ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ကေလးငယ္ေတြကုိ တပ္သားသစ္အျဖစ္ စည္းရုံး အသုံးျပဳတာေတြ ေလ်ာ့က်သြားေအာင္ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာကုိ ေတြ႔ျမင္ရေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ ကေလးမ်ားအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈဆုိင္ရာ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္လုိ႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကေလးငယ္နဲ႔ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ားဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ရုံးက ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါပေမယ့္ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနတာနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ပဋိပကၡေတြေဒသေတြမွာ ကေလးငယ္ေတြအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ထပ္မံ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁ ရက္ကေန ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔အၾကား ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြအတြက္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကေလးငယ္နဲ႔ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡမ်ားဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္က အစီရင္ခံစာကုိ ျပဳစုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပါ၀င္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ အစီရင္ခံစာကုိ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ တင္သြင္းဖုိ႔ ေနာက္ထပ္ တႏွစ္ သက္တမ္း ထပ္တုိးေပးလုိက္ပါတယ္။
အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကေလးငယ္နဲ႔ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡမ်ားဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ရုံးအေနနဲ႔ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ကုိ မႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတုန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ေစလြတ္ၿပီးျဖစ္တာေၾကာင့္ အေစာပုိင္း ေတြ႔ရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ထံ တင္ျပလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
မၾကာေသးခင္က ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းနဲ႔ အေနာက္ဖက္ပုိင္း ေဒသေတြမွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြကုိ အသုံးခ်တာနဲ႔ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေန ယခင္ ႏွစ္ေတြက ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္း၊ အသုံးခ်မႈဆုိင္ရာ တုိးတက္မႈေတြကုိလည္း ထိခုိက္ေစႏုိင္ေၾကာင္းလည္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကေလးငယ္နဲ႔ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ားဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ Ms. Virginia Gamba ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းေတြအၾကား NCA တႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သမုိင္း၀င္ စာခ်ဳပ္ကုိ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ ကုလသမဂၢက အစီရင္ခံစာ ျပဳစုခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အၾကား ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းတာ အပါအ၀င္ သတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ေျချပတ္ လက္ျပတ္ ျဖစ္သြားေစတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ကေလးငယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရွိခဲ့ရေၾကာင္းလည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ Ms. Virginia Gamba ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။