(Zawgyi/Unicode)
ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း မိုင်းဆတ်ခရိုင်အတွင်းက ပြည်သူ့စစ်နဲ့ ၀ တပ်ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ မဲဆွယ်စည်းရုံးဖို့ အခက်အခဲတွေရှိနေသလို လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်တာကြောင့် မဲရုံပိတ်သိမ်းဖို့ တောင်းဆိုထားတဲ့သတင်းကို တင်ပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့ ၅ရက်သာလိုတော့တဲ့အချိန်မှာ မိုင်းဆတ်ဒေသအတွင်းက ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ရာနယ်မြေတွေနဲ့ UWSA ဝပြည်သွေးစည်း ညီညွတ်ရေးတပ်မတော် ထိန်းချုပ်ရာ ၁၇၁ စစ်ဒေသ အတွင်းက ကျေးရွာတချို့မှာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ စည်းရုံးရေး သွားရောက်ဖို့အတွက် အခက်အခဲရှိနေတာပါ။
ဝတပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသအတွင်းမှာ ကြုံတွေရတဲ့အခြေအနေကို လားဟူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပါတီရဲ့ ဥက္ကဌ မိုင်းဆတ်မြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အေးသီတာမြင့်က VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ သူတို့ ဂိတ်ရှိတဲ့နေရာ ဖြတ်သန်းရတဲ့ ရွာတွေ သွားလို့ မရဘူး။ သူတို့ ထိန်းချုပ်တဲ့ နယ်မြေတွေလည်း သွားလို့ မရဘူး။ ဂိတ်တွေက ဘယ်လို ပြောလဲဆို ကျမတို့မှာ ထောက်ခံစာ ခွင့်ပြုမိန့်တွေပါတယ်ဆိုရင်လည်း ဗမာလို ရေးထားတဲ့စာဆိုရင် သူတို့က လက်မခံဘူးပေါ့နော်။ သူတို့ အပေါ်က တရုတ်စာနဲ့ လုပ်ထားတဲ့၊ သူတို့ ရုံးက စာပါမှလို့ ပြောတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့ ၀ ဆက်ဆံရေးတာဝန်ခံကို ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ကျမတို့ စာတင်ပြီးတော့ ပြောတဲ့အခါကျတော့ သူတို့က စာမပြန်ဘဲနဲ့ ဖုန်းနဲ့ ဝင်ဖို့ ခွင့်ပြုလို့ မဖြစ်ဘူးဆိုတာကိုပဲ ဖုန်းနဲ့ ပြန်ပြော တယ်ပေါ့နော်။ ကျမတို့ဘက်ကလည်း အဆင့်ဆင့်ပေါ့နော် သူတို့ ပြောတဲ့အတိုင်းလုပ်ပေမဲ့ အဆင်မပြေဘူး။”
ဒီလို ဝင်ခွင့်မရတာကတော့ COVID ရောဂါကာကွယ်ရေး အကြောင်းပြကြောင်းနဲ့ ဝင်လို့ မရတဲ့ ကျေးရွာအုပ်တွေက မိုင်းဆတ်မြို့နယ် မိုင်းယွန်း၊တာကူအုပ်စု၊ လွယ်လန်းအုပ်စု၊ ဆမ်ကန်းအုပ်စု စတဲ့ကျေးရွာအုပ်စုတွေဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံး မဲရုံ ၈ရုံလောက်ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ပါတီက ပြည်နယ်အမှတ် ၂ မဲဆန္ဒနယ်က လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးခင်မောင်ဦးကလည်း မိုင်းဆတ်ခရိုင်အတွင်းမှာ ၀ တပ်ဖွဲ့နယ်မြေသာမက ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့ဟောင်းတွေ ထိန်းချုပ်တဲ့နယ်မြေတွေမှာပါ မဲဆွယ်စည်းရုံးဖို့ အခက်အခဲရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ အရင်တုန်းက ပြည်သူ့စစ်တွေအများဆုံး ရှိတဲ့နေရာပေါ့လေ။ အများအားဖြင့် တောင်ပေါ်ကျေးရွာအုပ်စုတွေက အခက်အခဲတွေအများဆုံးကြုံရတယ်။ ဟိုတစ်နေ့က ကျနော်တို့ ညကြီးရောက်သွားတယ်။ ရောက်သွားတဲ့အခါကျတော့ အကြောင်းပြချက်က COVID ပေါ့။ COVID ကို အကြောင်းပြပြီး မောင်းထုတ်ခံရတာမျိုးတွေကြုံရတာပေါ့။ ၀ ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေနဲ့ ပတ်သက်ရင်လည်း အတော်လေးကြုံရတယ်။ ဒီနေ့ဆိုရင် ၀ ထိန်းချုပ်နယ်မြေ ၁၇၁ ဘက်ကို ကော်မရှင်ကို ၃ရက်ကြိုပြီး ခွင့်တင်ထားတာ။ ဒီနေ့ ကျတယ်လေ။ တကယ်သွားတဲ့အခါကျတော့ ဂိတ်က သွားခွင့်မရဘူး။ ကျနော် ပြန်လာရတယ်။ အဲဒါလေးတွေ အတော်လေး ခက်ခဲတယ်။”
ဒီဒေသက ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့တွေဟာ ဖျက်သိမ်းထားပြီးဖြစ်ပေမဲ့ ဒေသခံတွေအပေါ်မှာ ဆက်လက် သြဇာ လွှမ်းမိုးလျှက်ရှိနေကြောင်း ပြောပါတယ်။
ဒီနယ်မြေတွေမှာ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်နိုင်တာကြောင့် မဲရုံတွေ ဖျက်သိမ်းသင့်ကြောင်းလည်း လားဟူပါတီဥက္ကဌ ဒေါ်အေးသီတာမြင့်က ပြောပါတယ်။
“ အမှန်တကယ်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့ ကြေညာထားတဲ့နေရာတွေအားလုံးက ဘယ်နိုင်ငံရေးပါတီမဆို ကော်မရှင်ဆီ စာတင်ထားပြီးပြီဆို ဒါ သွားလို့ ရသင့်တယ်ပေါ့နော်။ COVID-19 ကြောင့် ခွင့်မပြုဘူးဆိုတာ မဖြစ်သင့်ဘူး။ ဥပမာ ဆေးစစ်ချက်အဖြေပါမှ ရမယ်ဆိုရင်လည်း နိုင်ငံရေးပါတီတွေ က စစ်ပြီးတော့ သွားမှာပဲလေ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား။ လုံး၀ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ လုံး၀ မဲဆွယ်စည်းရုံးခွင့် မရှိဘူး။ ဝင်လို့ မရဘူးဆိုတာက ဒါက တရားမျှတမှုလည်း လုံးဝမရှိဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရင်တောင်မှ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ပေါ့နော်၊ ဝင်ခွင့်မပြုတဲ့နေရာတွေက ရွေးကောက်ပွဲကို ဖျက်သိမ်းသင့်တယ်ပေါ့နော် ကျမ အမြင်ကတော့။ ”
NLD ပါတီက ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးခင်မောင်ဦးက မဲရုံတချို့ကို ဖျက်သိမ်းဖို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို တင်ပြထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ အဓိကကတော့ ပူနားကိုရွာ၊ တန့်ဆိုင်ရွာ၊ မယ်ကြုတ်ရွာရယ်။ ပူနားကိုရွာရဲ့ ကျေးရွာအုပ်စုက မိုင်းယွင်းတောင်ပေါ်အုပ်စုရယ်၊ နောက် တန့်ဆိုင်အုပ်စုရယ်။ နောက် ၁၃အုပ်စုပေါ့။ ဒီအုပ်စု ၃စုက အခက်အခဲလေးတွေ ရှိတယ်။ ဒီအုပ်စု ၃စုမှာတော့ ကျနော်တို့က ပတ်ဝန်းကျင်ရွာတွေကိုတော့ သွားလို့ လာလို့ အဆင်ပြေတယ်။ အဲဒီ အုပ်စုကြီးတဲ့ရွာကြီးတွေမှာ အခက်အခဲတွေတွေ့တယ်။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ မဲရုံ ၂ရုံတော့ ပိတ်သိမ်းဖို့ ကျနော်တို့ အထက်ကို စာတင်ထားတယ်။ အဲဒါတော့ အထက်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ သွားမှာ။”
