(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ သုံးဦးရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေဟာ ကောင်းမွန်နေပြီး သူတို့ကို သေချာကုသပေးနေတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဌာနတာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။ အခုချိန်မှာ မြန်မာပြည်ထဲကို ပြန်ဝင်လာတဲ့ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံပြီး အပြစ်တင်တာမျိုးတွေ မလုပ်ဘဲ ဒီရောဂါကို အတူ တိုက်ထုတ်နိုင်ဖို့အတွက်လည်း ပြည်သူတွေပါဝင်ပေးဖို့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက တိုက်တွန်းနေပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် စုစုက ပြောပြသွားမှာပါ။
ချင်းပြည်နယ်၊ တီးတိန်မြို့နယ် ပြည်သူ့ဆေးရုံမှာ ထားရှိကုသပေးနေတဲ့ အသက် ၃၆နှစ်အရွယ် အမျိုးသားနဲ့ ရန်ကုန်မြို့ ဝေဘာဂီအထူးကုဆေးရုံမှာ ထားရှိကုသပေးနေတဲ့ အသက် ၂၆ နှစ်အရွယ် အမျိုးသား နှစ်ဦးရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေဟာ ကောင်းမွန်လျက်ရှိတယ်လို့ ဗဟိုကူးစက်ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"လက်ရှိသူတို့ရဲ့ အခြေအနေကတော့ လူနာသုံးယောက်လုံးရဲ့ ကျန်းမာရေး အခြေအနေက ကောင်းမွန်ပါတယ်။ တီးတိန်ဆေးရုံမှာ တက်ရောက်နေတဲ့ လူနာကလည်း အဖျားမရှိပါဘူး။ သက်သာပါတယ်။ ပြင်းထန်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လက္ခဏာလည်း မရှိပါဘူး။ ဒုတိယလူနာဖြစ်တဲ့ အင်္ဂလန်ကပြန်လာတဲ့ Facility Quarantine လုပ်ထားတယ်ဆိုတဲ့လူနာက ခုထက်ထိသူက အဖျားလည်းမရှိဘူး၊ ချောင်းလည်း မဆိုးဘူးပေါ့နော်။ သူက Symptom မပေါ်ဘဲနဲ့ Positive ဖြစ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့အခြေအနေလည်း ကောင်းပါတယ်။ အခု တတိယလူနာကတော့ အင်္ဂလန်ကပြန်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့အခြေအနေကလည်း ကောင်းမွန်ပါတယ်။"
အခု ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုထားတဲ့ လူနာတွေနဲ့ နီးကပ်ခဲ့သူတွေကို အသွားအလာကန့်သတ်ထားပြီး၊ လူနာတွေရဲ့ ဓာတ်ခွဲနမူနာတွေကိုလည်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ရည်ညွှန်းဓာတ်ခွဲခန်းဆီ ပေးပို့ပြီး အတည်ပြုချက်ရယူသွားဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရတဲ့ လူနာသုံးဦးလုံးဟာ အနောက်နိုင်ငံတွေက ပြန်လာသူတွေဖြစ်ပြီးတော့ သူတို့မှာ ဒီရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုမှသာ COVID- 19 ရောဂါဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ သိရှိခဲ့သူတွေပါ။ ဒီလိုအချိန်မှာ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ပြည်ပကနေပြန်ဝင်လာသူတွေကို အပြစ်တင်ဝေဖန်တာမျိုးတွေ မလုပ်ဘဲ ဒီရောဂါကိုအတူတိုက်ထုတ်ဖို့အတွက် ပူးပေါင်းပေးဖို့ကို ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက အခုလိုပြောပါတယ်။
