(Zawgyi/Unicode)
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဝူဟန်ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (COVID-19) ကူးစက်ရောဂါကြောင့် ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသွားတွေ အလာကျဆင်းသွားသလို ရောဂါကူးစက်မှာ စိုးရိမ်ကြတဲ့ ထိုင်းလူမျိုးတွေ ကလည်း လူစည်ကားတဲ့ ဈေးဝယ်စင်တာတွေ ကို သိပ်မသွားကြပါဘူး။
ဝယ်သူနည်း လာတာနဲ့အမျှ ဆိုင်တွေ ကို ပိတ်ပစ်ကြတဲ့ အတွက် ဒီဆိုင်တွေမှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ မြန်မာ အလုပ်သမား အများအပြား အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ် ကုန်ကြပါတယ်။ ဗွီအိုအေ သတင်းထောက်မအေးအေးမာ က သတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်
ကုန်တိုက်ဈေးဝယ်စင်တာတွေ ရှိတဲ့ အရောင်းဆိုင်ငယ်လေးတွေ တချို့ကတော့ ဈေးဝယ်သူ နည်းပါးတာကြောင့် ပိတ်ပစ်လိုက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီဆိုင်တွေမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့အရောင်းဝင်ထမ်းတွေ၊ သန့်ရှင်းရေး လုပ်နေတဲ့ မြန်မာ အလုပ်သမားတွေအပါအဝင် ဈေးဆိုင်တွေမှာ အလုပ်သမားတွေ လျော့ချတာ ခံ နေကြတယ်လို့
AAC အလုပ်သမား ကူညီရေးအဖွဲက ဒါရိုက်တာ ဦးခိုင်ကြီးက ပြောပါတယ်။
“ ကုန်တိုက်တခုမှာ အပေါ်ထပ်တခုမှာ သန့်ရှင်းရေးအလုပ်သမား ၅ယောက် ခန့်ရင် ထုတ်ရင် လျော် ကြေးပေးရမှာ စိုးလို့ ၃ယောက်ပဲ လုပ်ခိုင်းလိုက်တယ်။ အဲဒီအလုပ်သမားတွေက မလုပ်နိုင်တော့ ထွက်တော့ အဲဒီပုံစံနဲ့ လျော့ပြီးသား ဖြစ်သွားတယ်။ အလုပ်သမားကလည်း ပြန်တိုင်လို့ မရဘူး။ ကိုယ်သဘောနဲ့ ကိုယ့် မလုပ်နိုင်တာဖြစ်သွားတော့ အဲဒီနည်းနဲ့ လျော့ချလိုက်တယ်”
လစာငွေ တလ ဘတ်ငွေ ၁၂၀၀၀ ရမယ်ဆိုပြီး ဒီလပိုင်းမှာပဲ MOU နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူစာချုပ်နဲ့ စာချုပ်ချုပ်လာပေမယ့် ထိုင်းဘက်ရောက်တော့ လစာ ငွေ မရပဲ လုပ်ရက်လည်း မှန်မှန် မဆင်းရတာမျိုးကို ကြုံနေရသူ တွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာပဲ ကြုံရာ အလုပ်တွေ လုပ်နေကြရတာပါ။ ဒီလို ကြုံရာ အလုပ်လုပ်နေရတဲ့ အလုပ်သမားတဦးကလည်း အလုပ်အကိုင် အဆင်မပြေ ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“လုပ်ခ ကလည်း လစာနဲ့ ရှင်းပေးမယ်ဆိုပြီး လစာနဲ့ လည်း မပေးဘူး ကျနော်တို့လုပ်တာ ၉ ရက်ပဲ လုပ်တယ်ဆိုရင် ၉ ရက်စာပဲ ပေးတယ်။ အဲဒါတောင် ၃ ခါ လောက်ခဲွဲပေးတယ် ။ ကျနော်တို့ ၅ ယောက်ဆင်းရမယ့် နေရာမှာ ၂ယောက်ပဲခေါ်သွားတာ ရှိတယ်။ ၃ ယောက်လောက် ချန်ခဲ့တယ်။ အလုပ်ကလည်း မပေးနိုင်ဘူး။ စီးပွားကျလို့လား မကျလို့လား ကျနော်တို့က မသိဘူး။ လူဟောင်းတွေ ဆိုရင်လည်း တက်လာတုန်းက ၁၇ ယောက် တက်လာတာ အခုဆိုရင် ၃ ယောက်ပဲ ကျန်တော့တယ်။”
