[ ZAWGYI ]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာကို ဆန့်ကျင်ပြီး အရပ်သားအစိုးရ အမြန် ပြန်လည်ပေါ်ပေါက်လာစေဖို့အတွက် ကနေဒါနိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံက ပြည်နယ်တချို့မှာ မြန်မာတွေ ဆက်ပြီး ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုနေတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ဖေဖေါ်ဝါရီ (၁)ရက်နေ့မှာ အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေကို စစ်တပ်နဲ့ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက လိုက်လံဖမ်းဆီး ဖယ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိမှာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက နိုင်ငံ့အာဏာ အရပ်ရပ်ကို ရယူထားတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံ တနံတလျားမှာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြနေတဲ့ ပြည်သူတွေနဲ့ထပ်တူ ရပ်တည်နေကြောင်းနဲ့ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းလုပ်ရပ်ကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ကနေဒါနိုင်ငံ ဗန်ကူးဗားမြို့က မြန်မာတွေကလည်း ရာသီဥတု အေးခဲနေတဲ့ကြားကပဲ စနေနေ့တုန်းက ဆန္ဒပြတောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူ ကိုမင်းနိုင်က ပြောပါတယ်။
" အခုဆိုလို့ရှိရင် ကနေဒါအစိုးရ ခေါင်းဆောင် ထရူးဒိုးဆီကို ကျနော်တို့ စာရေးသားပေးပို့ ထားပြီးပြီ။ အဲဒီမေတ္တာရပ်ခံစာမှာ လက်မှတ်တွေ ဝိုင်းထိုးပြီးတော့ တောင်းဆိုချက်တွေလည်း ပါပါတယ်။ အဓိက ကတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကို အသိမှတ်ပြုပေးဖို့နဲ့ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေအားလုံး ၊ နောက် CDM ခေါင်းဆောင်တွေ ၊ ဆန္ဒပြ ခေါင်းဆောင်တွေရော နိုင်ငံခေါင်းဆောင်၊ ပါတီခေါင်းဆောင်တွေရော အားလုံးကို ချွင်းချက်မရှိ လွှတ်ပေးဖို့နဲ့ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီနဲ့ အမေရိကန်ကနေ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေကို ကျနော်တို့က ထောက်ခံကြောင်း ၊ ပြည်သူတွေကို အကြမ်းဖက် နှိပ်စက်လာလို့ရှိရင် ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူပေးဖို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတယ်။ နောက်ပြီး အမေရိကန်ကနေ မြန်မာပြည်ပေါ် ပြတ်ပြတ်သားသား အရေးယူပေးဖို့ ဒါကိုကျနော်တို့ အဓိကထား တောင်းဆိုနေတယ်။ "
အလားတူ ကနေဒါနိုင်ငံ Saskatoon မြို့မှာလည်း စနေနေ့ နေ့လည်က စစ်အာဏာသိမ်း ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲ လုပ်ခဲ့ကြောင်း ကိုလူကျော်က ပြောပါတယ်။
" စစ်အာဏာ သိမ်းတဲ့အပေါ်မှာ ကျနော်တို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချတယ်ပေါ့နော်။ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ သမ္မတကြီး ဦးဝင်းမြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့တကွ အဖမ်းဆီး ခံထားရသူတွေ အားလုံးကို ချက်ချင်းလွှတ်ပေးဖို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတယ်။ နောက်တခုက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့ ဒါတွေကို အဓိကထား တောင်းဆိုနေပါတယ်။ ကျနော်တို့နေတဲ့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်နဲ့ ဖယ်ဒရယ် လွှတ်တော်တွေကို တောင်းဆိုနေတာပါ။ "
