ရွမ္းေျမာက္ေဒသ စစ္ေရးတင္းမာမႈ၊ ဒုကၡသည္ေတြ လာရိႈး၊ ေက်ာက္မဲနဲ႔ နမၼတူမွာ တိမ္းေရွာင္

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕တအာင္းပေလာင္တပ္ဖြဲ႕TNLAတို႕အၾကားျဖစ္ပြါးခဲ့တဲ့စစ္ေရးတင္းမာမွဳေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းနမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္ မန္လန္းေက်းရြာသား(၃၀၀)ခန္႕ဟာလားရွိဳးေရာက္ရွိေနသလို အနီး၀န္းက်င္ရြာနဲ႕ နမၼတူ ေက်ာက္မဲျမိဳ႕နယ္ဘက္မွာ တိမ္းေရွာင္ေနၾကရပါတယ္။ မျငိမ္းခ်မ္းေသးတဲ့ေဒသတြင္းအေျခအေနေတြေၾကာင့္ ေနရပ္ ရင္း ကိုျပန္ဖို႕မေရရာေသးသလို လက္ရွိဒုကၡသည္စခန္း မွာအေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနဆဲလို႕ အကူညီေပးအဖြဲ႕၀င္ ေတြက ေျပာပါတယ္။ လားရွိဳးေရာက္စစ္ေဘးေရွာင္ေတြအတြက္ လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႕ အကူညီေပးေဆာင္သြားမယ္လို႕တာ၀န္ရွိသူေတြကဆိုပါတယ္။ဒီအေျခအေနကိုေတာ့ ဗီြအိုေအထိုင္းအေျခစိုက္သတင္းေထာက္ နိုင္ကြန္းအိန္ကေနသတင္းေပးပို႕ထား ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းနမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ နမ့္လင္းေက်းရြာအုပ္စု ၊ မန္လန္းေက်းရြာသား(၃၀၀)ခန္႕ဟာ လားရိႈးၿမိဳ႕ေပၚ ကိုတိမ္းေရွာင္ေရာက္ရွိေနသလို ဒုကၡသည္အမ်ားစုကျပန္႕က်ဲေနတယ္လို႕ လားရွိဳးျမိဳ႕ တအာင္းပေလာင္အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႕ကတြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး(၁) မေလြးပုို႔က်ိန္းကီက ဗီြအိုေအကိုအခုလိုေျပာပါတယ္။

“အခုလားရိႈးမွာေရာက္တဲ့ စာရင္းအရဆိုရင္ ၃၀၀ ၀န္းက်င္ရွိၿပီ။ အခုက ၃၀၀ ၀န္းက်င္က ဘယ္ေက်ာင္းမွာရွိသလဲဆိုရင္ ေအာင္မဂၤလာနမ့္ဆန္ေက်ာင္း၊ သသနာ့ ၂၅၀၀ ဘုန္ႀကီးေက်ာင္း၊ ထိန္လင္းဘုန္ႀကီးေက်ာင္းေတြမွာသူတို႔ အခုေလာေလာဆယ္ တည္းေနတယ္လို႔။တခ်ိဳ႕ကေတာ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ထဲက ျမိဳ႕မ ေက်ာင္းေတြမွာ သြားတည္းတဲ့လူလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်န္တဲ့ေနရာေတြက ရွိေနေသးတယ္။ မန္လန္းရြာမွာ လူဦးေရအရ ၁၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိတဲ့အထဲက လားရိႈးမွာေရာက္တာ ၃၀၀ ေက်ာ္၊ နမ့္ဆန္ုမွာေရာက္တာ ၃၀-၅၀ က်န္တဲံလူေတြက ဘယ္နားေျပးသလဲဆိုတာ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ Follow up လုပ္ေနတယ္ အခုဒီမနက္ကေတာ့ မန္စံမွာ သြားႀကိဳဖို႔ အေယာက္ ၈၀ ၀န္းက်င္ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။”

စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြဟာ ဇြန္လ (၂၇)ရက္ေန႔ ညမွစျပီးတိမ္းေရွာင္လာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ျပီးခဲ႔တဲ႔ ဇြန္လ ၂၂ရက္နဲ႔၂၃ရက္ေန႔တုန္းက နမ့္ဆန္ျမိဳ႔နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္နဲ႕TNLAအဖြဲ႕တို႕အၾကား တိုက္ပြဲ အျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ႔ျပီး မန္လန္းရြာသား(၃၀၀)ခန္႕ကို တပ္မေတာ္ကေန ရြာဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ ထိန္းသိမ္းထား ျပီး TNLAနဲ႕ဆက္စပ္မွဳရွိမရွိအေျခအေနကို စစ္ေဆးေမးျမန္းျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ရပ္ရြာကေနတိမ္းေရွာင္လာခဲ့ၾကတာပါ။

မန္လန္းရြာသားေတြဟာ လားရွိဳးျမိဳ႕တြင္သာမက နမ့္ဆန္ ေက်ာက္မဲ နမၼတူျမိဳ႕နယ္ဘက္ ေတြမွာပါတိမ္းေရွာင္ေနၾက ရပါတယ္။

နမၼတူျမိဳ႕နယ္မန္စံရြာထဲမွာလဲ စစ္ေဘးေရွာင္ေတြေရာက္ရွိေနတယ္ လို႕ နမၼတူျမိဳ႕နယ္မန္စံရြာသား စိုင္းလိန္ခမ္း ကေျပာ ပါတယ္။

“အခုက အသိအိမ္မွာပဲ ခဏ တေထာက္ေလးနားၿပီးမွ ခရီးဆက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္မွီေလးေစာင့္ၾကည့္ၿပီးတဲ့အေနနဲ႔အသိအိမ္မွာပဲ ခိုကပ္ၿပီးေတာ့ တည္းေနတဲ့ သေဘာရွိတယ္ခင္ဗ်။”

လက္ရွိစစ္ေဘးေရွာင္ေတြဟာ လာရွိဳးျမိဳ႕ေပၚကဘုန္ၾကီးေက်ာင္း(၃)ေက်ာင္းမွာခိုလွံဳေနၾကျပီး အေျခခံစားေသာက္ေန ထိုင္ေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနဆဲလို႕ မေလြးပုို႔က်ိန္းကီကေျပာပါတယ္။

“လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနေသးတယ္ေပါ့ ဥပမာ ကေလးေတြပါလာခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ကေလးက်န္းမာေရး၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလ်ာေတြ ျဖစ္တာတို႔၊ တခ်ိဳ႔ ျခင္ေထာင္ေတြ လာလွဴတဲ့အဖြဲ႔ေတြရွိတယ္။ မလံုေလာက္ေသးဘူး၊ ၿပီးရင္ ေျပးလာတဲ့အခါဆိုေတာ့ ကေလး အ၀တ္အစားေတြလည္း မပါလာတဲ့လူေတြရွိတယ္။ ဒီတပတ္အတြင္းေတာ့ ဆန္တို႔လာလွဴတာေတြရွိတယ္။ ဒီတပတ္အတြင္းေတာ့ လံုေလာက္တာေပါ့ေနာ္။”

ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရတဲ့သူေတြအထဲမွာ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြလဲပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းသားေတြ ပညာဆက္လက္သင္ယူေရး နဲ႕ပက္သက္ျပီး မေလြးပုို႔က်ိန္းကီ ကအခုလိုေျပာပါတယ္။

“ေက်ာင္းေနကေလးေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ မသိေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ေဒသကိုလည္း ျပန္သြားဖို႔အေျခအေနကေတာ့ မရွိေသးဘူးေပါ့ေနာ္ ၊ အေျခအေနက မၿငိမ္ေသးတဲ့ပိုင္းေတြရွိတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ေက်ာင္းေနကေလးေတြကိုစုရမွာ၊ က်မတို႔က ၃ ေနရာခြဲထားေတာ့ စာရင္းအတိအက်မရေပမယ့္လည္း က်မတို႔ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ေနရာမွာက ေက်ာင္းတတ္မယ့္ကေလးက ၂၃ ဦးေတာ့ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။”

စခန္း(၃)ခုကေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးစာရင္းကိုလိုက္လံစုေဆာင္းေနဆဲျဖစ္ျပီး ကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးအတြက္ လတ္တေလာမေဆာင္ရြက္နိုင္ေသးဘူးလို႕သူကဆိုပါတယ္။

ဒီစစ္ေဘးေရွာင္ေတြအတြက္ လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႕ ေနထိုင္စား ေသာက္ေရးအ၀၀မွာကူညီေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႕ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးစိုးေအာင္ကအခုလိုေျပာပါတယ္။

“မ်ားေသာအားျဖင့္ လားရိႈးကိုေရာက္လာတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ့္ဆီမွာေတာ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ သတင္းေတာ့မရေသးဘူးေလ။ က်ေနာ္က ခရီးသြားေနေတာ့ အခုမွ အစည္းအေ၀းတခုက လည္းျပန္လာတာဆိုေတာ့ေလ။ ဒီလားရိႈးကိုေရာက္လာတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုပဲေရာက္ေရာက္ပါ က်ေနာ္တို႔ဆီကေတာ့ အဲဒီမွာ ခရိုင္ရံုးလည္းရွိတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔အျမဲတမ္းပဲ ေနေရး၊စားေရး၊ သြားေရး၊ လာေရး၊ ေထာက္ပံ႔ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေန္ာတို႔ဆီမွာ ဘတ္ဂ်က္လည္း ရွိတဲ့အတြက္ အဆင္ေျပပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေကၽြးေမြးမႈေတြ ဒါေတြအားလံုးကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။”

နမ္ဆန္ျမိဳ႔နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္နဲ႕TNLAအဖြဲ႕တို႕အၾကား စစ္ေရးတင္းမာေနဆဲ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ေဒသခံ ရြာသားေတြစစ္ေဘးတိမ္းေရွာင္ေနရသလို လက္ဖက္ျခံလုပ္ငန္းေတြထိခိုက္မွဳရွိေနတယ္လို႕ ေဒသခံရြာသားတဦး ကဆိုပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔က လက္ဖက္တမ်ိဳးပဲ လုပ္တဲ့ေနရာမွာေတြ ဒီေနာက္ပိုင္ း၇-၈ ရက္ေလာက္မွ ခူးလို႔မရရင္လည္း ရင့္မွာပဲေလ။”

ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းနမ့္ဆန္ျမိဳ႕နယ္ထဲမွာတိုက္ပြဲရပ္တန္႕ေနေပမဲ့ လုံျခံဳမွဳမရွိတဲ့အေျခအေနေၾကာင့္ ေနရပ္ရင္း ကိုျပန္ဖို႕မျဖစ္နိုင္ေသးဘူးလို႕အဆိုပါေဒသခံမန္လန္းရြာသားကေျပာပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသအတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တို႕အၾကား စစ္ေရးပဋိပ ကၡျဖစ္ပြါးခဲ့ရာမွာ အရပ္သားေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္မွဳေတြရွိေနသလို လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မွဳေတြ က်ဴး လြန္မွဳရွိေနတယ္လို႕ တအာင္းလူထုအေျချပဳအဖြဲ႕ေတြကေန ဇြန္လ(၂၇)ရက္ေန႕မွာေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕TNLAတို႕အၾကားစစ္ေရးတင္းမာေနမွဳ TNLAနဲ႕ေတာင္ပိုင္းရွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္RCSS/SSAတို႕အၾကားစစ္ေရးပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ေဒသခံရြာသား(၂၀၀၀)ေက်ာ္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အျဖစ္ ေနရပ္ကေနတိမ္းေရွာင္ေနၾကရပါတယ္။