ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ AA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္တို႔ၾကား စစ္ေရးပဋိပကၡေတြၾကား ေဒသခံေတြ ထိခုိက္ေသေၾကခဲ့ရတာ ေနာက္ သံသယနဲ႔ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း အေရးယူခံရတာ၊ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈေတြအတြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ဒီသီတင္းပတ္ထဲ တင္ျပသြားမယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြပါဝင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ကေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ဆိုရင္ ေသာင္းက်န္းသူ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ဘက္က ေခၚေဝၚေနတာေတြကို သတိျပဳဖို႔လိုတယ္ လို႔လည္း ရခိုင္အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက အၾကံျပဳပါတယ္။ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ AA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနဆဲျဖစ္လို႔ စစ္ျဖစ္ပြားရာ ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပား၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ပု႑ားကၽြန္း ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္က ယာယီ စစ္ေျပးစစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္းေတြမွာ ခိုလံႈေနသူေတြအပါအဝင္ ေဘးလြတ္ရာကို တိမ္းေရွာင္ေနၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကင္းၿပီး နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္ျဖစ္ေနခ်ိန္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတခ်ိဳ႕အပါအဝင္ ရခုိင္ေဒသခံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီး စစ္ေဆး တရားစြဲခံေနရတဲ့အတြက္ ေဒသခံျပည္သူေတြမွာ အေတာ္ေလး စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ေနၾကရတယ္လို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ ေဒၚေအးႏုစိန္ကေျပာပါတယ္။
“ စြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ သံသယေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာေတြကို က်မတို႔ အခ်ိန္မွီ တားဆီးႏိုင္ဖို႔လုပ္ပါတယ္။ ရုပ္သိမ္းႏိုင္ဖို႔လုပ္ပါတယ္။ က်မတို႔ အျပစ္မဲ့ ျပည္သူေတြ စိတ္အနာတရေတြ၊ ကိုယ္ အနာတရေတြ အခုဆိုရင္ ဟိုက ဒီက ဖမ္းဆီးထားတာေတြ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတာေတြ အခ်ဳပ္ခန္းထဲမွာ မေတြ႔ရတာေတြ အမ်ားႀကီး တေန႔တေန႔ကို ၊ က်မက ေရွ႕ေနဆိုေတာ့ လာၾကတယ္ အကူအညီေတာင္းၾကတယ္။ က်မအမႈလိုက္ေပးရတယ္ အဲဒါမ်ိဳးေတြရွိေနတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ရခိုင္မွန္သမွ် AA ပဲလို႔ အသားလႊြတ္ၾကီး ေယဘုယ်ဆန္ဆန္ ေျပာလိုက္တာထက္ သတင္းေတြ ထုတ္ျပန္တာထက္၊ သတင္းစာေတြရွင္းလင္းတာေတြက ေဗ်ာင္လိမ္ၾကီးလို ျဖစ္ေနတာဆိုေတာ့ ဘက္လိုက္တဲ့ အေနအထားေတြက ပါတယ္။ ဘယ္မွာလဲ အမွန္တရား၊ ဘယ္မွာလဲ တရားမွ်တမႈ၊ ဘယ္မွာလဲ ေကာင္းျမတ္တဲ့ စိတ္ေစတနာေတြလဲဆိုတာကို က်မတို႔ စမ္းစစ္ဖို႔ လိုတဲ့အေနအထားေတြရွိတယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ က်မတို႕ကိုယ္တိုင္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ေတြဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ အမွန္တရားတခုကို ဘယ္ေလာက္အထိ က်မတို႔ကိုယ္တိုင္ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးေတာ့ ညႊန္ၾကေပးႏိုင္မလဲ ဒီလိုအမွားေတြကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ အခ်ိန္မွီအတြင္းမွာ ဘယ္လိုကုသမလဲဆိုတာကိုဒါေတြအတြက္ က်မတို႔ အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔အတြက္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္က အလုပ္ေတြကို ဦးစားေပးလုပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီလိုမ်ိဳးေဒသခံေတြအေပၚ မတရားစြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးအေရးယူေနတာအပါအဝင္ စစ္ျဖစ္ပြားခ်ိန္ အရပ္သားေတြ ေသေၾက ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရရွိတာေတြနဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ ပ်က္စီး ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈေတြကို ျဖစ္ပြားရာေနရာေတြအထိ ကြင္းဆင္းၿပီး ANP ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီက ဦးေဆာင္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါ ပါဝင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး ကြင္းဆင္း စံုစမ္းေနတယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ဦးေဆာင္သူလည္းျဖစ္ ဥပေဒပညာရွင္ေရွ႕ေနတဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအးႏုစိန္က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
