[Zawgyi/Unicode]
စစ်ရေးတင်းမာနေဆဲ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လက်နက်ကြီးကျည်ထိမှန်ရာက ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် ဒေသခံရွာသား ခြောက် ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
တပ်မတော်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အမ်းမြို့နယ်မှာ လက်နက်ကြီးကျည် ထိမှန်ရာက ကလေးငယ် ၃ ယောက် အပါအဝင် ဒေသခံတွေ ဒဏ်ရာရခဲ့ကြတာပါ။ အမ်းမြို့နယ် ကဇုကိုင်းအုပ်စု၊ ရှောက်ခြုံကျေးရွာမှာ မနေ့ညပိုင်းက လက်နက်ကြီးကျရောက်ရာက ထိခိုက်ဒဏ်ရာတွေ ရခဲ့ကြတာလို့လည်း စာနာမှုအကူအညီပေးနေတဲ့ ဒေသခံစေတနာ့ဝန်ထမ်း ကိုမျိုးလွင်ကပြောပါတယ်။
“မနေ့က ညနေ ၇ နာရီကျော်လောက်က ဒီကဇူးကိုင်းကျေးရွာအနားမှာ ယာယီတပ်စွဲထားတဲ့ မြန်မာတပ်မတော်ကနေပြီးတော့ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ လှမ်းလာပစ်တဲ့အခါမှာ အဲဒီကဇူးကိုင်းကျေးရွာအုပ်စု ရှောက်ခြုံကျေးရွာ ရွာထဲကို ကျည်ဆံကျတယ်ပေါ့။ လက်နက်ကြီးပေါက်ကွဲသွားတယ်ပေါ့။ အဲဒီမှာအရပ်သား ၆ ဦးဒဏ်ရာ ရရှိသွားတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီအထဲမှာ ကလေးက ၃ ဦး ပါတယ်ပေါ့။ အခုကကမ်းထောင်းကြီး ပြည်သူ့ဆေးရုံကို ရောက်သွားကြပြီးသိရတာပေါ့နော်။ အဲဒီအချိန်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတာ မရှိဘူး။”
ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတွေထဲမှာတော့ အသက် ၃ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးတဦး၊ အသက် ၅ နှစ်နဲ့ ၁၃ နှစ်အရွယ် ယောက်ကျားလေး ၂ ဦး လည်း ပါဝင်ပြီး၊ မြေပုံမြို့နယ် ကမ်းထောင်းကြီးမြို့ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ဆေးကုသမှုခံနေရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကလေး ၂ ဦး အပါအဝင် ၄ ဦးရဲ့ ဒဏ်ရာတွေ ပြင်းထန်တာကြောင့် စစ်တွေဆေးရုံကိုပြောင်းရွှေ့ဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း ကမ်းထောင်းကြီးလူမှုရေးအဖွဲ့ဝင် ကိုအောင်ဝင်းမြတ်ကပြောပါတယ်။
“အခုလတ်တလောအရေးပေါ် ကမ်းထောင်းကြီးဆေးရုံကနေ စစ်တွေဆေးရုံကို အရေးပေါ်လူ ၄ ယောက်ပို့ ရပါ တယ်။ ကလေး ၂ ယောက်။ အသက်ကြီးပိုင်းယောကျာ်း တယောက် မိန်းမတယောက်၊ ၄ ယောက်ပါ၊ နောက် ၂ ယောက်က ဒဏ်ရာ မပြင်းထန်လို့ ကမ်းထောင်းကြီးဆေးရုံမှာပဲ ကုသနေပါတယ်။”
လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုဟာ တပ်မတော်ရဲ့ လက်ချက်အဖြစ် ဒေသခံတွေက စွပ်စွဲပြောဆိုထားပေမဲ့ တပ်မတော် ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာမှာ တပ်မတော်သား တစ်ယောက် ဒဏ်ရာရတာသာ ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“အမ်းနဲ့ ကဇူးကိုင်းကြားထဲမှာ ကားလမ်လုံခြုံရေးလုပ်နေတဲ့အဖွဲ့ကို ရှောက်ခြုံကျေးရွာရဲ့အရှေ့မြောက်ဘက် မီတာ ၅၀၀ အကွာလမ်းဆုံမှာ ၃ နေရာနေပြီးတော့က AA ကနေပြီးတော့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာရှိတယ်။ ကျနော်တို့ဆီက ဒဏ်ရာရရှိသူ စစ်သည်တယောက်ရှိပါတယ်။ မနေ့ကတော့ အဲဒီဖြစ်စဉ်တခုပဲ ရှိတယ်။”
AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ပြောခွင့်ရခိုင်သုခကတော့ မနေ့က အမ်းမြို့နယ်ဘက်မှာ သူတို့အဖွဲ့နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတာ မရှိဘူးလို့ ငြင်းဆန်ထားပါတယ်။
