အီရန္ဟာ ၂၀၁၅ ႏ်ဴကလီယားသေဘာတူညီခ်က္ပါ ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈပမာဏ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ထုတ္လုပ္ခဲ့့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ IAEA အႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈကို ၃.၆၇ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိပဲ ထုတ္လုပ္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ၂၀၁၅ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ကန္႔သတ္ထားတာ ျဖစ္ၿပီး အီရန္ဟာ ကန္႔သတ္မႈထက္ သန္႔စင္ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုထုတ္တာ ေတြ႔ရေၾကာင္း IAEA စစ္ေဆးေရးမွဴးေတြက တနလၤာေန႔မွာ အတည္ျပဳေပးခဲ့တာပါ။
ဒါေပမယ့္ ရာခိုင္ႏႈန္း ဘယ္ေလာက္ အထိေက်ာ္ထုတ္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ မေျပာပါဘူး။ AP သတင္းမွာေတာ့ အီရန္ဟာ ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈပမာဏကို ၄.၅ % ေလာက္ သန္႔စင္ထုတ္လုပ္ ခဲ့တယ္လုိ႔ IAEA အဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ တနလၤာေန႔ ေျပာၾကားခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး ေဖၚျပထားပါတယ္။
ႏ်ဴကလီယားစာခ်ဳပ္ပါ ကတိေပးထားခ်က္ေတြကို မလိုက္နာေတာ့ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ေျခလွမ္းတရပ္ အေနနဲ႔ သူတုိ႔ဟာ ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈ ပမာဏကို ၂၀ % အထိ သန္႔စင္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ အီရန္က အေစာပိုင္းမွာ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။
ယူေရနီယံသန္႔စင္မႈပမာဏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိေလာက္ဟာ ႏ်ဴကလီယားဓါတ္အားေပး စက္ရံုလည္ပတ္ဖုိ႔ လံုေလာက္တဲ့ စြမ္းအင္ကိုေပးႏုိင္ေပမယ့္ ႏ်ဴကလီယားလက္နက္ ထုတ္ဖုိ႔အတြက္ ဆိုရင္ေတာ့ သန္႔စင္မႈ ပမာဏက ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု သန္႔စင္ပမာဏဟာ လက္နက္ထုတ္တဲ့ အထိ လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ အလွမ္းေဝးေနပါေသးတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Donald Trump က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အီရန္ႏ်ဴကလီယားသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကေန ႏုတ္ထြက္ခဲ့သလို အီရန္အေပၚ တင္းၾကပ္တဲ့ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကိုပါ ခ်မွတ္ခဲ့တာပါ။
အေမရိကန္ရဲ႕ ဒဏ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္ အထိနာေနတဲ့ အီရန္ရဲ့ စီးပြါးေရး ျပန္နလံထူေအာင္ စာခ်ဳပ္ထဲမွာ ရွိေနေသးတဲ့ ၿဗိတိန္၊ တရုတ္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီနဲ႔ ရုရွားတို႔က လုပ္မေပးရင္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ေတြကို အခု ထက္တိုးၿပီး ခ်ိဳးေဖာက္မယ္လို႔ အီရန္က ၿခိမ္းေျခာက္ထားပါတယ္။