(Zawgyi / Unicode)
ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝမြို့နယ်ထဲမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့ စစ်ရေးပြင်းထန် လာနေတာနဲ့အမျှ လုံခြုံရေးစိုးရိမ်တာကြောင့် ဝန်ထမ်း(၂၀၀)ကျော် ပြောင်းရွှေ့ခွင့် ရဖို့ စာတင်ထားတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ကပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမယ့် တခြား ဌာနဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းတွေ ဟာလဲ လုံခြုံရေး အခြေအနေကြောင့် တာဝန်ကျရာ ဒေသတွေ ဆီသွား ရောက်ဖို့ အခက်အခဲတွေ တွေ့နေရပါတယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်ကနေ ဆက်သွယ် မေးမြန်း သတင်းပို့ထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AAအဖွဲ့တို့အကြားတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေ အနေကြောင့် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်း(၂၀၀)ကျော်ဟာ တာဝန်ဆက်လက် ထမ်းဆောင်ဖို့ မဝံ့ရဲတော့ တာကြောင့် ပြောင်းရွှေ့စာ တင်ထား ကြောင်း ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်က ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
“ပြည်နယ်အတွင်းက ဝန်ထမ်းတွေရော ပြည်မက လာတဲ့ဝန်ထမ်းတွေရော မနေ ချင်တော့ဘူး။ အဲတာကြောင့် အခုပြောင်း ရွှေ့ ဖို့ သူတို့တင်ပြကြ တာတွေရှိ တယ်။ ကျွန်တော်တို့ ပလက်ဝဘက် ကျတော့ တောင်တန်းဒေသ မြေအစွန်အဖျား တွေဖြစ်တော့ သွားရေး လာရေး ခက်တဲ့အခါကျတော့ တနှစ်နေလို့ ရှိရင်ပြောင်းရွှေ့ ခွင့်ပေး တယ်။ သူတို့ပြည်ထောင်စု ကနေလေ။ အခု (၂၀၁၅) နောက်ပိုင်းကနေ စပြီးတော့ AA နဲ့တပ်မတော် တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့အပေါ်မှာ နယ်မြေက အေးချမ်းမှု မရှိတဲ့ အတွက် သူတို့ တာဝန်ကျ တဲ့ နေရာ ကနေ ပြီးတော့ပြည်မ ကိုပြောင်းမယ်။ ချင်းပြည်နယ် အတွင်းကိုပြောင်းမယ်၊ သွားလိုတယ်ကြိုးစားတော့ အခု ပြောင်းရွှေ့ ခွင့် တင်ထားတာ အားလုံး (၂၀၆) ယောက်လောက်ရှိတယ်။”
ဒီလို နယ်မြေအေးချမ်း လုံခြုံမှုမရှိတဲ့ အခြေအနေကြောင့် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ ရာနဲ့ ချီတဲ့ ကျောင်းတွေကို ပိတ်ထားရသလို ပညာရေး ဝန်ထမ်းအခက်ခဲ ပါ ရှိလာ နေတယ်လို့ ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်က ဆက်ပြောပါတယ်။
“သူတို့ပြောင်းရွှေ့ သွားရင်လဲ နောက်ထပ် ဆရာဆရာမတွေ မလုံလောက်တဲ့ ပြဿနာတွေက အများကြီးရှိမှာ။ အထက်တန်း အလယ်တန်း မူလတန်း အားလုံးရော (၃၈၄) ကျောင်းရှိတယ်။ ဇွန်လကျောင်းဖွင့်တဲ့ အချိန်မှာ ကျောင်းပေါင်း (၂၂၂) ကျောင်း မဖွင့်နိုင်ဘဲနဲ့ ဒီအတိုင်းဘဲ ရှိနေတာ။ အဲဒီမှာဆရာ၊ ဆရာမ လိုအပ်ချက် ကလဲ (၁၄၀၀) လောက်ကို လိုနေသေးတယ်။ ပညာရေးက တော်တော်ကို ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။”
၂၀၁၉ ခုနှစ် ပညာသင်နှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း အောင်စာရင်း ထုတ်ပြန်ချက်အရ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် (၁၄) ခုအနက်က ချင်းပြည်နယ်ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်ပြီး ဒုတိယ အနိမ့်ကျ ဆုံးဖြစ်ပြီး ချင်းပြည်နယ်ထဲမှာ ပလက်ဝမြို့နယ်ဟာ အောင်ချက် အနိမ့်ဆုံးဖြစ် တယ်လို့ ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်က ပြောပါတယ်။
