လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ ကြုံနေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ်တွေမှာ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ နောက်တကြိမ် ဖြတ်တောက်လိုက်တဲ့ အပေါ် စိုးရိမ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့တခု ဖြစ်တဲ့ Human Rights Watch က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ရခိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ (AA) နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေချိန်မှာ ဆက်သွယ်မှုတွေ ဖြတ်တောက်လိုက်တာဟာ အရပ်သားတွေအတွက် အန္တရာယ်ရှိတဲ့အကြောင်းလည်း HRW အာရှရေးရာ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး Phil Robertson ကပြောဆိုခဲ့တာပါ။
လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် လတ်တလောမှာ အရပ်သား ၁၀၆,၀၀၀ လောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရပြီး၊ ဆက်သွယ်မှု ဖြတ်တောက်တာဟာ အကူအညီ လိုအပ်နေသူတွေ အတွက် အခက်အခဲ ဖြစ်စေသလို၊ လိုအပ်နေသူတွေကို အကူအညီပေးမယ့် စာနာမှု အကူအညီပေးရေး အေဂျင်စီတွေ အကြီးအကျယ် အခက်တွေ့နိုင်တယ် လို့လည်း သတိပေးထားပါတယ်။
လက်နက်ကိုင် တင်းမာမှုတွေ ကြီးထွားလာရာက ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ကပ်လျက်ရှိနေတဲ့ ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ်တချို့မှာ လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ အာဏာပိုင်တွေက အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေကို ၂၀၁၉ ဇွန်လကစ ပိတ်ပင်ခဲ့တာပါ။
အွန်လိုင်းဆက်သွယ်မှုတွေ သတင်းအချက်အလက် ရယူမှုတွေကို အစိုးရတွေက ပိတ်ပင်တားမြစ်တာတွေကို ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ကောင်စီက ပြစ်တင်ရှုတ်ချထားပြီး၊ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ကြေညာစာတမ်းအရ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်တွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုထားကြောင်း HRW ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီအတွက်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်းက အန္တရာယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ လူအများအပြားက မှီခိုအားထားနေရတဲ့ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေကို အမြန်ဆုံးပြန်ဖွင့်ပေးဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
(Unicode)
ရခိုငျ အငျတာနကျ ဖွတျတောကျမှု HRW ဝဖေနျ
လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှေ ကွုံနရေတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက မွို့နယျတှမှော အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ နောကျတကွိမျ ဖွတျတောကျလိုကျတဲ့ အပေါျ စိုးရိမျကွောငျး နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျအရေး လှုပျရှားမှုအဖှဲ့တခု ဖွဈတဲ့ Human Rights Watch က သတိပေးလိုကျပါတယျ။
ရခိုငျလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့ (AA) နဲ့ မွနျမာစဈတပျကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနခြေိနျမှာ ဆကျသှယျမှုတှေ ဖွတျတောကျလိုကျတာဟာ အရပျသားတှအေတှကျ အန်တရာယျရှိတဲ့အကွောငျးလညျး HRW အာရှရေးရာ လကျထောကျညှှနျကွားရေးမှူး Phil Robertson ကပွောဆိုခဲ့တာပါ။
လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ လတျတလောမှာ အရပျသား ၁၀၆,၀၀၀ လောကျ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရပွီး၊ ဆကျသှယျမှု ဖွတျတောကျတာဟာ အကူအညီ လိုအပျနသေူတှေ အတှကျ အခကျအခဲ ဖွဈစသေလို၊ လိုအပျနသေူတှကေို အကူအညီပေးမယ့ျ စာနာမှု အကူအညီပေးရေး အဂေငြျစီတှေ အကွီးအကယြျ အခကျတှေ့နိုငျတယျ လို့လညျး သတိပေးထားပါတယျ။
လကျနကျကိုငျ တငျးမာမှုတှေ ကွီးထှားလာရာက ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ကပျလကြျရှိနတေဲ့ ခငြျးပွညျနယျက မွို့နယျတခြို့မှာ လုံခွုံရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ အာဏာပိုငျတှကေ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှကေို ၂၀၁၉ ဇှနျလကစ ပိတျပငျခဲ့တာပါ။ အှနျလိုငျးဆကျသှယျမှုတှေ သတငျးအခကြျအလကျ ရယူမှုတှကေို အစိုးရတှကေ ပိတျပငျတားမွဈတာတှကေို ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေး ကောငျစီက ပွဈတငျရှုတျခထြားပွီး၊ နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျအရေး ကွညောစာတမျးအရ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျတှကေို အကာအကှယျပေးဖို့လညျး တောငျးဆိုထားကွောငျး HRW ရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
ဒီအတှကျလညျး ရခိုငျပွညျနယျတှငျးက အန်တရာယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ လူအမြားအပွားက မှီခိုအားထားနရေတဲ့ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှကေို အမွနျဆုံးပွနျဖှင့ျပေးဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။