အလုပ်ကောင်း ရဖို့ အတွက် ကျပ်ငွေ ၈သိန်းကနေ ၁၀သိန်းကြား ပေးပြီး ထိုင်းနိုင်ငံကို သွား နေတဲ့ တရားဝင် အလုပ်သမားတွေဟာ အခု အလုပ်သမား လျော့ချနေချိန်နဲ့ ရင်ဆိုင် နေရ သလို စီးပွာရေး ကျဆင်းတာကြောင့် လုပ်အားခတွေ မပေးနိုင်တာတွေကို ကြုံနေရတယ်လို ဦးခိုင်ကြီး ဆိုပါတယ်။
“အလုပ်သမားတွေက အလုပ်ကောင်းနေရင် ဘယ်သူမှမထွက်ဘူး ထွက်တာက လုပ်အားခ ၂ လ စာ မရတာတို့၊ ၃လစာမရတာတ ို့နဲ့ ပြန်သွားကြတယ်။”
အခုရက်ပိုင်း အတွင်းမှာ ပဲ GM (General Motor Plant) ကားကုမ္ပဏီကြီးက ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကားထုတ်လုပ် နေတာတွေရပ်ဆိုင်းပြီး great wall motors ကုမ္ပဏီကို လွဲပြောင်း လိုက်ပြီလို့ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
Rayong အခြေစိုက် Chevrolet ကားတွေထုတ်နေတဲ့ GM ကုမ္ပဏီအနေနဲ့ အဝယ်တွေ ကျဆင်းတာကြောင့် နောက်ဆုတ်သွားလို့ အဲဒီကုမ္ပဏီ လက်အောက်မှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ ထောင်နဲ့ ချီတဲ့ ထိုင်းနဲ့ မြန်မာ နိုင်ငံသား အလုပ်သမားတွေရဲ့ကံကြမ္မာဟာလည်း မရေမရာ ဖြစ်လာ နေတာပါ။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဝူဟန်ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (Covid19) ကူးစက်ရောဂါကြောင့် ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသွား လာရောက်မှု ကျဆင်း လာတာ ဖြစ်ပြီး ဒီနိုင်ငံခြားဧည့်သည်တွေကို မှီနေရတဲ့ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေ၊ ပျော်တော်ဆက် ကာရာအိုကေ နိုက်ကလပ် စတဲ့နေရာတွေနဲ့ စားသောက်ဆိုင် တွေ အပြင် ရိုးရာ လက်မှု အထည် စတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကိုပါ ထိခိုက်လာနေ တာပါ။
.................
ထိုငျးရောကျ မွနျမာအလုပျသမားတခြို့ COVID-19 ကွောင့ျ အလုပျလကျမဲ့ဖွဈ
(Unicode)
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဝူဟနျကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ (COVID-19) ကူးစကျရောဂါကွောင့ျ ကမ်ဘာလှည့ျ ခရီးသှားတှေ အလာကဆြငျးသှားသလို ရောဂါကူးစကျမှာ စိုးရိမျကွတဲ့ ထိုငျးလူမြိုးတှေ ကလညျး လူစညျကားတဲ့ ဈေးဝယျစငျတာတှေ ကို သိပျမသှားကွပါဘူး။ ဝယျသူနညျး လာတာနဲ့အမြှ ဆိုငျတှေ ကို ပိတျပဈကွတဲ့ အတှကျ ဒီဆိုငျတှမှော အလုပျလုပျနကွေတဲ့ မွနျမာ အလုပျသမား အမြားအပွား အလုပျလကျမဲ့ဖွဈ ကုနျကွပါတယျ။ ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျမအေးအေးမာ က သတငျးပေးပို့ ထားပါတယျ
ကုနျတိုကျဈေးဝယျစငျတာတှေ ရှိတဲ့ အရောငျးဆိုငျငယျလေးတှေ တခြို့ကတော့ ဈေးဝယျသူ နညျးပါးတာကွောင့ျ ပိတျပဈလိုကျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အဲဒီဆိုငျတှမှော အလုပျလုပျနတေဲ့အရောငျးဝငျထမျးတှေ၊ သန့ျရှငျးရေး လုပျနတေဲ့ မွနျမာ အလုပျသမားတှအေပါအဝငျ ဈေးဆိုငျတှမှော အလုပျသမားတှေ လြော့ခတြာ ခံ နကွေတယျလို့
AA C အလုပျသမား ကူညီရေးအဖှဲက ဒါရိုကျတာ ဦးခိုငျကွီးက ပွောပါတယျ။