"က်မကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ေန႔ကေန တပတ္အတြင္း အစီရင္ခံစာေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္၊ သမၼတ ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေတြကို က်မတို႔ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ တင္ျပသြားဖို႔ အေနအထားရွိပါတယ္။”
ဒီေကာ္မရွင္ကို မတ္လ ၂၀ရက္ေန႔ကဖြဲ႔ခဲ့ၿပီး ၇ရက္အတြင္းမွာ ကြင္းဆင္းစံုစမ္းရရွိလာတဲ့ အေျခအေနေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ဒီသီတင္းပတ္ထဲမွာပဲ အျမန္ဆံုးတင္ျပသြားမယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ကေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရခိုင္ေဒသခံေတြကို မသကၤာမႈေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးတာအပါအဝင္ အခုလို တပ္ဘက္က သတင္းစာရွင္းလင္းမႈေတြမွာ ရခိုင္တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔အေပၚ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူေတြလို႔ ေခၚေဝၚ သံုးစြဲေန တာေတြဟာ ပိုၿပီးေတာ့မွ စစ္မီးေတာက္ေစမယ့္ အေျခအေနေတြျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ သတိထားသင့္တယ္လို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားကြန္ရက္ရဲ႕ ဥကၠ႒က ေျပာပါတယ္။
"စစ္တပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေျပာတာလည္းရွိတယ္။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို အဓိက က်ေနာ္တို႔ လိုလားခဲ့ရင္ေပါ့ေနာ္ ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြကို ေသာင္းက်န္းသူလို႔ ျမင္ေနသမွ် ဒါေတြက ေျပလည္ႏိုင္မယ့္အခ်က္ေတြမဟုတ္ဘူးလို႔ျမင္တယ္။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြ လုပ္တဲ့အခါလည္း အႏွစ္သာရရွိရွိေပါ့့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လက္ရွိ ပကတိအေျခအေနမွန္ေတြကို အေျခခံတဲ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈျဖစ္ဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ျမင္တယ္။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြေတာ့ လုပ္ပါတယ္ လုပ္ၿပီးတဲ့အခါ အျပစ္ဖို႔တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းေရးပံုစံမ်ိဳး ကိုယ့္ကိုယ္ကို cover ယူတဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တိုင္းျပည္ျပႆနာ ေျပလည္လာစရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ပကတိအေျခအေနနဲ႔ ျမင္တယ္ေပါ့ေနာ္။”
ရခိုင္စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြအတြက္ လိုအပ္တာေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေရွာင္စခန္းေတြအထိ ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ အကူညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔အတူ ေျမာက္ဦး ကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားကြန္ရက္က ဦးတင္ထူးေအာင္က အခုလက္ရွိမွာကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕အနီးမွာ လက္နက္ၾကီးအသံေတြၾကားေနရလို႔ ေဒသခံေတြေရာ စစ္ေရွာင္ေတြပါ ေၾကာက္လန္႔ေနၾကတယ္လို႔ အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
"က်ေနာ္ဒီမွာေပါ့ေနာ္ ေျမာက္ဦးေရာက္ေနတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဒုကၡသည္စခန္းေတြလည္း ေရာက္ခဲ့တယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္း ။ အခုက်ေနာ္ေျမာက္ဦးမွာ က်ေနာ္ေရာက္ေနၿပီ ။ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈက အႀကိမ္ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိေနၿပီ ပစ္တာကေတာ့ ဘယ္ကို ပစ္မွန္းမသိဘူး။ အနီးအနားကို ပစ္ေနတဲ့သေဘာပဲ ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တဒိန္းဒိန္းအသံေတြ ၾကားေနရတယ္ ျပည္သူေတြအတြက္လည္းအမ်ားႀကီး စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈေတြျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြကို လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုအပ္တယ္ လႊတ္ေတာ္တို႔ ဘာတို႔ အစစအရာရာေပ့ါေနာ္။”
အခုလို ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ရခုိင္ျပည္နယ္အေနအထားေတြကို ကြင္းဆင္းစံုစမ္းေနခ်ိန္မွာပဲ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးဘက္ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး အေထာက္အကူျပဳေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အစိုးရဖြဲ႔ေပးထားတဲ့ေကာ္မတီဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါ့မလား ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ရွိေနပါသလဲဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။
