[Zawgyi/Unicode]
စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွါးနေတဲ့ အခြေအနေကို ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ် မင်းပြားမြို့နယ်နဲ့ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးကြောင်းဒေသခံတွေနဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကပြောပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မင်းပြားမြို့နယ် ခေါင်းလောင်းချောင်းကျေးရွာမှာ ရွှေဘုံသာမြစ်(ခ) ခေါင်းလောင်းချောင်း မြစ်အတွင်း ခုတ်မောင်းနေတဲ့ တပ်မတော်ရေယာဉ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ ဒီမနက်မှာ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွါးခဲ့တယ်လို့ ခေါင်းလောင်းချောင်းကျေးရွာသား တဦးကပြောပါတယ်။
“တပ်မတော်ကနေပြီး တက်လာတယ်။ အဲဒီရှော့တိုက်ဒုံးနဲ့ ပစ်တာလို့ပြောတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တာကအရပ်သားတွေ ထိခိုက်တာက ကျနော်တို့ မကြားသေးဘူး။ ရှော့တိုက်ဒုံးနဲ့ ပစ်တာလို့ ကျနော်တို့ ကြားရတယ်။”
ဒီနေ့အစောပိုင်းမှာ တပ်မတော်စစ်ရေယာဉ် ၃ စီး၊ စစ်တွေမြို့ကနေ မင်းပြားမြို့ဘက်ကို ရွှေဘုံသာမြစ် (ခေါင်းလောင်းချောင်းမြစ်) မြစ်ကြောင်းတလျှောက် မောင်းလာချိန် ခေါင်းလောင်းကျေးရွာနဲ့ သက်ပုန်းကျေးရွာအနား အရောက် ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေကဆိုပါတယ်။
မနေ့ကလည်း ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ် အခြေပြုရာပလက်ဝမြို့နယ် နှုံးဘူးရွာအနီးနဲ့ တင်းမချောင်းဖက် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတာလို့ နှုံးဘူး ဒေသခံ ကိုတိုင်းကျော်ကပြောပါတယ်။
“မနေ့က တင်းမချောင်းရယ်၊ နှုံးဘူးရယ်အဲဒီအနား။ ရွာနဲ့တော့ နီးတယ်။ ၃ ဖာလုံလောက်။ ရွာသားတွေကတော့ အိမ်မှာကိုယ့်ဟာကိုယ် ပုန်းရှောင်နေကြတာပေါ့။ ပြေးတော့မပြေးကြဘူးပေါ့။”
ဒီကနေ့ မင်းပြားမြို့နယ်ဘက်တိုက်ပွဲ အခြေအနေ အသေးစိတ်ကို မသိရသေးပေမဲ့ မနေ့က ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ တိုက်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ဖြစ်ပွါးကြောင်း AA ပြောခွင့်ရခိုင်သုခကပြောပါတယ်။
“မင်းပြားမြို့နယ်ခေါင်းလောင်းရွာဘက်မှာ ထိတွေ့မှု တချို့တော့ ရှိတယ်လို့တော့ သိရတယ်။ ဒါပေမဲ့အသေးစိတ်တော့ ဘာမှ ကျနော်ဆီကို ရောက်လာတာ မရှိသေးဘူး။ ပလက်ဝမြို့နယ် နှုံးဘူးဗျူဟာအနီးမှာ အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက် မနက် ၆ နာရီလောက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်တာ ရှိတယ်။ နောက်တနေရာကလည်းပဲ ပလက်ဝမြို့နယ်အထက်ပိုင်းပေါ့နော်။ ပွိုင့် ၈၂၅ ကုန်းမှာ မိနစ်အနည်းငယ်ကြာ ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်တာ ရှိတယ်။ တိုက်ပွဲနှစ်ခုလုံးမှာ ရန်သူဘက်က ထိခိုက်ကျဆုံးမှုတော့ ရှိတယ်ဗျ။”
မင်းပြားမြို့နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝမြို့နယ်ဘက် တိုက်ပွဲအခြေအနေကို သိရှိဖို့ တပ်မတော်ပြောခွင့်ရကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဖြစ်ပွါးနေတာကြောင့် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကနေ ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ ကျောက်တော်၊ မင်းပြားအပါအဝင် မြိုု့နယ် ၉ ခုနဲ့ ကျောက်ဖြူနဲ့ စစ်တွေမြို့နယ်က ကျေးရွာအုပ်စုတချို့မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမယ့် အစီအစဉ်တွေကို