[Zawgyi/Unicode]
တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာလည်း စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး သပိတ်မှောက်ဆန္ဒပြမှုတွေ ဆက်လက်ရှိနေပါတယ်။ လုံခြုံရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ထိပ်တိုက်မတိုးအောင် ဆန္ဒဖော်ခဲ့ရာမှာ တချို့မြို့နယ်တွေမှာ သပိတ်ဖြိုခွင်းခံနေရသလို ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတာနဲ့ ဖမ်းဆီးခံရတာတွေလည်းရှိတယ်လို့ သပိတ်ခေါင်းဆောင်တွေက ပြောပါတယ်။ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
တပ်မတော်ကနေ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ထိန်းသိမ်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်အားလုံးမှာ သပိတ်မှောက် ဆန္ဒပြမှုတွေ ကျယ်ပြန့်လာနေတာပါ။ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေကနေ အင်အားသုံးနှိမ်နင်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လုံခြုံရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ထိပ်တိုက်မတိုးအောင် ဆက်လက်ဆန္ဒပြနေဆဲအခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။
ကယားပြည်နယ် လွိုင်ကော်မြို့အတွင်း ဒီကနေ့ ရပ်ကွက်အလိုက်ဆန္ဒဖော်ထုတ်ရာမှာလည်း သပိတ်ဖြိုခွင်းခံရပြီး ရာဘာကျည်နဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဆန္ဒပြလူငယ်တချို့ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ လွိုင်ကော်သပိတ်ခေါင်းဆောင် တဦးက ပြောပါတယ်။
“သပိတ်ကတော့ ကျမတို့တတွေကတော့ ရပ်ကွက်အလိုက်ပဲ နည်းနည်းလုပ်ခိုင်းထားတယ်။ ရပ်ကွက်အလိုက်ပဲ သူ့ဟာသူထွက်ကြတယ်လေနော်။ ဒါပေမဲ့ တချို့သောရပ်ကွက်ထဲမှာတော့ ဖြိုခွင်းမှုတော့ နည်းနည်းရှိတယ်။ မိုင်းလုံးဘက်မှာ ဖြိုခွင်းခံရတယ်။ ခြစ်ကယ်ဘက်မှာ ဖြိုခွင်းခံရတယ်။ ခြစ်ကယ်ဘက်မှာတော့ လူနှစ်ယောက်တော့ ရာဘာကျည် အချက် ၅ ချက်၊ ၆ ချက်လောက် ထိတာတော့ရှိတယ်။ သပိတ်ဖြိုခွင်းပြီးရင်တော့ လူစုတွေက ပြန်ခွဲတယ်။"
ဆန္ဒဖော်ထုတ်ဖို့ လျာထားတဲ့နေရာဖြစ်တဲ့ ဒေါဥခူမီးပွိုင့်မှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့က ကြိုတင်ရောက်ရှိပြီး ချထားတဲ့ အတားအဆီးနေရာတွေကို ဖယ်ရှားပစ်ခဲ့တယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်မြစ်ကြီးနားမြို့မှာလည်း ပျောက်ကြားစနစ်နဲ့ ရှောင်တခင်ဆန္ဒပြမှုတွေ ရှိနေသလို ဖမ်းဆီးခံရမှုတွေ ရှိနေဆဲလို့ မြစ်ကြီးနားသပိတ်ခေါင်းဆောင်တဦးက ဆိုပါတယ်။
“အခုလက်ရှိတော့ မြစ်ကြီးနားမှာတော့ ပျောက်ကြားစနစ်နဲ့ပဲ သွားနေတဲ့အနေအထား ရှိတယ်။ လူငယ်တွေအုပ်စုလိုက်ပေါ့နော်... အဲဒီလိုရပ်ကွက်တွေမှာ ပျောက်ကြားစနစ်နဲ့ ဆန္ဒပြနေတာတော့ရှိတာပေါ့နော်။ ညပိုင်းဆိုလည်း ညပိုင်းထွက်တာ ရှိတယ်။ ညကဆိုလို့ရှိရင်လည်း ပျောက်ကြားစနစ်နဲ့ ထွက်တဲ့အခါမှာ ရပ်ကွက်ထဲက အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေရဲ့ တိုင်ကြားချက်အရပေါ့။ လူငယ်တွေ အဖမ်းခံရတာတွေ ရှိကြတာပေါ့နော်။ ဒီ ရမ်ဘူဘက်မှာ နှစ်ယောက်တော့ အဖမ်းခံရတယ်လို့ လူငယ်တွေက ပြောပြပါတယ်။ ရမ်ဘူရပ်ကွက်ပေါ့။
ချင်းပြည်နယ်မြို့နယ်တချို့မှာလည်း စီတန်းလှည့်လည်တာ ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်နေတာ ရှိတယ်လို့ ခိုနှုမ်းသုန်ချင်းသတင်းဌာန အယ်ဒီတာ ကိုရောဘတ်ကဆိုပါတယ်။
“ချင်းပြည်နယ်ဘက်မှာတော့ မင်းတပ်မှာတော့ ဒီနေ့ မြို့မဈေးရှေ့မှာတော့ သူတို့ထိုင်ပြီးတော့ သပိတ်လုပ်ကြတယ်။ ဟားခါးမှာတော့ သူတို့ လမ်းလျှောက်ပြီးတော့ သူတို့ဆန္ဒထုတ်ပြတယ်လို့ ပြောတယ်။ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေတော့ သူတို့ကိုတော့ အရေးယူမှုတွေ မရှိဘူး။”
ရှမ်းပြည်နယ်၊ မူဆယ်မြို့ဘက်မှာလည်း လုံခြုံရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ထိပ်တိုက်မတိုးအောင် ဆက်လက်ဆန္ဒပြနေတယ်လို့ သပိတ်ခေါင်းဆောင်တဦးကဆိုပါတယ်။
“ဒီနေ့မူဆယ်ဘက် ကျနော်တို့ ရပ်ကွက်တွေထဲမှာ လုပ်ပြီးတော့ ပုံမှန်ပျောက်ကြားနဲပဲ ကျနော်တို့ လှုပ်ရှားနေတယ်ဗျ။ သူတို့နဲ့ တိုက်ရိုက် ထိပ်တိုက်မတွေ့ဘဲနဲ့ ပျောက်ကြားသပိတ်ပဲ လုပ်တယ်။”
မွန်ပြည်နယ်ဘက်မှာတော့ ဆန္ဒပြမှု ကြိုကြားရှိနေပြီး လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေက လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေကဆိုပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က စစ်တပ်ကနေ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ထိန်းသိမ်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲတွေ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို ဖမ်းဆီးလာခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကို မကျေနပ်လို့ နိုင်ငံတဝှမ်း သပိတ်မှောက်ဆန္ဒပြလာခဲ့သလို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေကနေ သပိတ်ဖြိုခွင်းမှုကြောင့် သေကြေထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတွေနဲ့ အဖမ်းဆီးခံရသူတွေ များပြားလာနေပါတယ်။
[Unicode Version]
တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျဖွဈ
တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှောလညျး စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး သပိတျမှောကျဆန်ဒပွမှုတှေ ဆကျလကျရှိနပေါတယျ။ လုံခွုံရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ ထိပျတိုကျမတိုးအောငျ ဆန်ဒဖောျခဲ့ရာမှာ တခြို့မွို့နယျတှမှော သပိတျဖွိုခှငျးခံနရေသလို ထိခိုကျဒဏျရာရတာနဲ့ ဖမျးဆီးခံရတာတှလေညျးရှိတယျလို့ သပိတျခေါငျးဆောငျတှကေ ပွောပါတယျ။ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
တပျမတောျကနေ နိုငျငံတောျအာဏာကို ထိနျးသိမျးခဲ့ပွီးနောကျပိုငျး တိုငျးနဲ့ ပွညျနယျအားလုံးမှာ သပိတျမှောကျ ဆန်ဒပွမှုတှေ ကယြျပွန့ျလာနတောပါ။ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှကေနေ အငျအားသုံးနှိမျနငျးခဲ့ပွီးနောကျပိုငျး တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော လုံခွုံရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ ထိပျတိုကျမတိုးအောငျ ဆကျလကျဆန်ဒပွနဆေဲအခွအေနမှော ရှိနတောပါ။
ကယားပွညျနယျ လှိုငျကောျမွို့အတှငျး ဒီကနေ့ ရပျကှကျအလိုကျဆန်ဒဖောျထုတျရာမှာလညျး သပိတျဖွိုခှငျးခံရပွီး ရာဘာကညြျနဲ့ ပဈခတျမှုကွောင့ျ ဆန်ဒပွလူငယျတခြို့ ဒဏျရာရရှိခဲ့တယျလို့ လှိုငျကောျသပိတျခေါငျးဆောငျ တဦးက ပွောပါတယျ။
