[Zawgyi/Unicode]
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်မှာ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ခြေကုတ်ယူထားတဲ့ နေရာကို မြန်မာစစ်တပ်က ကြည်း၊ ရေ၊ လေ ပူးတွဲပြီး အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်နေတာကြောင့် ဒေသခံတွေ တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ အကြောင်းပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ်အတွင်း AA အဖွဲ့ခြေကုတ်ယူထားတဲ့ အောင်သာစည်ကုန်းကို တပ်မတော်ကြည်း ရေ လေ ပူပေါင်းတပ်အင်အားနဲ့ ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းမှာ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ တိုက်ပွဲအပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားနေချိန်မှာပဲ အနီးအနားမှာရှိတဲ့ အောင်သာစည် ကျေးရွာလဲ မီးလောင်သွားခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံရွာသား တဦးကပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ကတော့ အောင်သာစည်ကို လာပစ်နေတာလေ။ ဂျက်လေယာဉ်နှစ်စီးနဲ့ လာပစ်နေတယ်။ ရသေ့တောင်တပ်ရင်း ၃ ရင်းက လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပစ်တယ်။ နောက်ဇက် NAVY ၃ စီးကနေပစ်တယ်။ နောက်မြေပြင်ထီးစွဲနားမှာ ရှိတဲ့ တပ်ကနေပြီးတော့အတွဲလိုက်ဒုံးတွေနဲ့ ပစ်တယ်။ ဆိုတော့ အခုအောင်သာစည်က မီးလောင်သွားပြီ။ လူက မရှိတော့ဘူး။ အရင်သူတို့ သိမ်းပြီးတော့ AA က ပြန်သိမ်းထားတဲ့ကုန်းကို ပြန်တက်တယ်။ ခုကတိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်နေပြီ။ တော်တော်လေးကိုကြီးတာ။”
AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က တပ်စွဲထားတဲ့အောင်သာစည်ကုန်းကို ဒီလဆန်းကစပြီး အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နေရာက အခုနောက်ဆုံး AA တပ်ဖွဲ့တွေ ရှိနေတဲ့ နေရာကို တပ်မတော်က အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်သိမ်းပိုက်ဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။
တိုက်ပွဲတွေ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားရာက အနီးနားရွာတွေအထိ သေနတ်ကျည်ထိမှန်တာတွေ ရှိနေတာကြောင့် နွားလှကျော် (ခေါ်) လိုင်ဂွင်ကျေး ရွာသားထောင်ချီပြီး ရသေ့တောင်မြို့ထဲ တိမ်းရှောင်ထွက်ပြေးနေရတယ်လို့ ဒေသခံရွာသား ဦးစောဝေကပြောပါတယ်။
“ထီးစွဲက အဲဒီဘက်က ပစ်လိုက်တဲ့ဒုံးတွေဟာ တောင်ကိုကျော်ပြီးတော့ နွားလှကျော်ကိုလာပြီးတော့ ထိလာတယ်။ အဲဒီရွာတွေ ကျတယ်။ နွားလှကျော်လေ။ ရွာသားတွေအခုပြေးနေကြပြီး။ အဲဒီမှာမိန်းမတွေ၊ ကလေးတွေပြေးပြီ။ ၁,၀၀၀ ပတ်ဝန်းကျင်လောက်ပြေးကြတာပေါ့။ ရသေ့တောင်ဘက်ကိုပြေးကြတယ်လို့။ Honda တွေနဲ့၊ စက်လှေတွေနဲ့လေ။”