“မနေ့ကအမ်းမြို့နယ် ကဇူးကိုင်းရွာဘက်မှာ ကျနော်တို့နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတာ မရှိဘူးဗျ။ အဲဒီကဇူးကိုင်းရွာနားမှာရှိတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ စခန်းကနေလက်နက်ကြီးနဲ့ ဘာတိုက်ပွဲမှဖြစ်ပွါးတာအရှိပဲနဲ့အကြောင်းမဲ့ ပစ်ခတ်တာပေါ့နော်။”
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA အဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေမကြာခဏ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အမ်းမြို့နယ် အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြား အရပ်သား ထိခိုက်သေကြေမှုတွေ ကြုံရလေ့ရှိပါတယ်။ အောက်တိုဘာလ ဒုတိယအပတ်မှာလည်း ဒလက်ရွာဟောင်းက ရွာသား နှစ် ဦး ငါးဖမ်းနေစဉ် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက်ရာက တဦးသေဆုံးပြီး၊ နောက်တဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ်က စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေအတွင်း အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေ ပိုများလာသလို စစ်ရှောင်နေရသူ ၂၃၀,၀၀၀ ကျော် ရှိနေပြီးလို့လည်း ရခိုင်လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေက စာရင်းပြုစုထားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး Michelle Bachelet ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေက လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေအတွင်း အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်နိုင်ကြောင်း စက်တင်ဘာလထဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ကောင်စီမှာ သတိပေးထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျ အမျးမွို့နယျတှငျး လကျနကျကွီးကွောင့ျ ကလေးငယျတှအေပါ ၆ ဦး ထိခိုကျ
စဈရေးတငျးမာနဆေဲ ရခိုငျပွညျနယျမှာ လကျနကျကွီးကညြျထိမှနျရာက ကလေးငယျတှေ အပါအဝငျ ဒသေခံရှာသား ခွောကျ ဦး ထိခိုကျဒဏျရာရခဲ့တဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
တပျမတောျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ကွား တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျးမွို့နယျမှာ လကျနကျကွီးကညြျ ထိမှနျရာက ကလေးငယျ ၃ ယောကျ အပါအဝငျ ဒသေခံတှေ ဒဏျရာရခဲ့ကွတာပါ။ အမျးမွို့နယျ ကဇုကိုငျးအုပျစု၊ ရှောကျခွုံကြေးရှာမှာ မနေ့ညပိုငျးက လကျနကျကွီးကရြောကျရာက ထိခိုကျဒဏျရာတှေ ရခဲ့ကွတာလို့လညျး စာနာမှုအကူအညီပေးနတေဲ့ ဒသေခံစတေနာ့ဝနျထမျး ကိုမြိုးလှငျကပွောပါတယျ။
“မနေ့က ညနေ ၇ နာရီကြောျလောကျက ဒီကဇူးကိုငျးကြေးရှာအနားမှာ ယာယီတပျစှဲထားတဲ့ မွနျမာတပျမတောျကနပွေီးတော့ လကျနကျကွီးတှနေဲ့ လှမျးလာပဈတဲ့အခါမှာ အဲဒီကဇူးကိုငျးကြေးရှာအုပျစု ရှောကျခွုံကြေးရှာ ရှာထဲကို ကညြျဆံကတြယျပေါ့။ လကျနကျကွီးပေါကျကှဲသှားတယျပေါ့။ အဲဒီမှာအရပျသား ၆ ဦးဒဏျရာ ရရှိသှားတယျပေါ့နောျ။ အဲဒီအထဲမှာ ကလေးက ၃ ဦး ပါတယျပေါ့။ အခုကကမျးထောငျးကွီး ပွညျသူ့ဆေးရုံကို ရောကျသှားကွပွီးသိရတာပေါ့နောျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတာ မရှိဘူး။”
