(Zawgyi/Unicode)
ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်း တင်ဆောင်လာတဲ့ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် WFP မော်တော်ယာဉ်နဲ့ တပ်မတော်ယာဉ်တန်း တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က တင်ဆက်ပေးပါမယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့တိုက်ပွဲကြောင့် ကုန်သွယ်ပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းပြတ်တောက်ပြီး စားနပ်ရိက္ခာအခက်ခဲရှိနေတဲ့ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွက် ရိက္ခာတင်ဆောင်လာတဲ့ WFP မှ မော်တော်ယာဉ်တန်း ဧပြီလ ၂၉ ရက်နေ့က တိုက်ခိုက်ခံရတာဟာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ လက်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ပလက်ဝမှာ AA က ပိတ်ဆို့ထားတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ အဲဒီ စားနပ်ရိက္ခာအခက်ခဲဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ တပ်မတော်အနေနဲ့က မတူပီ ပလက်ဝလမ်း အဲဒီလမ်းဖွင့်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ မတ်လလောက်ကတည်းက ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်။ တိုက်ပွဲတွေ အကြိမ်ကြိမ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့ စတင်ပြီးဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့တယ်။ ခုဖြစ်တဲ့ဟာတော့ ၂၉ လောက်မှာ ကျနော်တို့က WFP လုပ်ငန်းယာဉ် ကျနော်တို့ဆီက လုပ်ငန်းယာဉ်ကလည်း အစင်း ၃၀ ကျော်ပါတယ်။ အဲဒီမှာကျနော်တို့လမ်း လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်ထားတယ်။ WFP က ကား ၅ စီးပါတယ်။ အဲဒီ WFP က ကား ၅ စီးကိုတော့ ကျနော်တို့က နောက်ဆုံးကနေထားတယ်။ လုံခြုံမှုပိုရှိတာပေါ့လေ။ ဆမီးကနေ ကျနော်တို့ စထွက်လာတဲ့ အချိန်မှာ ညနေပိုင်းမှာ AA နဲ့က အဲဒီWFPကား ၅ စီးကိုပဲ တမင်သက်သက်ရွေးပြီး တိုက်တဲ့သဘောဖြစ်တယ်။ ဖြစ် တာလဲ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်နဲ့ ပစ်ခတ်တာပေါ့။ သိပ်ဝေးဝေးလံလံလည်း မဟုတ်ဘူး။ အနီးကပ်ခြုံခိုဆောင်ရွက်တဲ့ သဘောမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ WFP ကား ၅ စီးမှာ ထိခိုက်တာတွေရှိတယ်။”
လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့နှင့် NGO အဖွဲ့အ စည်းတွေက ဆန်၊ စားဆီ၊ ဆား၊ ကုလားပဲ၊ အခြေခံစားသောက်ကုန်နဲ့ တခြားအသုံးဆောင်ပစ္စည်း တင်ဆောင် လာတဲ့ ကားတန်းကို ဆမီးမြို့ကအထွက် ရပ်ဒိန် ကျေးရွာအနီးမှာ AA အဖွဲ့ကနေ ပစ်ခတ်တာလို့ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ စည်ပင်ဝန်ကြီးဦးစိုးထက်ကဆိုပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဆမီးကနေအထွက် ရပ်ဒိန်နဲ့မိုင်တိုင်အမှတ် ၁၁၂ အဲဒီအနားမှာ WFP ရဲ့ကား ၃ စီး အပစ်ခံရတာ မှန်ပါတယ်။ လူတော့ထိခိုက်မှု ရှပ်မှန်တာ တယောက်ရှိတယ်။ နောက် ကားမှန်တွေ ကွဲသွားတယ်။ ကားဘီးကားတာယာ ပေါက်သွားတယ်။ နောက်ဆီတိုင်ကီထိသွားတာပေါ့။ ပြင်ပြီးတော့အခု သူတို့ရှေ့ကိုဆက်သွားပြီးတော့ ပလက်ဝကို ဆက်ပို့ဖို့ လုပ်နေပါတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့မှာ ပထမအကြိမ် ဆန်ရိက္ခာ ၈၀၀ အိတ်ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သလို ဧပြီလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ဆန်အိတ် ၂,၀၀၀ ကျော် ဒုတိယအကြိမ်ပို့ဆောင်နိုင်ခဲ့ပြီး တတိယအကြိမ်ပို့ဆောင်မှုမှာ တိုက်ခိုက်ခံရတာလို့ သူကဆိုပါတယ်။
WFP ဆိုတဲ့ စာတမ်း ထင်ထင်ရှားရှားပါတဲ့ မော်တော်ယာဉ်တွေကို AA အဖွဲ့က အခုလို တိုက်ခိုက်တာဟာ အင်မတန်ရုပ်ဆိုးတဲ့ဖြစ်ရပ်လို့လည်း သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရ ဦးဇော်ဌေးက အွန်လိုင်းသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောသွားပါတယ်။
AA ပြောခွင့်ရခိုင်သုခကတော့ WFP မော်တော်ယာဉ်တန်းကို AA ဘက်က ပစ်ခတ်တယ်ဆိုတာ မဟုတ်မှန်စွပ်စွဲချက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ပြောပါတယ်။
“ဆမီးဘက်မှာ WFP ကားကိုပစ်တယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စကတော့ ဒါလုံး၀ မဟုတ်ဘူးဗျနော်။ ကျနော်တို့ဖက်က အဲဒီလိုမျိုး ပစ်ခတ်တာလုံး၀ မရှိဘူး။ ဒါကတော့ UN အဖွဲ့အစည်းတွေကို ခုတုံးလုပ်ပြီးတော့မှ ဝါဒဖြန့်ချိရေးအတွက် UN ဝန်ထမ်းတွေ အရပ်သားပြည်သူတွေကို အသုံးချပြီးတော့ ဝါဒဖြန့်လုပ်ဆောင်နေတာပဲဖြစ်တယ်ဗျ။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီ ၂၀ ရက်တွင် COVID-19 ရောဂါစောင့်ကြည့်ခံရသူတွေရဲ့ နှာခေါင်း၊ အာခေါင်တို့ဖတ်နမူနာတွေကို ရန်ကုန်ကို ပို့ဆောင်စစ်ဆေးဖို့ သွားရောက်တဲ့ WHO မှ UN တံဆိပ်ပါမော်တော်ယာဉ်ကို မင်းပြားမြို့နယ်၊ ရာမောင် တံတားအလွန်မှာ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ဝန်ထမ်းတဦးသေဆုံးပြီး တဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီပစ်ခတ်မှုမှာလည်း AA လက်ချက်လို့အစိုးရဘက်က ထုတ်ပြန်ထားပြီး AA ဘက်ကတော့ ဒါကိုငြင်းဆိုထားပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ပလက်ဝမြို့နယ်ရဲ့အဓိကဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းဖြစ်တဲ့ ကျောက်တော် ပလက်၀ ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းလမ်း ဟာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့တိုက်ပွဲကြောင့် ပိတ်ပင်ထားရတဲ့ အခြေအနေရှိနေပြီး ရိက္ခာ သယ်ဆောင်ဖို့ လုံခြုံမှုမရှိတော့တာကြောင့် မတူပီ ပလက်ဝလမ်းကြောင်းကနေ ရိက္ခာတင်ပို့ နေရပါတယ်။
ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲကြောင့်စစ်ရှောင်ဦးရေ ၆,၀၀၀ ကျော်ရှိနေပါတယ်။
[Unicode Version]
WFP ရိက်ခာထောကျပံ့ရေးယာဉျတနျး ဆမီးမွို့အနီး ပဈခတျခံရ
ခငြျးပွညျနယျ၊ ပလကျဝမွို့နယျမှာ စားနပျရိက်ခာထောကျပံ့ရေးပစ်စညျး တငျဆောငျလာတဲ့ ကမ်ဘာ့စားနပျရိက်ခာအစီအစဉျ WFP မောျတောျယာဉျနဲ့ တပျမတောျယာဉျတနျး တိုကျခိုကျခံရတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက တငျဆကျပေးပါမယျ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့တိုကျပှဲကွောင့ျ ကုနျသှယျပို့ဆောငျရေးလမျးကွောငျးပွတျတောကျပွီး စားနပျရိက်ခာအခကျခဲရှိနတေဲ့ ပလကျဝမွို့နယျအတှကျ ရိက်ခာတငျဆောငျလာတဲ့ WFP မှ မောျတောျယာဉျတနျး ဧပွီလ ၂၉ ရကျနေ့က တိုကျခိုကျခံရတာဟာ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ လကျခကြျဖွဈတယျလို့ တပျမတောျသတငျးမှနျပွနျကွားရေးအဖှဲ့ အတှငျးရေးမှူး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ပလကျဝမှာ AA က ပိတျဆို့ထားတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ အဲဒီ စားနပျရိက်ခာအခကျခဲဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ တပျမတောျအနနေဲ့က မတူပီ ပလကျဝလမျး အဲဒီလမျးဖှင့ျဖို့အတှကျ ကနြောျတို့ မတျလလောကျကတညျးက ဆောငျရှကျခဲ့တယျ။ တိုကျပှဲတှေ အကွိမျကွိမျဖွဈခဲ့တယျ။ ကနြောျတို့ စတငျပွီးဖှင့ျလှဈနိုငျခဲ့တယျ။ ခုဖွဈတဲ့ဟာတော့ ၂၉ လောကျမှာ ကနြောျတို့က WFP လုပျငနျးယာဉျ ကနြောျတို့ဆီကလုပျငနျးယာဉျကလညျး အစငျး ၃၀ ကြောျပါတယျ။ အဲဒီမှာကနြောျတို့လမျး လုံခွုံရေးဆောငျရှကျထားတယျ။ WFP က ကား ၅ စီးပါတယျ။ အဲဒီ WFP က ကား ၅ စီးကိုတော့ ကနြောျတို့က နောကျဆုံးကနထေားတယျ။ လုံခွုံမှုပိုရှိတာပေါ့လေ။ ဆမီးကနေ ကနြောျတို့ စထှကျလာတဲ့ အခြိနျမှာ ညနပေိုငျးမှာ AA နဲ့က အဲဒီWFPကား ၅ စီးကိုပဲ တမငျသကျသကျရှေးပွီး တိုကျတဲ့သဘောဖွဈတယျ။ ဖွဈ တာ လဲ လကျနကျကွီးလကျနကျငယျနဲ့ပဈခတျတာပေါ့။ သိပျဝေးဝေးလံလံလညျး မဟုတျဘူး။ အနီးကပျခွုံခိုဆောငျရှကျတဲ့ သဘောမြိုးဖွဈပါတယျ။ WFP ကား ၅ စီးမှာ ထိခိုကျတာတှရှေိတယျ။”
