(Zawgyi/ Unicode)
ဝေးလံခေါင်သီတဲ့ နာဂဒေသ လဟယ်မြို့နယ်အတွင်းက ကျေးရွာတွေမှာ နတ်ကိုးကွယ်တဲ့ ဒေသခံ ရွာသားတွေဟာ မတူညီတဲ့နည်းလမ်း နှစ်သွယ်နဲ့ ဆေးကုသမှုခံယူနေကြပါပြီ။ ပြင်ပကမ္ဘာနဲ့ ထိစပ်မှုနည်းတဲ့ ဒီဒေသတွေမှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း လိုက်လံ ဆေးကုသမှုပေးသူတွေ ရှိနေတဲ့အကြောင်း AFP သတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ထန်ပီးတို့ မိသားစုဟာ အိန္ဒိယနယ်စပ် လဟယ်မြို့နယ်အတွင်းမှာရှိတဲ့ စပ်ပလောရှောင် နာဂမျိုးနွယ်စုတွေကြားမှာ ရိုးရာကုထုံးနဲ့ ဆေးကုသပေးလာတာ မျိုးဆက်ပေါင်းများစွာ ကြာလာခဲ့ပါပြီ။
စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းက နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသထဲမှာရှိတဲ့ လဟယ်မြို့နယ်အတွင်းမှာ ခေါင်းဖြတ်သတ်တဲ့ အစဉ်အလာကို ဆက်လက် ကျင့်သုံးနေသူတွေ ရှိနေသေးသလို တိရိစ္ဆာန်နဲ့ နတ်ကိုးကွယ်မှုတွေလည်း ရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အသက် ၂၄ နှစ်အရွယ် ထန်ပီးဟာ မိခင်ဖြစ်သူက နတ်ဆရာမဖြစ်ပေမယ့် ခေတ်ပေါ် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု သင်တန်း တက်နေပြီး ဆိုင်ကယ်နဲ့ ဆေးလိုက်လံကုသပေးနေတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေရဲ့ အကူအညီနဲ့ သူတို့ရွာမှာ ခေတ်ပေါ် ဆေးပညာနဲ့ ကုသပေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေသူ ဖြစ်ပါတယ်။
“သူတို့က ဆေးအရင်သောက်တယ်။ ဆေးသောက်လို့ မသက်သာဘူးဆိုရင် နတ်ဆရာမတွေနဲ့ပြ အဲလိုမျိုး လုပ်တာတွေရှိတယ်။”
ထန်ပီးရဲ့အမေ ဂျန်ငွန်းကတော့ သူတို့ရွာနဲ့ တနေ့လောက် လမ်းလျှောက်သွားရတဲ့နေရာမှာရှိတဲ့ ဆေးရုံးမှာ ခန္ဓာကိုယ် ရောင်ကိုင်းနေတာကြောင့် ဆေးသွားကုပြီး မသက်သာလို့ ပြန်ရောက်လာတဲ့ အမျိုးသားတဦးရဲ့ ဝေဒနာပျောက်အောင် ကုသပေးလိုက်နိုင်တဲ့အကြောင်း နာဂလို ပြောပြပါတယ်။
“အဲဒီလူနာရဲ့ဝိဉာဉ်ကို ကျမတို့က တောထဲကနေပြန်ခေါ်ယူပြီး ကြက်တကောင်ကို ပူဇော်လိုက်တော့မှ အဲဒီလူနာက သက်သွားပါတယ်။”
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီးမှာ ဗြိတိသျှတွေက နာဂလူမျိုးတွေကို အိန္ဒိယနဲ့ မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံအကြားမှာ ၂ ပိုင်းခွဲထားခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာဘက်အခြမ်းမှာရှိနေတဲ့ နာဂမျိုးနွယ်စုတွေရဲ့ ဒေသတွေဟာ ဖွံ့ဖြိုးမှု နောက်ကျလွန်းတာကြောင့် ပြည်မနဲ့ အဆက်အသွယ်မရှိသလောက် ပြတ်လပ်နေပါတယ်။
နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသထဲက မြို့နယ် ၃ မြို့ထဲမှာ တခုအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ လဟယ်မြို့ကနေ ဒီရွာကိုရောက်နိုင်ဖို့ တောင်တက်မော်တော်ဆိုင်ကယ်နဲ့ ရက်အတန်ကြာ သွားယူရပါတယ်။
မိုဘိုင်းဖုန်းသုံးနိုင်ဖို့ဆိုတာတော့ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်တဲ့ကိစ္စပါ။ ကျေးရွာ ၅ ရွာမှာ ၂ ရွာသာ လျှပ်စစ်မီးရသလို၊ ကျေးရွာ ၅ ရွာမှာ ၁ ရွာသာ အစိုးရကဖွင့်ပေးတဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုဌာန ရှိပါတယ်။
အဲဒီကွာဟမှုတွေကို ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် Medical Action Myanmar (MAM) အဖွဲ့က ဒီ ဝေးလံခေါင်ဖျားတဲ့ဒေသတွေကို မော်တော်ဆိုင်ကယ်၊ ခြေလျင်၊ ဒါမှမဟုတ် မော်တော်ဘုတ်တွေနဲ့ အရဲစွန့် သွားရောက် ကူညီပေးနေပါတယ်။
လစဉ် တလတခါရောက်လာတဲ့ မော်တော်ကိုင်နဲ့ လိုက်လံဆေးကုပေးနေသူတွေကို ဒေသခံရွာသား အများအပြားက စောင့်နေလေ့ရှိပြီး လူနာတွေ များလွန်းတာကြောင့် တခါတရံမှာ ညဉ့်နက်တဲ့အထိ ကြာသွားတတ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သမားရိုးကျ ဖျားနာတာတွေအပြင် အမဲလိုက်စားတဲ့ ဒီဒေသခံတွေအကြား တီဘီရောဂါ ဖြစ်ပေါ်မှုဟာလည်း စိုးရိမ်စရာတခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အခုလို NGO အဖွဲ့တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အောင်မြင်ရေးဟာ ဒေသခံ စေတနာ့ဝန်ထမ်း ကျန်းမာရေးမှူးတွေအပေါ်မှာ အများကြီး မူတည်နေပါတယ်။
ဒီနာဂဒေသတခွင်မှာရှိတဲ့ ကျေးရွာပေါင်း ၂၇၅ ရွာမှာ တရွာကိုတယောက် ကျန်းမာရေးသင်တန်း ပေးထားပြီး သူတို့အနေနဲ့ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး၊ ဓါတ်ဆားစတဲ့ အခြေခံ ဆေးဝါးတွေ ဖြန့်ချိပေးရေးအပါအဝင် အဲဒီထက် ပိုအရေးပါတဲ့ တီဘီနဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါ ရှိမရှိ စစ်ဆေးနည်းတွေပါ MAM အဖွဲ့က သင်ကြားပို့ချပေးထားပါတယ်။
အရေးပေါ်လူနာတွေအနီးစပ်ဆုံး ဆေးရုံမှာ ကုသမှုခံယူနိုင်အောင် ဒီအဖွဲ့ကဘဲ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို တာဝန်ယူပေးတဲ့အတွက် အရင်ကလို ခြေလျင်သွားပြီး အပင်ပန်းခံရတာမျိုး မရှိတော့ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
တိုးလော့ရွက အသက် ၃၀ အရွယ်မောင်သောင်းထိုက်ကတော့ ဆေးစစ်ပြီးတဲ့အချိန် သူ့မှာ တီဘီရောဂါမရှိဘူးဆိုတဲ့အတွက် စိတ်ချမ်းသက်သာရာ ရသွားပါတယ်။
“ဒီမှာ ဆေးရုံ ဆေးခန်းသွားဖို့ကလည်း ဆိုင်ကယ်ကလည်း ကိုယ့်မှာ မရှိ ၊ ပြီးတော့ carry ဌားဖို့ကလည်း ကိုယ့်အိတ်ထဲက စိုက်ဖို့က မရှိ။”
WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးရဲ့ အဆိုအရ ဆင်းရဲနွမ်းပါးပြီး ဝေးလံခေါင်ဖျားတဲ့ ဒီလိုဒေသတွေမှာ အခုလို လိုက်လံဆေးကုသပေးနေတဲ့ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအစီအစဉ်တွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၁၀ နဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွေအကြား ငှက်ဖျားရောဂါဖြစ်တဲ့နှုန်း ၉၀% လောက် ကျသွားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါပေမယ့် နာဂဒေသဟာ သွားလာ ဆက်သွယ်ရေးအတွက် ပိုပြီး ခက်ခဲတဲ့ဒေသဖြစ်တယ်လို့ ဒီဒေသမှာ ဆေးလာကုပေးနေတဲ့ MAM ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ဒေါက်တာ ဇော်မင်းလေးက ပြောပါတယ်။
“ဘာသာစကား၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနဲ့ ဆက်သွယ်ရေးက လုံး၀ မရှိသလောက် ဖြစ်နေတဲ့အတွက် ဒါဟာ အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှုဖြစ်ပါတယ်။”
သူတို့ ပို့ချပေးနေတဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု သင်တန်းတွေဟာ တသက်လုံး အသုံးပြုနိုင်မယ့် အတတ်ပညာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မိုးရွာပြီး လမ်းတွေမှာ ရွံ့တွေပြည့်နေလို့ သွားလာရေးအဆင်မပြေတဲ့အခါမျိုးမှာ ဒေသခံ ကျန်းမာရေးမှူးတွေရဲ့အခန်းကဏ္ဍဟာ အရေးပါလာပါတယ်။
ဒီစေတနာ့ဝန်ထမ်း ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အနေနဲ့ သူတို့သွားတဲ့ဒေသတွေမှာ ကျန်းမာရေးအရ သာမှန်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်ထက် ထူးခြားတဲ့ သူငယ်နာလို ရောဂါတွေကိုလည်း တွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဗိုက်တာမင် ဒီ အားနည်းတဲ့အတွက် အရိုးအားနည်းတဲ့ရောဂါဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ် ထွားကျိုးမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေတဲ့ ပြဿနာတွေလည်း တွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သူတို့သွားတဲ့ဒေသတွေမှာ လမ်းမလျှောက်နိုင်တဲ့ လူငယ်အများအပြားတွေ့လာရတာကြောင့် ဒီပဟေဠိကို အဖြေရှာနိုင်ဖို့ MAM အနေနဲ့ စစ်တမ်းကောက်ပြီး သုတေသနပြုနေတယ်လို့ ဒေါက်တာ ဇော်မင်းလေးက ပြောပါတယ်။
ဒီအတောအတွင်း ဂျန်ငွန်းလို မိရိုးဖလာ နတ်ဆရာအလုပ် လုပ်စားလာသူတဦးအနေနဲ့ အသက်အရွယ် ကြီးရင့်လာပြီဖြစ်တာကြောင့် သူ့မျက်လုံးကလည်း မကောင်းတော့အပြင် သမီးဖြစ်သူ ထန်ပီးကလည်း ခေတ်ပေါ် ဆေးပညာကို လေ့လာ သင်ယူနေတာကြောင့် သူကိုယ်တိုင်လည်း ဒီခေတ်ပေါ် ဆေးပညာကို တဖြည်းဖြည်း လက်ခံလာနေပြီး ပညာတတ်တဲ့ သူ့လူနာတွေကို ဆေးခန်းမှာသွားပြဖို့ တိုက်တွန်းပေးနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
................