ပလက်ဝမြို့နယ်ထဲမှာ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲတဲ့ အပြင် နှစ်ဖက် စစ်ရေး တင်းမာနေတာ ကြောင့် တာဝန်ကျရာ ဒေသတွေ ကို သွားလာဖို ဆရာ ဆရာမတွေ ကြောက်ရွံ့ နေကြသလို ကျန်းမာရေး ဌာနက ဝန်ထမ်းတွေလည်း ကြောက်ရွံ့နေကြ တာပါ။ ဒါကြောင့် ဒေသတွင်း ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု အပိုင်းမှာ အားနည်းနေတယ် လို့ မြို့နယ်ကျန်းမာရေးဌာနက ဝန်ထမ်း တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးထွန်းအောင်က ပြောပါတယ်။
“အခုကျွန်တော်တို့ ကျန်းမာရေးဌာနက သားဖွားသူနာပြု ဆရာမတွေ တိုင်း နယ် မှာ မသွားရဲတဲ့ အဆင့်တော့ ရှိတယ်။ သူတို့ ကြောက်တာပေါ့နော်။ ကြောက်တဲ့စိတ်က ကြီးစိုးနေတော့ ကာကွယ်ဆေးတွေတောင် ထိုးဖို့တောင် သူတို့ကြောက်လန့် နေတဲ့ အနေ အထားရှိတယ်။”
ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်း နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးမှုတွေ မြေမြုပ် မိုင်းနင်းမိမှုကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရမှုတွေ ကလဲ များပြားနေတယ်လို့လည်း ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်က ပြောပါတယ်။
“မိုင်းနင်းလို့ဒဏ်ရာရတာ ခြေထောက်ပြတ်တာ မျက်လုံးကန်းတာ အဲဒီလိုမျိုးတွေ အားလုံးက (၁၀)ယောက်ကျော်သွားပြီး။ နောက်တိုက်ပွဲကြောင့် သေတာကလည်း အနည်းဆုံး(၂၀) (၃၀) ထက်မနည်း ဘူးပေါ့နော်။ နောက်စစ်ဘေးရှောင်လဲ (၄၀၀၀) နဲ့ (၆၀၀၀) ကြားလောက်ရှိမယ်။ ကျွန်တော် တို့က IDP Campနဲ့ ဘဲ ဒီလိုစနစ်နဲ့ ထားတာ မဟုတ်တဲ့ အခါကျတော့လေ သူရဲ့ဆွေမျိုး သားချင်းရဲ့ အိမ်တွေမှာဘဲ ကပ်ပြီးနေတယ်။ နောက် ဝါးတဲ လေးတွေဆောက်ပြီးတော့ နေကြတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အလုပ်လဲ လုပ်လို့မရ ၊ တောင်ယာလဲ လုပ်လို့မရ။ တောထဲသွား မိုင်းနင်းမိဆိုတော့ ။”
ဒီလ(၇)ရက်နေ့က ပလက်ဝမြို့နယ်ထဲက ငရှားကျေးရွာမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲမှု တခု ဖြစ် ခဲ့ပြီး အမျိုးသမီးတဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာပြင်းထန်လို့ ပလက်ဝဆေးရုံကနေ စစ်တွေဆေးရုံ ကို ပို့ဆောင် ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပလက်ဝမြို့နယ် ဆီးဖလောင်းရွာကနေ ပျောက်ဆုံး သွား တဲ့ မူလတန်းပြ ကျောင်းအုပ်ဆရာ ဦးအာဗြေလ နဲ့ ကြက်ဥဝ ကျေးရွာက အရပ်သား (၂) ဦးတို့ ဟာလည်း အသတ်ခံရတယ် လို့ နောက်ပိုင်းမှာ သိရတဲ့ဖြစ်စဉ်လဲ ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီလိုဗုံးကွဲမူ၊ ဖမ်းဆီး အသတ်ဖြတ်ခံရမှုဖြစ်စဉ်တွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်ကရော ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ကပါ ဘယ်အဖွဲ့ လက်ချက် ဆိုတာ ဝန်ခံလေ့မရှိဘဲ တဘက်နဲ့တဘက် စွပ် စွဲပြောဆိုနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
.................
