဲ့၊ စာအုပျနဲ့ စာအနညျးငယျသှားဖတျတာ လုပျပေးနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အိပျယာထဲကနေ TV ရုပျမွငျသံကွားလှမျးကွည့ျတာမြိုး မလုပျသင့ျပါဘူး။ အိပျယာက အိပျဖို့သာ သီးသန့ျဖွဈသင့ျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ စိုးရိမျစရာတှေ၊ စိတျတိုဒေါသထှကျစရာတှနေဲ့ အလုပျကိစ်စတှကေို အိပျယာဝငျကာနီး မေ့ထားသင့ျပါတယျ။ ညဘကျအလုပျမြားပွီး စောစောမအိပျနိုငျဘဲ မနကျအလငျးရောငျထှကျခြိနျထိ အိပျရသူတှမှောလညျး မကြျလုံးကာတပျပွီး၊ ဆူညံသံကွား အိပျရသူတှမှောလညျး နားပိတျရာဘာတုံး သုံးနိုငျပါတယျ။ ဤကဲ့သို့လုပျဆောငျသောျလညျး အိပျမရသေးလြှငျတော့ ကြှမျးကငြျတဲ့ ဆရာဝနျနဲ့ ပွသတိုငျပငျပွီး၊ အိပျရေးပကြျရခွငျးအကွောငျးရငျးကို ရှာဖှကေုသဖို့ လိုပါတယျ။
ဒီရောဂါအကွောငျး ပိုမိုသိရှိနိုငျဖို့ ကိုဝငျးမငျး က စိတျကနြျးမာရေး အထူးကုဆရာဝနျကွီး ပါမောက်ခ ဒေါကျတာဉာဏျဝငျးကြောျ ကို ဆကျသှယျမေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
==ZawGyi==
အိပ်ရေးပျက်ရခြင်းအကြောင်းရင်းမျိုးစုံရှိနေပေမယ့် အကောင်းဆုံးအိပ်စက်ခြင်း အလေ့အထတွေကို သိထားဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက ရှင်းလင်းပြောဆိုကြပါတယ်။
အိပ်ရေးပျက်ရခြင်းအကြောင်းရင်းမျိုးစုံရှိရာမှာ အိပ်စက်ခြင်းဆိုင်ရာ ရောဂါပြဿနာတွေ (Sleep Disorders) နဲ့ အိပ်စက်ခြင်းကို အနှောက်အယှက်ပေးတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အနေအထားတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ အိပ်စက်ခြင်းဆိုင်ရာ ရောဂါပြဿနာတွေထဲမှာ အိပ်ရင်းအသက်ရှုရပ်တာ (Sleep Apnea)၊ နေ့ခင်းအိပ်ငိုက်ပြီး ညအိပ်မရတာ၊ အိပ်ရင်း ခြေထောက်လှုပ်ရမ်းတာ (Restless Legs Syndrome)၊ ညမှာထလန့်ပြီး အော်တာ (Night Terror)၊ အိပ်ရင်းထလမ်းလျှောက်တာ (Sleepwalking/ Somnambulism)၊ အတက်ရောဂါတချို.နဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာကြွက်သား လှုပ်ရှားတဲ့ရောဂါတချို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
အိပ်စက်ခြင်းကို အနှောက်အယှက်ပေးတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ထဲမှာတော့ အလင်းရောင်များတာ (မီးသီးအလင်းရောင်အပြင်၊ TV ရုပ်မြင်သံကြား၊ လက်ကိုင်ဖုန်း၊ Tablet ၊ ကွန်ပြူတာအလင်းရောင်ကြောင့် အိပ်ရေးပျက်တာ)၊ ဆူညံတာ (လူနေထူထပ်ပြီး နီးနီးကပ်ကပ် ဆူညံသံကြားရတာ)၊ လူမူရေးနဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေဖြစ်တာ (စိုးရိမ်စိတ်လွန်ပြီး ညအိပ်မရမှာ ကြောက်လာတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
အထက်ပါအိပ်ရေးပျက်ခြင်း အကြောင်းရင်း မျိုးစုံရှိနေသော်လည်း၊ Sleep Hygiene (ခေါ်) အကောင်းဆုံးအိပ်စက်ခြင်း အလေ့အထေတွကို သိရှိ၊ ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီအလေ့အထတွေကတော့ ပုံမှန် အိပ်ချိန်ထချိန် လေ့ကျင့်ယူတာ၊ နေ့ခင်းတရေးမမှေးတာ၊ နေ့ခင်းနောက်ပိုင်း ကော်ဖီမသောက်တာ၊ မအိပ်ခင် သက်တောင့်သက်သာဖြစ်အောင် ဖြေလျော့ Relax လုပ်တာ (ကွန်ပြူတာ၊ Tablet၊ လက်ကိုင်ဖုန်းကဲ့သို့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ မဟုတ်ဘဲ၊ ရိုးရိုးစာအုပ်နဲ့ စာနည်းနည်းဖတ်တာ၊ တရားထိုင် အသက်ရှုလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာ၊ ရေနွေးနဲ့ရေချိုးတာ၊ အိပ်ကာနီး အစာမစားတာ)၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်တာ၊ အိပ်ခန်းကို အနည်းငယ်အေးစေတာ၊ အိပ်ယာနဲ့ခေါင်းအုံးကို မပျော့လွန်းမမာလွန်း အနေတော်ထားတာ၊ အိပ်ခန်းအတွင်း အလင်းရောင်မရှိအောင် မီးမှိတ်ပြင်ဆင်တာ၊ ကော်ဖီ၊ အရက်၊ ဆေးလိပ်ရှောင်တာ၊ ညနေဖက် အစာဗိုက်အင့်အောင်မစားတာ၊ ပူစပ်လွန်းတာတွေ မစားသောက်တာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို အလေ့အထတွေ လုပ်ဆောင်ထားသည့်တိုင် အိပ်ရခက်နေသေးလျှင် အိပ်ယာက ခေတ္တထပြီး၊ အကြောဖြေလျော့ကာ သက်တောင့်သက်သာ ပိုဖြစ်အောင်လုပ်ပေးတာနဲ့၊ စာအုပ်နဲ့ စာအနည်းငယ်သွားဖတ်တာ လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အိပ်ယာထဲကနေ TV ရုပ်မြင်သံကြားလှမ်းကြည့်တာမျိုး မလုပ်သင့်ပါဘူး။ အိပ်ယာက အိပ်ဖို့သာ သီးသန့်ဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စိုးရိမ်စရာတွေ၊ စိတ်တိုဒေါသထွက်စရာတွေနဲ့ အလုပ်ကိစ္စတွေကို အိပ်ယာဝင်ကာနီး မေ့ထားသင့်ပါတယ်။ ညဘက်အလုပ်များပြီး စောစောမအိပ်နိုင်ဘဲ မနက်အလင်းရောင်ထွက်ချိန်ထိ အိပ်ရသူတွေမှာလည်း မျက်လုံးကာတပ်ပြီး၊ ဆူညံသံကြား အိပ်ရသူတွေမှာလည်း နားပိတ်ရာဘာတုံး သုံးနိုင်ပါတယ်။ ဤကဲ့သို့လုပ်ဆောင်သော်လည်း အိပ်မရသေးလျှင်တော့ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသတိုင်ပင်ပြီး၊ အိပ်ရေးပျက်ရခြင်းအကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေကုသဖို့ လိုပါတယ်။
ဒီရောဂါအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်း က စိတ်ကျန်းမာရေး အထူးကုဆရာဝန်ကြီး ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဉာဏ်ဝင်းကျော် ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