အမေရိကန် အနောက်ဖက်ခြမ်း ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့ ကုလသမဂ္ဂ-ပလာဇာ အရှေ့ စစ်အာဏာသိမ်း ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဦးဆောင်ပါဝင်နေသူ တဦးဖြစ်တဲ့ ၈၈ မျိုးဆက် ဦးပန်းသီး(ခေါ်) ဦးထွန်းမြတ်ဦးက ပြောပါတယ်။
" စစ်ကောင်စီရဲ့ အာဏာသိမ်းမှုကို ကျနော်တို့ လုံးဝ လက်မခံဘူး ၊ ပြည်သူ့အစိုးရကိုပဲ ကျနော်တို့ အလိုရှိတယ်။ ကျနော်တို့အခု လုပ်နေတာကတော့ အမေရိကန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေပေါ့ ၊ သမ္မတတို့ ဒုသမ္မတတို့ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဌတို့ဆီကို ကျနော်တို့ စာတွေရေးကြတယ်။ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ အကူအညီတောင်းတယ်။ အခုဆိုရင် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကလည်း အရေးယူဆောင်ရွက်ထားတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေက ၁၉၈၈ တုန်းကလည်း ကျနော်တို့ ကြုံခဲ့ပြီးပြီ။ ဒါပေမဲ့လည်း စစ်အစိုးရကတော့ ထုံးစံအတိုင်း တရုတ်အားကိုးနဲ့ ဒီဒဏ်ခတ်တာကို ဂရုမစိုက်ခဲ့ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီတခါတော့ ဒီစစ်ကောင်စီကို ဒီထက်ပိုမိုပြင်းထန်တဲ့ အရေးယူမှုတွေ လုပ်ဖို့ အမေရိကားမှာရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေက တောင်းဆိုသွားမယ်။ "
ဆန်ဖရန်မြို့က ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်သူ မဂျူလီယာချမ်းကလည်း သူ့ခံယူချက်ကို ပြောပါတယ်။
" အဓိက ဆန္ဒပြတာကတော့ ဗမာပြည်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကို လုံးဝ လက်မခံအကြောင်းနဲ့ ပြည်သူလူထု ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် သမ္မတကြီး ဦးဝင်းမြင့်ကို အမြန်ဆုံး လွှတ်ပေးပြီးတော့ ၊ အရပ်သားအစိုးရကို အမြန်ဆုံး အာဏာလွှဲပေးအတွက် အမေရိကန်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အနေနဲ့ ဆန္ဒပြတာပါ။ နောက်ပြီးတော့ မြန်မာပြည်မှာ ဒီလို မတရားမှုတွေဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကို ကမ္ဘာက သိစေချင်လို့ပါ ။ "
အမေရိကန်အလယ်ပိုင်း အင်ဒီယားနားပြည်နယ် ဖို့ဝိန်းမြို့မှာလည်း မြန်မာပြည် အပြောင်းအလဲ ပြန်ဖြစ်လာဖို့ အပတ်စဉ် ဆန္ဒပြနေကြတဲ့အကြောင်း ဦးကျော်သက်က ပြောပါတယ်။
" အင်ဒီယားနားပြည်နယ်ရဲ့ အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အောက်လွှတ်တော် အမတ်တွေဆီကို ကျနော်တို့ စာတွေပို့တယ်။ တောင်းဆိုမှု လုပ်တယ်။ မြန်မာပြည်ကို ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်တဲ့အခါ sanction ဆိုတာကို တတိုင်းပြည်လုံး အတိုင်းတာနဲ့ မလုပ်ပဲနဲ့ ဒီစစ်အာဏာရှင်တစုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုမျိုးတွေ ၊ ဒါထက်ပိုပြင်းထန်တဲ့ ဖိအားပေးတွေ ပေးဖို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။ ကျနော်တို့ အမေရိကန်ရဲ့ သမ္မတကြီး ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကလည်း မြန်မာပြည်အရေးကို အတော်ကြီးစိတ်ဝင်စားတာတွေ့ရတယ်။ ဒီအတွက် ကျနော်တို့ကတော့ ဆက်လုပ်နေမှာပါပဲ။ "