လူမှုဝနျထမျး၊ ကယျဆယျရေးနဲ့ ပွနျလညျနရောခထြားရေးဝနျကွီးဌာန၊ ခငြျးပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့နှင့ျ NGO အဖှဲ့အ စညျးတှကေ ဆနျ၊ စားဆီ၊ ဆား၊ ကုလားပဲ၊ အခွခေံစားသောကျကုနျနဲ့ တခွားအသုံးဆောငျပစ်စညျး တငျဆောငျလာတဲ့ကားတနျးကို ဆမီးမွို့ကအထှကျ ရပျဒိနျ ကြေးရှာအနီးမှာ AA အဖှဲ့ကနေ ပဈခတျတာလို့ ခငြျးပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ စညျပငျဝနျကွီးဦးစိုးထကျကဆိုပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဆမီးကနအေထှကျ ရပျဒိနျနဲ့မိုငျတိုငျအမှတျ ၁၁၂ အဲဒီအနားမှာ WFP ရဲ့ကား ၃ စီး အပဈခံရတာ မှနျပါတယျ။ လူတော့ထိခိုကျမှု ရှပျမှနျတာ တယောကျရှိတယျ။ နောကျ ကားမှနျတှေ ကှဲသှားတယျ။ ကားဘီးကားတာယာ ပေါကျသှားတယျ။ နောကျဆီတိုငျကီထိသှားတာပေါ့။ ပွငျပွီးတော့အခု သူတို့ရှေ့ကိုဆကျသှားပွီးတော့ ပလကျဝကို ဆကျပို့ဖို့ လုပျနပေါတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ဧပွီလ ၁၆ ရကျနေ့မှာ ပထမအကွိမျ ဆနျရိက်ခာ ၈၀၀ အိတျပို့ဆောငျပေးနိုငျခဲ့သလို ဧပွီလ ၂၈ ရကျနေ့မှာ ဆနျအိတျ ၂,၀၀၀ ကြောျ ဒုတိယအကွိမျပို့ဆောငျနိုငျခဲ့ပွီး တတိယအကွိမျပို့ဆောငျမှုမှာ တိုကျခိုကျခံရတာလို့ သူကဆိုပါတယျ။
WFP ဆိုတဲ့ စာတမျး ထငျထငျရှားရှားပါတဲ့ မောျတောျယာဉျတှကေို AA အဖှဲ့က အခုလို တိုကျခိုကျတာဟာ အငျမတနျရုပျဆိုးတဲ့ဖွဈရပျလို့လညျး သမ်မတရုံးပွောခှင့ျရ ဦးဇောျဌေးက အှနျလိုငျးသတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောသှားပါတယျ။
AA ပွောခှင့ျရခိုငျသုခကတော့ WFP မောျတောျယာဉျတနျးကို AA ဘကျက ပဈခတျတယျဆိုတာ မဟုတျမှနျစှပျစှဲခကြျတာ ဖွဈတယျလို့ပွောပါတယျ။
“ဆမီးဘကျမှာ WFP ကားကိုပဈတယျဆိုတဲ့ကိစ်စကတော့ ဒါလုံး၀ မဟုတျဘူးဗနြောျ။ ကနြောျတို့ဖကျက အဲဒီလိုမြိုး ပဈခတျတာလုံး၀ မရှိဘူး။ ဒါကတော့ UN အဖှဲ့အစညျးတှကေို ခုတုံးလုပျပွီးတော့မှ ဝါဒဖွန့ျခြိရေးအတှကျ UN ဝနျထမျးတှေ အရပျသားပွညျသူတှကေို အသုံးခပြွီးတော့ ဝါဒဖွန့ျလုပျဆောငျနတောပဲဖွဈတယျဗြ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ဧပွီ ၂၀ ရကျတှငျ COVID-19 ရောဂါစောင့ျကွည့ျခံရသူတှရေဲ့ နှာခေါငျး၊ အာခေါငျတို့ဖတျနမူနာတှကေို ရနျကုနျကို ပို့ဆောငျစဈဆေးဖို့ သှားရောကျတဲ့ WHO မှ UN တံဆိပျပါမောျတောျယာဉျကို မငျးပွားမွို့နယျ၊ ရာမောငျ တံတားအလှနျမှာ ပဈခတျတိုကျခိုကျခံရပွီး ဝနျထမျးတဦးသဆေုံးပွီး တဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒီပဈခတျမှုမှာလညျး AA လကျခကြျလို့အစိုးရဘကျက ထုတျပွနျထားပွီး AA ဘကျကတော့ ဒါကိုငွငျးဆိုထားပါတယျ။
လကျရှိမှာ ပလကျဝမွို့နယျရဲ့အဓိကဆကျသှယျရေးလမျးကွောငျးဖွဈတဲ့ ကြောကျတောျ ပလကျ၀ ကုလားတနျမွဈကွောငျးလမျး ဟာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့တိုကျပှဲကွောင့ျ ပိတျပငျထားရတဲ့ အခွအေနရှေိနပွေီး ရိက်ခာ သယျဆောငျဖို့ လုံခွုံမှုမရှိတော့တာကွောင့ျ မတူပီ ပလကျဝလမျးကွောငျးကနေ ရိက်ခာတငျပို့ နရေပါတယျ။
ပလကျဝမွို့နယျအတှငျးမှာ တိုကျပှဲကွောင့ျစဈရှောငျဦးရေ ၆,၀၀၀ ကြောျရှိနပေါတယျ။
