သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ရေမျက်နှာပြင်မြင့်တက်မှု တောင်အာရှကမ်းရိုးနေတို့ အခက်ကြုံ


အိန္ဒိယနိုင်ငံ ချန်နိုင်းမြို့မှာ ဆိုင်ကလုံးမုန်တိုင်းဒဏ်ကြောင့် ရေကြီးနေတဲ့မြင်ကွင်း။ (နိုဝင်ဘာ ၂၅၊ ၂၀၂၀)
အိန္ဒိယနိုင်ငံ ချန်နိုင်းမြို့မှာ ဆိုင်ကလုံးမုန်တိုင်းဒဏ်ကြောင့် ရေကြီးနေတဲ့မြင်ကွင်း။ (နိုဝင်ဘာ ၂၅၊ ၂၀၂၀)

(Zawgyi / Unicode)

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးမှုနဲ့အတူ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်မှုကြောင့် ကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေ ရေလွှမ်းပြီး လူအများအပြား ရွှေ့ပြောင်းအခြေချရတဲ့ အဖြစ်နဲ့ ကြုံနေရတာကို အိန္ဒိယနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတွေရဲ့ အရှေ့ပိုင်းက Sunderbans မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသမှာ ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့မြင်နေရပါတယ်။

ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့ကြီးဖြစ်တဲ့ IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) က နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာလည်း အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ ရေပြင်ဟာ တခြားရေပြင်တွေထက် ပိုပြီး မြန်မြန်ပူနွေးနိုင်တယ်လု့ိ သတိပေးထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာတလွှား တခြားနေရာတွေထက် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် ပိုမြင့်တက်လာနိုင်တာဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်လို လူဦးရေထူထပ်တဲ့ ကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေ ရေအောက်ရောက်ကုန်တဲ့ အနေအထား ကြုံရနိုင်တယ်လို့ သတိပေးထားတာပါ။

ဒါဟာ ဌာနေဒေသခံ သန်းပေါင်းများစွာကို ထိခိုက်စေတာဖြစ်ပြီး ActionAid နဲ့ တောင်အာရှ ဥတုရာသီဆိုင်ရာ ကွန်ရက်အဖွဲ့ (Climate Action Network South Asia) တို့ရဲ့ ဒီဇင်ဘာလထဲ ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာတော့ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှုဟာ လက်ရှိအတိုင်း ဆက်တွေ့နေရရင် ၂၀၅၀ မှာ တောင်အာရှဒေသက လူပေါင်း ၆၃ သန်းလောက် သူတို့နေအိမ်တွေကနေ ရွှေ့ပြောင်းရမယ့် အနေအထား ရှိနေတယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်မှုကြောင့် အဲဒီကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေမှာ နေအိမ်တွေ ပုံမှန် ရေကြီးရေလျှံတဲ့ဒဏ်ကို ဒေသခံတွေ ခံစားနေရသလို သူတို့ရဲ့ လယ်ယာစိုက်ခင်းတွေမှာ ဆားငံရေဝင်ပြီး သုံးမရဘဲ ဖြစ်ကုန်တာနဲ့ ကြုံနေရတာပါ။ ဒါ့အပြင် ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုနဲ့ ဆက်နွှယ်ပြီး ကြုံရတဲ့ ဆိုင်ကလုံးမုန်တိုင်းနဲ့ ရေကြီးရေလျှံမှုလို သဘာဝဘေးဒုက္ခတွေကိုပါ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။

အိန္ဒိယကမ်းရိုးတန်းတလျှောက် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်ဟာ ဆယ်နှစ်အတွင်း ၁ လက်မ ကျော်ကျော် တက်နေတာဖြစ်ပြီး ဒါဟာ ကမ်းစပ်ကနေ ၆ လက်မခွဲကျော်ကျော် ရေအလွှမ်းခံရပြီး မြေသားဆုံးရတဲ့သဘော ဖြစ်နေတယ်လို့ အပူပိုင်း မိုးလေဝသဆိုင်ရာ အိန္ဒိယတက္ကသိုလ်က Roxy Mathew Koll က ပြောပါတယ်။

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

----------------------

(Unicode)