"အခုချိန်မှာ ဘယ်သူကြောင့် ဘယ်ဝါကြောင့် အပြစ်တင်နေတာမျိုးတွေ မပြုလုပ်ဖို့ပါပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ ဒါတွေက ဘုံရန်သူဖြစ်ပါတယ်။ အားလုံးစုပေါင်း တိုက်ထုတ်ရမယ့်ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ပြန်လာတဲ့သူတွေကြောင့် ရောဂါကို သယ်လာတယ်တို့ ဘာတို့ ဒါမျိုးတွေ ပြောတာတွေကိုတော့ မဖြစ်စေချင်ပါဘူး။ ဘယ်သူမှလည်း ရောဂါမဖြစ်ချင်ပါဘူး။ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းဟာ ဆိုးကျိုးတွေကိုဖြစ်စေပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့်ပြောရင် သူတို့မှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ Trauma တွေ ရစေပါတယ်။ အဲဒါလေးတွေတော့ ပြည်သူလူထုကို အသိပေးချင်ပါတယ်။"
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဒီ COVID-19 ကို ကမ္ဘာနဲ့တဝန်း ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေတာမှာ မြန်မာနိုင်ငံလည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်တွင်းထဲကို နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်တွေကနေ တဆင့် ပြန်ဝင်လာနေတဲ့ ပြည်ပလုပ်သားတွေလည်း ရှိနေပြီး သူတို့ကို နေအိမ်မှာနေစေပြီး အသွားအလာကန့်သတ်လိုက်တဲ့ Home Quarantine ကိုဆောင်ရွက်တာမှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့အချက်တွေကို လိုက်နာကြဖို့အတွက်လည်း တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
"လက်ရှိမှာ Quarantine လုပ်တယ်ဆိုတာက တကယ်လိုအပ်လို့ လုပ်ဆောင်တာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဒါကိုပူးပေါင်း ကူညီပေးကြပါ။ တနည်းအားဖြင့် ဒီလို Quarantine လုပ်တာဟာ သူတို့တွေရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ အကျိုးစီးပွားအတွက် ပထမဦးစားပေးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာတော့ လူကောင်းပေါ့နော်။ ဒါပေမဲ့ ၁၄ ရက်အတွင်းမှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ပေါ်လာရင် ကျမတို့အနေနဲ့ ချက်ချင်းသိရှိပြီးတော့ ကုသမှုပေးနိုင်အောင်ရယ်၊ သူတို့မိသားစု၊ ပတ်ဝန်းကျင်၊ တခြားနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေ မကူးစက်နိုင်အောင် ရည်ရွယ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ Home Quarantine လုပ်တဲ့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ပြည်သူလူသားတယောက် တာဝန်ကိုကျေပွန်ဖို့ လိုပါတယ်။ Quarantine လုပ်တဲ့ဟာကို ၁၄ ရက်ဆို ၁၄ ရက်ပေါ့နော်။ တနည်းအားဖြင့် သတ်မှတ်ထားတဲ့ အချက်တွေအတိုင်း လိုက်နာဖို့ လိုပါတယ်။"
ဒီကနေ့စာရင်းတွေအရ နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၅နိုင်ငံကို ကူးစက်ခဲ့ပြီး၊ လူပေါင်း ၄၃၀,၀၀၀ ကျော်ကို ကူးစက်ခဲ့တာပါ။ စုစုပေါင်း သေဆုံးသူ ၁၉,၀၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပေမယ့် ရောဂါသက်သာလာသူ အရေအတွက်ဟာလည်း ၁၁၀,၀၀၀ ကျော် ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ဒီလိုအချိန်မှာ သတင်းအမှားတွေကို မယုံကြဖို့နဲ့ အကြောက်လွန်ပြီး ရိက္ခာစုဆောင်းတာတွေကို