ဒီမနက်အောင်သာစည်ကုန်း တိုက်ပွဲအခြေအနေနဲ့ ပက်သက်လို့ AA ပြောခွင့်ရခိုင်သုခကအခုလိုပြောပါတယ်။
“တိုက်ပွဲကတော့ အပြင်းအထန်ဖြစ်နေတယ်။ တိုက်ပွဲကတော့ အပြင်းထန်ဖြစ်နေတယ်။ ဒီအောက်တိုဘာလ ၁၃ ရက် မနက် ၆ နာရီက စပြီးတော့ ရသေ့တောင်မြို့နယ် အောင်သာစည်ရွာတဝိုက်ကို မြန်မာစစ်တပ်ကနေပြီးတော့မှ ကြည်း၊ ရေ၊ လေ အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်နေတာရှိတယ်။ မနက် ၉ နာရီခွဲလောက်စပြီးတော့မှ ဂျက်ဖိုက်တာ ၂ စီးနဲ့ အခုချိန်ထိဆိုလို့ ရှိရင်တော့ သူတို့ လာပစ်တာ ၃ ကြိမ်မြောက်ရှိသွားပြီ။ ဒီထိုးစစ်တွေအတွင်းမှာတော့ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က အထိခိုက်အကျဆုံးတွေ များတယ်ခင်ဗျ။ အသေးစိတ်ကတော့ မသိရသေးဘူး။”
ဒီနေ့ မနက်ပိုင်းကနေ မိုးချုပ်တဲ့အထိ နှစ်ဘက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေဆဲဖြစ်ပြီး နှစ်ဘက်ထိခိုက်မှုကိုတော့ အတည်မပြုနိုင်သေးပါဘူး။
အောင်သာစည်ကုန်းတိုက်ပွဲ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တပ်မတော်ပြောခွင့်ရကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ ဆက်သွယ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။
ရသေ့တောင်မြို့နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ကျောက်တန်းတိုက်နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ လကတည်းက ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
မနေ့ကလည်း ရေတပ်သင်္ဘောပစ်ခတ်မှုကြောင့် မယူမြစ်ကမ်းနားဘေး စဖိုကျွန်းအနီးရွာ ၅ ရွာက ရွာသား ၂,၀၀၀ ကျော် စေတီပြင်စစ်ရှောင်စခန်းဘက်ကို တိမ်းရှောင်ရောက်ရှိလာတယ်လို့ စခန်းတာဝန်ရှိသူ တဦးကပြောပါတယ်။
“မနေ့က ဇက် NAVY တွေ တက်ပြီးတော့ ရမ်းသန်းပစ်ခတ်တာပေါ့။ အဲဒီမေယုမြစ်ကြောဟိုဘက်ဒီဘက်ပေါ့။ အဲဒီမှာ ကြောက်ပြီး ထွက်ပြေးလာကြတာာ။ အခု ၂,၀၀၀ ကျော်ကျော်လောက်တိုးလာတာပေါ့။ အောက်ကျောင်းတောင်၊ စဖိုကျွန်း၊ အောင်ဇေကုန်း၊ နောက်ပြီး ကံပြင်၊ ပြင်ဝန်း အဲဒီ ၅ ရွာပေါ့အဓိက။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ၂ နှစ်နီးပါး စစ်ရေးတင်းမာမှုအတွင်း ဒေသခံတွေထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေ များလာနေသလို အရပ်သား ၂၂၀,၀၀၀ ကျော် စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ရခိုင်လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေက စာရင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တပ်မတော်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကြား ပဋိပက္ခတွေ အရှိန်မြင့်တက်လာတာနဲ့အမျှ အရပ်သားတွေအပေါ် မဆင်မခြင်တိုက်ခိုက်နေတာတွေ၊ ရွာတွေ မီးရှို့ဖျက်စီးနေတာတွေ ရှိနေတယ်လို့ စွပ်စွဲထားတဲ့ အထောက်အထားတွေနဲ့အတူ အစီရင်ခံစာသစ် တခုကိုလည်း AI ခေါ် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်ရေးလှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့က အောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျ ရသေ့တောငျမှာ ကွညျးရလေထေိုးစဈဆငျ
ရခိုငျပွညျနယျ၊ ရသေ့တောငျမွို့နယျမှာ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ ခွကေုတျယူထားတဲ့ နရောကို မွနျမာစဈတပျက ကွညျး၊ ရေ၊ လေ ပူးတှဲပွီး အပွငျးအထနျ ထိုးစဈဆငျနတောကွောင့ျ ဒသေခံတှေ တိမျးရှောငျနရေတဲ့ အကွောငျးပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရသေ့တောငျမွို့နယျအတှငျး AA အဖှဲ့ခွကေုတျယူထားတဲ့ အောငျသာစညျကုနျးကို တပျမတောျကွညျး ရေ လေ ပူပေါငျးတပျအငျအားနဲ့ ဒီကနေ့ မနကျပိုငျးမှာ ထိုးစဈဆငျတိုကျခိုကျခဲ့တာပါ။ တိုကျပှဲအပွငျးအထနျ ဖွဈပှားနခြေိနျမှာပဲ အနီးအနားမှာရှိတဲ့ အောငျသာစညျ ကြေးရှာလဲ မီးလောငျသှားခဲ့တယျလို့ ဒသေခံရှာသား တဦးကပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ကတော့ အောငျသာစညျကို လာပဈနတောလေ။ ဂကြျလယောဉျနှဈစီးနဲ့ လာပဈနတေယျ။ ရသေ့တောငျတပျရငျး ၃ ရငျးက လကျနကျကွီးတှနေဲ့ပဈတယျ။ နောကျဇကျ NAVY ၃ စီးကနပေဈတယျ။ နောကျမွပွေငျထီးစှဲနားမှာ ရှိတဲ့ တပျကနပွေီးတော့အတှဲလိုကျဒုံးတှနေဲ့ ပဈတယျ။ ဆိုတော့ အခုအောငျသာစညျက မီးလောငျသှားပွီ။ လူက မရှိတော့ဘူး။ အရငျသူတို့ သိမျးပွီးတော့ AA က ပွနျသိမျးထားတဲ့ကုနျးကို ပွနျတကျတယျ။ ခုကတိုကျပှဲပွနျဖွဈနပွေီ။ တောျတောျလေးကိုကွီးတာ။”
AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့က တပျစှဲထားတဲ့အောငျသာစညျကုနျးကို ဒီလဆနျးကစပွီး အပွနျအလှနျ တိုကျခိုကျသိမျးပိုကျနရောက အခုနောကျဆုံး AA တပျဖှဲ့တှေ ရှိနတေဲ့ နရောကို တပျမတောျက အပွငျးအထနျ ထိုးစဈဆငျသိမျးပိုကျဖို့ ကွိုးစားနတောပါ။
တိုကျပှဲတှေ အပွငျးအထနျ ဖွဈပှားရာက အနီးနားရှာတှအေထိ သနေတျကညြျထိမှနျတာတှေ ရှိနတောကွောင့ျ နှားလှကြောျ (ခေါျ) လိုငျဂှငျကြေး ရှာသားထောငျခြီပွီး ရသေ့တောငျမွို့ထဲ တိမျးရှောငျထှကျပွေးနရေတယျလို့ ဒသေခံရှာသား ဦးစောဝကေပွောပါတယျ။
“ထီးစှဲက အဲဒီဘကျက ပဈလိုကျတဲ့ဒုံးတှဟော တောငျကိုကြောျပွီးတော့ နှားလှကြောျကိုလာပွီးတော့ ထိလာတယျ။ အဲဒီရှာတှေ ကတြယျ။ နှားလှကြောျလေ။ ရှာသားတှအေခုပွေးနကွေပွီး။ အဲဒီမှာမိနျးမတှေ၊ ကလေးတှပွေေးပွီ။ ၁,၀၀၀ ပတျဝနျးကငြျလောကျပွေးကွတာပေါ့။ ရသေ့တောငျဘကျကိုပွေးကွတယျလို့။ Honda တှနေဲ့၊ စကျလှတှေနေဲ့လေ။”