ဝါရှင်တန်ဒီစီ စစ်သံရုံးရှေ့ ဆန္ဒပြပွဲ တွေကို ဖေဖေါ်ဝါရီ(၁၄) တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ပြုလုပ်သွား မယ်လို့ သိရပါတယ်။
= = = = =
[ UNICODE ]
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးထားတာကို ဆန့ျကငြျပွီး အရပျသားအစိုးရ အမွနျ ပွနျလညျပေါျပေါကျလာစဖေို့အတှကျ ကနဒေါနိုငျငံနဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံက ပွညျနယျတခြို့မှာ မွနျမာတှေ ဆကျပွီး ဆန်ဒပွ တောငျးဆိုနတေဲ့အကွောငျး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ဖဖေေါျဝါရီ (၁)ရကျနေ့မှာ အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှကေို စဈတပျနဲ့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှကေ လိုကျလံဖမျးဆီး ဖယျရှားခဲ့ပွီးနောကျ လကျရှိမှာ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက နိုငျငံ့အာဏာ အရပျရပျကို ရယူထားတာပါ။
မွနျမာနိုငျငံ တနံတလြားမှာ နေ့စဉျနဲ့အမြှ ငွိမျးခမြျးစှာဆန်ဒပွနတေဲ့ ပွညျသူတှနေဲ့ထပျတူ ရပျတညျနကွေောငျးနဲ့ စဈတပျ အာဏာသိမျးလုပျရပျကို ဆန့ျကငြျကွောငျး ကနဒေါနိုျငျငံ ဗနျကူးဗားမွို့က မွနျမာတှကေလညျး ရာသီဥတု အေးခဲနတေဲ့ကွားကပဲ စနနေေ့တုနျးက ဆန်ဒပွတောငျးဆိုခဲ့ကွောငျး မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူ ကိုမငျးနိုငျက ပွောပါတယျ။
" အခုဆိုလို့ရှိရငျ ကနဒေါအစိုးရ ခေါငျးဆောငျ ထရူးဒိုးဆီကို ကနြောျတို့ စာရေးသားပေးပို့ ထားပွီးပွီ။ အဲဒီမတေ်တာရပျခံစာမှာ လကျမှတျတှေ ဝိုငျးထိုးပွီးတော့ တောငျးဆိုခကြျတှလေညျး ပါပါတယျ။ အဓိက ကတော့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲကို အသိမှတျပွုပေးဖို့နဲ့ ဖမျးဆီးထားတဲ့ ခေါငျးဆောငျတှအေားလုံး ၊ နောကျ CDM ခေါငျးဆောငျတှေ ၊ ဆန်ဒပွ ခေါငျးဆောငျတှရေော နိုငျငံခေါငျးဆောငျ၊ ပါတီခေါငျးဆောငျတှရေော အားလုံးကို ခြှငျးခကြျမရှိ လှှတျပေးဖို့နဲ့ ကုလလုံခွုံရေးကောငျစီနဲ့ အမရေိကနျကနေ ထုတျပွနျထားတဲ့ ထုတျပွနျခကြျတှကေို ကနြောျတို့က ထောကျခံကွောငျး ၊ ပွညျသူတှကေို အကွမျးဖကျ နှိပျစကျလာလို့ရှိရငျ ထိထိရောကျရောကျ အရေးယူပေးဖို့ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုတယျ။ နောကျပွီး အမရေိကနျကနေ မွနျမာပွညျပေါျ ပွတျပွတျသားသား အရေးယူပေးဖို့ ဒါကိုကနြောျတို့ အဓိကထား တောငျးဆိုနတေယျ။ "
အလားတူ ကနဒေါနိုငျငံ Saskatoon မွို့မှာလညျး စနနေေ့ နေ့လညျက စဈအာဏာသိမျး ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွပှဲ လုပျခဲ့ကွောငျး ကိုလူကြောျက ပွောပါတယျ။
" စဈအာဏာ သိမျးတဲ့အပေါျမှာ ကနြောျတို့ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ရှုတျခတြယျပေါ့နောျ။ ဖမျးဆီးထားတဲ့ သမ်မတကွီး ဦးဝငျးမွင့ျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့တကှ အဖမျးဆီးခံထားရသူတှေ အားလုံးကို ခကြျခငြျးလှှတျပေးဖို့ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုတယျ။ နောကျတခုက ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ရလဒျကို အသိအမှတျပွုပေးဖို့ ဒါတှကေို အဓိကထား တောငျးဆိုနပေါတယျ။ ကနြောျတို့နတေဲ့ ပွညျနယျလှှတျတောျနဲ့ ဖယျဒရယျလှှတျတောျတှကေို တောငျးဆိုနတောပါ။ "