ရှောင်ဖို့အတွက်လည်း သတိပေးထားပါတယ်။ လူထူထပ်တဲ့နေရာတွေကို မသွားဖို့၊ လက်နဲ့ မျက်နှာ နှာခေါင်း ပါးစပ်တို့ကို မထိဖို့၊ ချောင်းဆိုးနှာချေရင် အုပ်စိုးဖို့အပါအဝင်၊ လက်ကိုဆပ်ပြာနဲ့ စနစ်တကျ သေချာဆေးကြောပေးဖို့၊ ကိုယ်ခံအားကောင်းအောင် စားသောက်နေထိုင်ဖို့ကိုလည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ပွညျပကပွနျလာသူတှကေို ခှဲခွားဆကျဆံတာ မလုပျဖို့ ကနြျးမာရေးဌာန တိုကျတှနျး
COVID-19 ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ သုံးဦးရဲ့ ကနြျးမာရေးအခွအေနဟော ကောငျးမှနျနပွေီး သူတို့ကို သခြောကုသပေးနတေယျလို့ ကနြျးမာရေးဌာနတာဝနျရှိသူက ပွောပါတယျ။ အခုခြိနျမှာ မွနျမာပွညျထဲကို ပွနျဝငျလာတဲ့ ကိုယ့ျနိုငျငံသားတှအေပေါျ ခှဲခွားဆကျဆံပွီး အပွဈတငျတာမြိုးတှေ မလုပျဘဲ ဒီရောဂါကို အတူ တိုကျထုတျနိုငျဖို့အတှကျလညျး ပွညျသူတှပေါဝငျပေးဖို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှကေ တိုကျတှနျးနပေါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ စုစုက ပွောပွသှားမှာပါ။
ခငြျးပွညျနယျ၊ တီးတိနျမွို့နယျ ပွညျသူ့ဆေးရုံမှာ ထားရှိကုသပေးနတေဲ့ အသကျ ၃၆နှဈအရှယျ အမြိုးသားနဲ့ ရနျကုနျမွို့ ဝဘောဂီအထူးကုဆေးရုံမှာ ထားရှိကုသပေးနတေဲ့ အသကျ ၂၆ နှဈအရှယျ အမြိုးသား နှဈဦးရဲ့ ကနြျးမာရေးအခွအေနဟော ကောငျးမှနျလကြျရှိတယျလို့ ဗဟိုကူးစကျရောဂါ တိုကျဖကြျရေးဌာနက ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"လကျရှိသူတို့ရဲ့ အခွအေနကေတော့ လူနာသုံးယောကျလုံးရဲ့ ကနြျးမာရေး အခွအေနကေ ကောငျးမှနျပါတယျ။ တီးတိနျဆေးရုံမှာ တကျရောကျနတေဲ့ လူနာကလညျး အဖြားမရှိပါဘူး။ သကျသာပါတယျ။ ပွငျးထနျအသကျရှူလမျးကွောငျးဆိုငျရာ လက်ခဏာလညျး မရှိပါဘူး။ ဒုတိယလူနာဖွဈတဲ့ အငျ်ဂလနျကပွနျလာတဲ့ Facility Quarantine လုပျထားတယျဆိုတဲ့လူနာက ခုထကျထိသူက အဖြားလညျးမရှိဘူး၊ ခြောငျးလညျး မဆိုးဘူးပေါ့နောျ။ သူက Symptom မပေါျဘဲနဲ့ Positive ဖွဈတာ ဖွဈပါတယျ။ သူ့ရဲ့အခွအေနလေညျး ကောငျးပါတယျ။ အခု တတိယလူနာကတော့ အငျ်ဂလနျကပွနျလာတာဖွဈပါတယျ။ သူ့ရဲ့အခွအေနကေလညျး ကောငျးမှနျပါတယျ။"
အခု ဓာတျခှဲအတညျပွုထားတဲ့ လူနာတှနေဲ့ နီးကပျခဲ့သူတှကေို အသှားအလာကန့ျသတျထားပွီး၊ လူနာတှရေဲ့ ဓာတျခှဲနမူနာတှကေိုလညျး ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ရဲ့ ရညျညှှနျးဓာတျခှဲခနျးဆီ ပေးပို့ပွီး အတညျပွုခကြျရယူသှားဖို့အတှကျ ဆောငျရှကျနတေယျလို့လညျး သိရပါတယျ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံထားရတဲ့ လူနာသုံးဦးလုံးဟာ အနောကျနိုငျငံတှကေ ပွနျလာသူတှဖွေဈပွီးတော့ သူတို့မှာ ဒီရောဂါလက်ခဏာမပွဘဲ ဓာတျခှဲအတညျပွုမှသာ COVID- 19 ရောဂါဖွဈပှားနတေယျလို့ သိရှိခဲ့သူတှပေါ။ ဒီလိုအခြိနျမှာ ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ပွညျပကနပွေနျဝငျလာသူတှကေို အပွဈတငျဝဖေနျတာမြိုးတှေ မလုပျဘဲ ဒီရောဂါကိုအတူတိုကျထုတျဖို့အတှကျ ပူးပေါငျးပေးဖို့ကို ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက အခုလိုပွောပါတယျ။