“သပိတျကတော့ ကမြတို့တတှကေတော့ ရပျကှကျအလိုကျပဲ နညျးနညျးလုပျခိုငျးထားတယျ။ ရပျကှကျအလိုကျပဲ သူ့ဟာသူထှကျကွတယျလနေောျ။ ဒါပမေဲ့ တခြို့သောရပျကှကျထဲမှာတော့ ဖွိုခှငျးမှုတော့ နညျးနညျးရှိတယျ။ မိုငျးလုံးဘကျမှာ ဖွိုခှငျးခံရတယျ။ ခွဈကယျဘကျမှာ ဖွိုခှငျးခံရတယျ။ ခွဈကယျဘကျမှာတော့ လူနှဈယောကျတော့ ရာဘာကညြျ အခကြျ ၅ ခကြျ၊ ၆ ခကြျလောကျ ထိတာတော့ရှိတယျ။ သပိတျဖွိုခှငျးပွီးရငျတော့ လူစုတှကေ ပွနျခှဲတယျ။"
ဆန်ဒဖောျထုတျဖို့ လြာထားတဲ့နရောဖွဈတဲ့ ဒေါဥခူမီးပှိုင့ျမှာ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့က ကွိုတငျရောကျရှိပွီး ခထြားတဲ့ အတားအဆီးနရောတှကေို ဖယျရှားပဈခဲ့တယျလို့ သူကဆိုပါတယျ။
ကခငြျပွညျနယျမွဈကွီးနားမွို့မှာလညျး ပြောကျကွားစနဈနဲ့ ရှောငျတခငျဆန်ဒပွမှုတှေ ရှိနသေလို ဖမျးဆီးခံရမှုတှေ ရှိနဆေဲလို့ မွဈကွီးနားသပိတျခေါငျးဆောငျတဦးက ဆိုပါတယျ။
“အခုလကျရှိတော့ မွဈကွီးနားမှာတော့ ပြောကျကွားစနဈနဲ့ပဲ သှားနတေဲ့အနအေထား ရှိတယျ။ လူငယျတှအေုပျစုလိုကျပေါ့နောျ... အဲဒီလိုရပျကှကျတှမှော ပြောကျကွားစနဈနဲ့ ဆန်ဒပွနတောတော့ရှိတာပေါ့နောျ။ ညပိုငျးဆိုလညျး ညပိုငျးထှကျတာ ရှိတယျ။ ညကဆိုလို့ရှိရငျလညျး ပြောကျကွားစနဈနဲ့ ထှကျတဲ့အခါမှာ ရပျကှကျထဲက အုပျခြုပျရေးမှူးတှရေဲ့ တိုငျကွားခကြျအရပေါ့။ လူငယျတှေ အဖမျးခံရတာတှေ ရှိကွတာပေါ့နောျ။ ဒီ ရမျဘူဘကျမှာ နှဈယောကျတော့ အဖမျးခံရတယျလို့ လူငယျတှကေ ပွောပွပါတယျ။ ရမျဘူရပျကှကျပေါ့။
ခငြျးပွညျနယျမွို့နယျတခြို့မှာလညျး စီတနျးလှည့ျလညျတာ ထိုငျသပိတျပွုလုပျနတော ရှိတယျလို့ ခိုနှုမျးသုနျခငြျးသတငျးဌာန အယျဒီတာ ကိုရောဘတျကဆိုပါတယျ။
“ခငြျးပွညျနယျဘကျမှာတော့ မငျးတပျမှာတော့ ဒီနေ့ မွို့မဈေးရှေ့မှာတော့ သူတို့ထိုငျပွီးတော့ သပိတျလုပျကွတယျ။ ဟားခါးမှာတော့ သူတို့ လမျးလြှောကျပွီးတော့ သူတို့ဆန်ဒထုတျပွတယျလို့ ပွောတယျ။ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှတေော့ သူတို့ကိုတော့ အရေးယူမှုတှေ မရှိဘူး။”
ရှမျးပွညျနယျ၊ မူဆယျမွို့ဘကျမှာလညျး လုံခွုံရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ ထိပျတိုကျမတိုးအောငျ ဆကျလကျဆန်ဒပွနတေယျလို့ သပိတျခေါငျးဆောငျတဦးကဆိုပါတယျ။
“ဒီနေ့မူဆယျဘကျ ကနြောျတို့ ရပျကှကျတှထေဲမှာ လုပျပွီးတော့ ပုံမှနျပြောကျကွားနဲပဲ ကနြောျတို့ လှုပျရှားနတေယျဗြ။ သူတို့နဲ့ တိုကျရိုကျ ထိပျတိုကျမတှေ့ဘဲနဲ့ ပြောကျကွားသပိတျပဲ လုပျတယျ။”
မှနျပွညျနယျဘကျမှာတော့ ဆန်ဒပွမှု ကွိုကွားရှိနပွေီး လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှကေ လုံခွုံရေးတငျးကွပျထားတယျလို့ ဒသေခံတှကေဆိုပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျနေ့က စဈတပျကနေ နိုငျငံတောျအာဏာကို ထိနျးသိမျးခဲ့ပွီးနောကျပိုငျး နိုငျငံတောျအကွီးအကဲတှေ၊ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို ဖမျးဆီးလာခဲ့ပါတယျ။
စဈတပျအာဏာသိမျးမှုကို မကြနေပျလို့ နိုငျငံတဝှမျး သပိတျမှောကျဆန်ဒပွလာခဲ့သလို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှကေနေ သပိတျဖွိုခှငျးမှုကွောင့ျ သကွေထေိခိုကျဒဏျရာရသူတှနေဲ့ အဖမျးဆီးခံရသူတှေ မြားပွားလာနပေါတယျ။
