(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ပေးနိုင်ရေး အတွက် အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်တပ်အပါအဝင် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း အားလုံးက အတားအဆီးတွေ မလုပ်ကြဖို့ MSF နည်းစည်းမခြားဆေးပညာရှင်များအဖွဲ့က ပန်ကြားလိုက်ပါတယ်။
ဆရာဝန်တွေ သူနာပြုတွေအပါအဝင် ဆေးဝန်ထမ်းတွေကို တိုက်ခိုက်တာတွေ ၊ ဖမ်းဆီးတာ ဒါမှမဟုတ် ခြိမ်းခြောက် အကျပ်ကိုင်တာတွေ မလုပ်ဖို့လည်း တောင်းဆိုလိုက်တာပါ။
စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းထားတာ ၄ လထဲ ရောက်လာချိန်မှာ မြန်မာလူထုအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက် ကုသမှုရဖို့ အခက်ခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီ လို့လည်း ပြောပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါ အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှု ရှိနေတဲ့အထဲ ဆေးရုံတွေ ပိတ်ထားရတာ ဒါမှမဟုတ် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ စစ်တပ်ကတပ်စွဲထားတာမျိုးတွေ ရှိနေတဲ့အပြင့် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့နောက် စီးပွားရေးချွတ်ခြုံကျလာတဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရလဒ်က ရေကောင်းရေသန့်ရဖို့နဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ဆိုင်ရာ အပါအဝင် လူမှုဝန်ဆောင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေပါ မရေမရာ ဖြစ်လာတာလို့လည်း MSF က ထောက်ပြပါတယ်။
လူထုကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို အတားအဆီးမရှိ ပေးနိုင်အောင် စစ်တပ်အာဏာပိုင်တွေက လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ အပြင် ဆေးဝန်ထမ်းတွေ အနေနဲ့ အကြောက်တရားကင်းကင်းနဲ့ ခြိမ်းခြောက် အကြပ်ကိုင်တာမျိုး မခံရပဲ သူတို့ အလုပ် သူတို့ လုပ်ခွင့်ပေးဖို့လည်း ပန်ကြားလိုက်ပါတယ်။
လူနာတွေဟာလည်း ဆေးကုသမှု ခံယူဖို့အတွက် အန္တရာယ်တွေကြားက စွန့်စားသွားလာနေရသလို၊ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကို ဖြတ်ရတာကြောင့် ကြောက်ရွံ့နေကြရပြီး တချို့ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကတော့ လူနာတွေကို ဖြတ်သန်းခွင့် မပေးတာမျိုး တွေ့နေရကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးရဲ့ မှတ်တမ်းအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာ သိမ်းခဲ့ချိန်ကစပြီး ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေ အတိုက်ခိုက်ခံရတာ ၁၇၉ ကြိမ် ရှိခဲ့ပြီး ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် သေဆုံးရသူ ၁၃ ယောက် ရှိနေတဲ့ အပြင် ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ ဒဏ်ရာရသူတွေကို ပြုစုကုသပေးတဲ့ ဆေးဝန်ထမ်းတွေကို ကျည်အစစ်နဲ့ ပစ်ခတ်တာ ခံကြရပြီး သူတို့ရဲ့ ဆေးပစ္စည်းတွေပါ အဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဆရာဝန်တွေ သူနာပြုတွေ အပေါ် အကြမ်းဖက်တာ၊ ဖမ်းဆီးတာ ခြိမ်းခြောက်တာတွေ မလုပ်ပဲ ဒဏ်ရာရသူ မကျန်းမာသူအားလုံးကို ဆေးကုသခွင့် ပေးဖို့လည်း MSF က မေလ ၂၈ ရက် သောကြာနေ့မှာ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
..........