ဒီသတင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး UWSA ၁၇၁ ဆက်ဆံရေးရုံးကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ ဆက်သွယ်လို့ မရခဲ့သလို မိုင်းဆတ်ခရိုင်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို မေးမြန်းရာမှာတော့ အစည်းအဝေးရှိတာကြောင့် ပြန်လည်ဖြေဆိုနိုင်တာမရှိခဲ့ပါဘူး။
နိုဝင်ဘာလ ၈ရက်နေ့မှာ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းက UWSA ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသတွေအပါအဝင် မြို့နယ် ၆မြို့နယ်နဲ့ နောက် မြို့နယ် ၁၇မြို့နယ်အတွင်း ကျေးရွာအုပ်စု ၁၃၀ ကျော်ကို လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတဲ့ အခြေအနေမရှိတာကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမှာ မဟုတ်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဒီလ ၁၆ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ထားတာပါ။ ဒီလ ၂၇ရက်နေ့ကတော့ မူဆယ်၊ လားရှိုးနဲ့ ကွမ်းလုံမြို့နယ်အတွင်းက ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာအုပ်စု ၃ခုကို ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပမယ့် နယ်မြေစာရင်းကနေ ပယ်ဖျက်ထားပါတယ်။
............
(Unicode)
ရှမျးပွညျနယျအရှေ့ပိုငျး မိုငျးဆတျခရိုငျအတှငျးက ပွညျသူ့စဈနဲ့ ၀ တပျဖှဲ့က ထိနျးခြုပျထားတဲ့ နယျမွတှေမှော နိုငျငံရေးပါတီတှေ မဲဆှယျစညျးရုံးဖို့ အခကျအခဲတှရှေိနသေလို လှတျလပျပွီး တရားမြှတတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ မဖွဈနိုငျတာကွောင့ျ မဲရုံပိတျသိမျးဖို့ တောငျးဆိုထားတဲ့သတငျးကို တငျပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရှေးကောကျပှဲကငြျးပဖို့ ၅ရကျသာလိုတော့တဲ့အခြိနျမှာ မိုငျးဆတျဒသေအတှငျးက ပွညျသူ့စဈတပျဖှဲ့တှေ ထိနျးခြုပျရာနယျမွတှေနေဲ့ UWSA ဝပွညျသှေးစညျး ညီညှတျရေးတပျမတောျ ထိနျးခြုပျရာ ၁၇၁ စဈဒသေ အတှငျးက ကြေးရှာတခြို့မှာ နိုငျငံရေးပါတီတှေ စညျးရုံးရေး သှားရောကျဖို့အတှကျ အခကျအခဲရှိနတောပါ။
ဝတပျဖှဲ့တှေ ထိနျးခြုပျရာ ဒသေအတှငျးမှာ ကွုံတှရေတဲ့အခွအေနကေို လားဟူအမြိုးသားဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေး ပါတီရဲ့ ဥက်ကဌ မိုငျးဆတျမွို့နယျ ပွညျသူ့လှှတျတောျကိုယျစားလှယျလောငျးဖွဈတဲ့ ဒေါျအေးသီတာမွင့ျက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ သူတို့ ဂိတျရှိတဲ့နရော ဖွတျသနျးရတဲ့ ရှာတှေ သှားလို့ မရဘူး။ သူတို့ ထိနျးခြုပျတဲ့ နယျမွတှေလေညျး သှားလို့ မရဘူး။ ဂိတျတှကေ ဘယျလို ပွောလဲဆို ကမြတို့မှာ ထောကျခံစာ ခှင့ျပွုမိန့ျတှပေါတယျဆိုရငျလညျး ဗမာလို ရေးထားတဲ့စာဆိုရငျ သူတို့က လကျမခံဘူးပေါ့နောျ။ သူတို့ အပေါျက တရုတျစာနဲ့ လုပျထားတဲ့၊ သူတို့ ရုံးက စာပါမှလို့ ပွောတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့ ၀ ဆကျဆံရေးတာဝနျခံကို ဆကျသှယျပွီးတော့ ကမြတို့ စာတငျပွီးတော့ ပွောတဲ့အခါကတြော့ သူတို့က စာမပွနျဘဲနဲ့ ဖုနျးနဲ့ ဝငျဖို့ ခှင့ျပွုလို့ မဖွဈဘူးဆိုတာကိုပဲ ဖုနျးနဲ့ ပွနျပွော တယျပေါ့နောျ။ ကမြတို့ဘကျကလညျး အဆင့ျဆင့ျပေါ့နောျ သူတို့ ပွောတဲ့အတိုငျးလုပျပမေဲ့ အဆငျမပွဘေူး။”
ဒီလို ဝငျခှင့ျမရတာကတော့ COVID ရောဂါကာကှယျရေး အကွောငျးပွကွောငျးနဲ့ ဝငျလို့ မရတဲ့ ကြေးရှာအုပျတှကေ မိုငျးဆတျမွို့နယျ မိုငျးယှနျး၊တာကူအုပျစု၊ လှယျလနျးအုပျစု၊ ဆမျကနျးအုပျစု စတဲ့ကြေးရှာအုပျစုတှဖွေဈပွီး အနညျးဆုံး မဲရုံ ၈ရုံလောကျရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ ပါတီက ပွညျနယျအမှတျ ၂ မဲဆန်ဒနယျက လှှတျတောျကိုယျစားလှယျလောငျး ဦးခငျမောငျဦးကလညျး မိုငျးဆတျခရိုငျအတှငျးမှာ ၀ တပျဖှဲ့နယျမွသောမက ပွညျသူ့စဈတပျဖှဲ့ဟောငျးတှေ ထိနျးခြုပျတဲ့နယျမွတှေမှောပါ မဲဆှယျစညျးရုံးဖို့ အခကျအခဲရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ အရငျတုနျးက ပွညျသူ့စဈတှအေမြားဆုံး ရှိတဲ့နရောပေါ့လေ။ အမြားအားဖွင့ျ တောငျပေါျကြေးရှာအုပျစုတှကေ အခကျအခဲတှအေမြားဆုံးကွုံရတယျ။ ဟိုတဈနေ့က ကနြောျတို့ ညကွီးရောကျသှားတယျ။ ရောကျသှားတဲ့အခါကတြော့ အကွောငျးပွခကြျက COVID ပေါ့။ COVID ကို အကွောငျးပွပွီး မောငျးထုတျခံရတာမြိုးတှကွေုံရတာပေါ့။ ၀ ထိနျးခြုပျနယျမွတှေနေဲ့ ပတျသကျရငျလညျး အတောျလေးကွုံရတယျ။ ဒီနေ့ဆိုရငျ ၀ ထိနျးခြုပျနယျမွေ ၁၇၁ ဘကျကို ကောျမရှငျကို ၃ရကျကွိုပွီး ခှင့ျတငျထားတာ။ ဒီနေ့ ကတြယျလေ။ တကယျသှားတဲ့အခါကတြော့ ဂိတျက သှားခှင့ျမရဘူး။ ကနြောျ ပွနျလာရတယျ။ အဲဒါလေးတှေ အတောျလေး ခကျခဲတယျ။”
ဒီဒသေက ပွညျသူ့စဈအဖှဲ့တှဟော ဖကြျသိမျးထားပွီးဖွဈပမေဲ့ ဒသေခံတှအေပေါျမှာ ဆကျလကျ သွဇာ လှှမျးမိုးလြှကျရှိနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
ဒီနယျမွတှေမှော လှတျလပျပွီး တရားမြှတတဲ့ ရှေးကောကျပှဲမဖွဈနိုငျတာကွောင့ျ မဲရုံတှေ ဖကြျသိမျးသင့ျကွောငျးလညျး လားဟူပါတီဥက်ကဌ ဒေါျအေးသီတာမွင့ျက ပွောပါတယျ။