ခငြျးပလကျ၀ ဝနျထမျးနှဈရာကြောျပွောငျးရှှေ့စာတငျ
(Unicode)
ခငြျးပွညျနယျပလကျဝမွို့နယျထဲမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့ စဈရေးပွငျထနျ လာနတောနဲ့အမြှ လုံခွုံရေးစိုးရိမျတာကွောင့ျ ဝနျထမျး(၂၀၀)ကြောျ ပွောငျးရှှေ့ခှင့ျ ရဖို့ စာတငျထားတယျလို့ ခငြျးပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ကပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ တာဝနျထမျးဆောငျရမယ့ျ တခွား ဌာနဆိုငျရာ ဝနျထမျးတှေ ဟာလဲ လုံခွုံရေး အခွအေနကွေောင့ျ တာဝနျကရြာ ဒသေတှေ ဆီသှား ရောကျဖို့ အခကျအခဲတှေ တှေ့နရေပါတယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျကနေ ဆကျသှယျ မေးမွနျး သတငျးပို့ထားပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့ရခိုငျလကျနကျကိုငျAAအဖှဲ့တို့အကွားတိုကျပှဲဖွဈပှားနတေဲ့ အခွေ အနကွေောင့ျ ပလကျဝမွို့နယျမှာရှိတဲ့ ဝနျထမျး(၂၀၀)ကြောျဟာ တာဝနျဆကျလကျ ထမျးဆောငျဖို့ မဝံ့ရဲတော့ တာကွောင့ျ ပွောငျးရှှေ့စာ တငျထား ကွောငျး ခငြျးပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဝနျကွီးဦးစိုးထကျက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
“ပွညျနယျအတှငျးက ဝနျထမျးတှရေော ပွညျမက လာတဲ့ဝနျထမျးတှရေော မနေ ခငြျတော့ဘူး။ အဲတာကွောင့ျ အခုပွောငျး ရှှေ့ ဖို့ သူတို့တငျပွကွ တာတှရှေိ တယျ။ ကြှနျတောျတို့ ပလကျဝဘကျ ကတြော့ တောငျတနျးဒသေ မွအေစှနျအဖြား တှဖွေဈတော့ သှားရေး လာရေး ခကျတဲ့အခါကတြော့ တနှဈနလေို့ ရှိရငျပွောငျးရှှေ့ ခှင့ျပေး တယျ။ သူတို့ပွညျထောငျစု ကနလေေ။ အခု (၂၀၁၅) နောကျပိုငျးကနေ စပွီးတော့ AA နဲ့တပျမတောျ တိုကျပှဲဖွဈတဲ့အပေါျမှာ နယျမွကေ အေးခမြျးမှု မရှိတဲ့ အတှကျ သူတို့ တာဝနျကြ တဲ့ နရော ကနေ ပွီးတော့ပွညျမ ကိုပွောငျးမယျ။ ခငြျးပွညျနယျ အတှငျးကိုပွောငျးမယျ၊ သှားလိုတယျကွိုးစားတော့ အခု ပွောငျးရှှေ့ ခှင့ျ တငျထားတာ အားလုံး (၂၀၆) ယောကျလောကျရှိတယျ။”
ဒီလို နယျမွအေေးခမြျး လုံခွုံမှုမရှိတဲ့ အခွအေနကွေောင့ျ ပလကျဝမွို့နယျမှာ ရာနဲ့ ခြီတဲ့ ကြောငျးတှကေို ပိတျထားရသလို ပညာရေး ဝနျထမျးအခကျခဲ ပါ ရှိလာ နတေယျလို့ ဝနျကွီးဦးစိုးထကျက ဆကျပွောပါတယျ။
“သူတို့ပွောငျးရှှေ့ သှားရငျလဲ နောကျထပျ ဆရာဆရာမတှေ မလုံလောကျတဲ့ ပွူနာတှကေ အမြားကွီးရှိမှာ။ အထကျတနျး အလယျတနျး မူလတနျး အားလုံးရော (၃၈၄) ကြောငျးရှိတယျ။ ဇှနျလကြောငျးဖှင့ျတဲ့ အခြိနျမှာ ကြောငျးပေါငျး (၂၂၂) ကြောငျး မဖှင့ျနိုငျဘဲနဲ့ ဒီအတိုငျးဘဲ ရှိနတော။ အဲဒီမှာဆရာ၊ ဆရာမ လိုအပျခကြျ ကလဲ (၁၄၀၀) လောကျကို လိုနသေေးတယျ။ ပညာရေးက တောျတောျကို ခကျခဲတဲ့ အနအေထားဖွဈပါတယျ။”
