ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသတြင္း မူဆလင္ေတြ အေပၚ ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ မ်ိဳးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျမန္မာ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြက ယတိျပတ္ ျငင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။
“ေကာ္မရွင္ရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးခ်က္မ်ားကိုအေျခခံၿပီး သံုးသပ္ေျပာၾကရမည္ဆိုပါရန္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးက သံုးသပ္တဲ့ Crimes against Humanity ျဖစ္ႏိုင္ေျခလံုး၀မရွိပါေၾကာင္းႏွင့္ Ethnic Cleansing ဟုယူဆႏိုင္သည့္ အေနအထားလည္းလံုး၀မေတြ႔ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။”
ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေမာင္ေတာ ေဒသစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ရဲ႕ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္တဲ႔ ဒီကေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အခုလို ေျပာဆိုသြားတာပါ။ စစ္တပ္ဘက္က အုပ္စုဖြဲ႔ အဓမၼမႈက်ဴးလြန္တာ မရွိသလို နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အတြင္း ရြာေတြကို ရွင္းျပစ္ခဲ႔တာမ်ိဳးလည္း မရွိဘူးလို႔လည္း ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒရွ္႔ ႏုိင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ျပဳစုထားတဲ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔တခုရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ အုပ္စုဖြဲ႔ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ၊ စစ္တပ္ရဲ႕ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး အတြင္း ေက်းရြာေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ႔တာေတြကို ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein ကလည္း အစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဖို႔၊ ဒီခ်ိဳးေဖာက္မႈ အတြက္ တာ၀န္ရွိသူေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ ေမာင္ေတာ ေဒသစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖကေတာ့ ကမၻာတလႊား ေျပာဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ေျမျပင္ အေျခအေနေတြမွာ ကြဲျပားမႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“ဦးရွည္က်ေက်းရြာ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဆရာတို႔ေရာက္မွာမဟုတ္ဘူး ေရာက္လည္းမေရာက္ႏိုင္ဘူး ဦးရွည္က်ေက်းရြာကို။ အဲဒီမွာ လူဦးေရ ၆ေထာင္ေလာက္ရွိတယ္၊ အိမ္ေျခ၇၂၀ ခန္႔ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ သူက OHCHR အစီရင္ခံစာမွာေရာ အားလံုးက သူတို႔ရြာမွာ အေစာ္ကားမခံရတဲ့အိမ္ တအိမ္မွ မရွိဘူးတဲ့။ အေစာ္ကားခံရတဲ့ အိမ္ေတြပဲဆိုၿပီးေတာ့ ဒီဟာက မီဒီယာေပၚမွာ ကမာၻသိေအာင္လုပ္ထားတာ။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ တကယ္သြားတဲ့အခါမွာ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြမရွိဘူး။”
ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း ေမာင္ေတာ ေဒသက ျမန္မာ အစိုးရ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေတြ အၾကမ္းဖက္ တို္ကခုိက္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ႔တာပါ။ ဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ဆုိင္ရာ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို စံုစမ္းဖို႔ ကုလသမဂၢဘက္က ျမန္မာဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ႔ေပမယ့္ ျမန္မာဘက္ကေတာ့ လက္သင့္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာဆိုထားပါတယ္။