အမရေိကနျ အနောကျဖကျခွမျး ဆနျဖရနျစစ်စကိုမွို့ ကုလသမဂ်ဂ-ပလာဇာ အရှေ့ စဈအာဏာသိမျး ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွပှဲနဲ့ ပတျသကျလို့ ဦးဆောငျပါဝငျနသေူ တဦးဖွဈတဲ့ ၈၈ မြိုးဆကျ ဦးပနျးသီး(ခေါျ) ဦးထှနျးမွတျဦးက ပွောပါတယျ။
" စဈကောငျစီရဲ့ အာဏာသိမျးမှုကို ကနြောျတို့ လုံးဝ လကျမခံဘူး ၊ ပွညျသူ့အစိုးရကိုပဲ ကနြောျတို့ အလိုရှိတယျ။ ကနြောျတို့အခု လုပျနတောကတော့ အမရေိကနျအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှပေေါ့ ၊ သမ်မတတို့ ဒုသမ်မတတို့ အောကျလှှတျတောျဥက်ကဌတို့ဆီကို ကနြောျတို့ စာတှရေေးကွတယျ။ အရေးယူ ဆောငျရှကျပေးဖို့ အကူအညီတောငျးတယျ။ အခုဆိုရငျ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျကလညျး အရေးယူဆောငျရှကျထားတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီလို အရေးယူပိတျဆို့မှုတှကေ ၁၉၈၈ တုနျးကလညျး ကနြောျတို့ ကွုံခဲ့ပွီးပွီ။ ဒါပမေဲ့လညျး စဈအစိုးရကတော့ ထုံးစံအတိုငျး တရုတျအားကိုးနဲ့ ဒီဒဏျခတျတာကို ဂရုမစိုကျခဲ့ဘူး။ ဒါပမေယ့ျ ဒီတခါတော့ ဒီစဈကောငျစီကို ဒီထကျပိုမိုပွငျးထနျတဲ့ အရေးယူမှုတှေ လုပျဖို့ အမရေိကားမှာရောကျနတေဲ့ မွနျမာတှကေ တောငျးဆိုသှားမယျ။ "
ဆနျဖရနျမွို့က ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျသူ မဂြူလီယာခမြျးကလညျး သူ့ခံယူခကြျကို ပွောပါတယျ။
" အဓိက ဆန်ဒပွတာကတော့ ဗမာပွညျမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကို လုံးဝ လကျမခံအကွောငျးနဲ့ ပွညျသူလူထု ရှေးကောကျတငျမွှောကျထားတဲ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအပါအဝငျ သမ်မတကွီး ဦးဝငျးမွင့ျကို အမွနျဆုံး လှှတျပေးပွီးတော့ ၊ အရပျသားအစိုးရကို အမွနျဆုံး အာဏာလှှဲပေးအတှကျ အမရေိကနျရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ အနနေဲ့ ဆန်ဒပွတာပါ။ နောကျပွီးတော့ မွနျမာပွညျမှာ ဒီလို မတရားမှုတှဖွေဈနတေယျဆိုတာကို ကမ်ဘာက သိစခေငြျလို့ပါ ။ "
အမရေိကနျအလယျပိုငျး အငျဒီယားနားပွညျနယျ ဖို့ဝိနျးမွို့မှာလညျး မွနျမာပွညျ အပွောငျးအလဲ ပွနျဖွဈလာဖို့ အပတျစဉျ ဆန်ဒပွနကွေတဲ့အကွောငျး ဦးကြောျသကျက ပွောပါတယျ။
" အငျဒီယားနားပွညျနယျရဲ့ အထကျလှှတျတောျနဲ့ အောကျလှှတျတောျ အမတျတှဆေီကို ကနြောျတို့ စာတှပေို့တယျ။ တောငျးဆိုမှု လုပျတယျ။ မွနျမာပွညျကို ပိတျဆို့ဒဏျခတျတဲ့အခါ sanction ဆိုတာကို တတိုငျးပွညျလုံး အတိုငျးတာနဲ့ မလုပျပဲနဲ့ ဒီစဈအာဏာရှငျတစုနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အရေးယူပိတျဆို့မှုမြိုးတှေ ၊ ဒါထကျပိုပွငျးထနျတဲ့ ဖိအားပေးတှေ ပေးဖို့ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။ ကနြောျတို့ အမရေိကနျရဲ့ သမ်မတကွီး ဂြိုးဘိုငျဒနျကလညျး မွနျမာပွညျအရေးကို အတောျကွီးစိတျဝငျစားတာတှေ့ရတယျ။ ဒီအတှကျ ကနြောျတို့ကတော့ ဆကျလုပျနမှောပါပဲ။ "
ဝါရှငျတနျဒီစီ စဈသံရုံးရှေ့ ဆန်ဒပွပှဲ တှကေို ဖဖေေါျဝါရီ(၁၄) တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ ပွုလုပျသှားမယျလို့ သိရပါတယျ။