“ အမှနျတကယျကတော့ မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပဖို့ ကွညောထားတဲ့နရောတှအေားလုံးက ဘယျနိုငျငံရေးပါတီမဆို ကောျမရှငျဆီ စာတငျထားပွီးပွီဆို ဒါ သှားလို့ ရသင့ျတယျပေါ့နောျ။ COVID-19 ကွောင့ျ ခှင့ျမပွုဘူးဆိုတာ မဖွဈသင့ျဘူး။ ဥပမာ ဆေးစဈခကြျအဖွပေါမှ ရမယျဆိုရငျလညျး နိုငျငံရေးပါတီတှေ က စဈပွီးတော့ သှားမှာပဲလေ ဟုတျတယျမဟုတျလား။ လုံး၀ နိုငျငံရေးပါတီတှေ လုံး၀ မဲဆှယျစညျးရုံးခှင့ျ မရှိဘူး။ ဝငျလို့ မရဘူးဆိုတာက ဒါက တရားမြှတမှုလညျး လုံးဝမရှိဘူး။ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပနိုငျရငျတောငျမှ လှတျလပျပွီး တရားမြှတတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ မဖွဈနိုငျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ပေါ့နောျ၊ ဝငျခှင့ျမပွုတဲ့နရောတှကေ ရှေးကောကျပှဲကို ဖကြျသိမျးသင့ျတယျပေါ့နောျ ကမြ အမွငျကတော့။ ”
NLD ပါတီက ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျလောငျး ဦးခငျမောငျဦးက မဲရုံတခြို့ကို ဖကြျသိမျးဖို့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို တငျပွထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ အဓိကကတော့ ပူနားကိုရှာ၊ တန့ျဆိုငျရှာ၊ မယျကွုတျရှာရယျ။ ပူနားကိုရှာရဲ့ ကြေးရှာအုပျစုက မိုငျးယှငျးတောငျပေါျအုပျစုရယျ၊ နောကျ တန့ျဆိုငျအုပျစုရယျ။ နောကျ ၁၃အုပျစုပေါ့။ ဒီအုပျစု ၃စုက အခကျအခဲလေးတှေ ရှိတယျ။ ဒီအုပျစု ၃စုမှာတော့ ကနြောျတို့က ပတျဝနျးကငြျရှာတှကေိုတော့ သှားလို့ လာလို့ အဆငျပွတေယျ။ အဲဒီ အုပျစုကွီးတဲ့ရှာကွီးတှမှော အခကျအခဲတှတှေေ့တယျ။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ မဲရုံ ၂ရုံတော့ ပိတျသိမျးဖို့ ကနြောျတို့ အထကျကို စာတငျထားတယျ။ အဲဒါတော့ အထကျရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျနဲ့ သှားမှာ။”
ဒီသတငျးနဲ့ပတျသကျပွီး UWSA ၁၇၁ ဆကျဆံရေးရုံးကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့ ဆကျသှယျလို့ မရခဲ့သလို မိုငျးဆတျခရိုငျရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို မေးမွနျးရာမှာတော့ အစညျးအဝေးရှိတာကွောင့ျ ပွနျလညျဖွဆေိုနိုငျတာမရှိခဲ့ပါဘူး။
နိုဝငျဘာလ ၈ရကျနေ့မှာ ရှမျးပွညျနယျအတှငျးက UWSA ထိနျးခြုပျရာ ဒသေတှအေပါအဝငျ မွို့နယျ ၆မွို့နယျနဲ့ နောကျ မွို့နယျ ၁၇မွို့နယျအတှငျး ကြေးရှာအုပျစု ၁၃၀ ကြောျကို လှတျလပျပွီး တရားမြှတဲ့ အခွအေနမေရှိတာကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပမှာ မဟုတျကွောငျး ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ဒီလ ၁၆ ရကျနေ့က ထုတျပွနျထားတာပါ။ ဒီလ ၂၇ရကျနေ့ကတော့ မူဆယျ၊ လားရှိုးနဲ့ ကှမျးလုံမွို့နယျအတှငျးက ရပျကှကျနဲ့ ကြေးရှာအုပျစု ၃ခုကို ရှေးကောကျပှဲမကငြျးပမယ့ျ နယျမွစောရငျးကနေ ပယျဖကြျထားပါတယျ။