ဒီမနကျအောငျသာစညျကုနျး တိုကျပှဲအခွအေနနေဲ့ ပကျသကျလို့ AA ပွောခှင့ျရခိုငျသုခကအခုလိုပွောပါတယျ။
“တိုကျပှဲကတော့ အပွငျးအထနျဖွဈနတေယျ။ တိုကျပှဲကတော့ အပွငျးထနျဖွဈနတေယျ။ ဒီအောကျတိုဘာလ ၁၃ ရကျ မနကျ ၆ နာရီက စပွီးတော့ ရသေ့တောငျမွို့နယျ အောငျသာစညျရှာတဝိုကျကို မွနျမာစဈတပျကနပွေီးတော့မှ ကွညျး၊ ရေ၊ လေ အငျအားအလုံးအရငျးနဲ့ ထိုးစဈဆငျနတောရှိတယျ။ မနကျ ၉ နာရီခှဲလောကျစပွီးတော့မှ ဂကြျဖိုကျတာ ၂ စီးနဲ့ အခုခြိနျထိဆိုလို့ ရှိရငျတော့ သူတို့ လာပဈတာ ၃ ကွိမျမွောကျရှိသှားပွီ။ ဒီထိုးစဈတှအေတှငျးမှာတော့ မွနျမာစဈတပျဘကျက အထိခိုကျအကဆြုံးတှေ မြားတယျခငျဗြ။ အသေးစိတျကတော့ မသိရသေးဘူး။”
ဒီနေ့ မနကျပိုငျးကနေ မိုးခြုပျတဲ့အထိ နှဈဘကျတိုကျပှဲပွငျးထနျနဆေဲဖွဈပွီး နှဈဘကျထိခိုကျမှုကိုတော့ အတညျမပွုနိုငျသေးပါဘူး။
အောငျသာစညျကုနျးတိုကျပှဲ အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ တပျမတောျပွောခှင့ျရကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့ ဆကျသှယျလို့ မရခဲ့ပါဘူး။
ရသေ့တောငျမွို့နယျမွောကျပိုငျး၊ ကြောကျတနျးတိုကျနယျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ လကတညျးက ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုတှေ ရှိနခေဲ့ပါတယျ။
မနေ့ကလညျး ရတေပျသငျ်ဘောပဈခတျမှုကွောင့ျ မယူမွဈကမျးနားဘေး စဖိုကြှနျးအနီးရှာ ၅ ရှာက ရှာသား ၂,၀၀၀ ကြောျ စတေီပွငျစဈရှောငျစခနျးဘကျကို တိမျးရှောငျရောကျရှိလာတယျလို့ စခနျးတာဝနျရှိသူ တဦးကပွောပါတယျ။
“မနေ့က ဇကျ NAVY တှေ တကျပွီးတော့ ရမျးသနျးပဈခတျတာပေါ့။ အဲဒီမယေုမွဈကွောဟိုဘကျဒီဘကျပေါ့။ အဲဒီမှာ ကွောကျပွီး ထှကျပွေးလာကွတာာ။ အခု ၂,၀၀၀ ကြောျကြောျလောကျတိုးလာတာပေါ့။ အောကျကြောငျးတောငျ၊ စဖိုကြှနျး၊ အောငျဇကေုနျး၊ နောကျပွီး ကံပွငျ၊ ပွငျဝနျး အဲဒီ ၅ ရှာပေါ့အဓိက။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး ၂ နှဈနီးပါး စဈရေးတငျးမာမှုအတှငျး ဒသေခံတှထေိခိုကျသဆေုံးမှုတှေ မြားလာနသေလို အရပျသား ၂၂၀,၀၀၀ ကြောျ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ရခိုငျလူမှုအဖှဲ့အစညျးတှကေ စာရငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး တပျမတောျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ကွား ပဋိပက်ခတှေ အရှိနျမွင့ျတကျလာတာနဲ့အမြှ အရပျသားတှအေပေါျ မဆငျမခွငျတိုကျခိုကျနတောတှေ၊ ရှာတှေ မီးရှို့ဖကြျစီးနတောတှေ ရှိနတေယျလို့ စှပျစှဲထားတဲ့ အထောကျအထားတှနေဲ့အတူ အစီရငျခံစာသဈ တခုကိုလညျး AI ခေါျ နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျရေးလှုပျရှားမှု အဖှဲ့က အောကျတိုဘာလ ၁၂ ရကျနေ့မှာ ထုတျပွနျလိုကျပါတယျ။