“ ကုနျတိုကျတခုမှာ အပေါျထပျတခုမှာ သန့ျရှငျးရေးအလုပျသမား ၅ယောကျ ခန့ျရငျ ထုတျရငျ လြောျ ကွေးပေးရမှာ စိုးလို့ ၃ယောကျပဲ လုပျခိုငျးလိုကျတယျ။ အဲဒီအလုပျသမားတှကေ မလုပျနိုငျတော့ ထှကျတော့ အဲဒီပုံစံနဲ့ လြော့ပွီးသား ဖွဈသှားတယျ။ အလုပျသမားကလညျး ပွနျတိုငျလို့ မရဘူး။ ကိုယျသဘောနဲ့ ကိုယ့ျ မလုပျနိုငျတာဖွဈသှားတော့ အဲဒီနညျးနဲ့ လြော့ခလြိုကျတယျ”
လစာငှေ တလ ဘတျငှေ ၁၂၀၀၀ ရမယျဆိုပွီး ဒီလပိုငျးမှာပဲ MOU နှဈနိုငျငံ သဘောတူစာခြုပျနဲ့ စာခြုပျခြုပျလာပမေယ့ျ ထိုငျးဘကျရောကျတော့ လစာ ငှေ မရပဲ လုပျရကျလညျး မှနျမှနျ မဆငျးရတာမြိုးကို ကွုံနရေသူ တှဟော ထိုငျးနိုငျငံမှာပဲ ကွုံရာ အလုပျတှေ လုပျနကွေရတာပါ။ ဒီလို ကွုံရာ အလုပျလုပျနရေတဲ့ အလုပျသမားတဦးကလညျး အလုပျအကိုငျ အဆငျမပွေ ဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
“လုပျခ ကလညျး လစာနဲ့ ရှငျးပေးမယျဆိုပွီး လစာနဲ့ လညျး မပေးဘူး ကနြောျတို့လုပျတာ ၉ ရကျပဲ လုပျတယျဆိုရငျ ၉ ရကျစာပဲ ပေးတယျ။ အဲဒါတောငျ ၃ ခါ လောကျခဲှဲပေးတယျ ။ ကနြောျတို့ ၅ ယောကျဆငျးရမယ့ျ နရောမှာ ၂ယောကျပဲခေါျသှားတာ ရှိတယျ။ ၃ ယောကျလောကျ ခနြျခဲ့တယျ။ အလုပျကလညျး မပေးနိုငျဘူး။ စီးပှားကလြို့လား မကလြို့လား ကနြောျတို့က မသိဘူး။ လူဟောငျးတှေ ဆိုရငျလညျး တကျလာတုနျးက ၁၇ ယောကျ တကျလာတာ အခုဆိုရငျ ၃ ယောကျပဲ ကနြျတော့တယျ။”
အလုပျကောငျး ရဖို့ အတှကျ ကပြျငှေ ၈သိနျးကနေ ၁၀သိနျးကွား ပေးပွီး ထိုငျးနိုငျငံကို သှား နတေဲ့ တရားဝငျ အလုပျသမားတှဟော အခု အလုပျသမား လြော့ခနြခြေိနျနဲ့ ရငျဆိုငျ နရေ သလို စီးပှာရေး ကဆြငျးတာကွောင့ျ လုပျအားခတှေ မပေးနိုငျတာတှကေို ကွုံနရေတယျလို ဦးခိုငျကွီး ဆိုပါတယျ။
“အလုပျသမားတှကေ အလုပျကောငျးနရေငျ ဘယျသူမှမထှကျဘူး ထှကျတာက လုပျအားခ ၂ လ စာ မရတာတို့၊ ၃လစာမရတာတ ို့နဲ့ ပွနျသှားကွတယျ။”
အခုရကျပိုငျး အတှငျးမှာ ပဲ GM (General Motor Plant) ကားကုမ်ပဏီကွီးက ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကားထုတျလုပျ နတောတှရေပျဆိုငျးပွီး great wall motors ကုမ်ပဏီကို လှဲပွောငျး လိုကျပွီလို့ကွညောခဲ့ပါတယျ။
Rayong အခွစေိုကျ Chevrolet ကားတှထေုတျနတေဲ့ GM ကုမ်ပဏီအနနေဲ့ အဝယျတှေ ကဆြငျးတာကွောင့ျ နောကျဆုတျသှားလို့ အဲဒီကုမ်ပဏီ လကျအောကျမှာ အလုပျလုပျနကွေတဲ့ ထောငျနဲ့ ခြီတဲ့ ထိုငျးနဲ့ မွနျမာ နိုငျငံသား အလုပျသမားတှရေဲ့ကံကွမ်မာဟာလညျး မရမေရာ ဖွဈလာ နတောပါ။
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဝူဟနျကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ (Covid19) ကူးစကျရောဂါကွောင့ျ ကမ်ဘာလှည့ျ ခရီးသှား လာရောကျမှု ကဆြငျး လာတာ ဖွဈပွီး ဒီနိုငျငံခွားဧည့ျသညျတှကေို မှီနရေတဲ့ ခရီးသှားလုပျငနျးတှေ၊ ပြောျတောျဆကျ ကာရာအိုကေ နိုကျကလပျ စတဲ့နရောတှနေဲ့ စားသောကျဆိုငျ တှေ အပွငျ ရိုးရာ လကျမှု အထညျ စတဲ့ လုပျငနျးတှကေိုပါ ထိခိုကျလာနေ တာပါ။
