ထိုင်းနိုင်ငံထဲကိုနှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် MOU နဲ့လာတဲ့ အလုပ်သမားတွေဟာ စာချုပ်ပါ စည်းမျဉ်းအတိုင်း ကုမ္ပဏီတွေဘက်က လိုက်နာကျင့်သုံးတာမရှိတာကြောင့် အခက်အခဲမျိုးစုံနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး နေရပ်ပြန်လာသူ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်း ၇၀ နီးပါးလောက်ဖြစ်နေပါတယ်။
အလုပ်သမားညွန်ကြားမူဦးစီးဌာနနဲ့ အလုပ်သမားရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေရဲ့ ကူညီပေးမှုနဲ့ နစ်နာကြေးရပြီး ပြေလည်သွားသူတချို့ ရှိပေမယ့် မပြေလည်သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒီအကြောင်းကိုတော့ ထိုင်းအခြေစိုက် ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် မအေးအေးမာသတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်။
ထိုင်းနဲ့ မြန်မာနှစ်နိုင်ငံသဘောတူစာချုပ် MoU နဲ့လာကြတဲ့ အလုပ်သမားတွေဟာ ၂၀၁၉ခုနှစ်ထဲမှာ သိန်းဂဏန်းနဲ့ ချီပြီး ကုမ္ပဏီတွေက စာချုပ်ပါစည်းကမ်းတွေမလိုက်နာပဲ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကြောင့် နေရပ်ပြန်သူပြန် ကြရသလို၊ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ အခုဆိုရင် ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်၊ မြဝတီမြို့ကို ဒီရက်အတွင်း ပြန်လာတဲ့ အုပ်စု ၇အုပ်စုလောက်ရှိပြီး လူဦးရေ ၇၀ လောက် နယ်စပ်ကိုပြန်ဆင်းလာတာရှိတယ်လို့ နယ်စပ်ရောက် အလုပ်သမားတွေကို အကူညီပေးနေတဲ့ အေအေစီမဟာမိတ်အဖွဲ့က ကိုရဲမင်းက ပြောပြပါတယ်။
“လူက ၇၀လောက်ရှိတယ် ပြဿနာတွေကဘာတွေလဲဆိုတတော့ စာချုပ်ပါ စည်ကမ်းကို ချိုးