ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ Cox’s Bazar မွာရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ရႊံႏြံၿပိဳက်မႈ၊ ေရႀကီးမႈနဲ႔ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ စတဲ့ အႏၱရာယ္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနရသလို မၾကာခင္က်ေရာက္ေတာ့မယ့္ မုတ္သုန္ရာသီေၾကာင့္လည္း အျခားေဘးအႏၱရာယ္ေတြ ႀကံဳေတြ႕ရဖို႕ရွိေၾကာင္း UNHCR ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ေအဂ်င္စီက သတိေပးေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာအေျခစိုက္ UNHCR ဌာနခ်ဳပ္ကေန ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Lisa Schlein ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းလႊာကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က ေျပာျပမွာပါ။
မတ္လ ဒါမွမဟုတ္ ဧၿပီလမွာ စတင္ၿပီး ေနာက္ လေပါင္း အနည္းငယ္ၾကာမယ့္ မုတ္သံုရာသီေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ ေရွာင္ရွားႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစဖို႔ ကုလသမဂၢ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီေတြက အေရးေပၚျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔ ညွမ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၆၅၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ အခုဆိုရင္ သဘာ၀ေဘးအႏၱာရာယ္ကေပးလာတဲ့ ထိတ္လန္႔ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းတဲ့ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ အခက္အခဲစိန္ေခၚမႈေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ကမၻာမွာ အႀကီးဆံုး ဒုကၡသည္ေတြေနရာခ်ထားေရးေနရာျဖစ္လာတဲ့ စခန္းေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုဟာ ညစ္ညမ္းၿပီး ဖရိုဖရဲျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာထိုင္ခင္းေတြမွာ ျပည့္က်ပ္ထိုသိပ္ေန ထိုင္ေနၾကတာပါ။
အနည္းဆံုး ဒုကၡသည္ ၁၀၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ ေျမၿပိဳက်မႈေတြနဲ႔ ေရႀကီးမႈ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္ဖို႔ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Andrej Mahecic က မေန႔က ေသာၾကာေန႔က ဂ်ီနီဗာကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါအျပင္ မၾကာေသးခင္ကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အကဲျဖတ္မႈအရ ဒုကၡသည္စခန္းေနရာေတြထဲ သံုးပံု ပံု တပံုေလာက္ဟာ ေရလႊမ္းမိုးမႈခံရဖို႔ရွိေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
"ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၈၅,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ သူတို႔ေနထိုင္တဲ့ ရြက္ဖ်င္တဲေတြ ဆံုးရွဳံးရဖို႔ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး မတ္ေစာက္ ဆင္ေျခေလ်ာမွာ ေနၾကတဲ့ ေနာက္ထပ္ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၂၃,၀၀၀ ေလာက္ဟာလည္း ေျမၿပိဳက်မႈအႏၱရာယ္ႀကံဳရဖို႔ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ အိမ္သာေတြ၊ အမ်ားသံုးသန္႔စင္ခန္းေတြ၊ ပိုက္နဲ႔သြယ္တန္းထားတဲ့ ေရအုတ္ကန္ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့ေနရာေတြ အပါအ၀င္ ဒုကၡသည္စခန္းက အေရးပါတဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈေတြေပးတဲ့ေနရာေတြ ေရထဲပါသြားဖို႔အႏၱရာယ္ရွိေနပါတယ္။"
ကူးစက္လြယ္တဲ့ ကပ္ေဘး ေရာဂါ အႏၱရာယ္ျဖစ္ပြားမႈကိုလည္း UNHCR က သတိေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းမယ့္အေျခအေနကေန ဒုကၡသည္ေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ေအဂ်င္စီအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ေတြ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ေနရာထိုင္ခင္းေတြ၊ တည္ေဆာက္ထားတာေတြကို ထိန္းမတ္ထားတဲ့ေနရာေတြမွာ သဲအိတ္ေတြနဲ႔ ခုခံေပးတာ စတာေတြကို UNHCR က ကူညီပံပိုးေပးခဲ့တာပါ။
ေျမၿပိဳက်မႈအႏၱရာယ္ နည္းပါးေအာင္ လာမယ့္ သတင္းပတ္ေတြမွာလည္း မတ္ေစာက္ေနတဲ့ ေတာင္ကုန္း ေနရာေတြမွာ တေျပးညီျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ရွိေၾကာင္း ေအဂ်င္စီကေျပာပါတယ္။ ဒါအျပင္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက အမ်ားဆံုးၿပိဳက်နိုင္တဲ့ အပိုင္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ မိသားစုတခ်ဳိ႕ကိုလည္း လံုၿခံဳတဲ့ေနရာေတြဘက္ ေျပာင္းေရႊ႕ေပးဖို႔ရွိေၾကာင္း UNHCR ကေျပာသြားပါတယ္။