၂၀၁၉ ခုနှဈ ပညာသငျနှဈ တက်ကသိုလျဝငျတနျး အောငျစာရငျး ထုတျပွနျခကြျအရ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျ (၁၄) ခုအနကျက ခငြျးပွညျနယျဟာ ရခိုငျပွညျနယျပွီး ဒုတိယ အနိမ့ျကြ ဆုံးဖွဈပွီး ခငြျးပွညျနယျထဲမှာ ပလကျဝမွို့နယျဟာ အောငျခကြျ အနိမ့ျဆုံးဖွဈ တယျလို့ ဝနျကွီးဦးစိုးထကျက ပွောပါတယျ။
ပလကျဝမွို့နယျထဲမှာ လမျးပနျးဆကျသှယျရေး ခကျခဲတဲ့ အပွငျ နှဈဖကျ စဈရေး တငျးမာနတော ကွောင့ျ တာဝနျကရြာ ဒသေတှေ ကို သှားလာဖို ဆရာ ဆရာမတှေ ကွောကျရှံ့ နကွေသလို ကနြျးမာရေး ဌာနက ဝနျထမျးတှလေညျး ကွောကျရှံ့နကွေ တာပါ။ ဒါကွောင့ျ ဒသေတှငျး ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှု အပိုငျးမှာ အားနညျးနတေယျ လို့ မွို့နယျကနြျးမာရေးဌာနက ဝနျထမျး တဦးဖွဈတဲ့ ဦးထှနျးအောငျက ပွောပါတယျ။
“အခုကြှနျတောျတို့ ကနြျးမာရေးဌာနက သားဖှားသူနာပွု ဆရာမတှေ တိုငျး နယျ မှာ မသှားရဲတဲ့ အဆင့ျတော့ ရှိတယျ။ သူတို့ ကွောကျတာပေါ့နောျ။ ကွောကျတဲ့စိတျက ကွီးစိုးနတေော့ ကာကှယျဆေးတှတေောငျ ထိုးဖို့တောငျ သူတို့ကွောကျလန့ျ နတေဲ့ အနေ အထားရှိတယျ။”
ပလကျဝမွို့နယျအတှငျး နှဈဖကျတိုကျပှဲကွောင့ျ အရပျသားသဆေုံးမှုတှေ မွမွေုပျ မိုငျးနငျးမိမှုကွောင့ျ ထိခိုကျဒဏျရာ ရမှုတှေ ကလဲ မြားပွားနတေယျလို့လညျး ဝနျကွီးဦးစိုးထကျက ပွောပါတယျ။
“မိုငျးနငျးလို့ဒဏျရာရတာ ခွထေောကျပွတျတာ မကြျလုံးကနျးတာ အဲဒီလိုမြိုးတှေ အားလုံးက (၁၀)ယောကျကြောျသှားပွီး။ နောကျတိုကျပှဲကွောင့ျ သတောကလညျး အနညျးဆုံး(၂၀) (၃၀) ထကျမနညျး ဘူးပေါ့နောျ။ နောကျစဈဘေးရှောငျလဲ (၄၀၀၀) နဲ့ (၆၀၀၀) ကွားလောကျရှိမယျ။ ကြှနျတောျ တို့က IDP Campနဲ့ ဘဲ ဒီလိုစနဈနဲ့ ထားတာ မဟုတျတဲ့ အခါကတြော့လေ သူရဲ့ဆှမြေိုး သားခငြျးရဲ့ အိမျတှမှောဘဲ ကပျပွီးနတေယျ။ နောကျ ဝါးတဲ လေးတှဆေောကျပွီးတော့ နကွေတယျ။ နောကျပွီးတော့ အလုပျလဲ လုပျလို့မရ ၊ တောငျယာလဲ လုပျလို့မရ။ တောထဲသှား မိုငျးနငျးမိဆိုတော့ ။”
ဒီလ(၇)ရကျနေ့က ပလကျဝမွို့နယျထဲက ငရှားကြေးရှာမှာ ဗုံးပေါကျကှဲမှု တခု ဖွဈ ခဲ့ပွီး အမြိုးသမီးတဦး ထိခိုကျဒဏျရာပွငျးထနျလို့ ပလကျဝဆေးရုံကနေ စဈတှဆေေးရုံ ကို ပို့ဆောငျ ခဲ့ရပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ပလကျဝမွို့နယျ ဆီးဖလောငျးရှာကနေ ပြောကျဆုံး သှား တဲ့ မူလတနျးပွ ကြောငျးအုပျဆရာ ဦးအာဗွလေ နဲ့ ကွကျဥဝ ကြေးရှာက အရပျသား (၂) ဦးတို့ ဟာလညျး အသတျခံရတယျ လို့ နောကျပိုငျးမှာ သိရတဲ့ဖွဈစဉျလဲ ရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒီလိုဗုံးကှဲမူ၊ ဖမျးဆီး အသတျဖွတျခံရမှုဖွဈစဉျတှမှော မွနျမာစဈတပျဘကျကရော ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ကပါ ဘယျအဖှဲ့ လကျခကြျ ဆိုတာ ဝနျခံလေ့မရှိဘဲ တဘကျနဲ့တဘကျ စှပျ စှဲပွောဆိုနကွေတာ ဖွဈပါတယျ။