ဖျက်သိမ်းထားပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်း မရှိတဲ့ ပေါက်တောနဲ့ မြေပုံမြို့နယ်တွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပပေမဲ့ တိုက်ပွဲပေါင်းအကြိမ် ၉၀ ကျော်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာတော့ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဆုံးဖြတ်ထားတဲ့ အတွက်လည်း မေးခွန်းထုတ်နေကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ပလက်ဝမြို့နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဆလိုင်းမျိုးထိုက်ကတော့ ပလက်ဝမြို့နယ်က စစ်ရှောင် အများစုဟာ လုံခြုံတဲ့နေရာမှာရှိနေလို့ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်တာလို့ ဆိုပါတယ်။
“ဒီနေရာမှာရှိတဲ့ပြည်သူတွေက မြို့ပေါ်မှာ IDP Camp တွေမှာ တိုက်ပွဲရှောင်အဖြစ်ခိုလှုံနေကြပါတယ်ခင်ဗျ။ အားလုံးရဲ့ တမြို့နယ်လုံးရဲ့ ရာခိုင်နှုန်း ၈၀ ကျော်လောက်ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိပါတယ်။ လုံခြုံရေးအပိုင်းနဲ့ ဘယ်လိုစီစဉ်ထားသလဲဆိုတာက သက်ဆိုင်ရာတာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေတော့ သိမှာပါ။”
ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ တပ်မတော်နဲ့ AA တို့ တိုက်ပွဲအတွင်း ဒေသခံတွေ ၇,၀၀၀ ကျော် မြို့ပေါ်နဲ့ ဆမီးမြို့မှာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA အဖွဲ့တို့ ၂ နှစ်နီးပါးတိုက်ပွဲကာလအတွင်း ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသနဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ စစ်ရှောင်ဦးရေ ၂၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိလာနေပြီးဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျမငျးပွားနဲ့ ခငြျးပလကျ၀ တိုကျပှဲမြားဖွဈပှား
စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲ ဆကျလကျဖွဈပှါးနတေဲ့ အခွအေနကေို ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ မငျးပွားမွို့နယျနဲ့ခငြျးပွညျနယျပလကျဝမွို့နယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးကွောငျးဒသေခံတှနေဲ့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေပွောပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမငျးပွားမွို့နယျ ခေါငျးလောငျးခြောငျးကြေးရှာမှာ ရှှဘေုံသာမွဈ(ခ) ခေါငျးလောငျးခြောငျး မွဈအတှငျး ခုတျမောငျးနတေဲ့ တပျမတောျရယောဉျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ ဒီမနကျမှာ ပဈခတျတိုကျခိုကျမှု ဖွဈပှါးခဲ့တယျလို့ ခေါငျးလောငျးခြောငျးကြေးရှာသားတဦးကပွောပါတယျ။
“တပျမတောျကနပွေီး တကျလာတယျ။ အဲဒီရှော့တိုကျဒုံးနဲ့ ပဈတာလို့ပွောတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈတာကအရပျသားတှေ ထိခိုကျတာက ကနြောျတို့ မကွားသေးဘူး။ ရှော့တိုကျဒုံးနဲ့ ပဈတာလို့ ကနြောျတို့ ကွားရတယျ။”
ဒီနေ့အစောပိုငျးမှာ တပျမတောျစဈရယောဉျ ၃ စီး၊ စဈတှမွေို့ကနေ မငျးပွားမွို့ဘကျကို ရှှဘေုံသာမွဈ (ခေါငျးလောငျးခြောငျးမွဈ) မွဈကွောငျးတလြှောကျ မောငျးလာခြိနျ ခေါငျးလောငျးကြေးရှာနဲ့ သကျပုနျးကြေးရှာအနား အရောကျ ပဈခတျမှု ဖွဈပှားခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတှကေဆိုပါတယျ။
မနေ့ကလညျး ခငြျးပွညျနယျပလကျဝမွို့နယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျ အခွပွေုရာပလကျဝမွို့နယျ နှုံးဘူးရှာအနီးနဲ့ တငျးမခြောငျးဖကျ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတာလို့ နှုံးဘူး ဒသေခံ ကိုတိုငျးကြောျကပွောပါတယျ။
“မနေ့က တငျးမခြောငျးရယျ၊ နှုံးဘူးရယျအဲဒီအနား။ ရှာနဲ့တော့ နီးတယျ။ ၃ ဖာလုံလောကျ။ ရှာသားတှကေတော့ အိမျမှာကိုယ့ျဟာကိုယျ ပုနျးရှောငျနကွေတာပေါ့။ ပွေးတော့မပွေးကွဘူးပေါ့။”
ဒီကနေ့ မငျးပွားမွို့နယျဘကျတိုကျပှဲ အခွအေနေ အသေးစိတျကို မသိရသေးပမေဲ့ မနေ့က ပလကျဝမွို့နယျမှာ တိုကျပှဲ နှဈကွိမျဖွဈပှါးကွောငျး AA ပွောခှင့ျရခိုငျသုခကပွောပါတယျ။
“မငျးပွားမွို့နယျခေါငျးလောငျးရှာဘကျမှာ ထိတှေ့မှု တခြို့တော့ ရှိတယျလို့တော့ သိရတယျ။ ဒါပမေဲ့အသေးစိတျတော့ ဘာမှ ကနြောျဆီကို ရောကျလာတာ မရှိသေးဘူး။ ပလကျဝမွို့နယျ နှုံးဘူးဗြူဟာအနီးမှာ အောကျတိုဘာလ ၂၆ ရကျ မနကျ ၆ နာရီလောကျမှာ တိုကျပှဲဖွဈတာ ရှိတယျ။ နောကျတနရောကလညျးပဲ ပလကျဝမွို့နယျအထကျပိုငျးပေါ့နောျ။ ပှိုင့ျ ၈၂၅ ကုနျးမှာ မိနဈအနညျးငယျကွာ ထိတှေ့တိုကျပှဲဖွဈတာ ရှိတယျ။ တိုကျပှဲနှဈခုလုံးမှာ ရနျသူဘကျက ထိခိုကျကဆြုံးမှုတော့ ရှိတယျဗြ။”
မငျးပွားမွို့နယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျပလကျဝမွို့နယျဘကျ တိုကျပှဲအခွအေနကေို သိရှိဖို့ တပျမတောျပွောခှင့ျရကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။
ရခိုငျပွညျနယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခဖွဈပှါးနတောကွောင့ျ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကနေ ရသေ့တောငျ၊ ဘူးသီးတောငျ၊ ကြောကျတောျ၊ မငျးပွားအပါအဝငျ မွို့နယျ ၉ ခုနဲ့ ကြောကျဖွူနဲ့ စဈတှမွေို့နယျက ကြေးရှာအုပျစုတခြို့မှာ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပမယ့ျ အစီအစဉျတှကေို ဖကြျသိမျးထားပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှားခွငျး မရှိတဲ့ ပေါကျတောနဲ့ မွပေုံမွို့နယျတှမှော ရှေးကောကျပှဲ မကငြျးပပမေဲ့ တိုကျပှဲပေါငျးအကွိမျ ၉၀ ကြောျဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျမှာတော့ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပဖို့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ဆုံးဖွတျထားတဲ့ အတှကျလညျး မေးခှနျးထုတျနကွေပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ ပလကျဝမွို့နယျ အမြိုးသားလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဆလိုငျးမြိုးထိုကျကတော့ ပလကျဝမွို့နယျက စဈရှောငျ အမြားစုဟာ လုံခွုံတဲ့နရောမှာရှိနလေို့ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပနိုငျတာလို့ ဆိုပါတယျ။
“ဒီနရောမှာရှိတဲ့ပွညျသူတှကေ မွို့ပေါျမှာ IDP Camp တှမှော တိုကျပှဲရှောငျအဖွဈခိုလှုံနကွေပါတယျခငျဗြ။ အားလုံးရဲ့ တမွို့နယျလုံးရဲ့ ရာခိုငျနှုနျး ၈၀ ကြောျလောကျကတော့ ရှေးကောကျပှဲ လုပျနိုငျတဲ့ အခွအေနရှေိပါတယျ။ လုံခွုံရေးအပိုငျးနဲ့ ဘယျလိုစီစဉျထားသလဲဆိုတာက သကျဆိုငျရာတာဝနျရှိတဲ့ပုဂ်ဂိုလျတှတေော့ သိမှာပါ။”
ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျမှာ တပျမတောျနဲ့ AA တို့ တိုကျပှဲအတှငျး ဒသေခံတှေ ၇,၀၀၀ ကြောျ မွို့ပေါျနဲ့ ဆမီးမွို့မှာ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA အဖှဲ့တို့ ၂ နှဈနီးပါးတိုကျပှဲကာလအတှငျး ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေနဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော စဈရှောငျဦးရေ ၂၀၀,၀၀၀ ကြောျရှိလာနပွေီးဖွဈပါတယျ။