ထိခိုကျဒဏျရာရသူတှထေဲမှာတော့ အသကျ ၃ နှဈအရှယျ မိနျးကလေးတဦး၊ အသကျ ၅ နှဈနဲ့ ၁၃ နှဈအရှယျ ယောကျကြားလေး ၂ ဦး လညျး ပါဝငျပွီး၊ မွပေုံမွို့နယျ ကမျးထောငျးကွီးမွို့ဆေးရုံကို ပို့ဆောငျဆေးကုသမှုခံနရေတယျလို့လညျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ကလေး ၂ ဦး အပါအဝငျ ၄ ဦးရဲ့ ဒဏျရာတှေ ပွငျးထနျတာကွောင့ျ စဈတှဆေေးရုံကိုပွောငျးရှှေ့ဖို့ စီစဉျနတေယျလို့လညျး ကမျးထောငျးကွီးလူမှုရေးအဖှဲ့ဝငျ ကိုအောငျဝငျးမွတျကပွောပါတယျ။
“အခုလတျတလောအရေးပေါျ ကမျးထောငျးကွီးဆေးရုံကနေ စဈတှဆေေးရုံကို အရေးပေါျလူ ၄ ယောကျပို့ ရပါ တယျ။ ကလေး ၂ ယောကျ။ အသကျကွီးပိုငျးယောကြာျး တယောကျ မိနျးမတယောကျ၊ ၄ ယောကျပါ၊ နောကျ ၂ ယောကျက ဒဏျရာ မပွငျးထနျလို့ ကမျးထောငျးကွီးဆေးရုံမှာပဲ ကုသနပေါတယျ။”
လကျနကျကွီးပဈခတျမှုဟာ တပျမတောျရဲ့ လကျခကြျအဖွဈ ဒသေခံတှကေ စှပျစှဲပွောဆိုထားပမေဲ့ တပျမတောျ ပွောခှင့ျရပုဂ်ဂိုလျ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့နဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှားရာမှာ တပျမတောျသား တဈယောကျ ဒဏျရာရတာသာ ရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“အမျးနဲ့ ကဇူးကိုငျးကွားထဲမှာ ကားလမျလုံခွုံရေးလုပျနတေဲ့အဖှဲ့ကို ရှောကျခွုံကြေးရှာရဲ့အရှေ့မွောကျဘကျ မီတာ ၅၀၀ အကှာလမျးဆုံမှာ ၃ နရောနပွေီးတော့က AA ကနပွေီးတော့ ပဈခတျခဲ့တာရှိတယျ။ ကနြောျတို့ဆီက ဒဏျရာရရှိသူ စဈသညျတယောကျရှိပါတယျ။ မနေ့ကတော့ အဲဒီဖွဈစဉျတခုပဲ ရှိတယျ။”
AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ ပွောခှင့ျရခိုငျသုခကတော့ မနေ့က အမျးမွို့နယျဘကျမှာ သူတို့အဖှဲ့နဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတာ မရှိဘူးလို့ ငွငျးဆနျထားပါတယျ။
“မနေ့ကအမျးမွို့နယျ ကဇူးကိုငျးရှာဘကျမှာ ကနြောျတို့နဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးတာ မရှိဘူးဗြ။ အဲဒီကဇူးကိုငျးရှာနားမှာရှိတဲ့ မွနျမာစဈတပျရဲ့ စခနျးကနလေကျနကျကွီးနဲ့ ဘာတိုကျပှဲမှဖွဈပှါးတာအရှိပဲနဲ့အကွောငျးမဲ့ ပဈခတျတာပေါ့နောျ။”
မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA အဖှဲ့တို့ကွား တိုကျပှဲတှမေကွာခဏ ဖွဈပှားနတေဲ့ အမျးမွို့နယျ အပါအဝငျ ရခိုငျပွညျနယျမှာ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေား အရပျသား ထိခိုကျသကွေမှေုတှေ ကွုံရလေ့ရှိပါတယျ။ အောကျတိုဘာလ ဒုတိယအပတျမှာလညျး ဒလကျရှာဟောငျးက ရှာသား နှဈ ဦး ငါးဖမျးနစေဉျ လကျနကျကွီးကညြျ ကရြောကျရာက တဦးသဆေုံးပွီး၊ နောကျတဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့တာပါ။
ရခိုငျပွညျနယျက စဈရေးပဋိပက်ခတှအေတှငျး အရပျသား ထိခိုကျသဆေုံးမှုတှေ ပိုမြားလာသလို စဈရှောငျနရေသူ ၂၃၀,၀၀၀ ကြောျ ရှိနပွေီးလို့လညျး ရခိုငျလူမှုအဖှဲ့အစညျးတှကေ စာရငျးပွုစုထားပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ မဟာမငျးကွီး Michelle Bachelet ကတော့ ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှကေ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှအေတှငျး အရပျသား ထိခိုကျသဆေုံးမှုတှဟော စဈရာဇဝတျမှုမွောကျနိုငျကွောငျး စကျတငျဘာလထဲ ကငြျးပခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေး ကောငျစီမှာ သတိပေးထားပါတယျ။