နာဂဒသေ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှု အခွအေနေ
(Unicode)
ဝေးလံခေါငျသီတဲ့ နာဂဒသေ လဟယျမွို့နယျအတှငျးက ကြေးရှာတှမှော နတျကိုးကှယျတဲ့ ဒသေခံ ရှာသားတှဟော မတူညီတဲ့နညျးလမျး နှဈသှယျနဲ့ ဆေးကုသမှုခံယူနကွေပါပွီ။ ပွငျပကမ်ဘာနဲ့ ထိစပျမှုနညျးတဲ့ ဒီဒသေတှမှော စတေနာ့ဝနျထမျး လိုကျလံ ဆေးကုသမှုပေးသူတှေ ရှိနတေဲ့အကွောငျး AFP သတငျးဆောငျးပါးကို အခွခေံပွီး ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ထနျပီးတို့ မိသားစုဟာ အိန်ဒိယနယျစပျ လဟယျမွို့နယျအတှငျးမှာရှိတဲ့ စပျပလောရှောငျ နာဂမြိုးနှယျစုတှကွေားမှာ ရိုးရာကုထုံးနဲ့ ဆေးကုသပေးလာတာ မြိုးဆကျပေါငျးမြားစှာ ကွာလာခဲ့ပါပွီ။
စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျးက နာဂကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေထဲမှာရှိတဲ့ လဟယျမွို့နယျအတှငျးမှာ ခေါငျးဖွတျသတျတဲ့ အစဉျအလာကို ဆကျလကျ ကငြ့ျသုံးနသေူတှေ ရှိနသေေးသလို တိရိစ်ဆာနျနဲ့ နတျကိုးကှယျမှုတှလေညျး ရှိနဆေဲဖွဈပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ အသကျ ၂၄ နှဈအရှယျ ထနျပီးဟာ မိခငျဖွဈသူက နတျဆရာမဖွဈပမေယ့ျ ခတျေပေါျ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု သငျတနျး တကျနပွေီး ဆိုငျကယျနဲ့ ဆေးလိုကျလံကုသပေးနတေဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှရေဲ့ အကူအညီနဲ့ သူတို့ရှာမှာ ခတျေပေါျ ဆေးပညာနဲ့ ကုသပေးနိုငျဖို့ ကွိုးစားနသေူ ဖွဈပါတယျ။
“သူတို့က ဆေးအရငျသောကျတယျ။ ဆေးသောကျလို့ မသကျသာဘူးဆိုရငျ နတျဆရာမတှနေဲ့ပွ အဲလိုမြိုး လုပျတာတှရှေိတယျ။”
ထနျပီးရဲ့အမေ ဂနြျငှနျးကတော့ သူတို့ရှာနဲ့ တနေ့လောကျ လမျးလြှောကျသှားရတဲ့နရောမှာရှိတဲ့ ဆေးရုံးမှာ ခန်ဓာကိုယျ ရောငျကိုငျးနတောကွောင့ျ ဆေးသှားကုပွီး မသကျသာလို့ ပွနျရောကျလာတဲ့ အမြိုးသားတဦးရဲ့ ဝဒေနာပြောကျအောငျ ကုသပေးလိုကျနိုငျတဲ့အကွောငျး နာဂလို ပွောပွပါတယျ။
“အဲဒီလူနာရဲ့ဝိဉာဉျကို ကမြတို့က တောထဲကနပွေနျခေါျယူပွီး ကွကျတကောငျကို ပူဇောျလိုကျတော့မှ အဲဒီလူနာက သကျသှားပါတယျ။”
ဒုတိယကမ်ဘာစဈအပွီးမှာ ဗွိတိသြှတှကေ နာဂလူမြိုးတှကေို အိန်ဒိယနဲ့ မွနျမာ နှဈနိုငျငံအကွားမှာ ၂ ပိုငျးခှဲထားခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာဘကျအခွမျးမှာရှိနတေဲ့ နာဂမြိုးနှယျစုတှရေဲ့ ဒသေတှဟော ဖှံ့ဖွိုးမှု နောကျကလြှနျးတာကွောင့ျ ပွညျမနဲ့ အဆကျအသှယျမရှိသလောကျ ပွတျလပျနပေါတယျ။
နာဂကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေထဲက မွို့နယျ ၃ မွို့ထဲမှာ တခုအပါအဝငျဖွဈတဲ့ လဟယျမွို့ကနေ ဒီရှာကိုရောကျနိုငျဖို့ တောငျတကျမောျတောျဆိုငျကယျနဲ့ ရကျအတနျကွာ သှားယူရပါတယျ။
မိုဘိုငျးဖုနျးသုံးနိုငျဖို့ဆိုတာတော့ ဘယျလိုမှ မဖွဈနိုငျတဲ့ကိစ်စပါ။ ကြေးရှာ ၅ ရှာမှာ ၂ ရှာသာ လြှပျစဈမီးရသလို၊ ကြေးရှာ ၅ ရှာမှာ ၁ ရှာသာ အစိုးရကဖှင့ျပေးတဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုဌာန ရှိပါတယျ။
အဲဒီကှာဟမှုတှကေို ခြိတျဆကျပေးနိုငျဖို့အတှကျ Medical Action Myanmar (MAM) အဖှဲ့က ဒီ ဝေးလံခေါငျဖြားတဲ့ဒသေတှကေို မောျတောျဆိုငျကယျ၊ ခွလေငြျ၊ ဒါမှမဟုတျ မောျတောျဘုတျတှနေဲ့ အရဲစှန့ျ သှားရောကျ ကူညီပေးနပေါတယျ။
လစဉျ တလတခါရောကျလာတဲ့ မောျတောျကိုငျနဲ့ လိုကျလံဆေးကုပေးနသေူတှကေို ဒသေခံရှာသား အမြားအပွားက စောင့ျနလေေ့ရှိပွီး လူနာတှေ မြားလှနျးတာကွောင့ျ တခါတရံမှာ ညဉ့ျနကျတဲ့အထိ ကွာသှားတတျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
သမားရိုးကြ ဖြားနာတာတှအေပွငျ အမဲလိုကျစားတဲ့ ဒီဒသေခံတှအေကွား တီဘီရောဂါ ဖွဈပေါျမှုဟာလညျး စိုးရိမျစရာတခုဖွဈပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ အခုလို NGO အဖှဲ့တှရေဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု အောငျမွငျရေးဟာ ဒသေခံ စတေနာ့ဝနျထမျး ကနြျးမာရေးမှူးတှအေပေါျမှာ အမြားကွီး မူတညျနပေါတယျ။
ဒီနာဂဒသေတခှငျမှာရှိတဲ့ ကြေးရှာပေါငျး ၂၇၅ ရှာမှာ တရှာကိုတယောကျ ကနြျးမာရေးသငျတနျး ပေးထားပွီး သူတို့အနနေဲ့ အကိုကျအခဲပြောကျဆေး၊ ဓါတျဆားစတဲ့ အခွခေံ ဆေးဝါးတှေ ဖွန့ျခြိပေးရေးအပါအဝငျ အဲဒီထကျ ပိုအရေးပါတဲ့ တီဘီနဲ့ ငှကျဖြားရောဂါ ရှိမရှိ စဈဆေးနညျးတှပေါ MAM အဖှဲ့က သငျကွားပို့ခပြေးထားပါတယျ။
အရေးပေါျလူနာတှအေနီးစပျဆုံး ဆေးရုံမှာ ကုသမှုခံယူနိုငျအောငျ ဒီအဖှဲ့ကဘဲ သယျယူပို့ဆောငျရေးကို တာဝနျယူပေးတဲ့အတှကျ အရငျကလို ခွလေငြျသှားပွီး အပငျပနျးခံရတာမြိုး မရှိတော့ဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။
တိုးလော့ရှက အသကျ ၃၀ အရှယျမောငျသောငျးထိုကျကတော့ ဆေးစဈပွီးတဲ့အခြိနျ သူ့မှာ တီဘီရောဂါမရှိဘူးဆိုတဲ့အတှကျ စိတျခမြျးသကျသာရာ ရသှားပါတယျ။
“ဒီမှာ ဆေးရုံ ဆေးခနျးသှားဖို့ကလညျး ဆိုငျကယျကလညျး ကိုယ့ျမှာ မရှိ ၊ ပွီးတော့ carry ဌားဖို့ကလညျး ကိုယ့ျအိတျထဲက စိုကျဖို့က မရှိ။”
WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးရဲ့ အဆိုအရ ဆငျးရဲနှမျးပါးပွီး ဝေးလံခေါငျဖြားတဲ့ ဒီလိုဒသေတှမှော အခုလို လိုကျလံဆေးကုသပေးနတေဲ့ ကြေးလကျကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုအစီအစဉျတှကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ၂၀၁၀ နဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှဈတှအေကွား ငှကျဖြားရောဂါဖွဈတဲ့နှုနျး ၉၀% လောကျ ကသြှားတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ နာဂဒသေဟာ သှားလာ ဆကျသှယျရေးအတှကျ ပိုပွီး ခကျခဲတဲ့ဒသေဖွဈတယျလို့ ဒီဒသေမှာ ဆေးလာကုပေးနတေဲ့ MAM ကနြျးမာရေးအဖှဲ့က ဒေါကျတာ ဇောျမငျးလေးက ပွောပါတယျ။
“ဘာသာစကား၊ သယျယူပို့ဆောငျရေးနဲ့ ဆကျသှယျရေးက လုံး၀ မရှိသလောကျ ဖွဈနတေဲ့အတှကျ ဒါဟာ အကွီးမားဆုံး စိနျခေါျမှုဖွဈပါတယျ။”
သူတို့ ပို့ခပြေးနတေဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု သငျတနျးတှဟော တသကျလုံး အသုံးပွုနိုငျမယ့ျ အတတျပညာမြိုးဖွဈပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ မိုးရှာပွီး လမျးတှမှော ရှံ့တှပွေည့ျနလေို့ သှားလာရေးအဆငျမပွတေဲ့အခါမြိုးမှာ ဒသေခံ ကနြျးမာရေးမှူးတှရေဲ့အခနျးကဏ်ဍဟာ အရေးပါလာပါတယျ။
ဒီစတေနာ့ဝနျထမျး ကနြျးမာရေးအဖှဲ့အနနေဲ့ သူတို့သှားတဲ့ဒသေတှမှော ကနြျးမာရေးအရ သာမှနျဖွဈရိုးဖွဈစဉျထကျ ထူးခွားတဲ့ သူငယျနာလို ရောဂါတှကေိုလညျး တှေ့ရတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ ဗိုကျတာမငျ ဒီ အားနညျးတဲ့အတှကျ အရိုးအားနညျးတဲ့ရောဂါဖွဈပွီး ခန်ဓာကိုယျ ထှားကြိုးမှုကို အဟန့ျအတားဖွဈစတေဲ့ ပွူနာတှလေညျး တှေ့ရတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
သူတို့သှားတဲ့ဒသေတှမှော လမျးမလြှောကျနိုငျတဲ့ လူငယျအမြားအပွားတှေ့လာရတာကွောင့ျ ဒီပဟဠေိကို အဖွရှောနိုငျဖို့ MAM အနနေဲ့ စဈတမျးကောကျပွီး သုတသေနပွုနတေယျလို့ ဒေါကျတာ ဇောျမငျးလေးက ပွောပါတယျ။
ဒီအတောအတှငျး ဂနြျငှနျးလို မိရိုးဖလာ နတျဆရာအလုပျ လုပျစားလာသူတဦးအနနေဲ့ အသကျအရှယျ ကွီးရင့ျလာပွီဖွဈတာကွောင့ျ သူ့မကြျလုံးကလညျး မကောငျးတော့အပွငျ သမီးဖွဈသူ ထနျပီးကလညျး ခတျေပေါျ ဆေးပညာကို လေ့လာ သငျယူနတောကွောင့ျ သူကိုယျတိုငျလညျး ဒီခတျေပေါျ ဆေးပညာကို တဖွညျးဖွညျး လကျခံလာနပွေီး ပညာတတျတဲ့ သူ့လူနာတှကေို ဆေးခနျးမှာသှားပွဖို့ တိုကျတှနျးပေးနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။