မွနျမာနိုငျငံ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှု လုပျငနျးတှကေို အဟန့ျအတားမလုပျကွဖို့ MSF သတိပေး
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ပေးနိုငျရေး အတှကျ အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈတပျအပါအဝငျ သကျဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျး အားလုံးက အတားအဆီးတှေ မလုပျကွဖို့ MSF နညျးစညျးမခွားဆေးပညာရှငျမြားအဖှဲ့က ပနျကွားလိုကျပါတယျ။
ဆရာဝနျတှေ သူနာပွုတှအေပါအဝငျ ဆေးဝနျထမျးတှကေို တိုကျခိုကျတာတှေ ၊ ဖမျးဆီးတာ ဒါမှမဟုတျ ခွိမျးခွောကျ အကပြျကိုငျတာတှေ မလုပျဖို့လညျး တောငျးဆိုလိုကျတာပါ။
စဈတပျကအာဏာသိမျးထားတာ ၄ လထဲ ရောကျလာခြိနျမှာ မွနျမာလူထုအနနေဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျ ကုသမှုရဖို့ အခကျခဲတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေပွီ လို့လညျး ပွောပါတယျ။
COVID-19 ကပျရောဂါ အန်တရာယျ ခွိမျးခွောကျမှု ရှိနတေဲ့အထဲ ဆေးရုံတှေ ပိတျထားရတာ ဒါမှမဟုတျ ဆေးရုံဆေးခနျးတှမှော စဈတပျကတပျစှဲထားတာမြိုးတှေ ရှိနတေဲ့အပွငျ့ စဈတပျအာဏာသိမျးခဲ့တဲ့နောကျ စီးပှားရေးခြှတျခွုံကလြာတဲ့ နောကျဆကျတှဲ ရလဒျက ရကေောငျးရသေန့ျရဖို့နဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ဆိုငျရာ အပါအဝငျ လူမှုဝနျဆောငျတဲ့ လုပျငနျးတှပေါ မရမေရာ ဖွဈလာတာလို့လညျး MSF က ထောကျပွပါတယျ။
လူထုကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုကို အတားအဆီးမရှိ ပေးနိုငျအောငျ စဈတပျအာဏာပိုငျတှကေ လုပျဆောငျပေးဖို့ အပွငျ ဆေးဝနျထမျးတှေ အနနေဲ့ အကွောကျတရားကငျးကငျးနဲ့ ခွိမျးခွောကျ အကွပျကိုငျတာမြိုး မခံရပဲ သူတို့ အလုပျ သူတို့ လုပျခှင့ျပေးဖို့လညျး ပနျကွားလိုကျပါတယျ။
လူနာတှဟောလညျး ဆေးကုသမှု ခံယူဖို့အတှကျ အန်တရာယျတှကွေားက စှန့ျစားသှားလာနရေသလို၊ စဈဆေးရေးဂိတျတှကေို ဖွတျရတာကွောင့ျ ကွောကျရှံ့နကွေရပွီး တခြို့ စဈဆေးရေးဂိတျတှကေတော့ လူနာတှကေို ဖွတျသနျးခှင့ျ မပေးတာမြိုး တှေ့နရေကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးရဲ့ မှတျတမျးအရ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာ သိမျးခဲ့ခြိနျကစပွီး ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ ဆေးရုံဆေးခနျးတှေ အတိုကျခိုကျခံရတာ ၁၇၉ ကွိမျ ရှိခဲ့ပွီး ဒီတိုကျခိုကျမှုတှကွေောင့ျ သဆေုံးရသူ ၁၃ ယောကျ ရှိနတေဲ့ အပွငျ ဆန်ဒပွပှဲတှမှော ဒဏျရာရသူတှကေို ပွုစုကုသပေးတဲ့ ဆေးဝနျထမျးတှကေို ကညြျအစဈနဲ့ ပဈခတျတာ ခံကွရပွီး သူတို့ရဲ့ ဆေးပစ်စညျးတှပေါ အဖကြျဆီးခံခဲ့ရတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ဒါကွောင့ျ ဆရာဝနျတှေ သူနာပွုတှေ အပေါျ အကွမျးဖကျတာ၊ ဖမျးဆီးတာ ခွိမျးခွောကျတာတှေ မလုပျပဲ ဒဏျရာရသူ မကနြျးမာသူအားလုံးကို ဆေးကုသခှင့ျ ပေးဖို့လညျး MSF က မလေ ၂၈ ရကျ သောကွာနေ့မှာ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျ တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