"အခုခြိနျမှာ ဘယျသူကွောင့ျ ဘယျဝါကွောင့ျ အပွဈတငျနတောမြိုးတှေ မပွုလုပျဖို့ပါပဲ။ ဘာဖွဈလို့လညျးဆိုတော့ ဒါတှကေ ဘုံရနျသူဖွဈပါတယျ။ အားလုံးစုပေါငျး တိုကျထုတျရမယ့ျကိစ်စဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ ပွနျလာတဲ့သူတှကွေောင့ျ ရောဂါကို သယျလာတယျတို့ ဘာတို့ ဒါမြိုးတှေ ပွောတာတှကေိုတော့ မဖွဈစခေငြျပါဘူး။ ဘယျသူမှလညျး ရောဂါမဖွဈခငြျပါဘူး။ ခှဲခွားဆကျဆံခွငျးဟာ ဆိုးကြိုးတှကေိုဖွဈစပေါတယျ။ တနညျးအားဖွင့ျပွောရငျ သူတို့မှာလညျး သကျဆိုငျရာ Trauma တှေ ရစပေါတယျ။ အဲဒါလေးတှတေော့ ပွညျသူလူထုကို အသိပေးခငြျပါတယျ။"
ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါအဖွဈ သတျမှတျထားတဲ့ ဒီ COVID-19 ကို ကမ်ဘာနဲ့တဝနျး ရောဂါထိနျးခြုပျရေးအတှကျ ဆောငျရှကျနတောမှာ မွနျမာနိုငျငံလညျး အပါအဝငျဖွဈပါတယျ။ မွနျမာပွညျတှငျးထဲကို နယျစပျဂိတျပေါကျတှကေနေ တဆင့ျ ပွနျဝငျလာနတေဲ့ ပွညျပလုပျသားတှလေညျး ရှိနပွေီး သူတို့ကို နအေိမျမှာနစေပွေီး အသှားအလာကန့ျသတျလိုကျတဲ့ Home Quarantine ကိုဆောငျရှကျတာမှာ သတျမှတျထားတဲ့အခကြျတှကေို လိုကျနာကွဖို့အတှကျလညျး တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။
"လကျရှိမှာ Quarantine လုပျတယျဆိုတာက တကယျလိုအပျလို့ လုပျဆောငျတာဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ ဒါကိုပူးပေါငျး ကူညီပေးကွပါ။ တနညျးအားဖွင့ျ ဒီလို Quarantine လုပျတာဟာ သူတို့တှရေဲ့ ကနြျးမာရေး၊ အကြိုးစီးပှားအတှကျ ပထမဦးစားပေးဖွဈပါတယျ။ ဒီအခြိနျမှာတော့ လူကောငျးပေါ့နောျ။ ဒါပမေဲ့ ၁၄ရကျအတှငျးမှာ ရောဂါလက်ခဏာတှေ ပေါျလာနိုငျပါတယျ။ ပေါျလာရငျ ကမြတို့အနနေဲ့ ခကြျခငြျးသိရှိပွီးတော့ ကုသမှုပေးနိုငျအောငျရယျ၊ သူတို့မိသားစု၊ ပတျဝနျးကငြျ၊ တခွားနိုငျငံသူ နိုငျငံသားတှေ မကူးစကျနိုငျအောငျ ရညျရှယျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ Home Quarantine လုပျတဲ့ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ပွညျသူလူသားတယောကျ တာဝနျကိုကြပှေနျဖို့ လိုပါတယျ။ Quarantine လုပျတဲ့ဟာကို ၁၄ ရကျဆို ၁၄ ရကျပေါ့နောျ။ တနညျးအားဖွင့ျ သတျမှတျထားတဲ့ အခကြျတှအေတိုငျး လိုကျနာဖို့ လိုပါတယျ။"
ဒီကနေ့စာရငျးတှအေရ နိုငျငံပေါငျး ၁၉၅နိုငျငံကို ကူးစကျခဲ့ပွီး၊ လူပေါငျး ၄၃၀,၀၀၀ ကြောျကို ကူးစကျခဲ့တာပါ။ စုစုပေါငျး သဆေုံးသူ ၁၉,၀၀၀ ကြောျရှိခဲ့ပမေယ့ျ ရောဂါသကျသာလာသူ အရအေတှကျဟာလညျး ၁၁၀,၀၀၀ ကြောျ ရှိနပွေီဖွဈပါတယျ။
ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ဒီလိုအခြိနျမှာ သတငျးအမှားတှကေို မယုံကွဖို့နဲ့ အကွောကျလှနျပွီး ရိက်ခာစုဆောငျးတာတှကေို ရှောငျဖို့အတှကျလညျး သတိပေးထားပါတယျ။ လူထူထပျတဲ့နရောတှကေို မသှားဖို့၊ လကျနဲ့ မကြျနှာ နှာခေါငျး ပါးစပျတို့ကို မထိဖို့၊ ခြောငျးဆိုးနှာခြရေငျ အုပျစိုးဖို့အပါအဝငျ၊ လကျကိုဆပျပွာနဲ့ စနဈတကြ သခြောဆေးကွောပေးဖို့၊ ကိုယျခံအားကောငျးအောငျ စားသောကျနထေိုငျဖို့ကိုလညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။