ရမေကြျနှာပွငျမွင့ျတကျမှု တောငျအာရှကမျးရိုးနတေို့ အခကျကွုံ

ကမ်ဘာကွီးပူနှေးမှုနဲ့အတူ ပငျလယျရမေကြျနှာပွငျ မွင့ျတကျမှုကွောင့ျ ကမျးရိုးတနျးဒသေတှေ ရလှေှမျးပွီး လူအမြားအပွား ရှှေ့ပွောငျးအခွခေရြတဲ့ အဖွဈနဲ့ ကွုံနရေတာကို အိန်ဒိယနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ နိုငျငံတှရေဲ့ အရှေ့ပိုငျးက Sunderbans မွဈဝကြှနျးပေါျဒသေမှာ ထငျထငျရှားရှား တှေ့မွငျနရေပါတယျ။

ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှုဆိုငျရာ နိုငျငံတကာအဖှဲ့ကွီးဖွဈတဲ့ IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) က နောကျဆုံးထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာထဲမှာလညျး အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာ ရပွေငျဟာ တခွားရပွေငျတှထေကျ ပိုပွီး မွနျမွနျပူနှေးနိုငျတယျလု့ိ သတိပေးထားပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကမ်ဘာတလှှား တခွားနရောတှထေကျ ပငျလယျရမေကြျနှာပွငျ ပိုမွင့ျတကျလာနိုငျတာဖွဈပွီး အိန်ဒိယနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှလို လူဦးရထေူထပျတဲ့ ကမျးရိုးတနျးဒသေတှေ ရအေောကျရောကျကုနျတဲ့ အနအေထား ကွုံရနိုငျတယျလို့ သတိပေးထားတာပါ။

ဒါဟာ ဌာနဒေသေခံ သနျးပေါငျးမြားစှာကို ထိခိုကျစတောဖွဈပွီး ActionAid နဲ့ တောငျအာရှ ဥတုရာသီဆိုငျရာ ကှနျရကျအဖှဲ့ (Climate Action Network South Asia) တို့ရဲ့ ဒီဇငျဘာလထဲ ထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာမှာတော့ ဖနျလုံအိမျဓာတျငှေ့ ထုတျလှှတျမှုဟာ လကျရှိအတိုငျး ဆကျတှေ့နရေရငျ ၂၀၅၀ မှာ တောငျအာရှဒသေက လူပေါငျး ၆၃ သနျးလောကျ သူတို့နအေိမျတှကေနေ ရှှေ့ပွောငျးရမယ့ျ အနအေထား ရှိနတေယျလို့ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။

လကျရှိမှာ ပငျလယျရမေကြျနှာပွငျ မွင့ျတကျမှုကွောင့ျ အဲဒီကမျးရိုးတနျးဒသေတှမှော နအေိမျတှေ ပုံမှနျ ရကွေီးရလြှေံတဲ့ဒဏျကို ဒသေခံတှေ ခံစားနရေသလို သူတို့ရဲ့ လယျယာစိုကျခငျးတှမှော ဆားငံရဝေငျပွီး သုံးမရဘဲ ဖွဈကုနျတာနဲ့ ကွုံနရေတာပါ။ ဒါ့အပွငျ ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှုနဲ့ ဆကျနှှယျပွီး ကွုံရတဲ့ ဆိုငျကလုံးမုနျတိုငျးနဲ့ ရကွေီးရလြှေံမှုလို သဘာဝဘေးဒုက်ခတှကေိုပါ ရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။

အိန်ဒိယကမျးရိုးတနျးတလြှောကျ ပငျလယျရမေကြျနှာပွငျဟာ ဆယျနှဈအတှငျး ၁ လကျမ ကြောျကြောျ တကျနတောဖွဈပွီး ဒါဟာ ကမျးစပျကနေ ၆ လကျမခှဲကြောျကြောျ ရအေလှှမျးခံရပွီး မွသေားဆုံးရတဲ့သဘော ဖွဈနတေယျလို့ အပူပိုငျး မိုးလဝေသဆိုငျရာ အိန်ဒိယတက်ကသိုလျက Roxy Mathew Koll က ပွောပါတယျ။

XS
SM
MD
LG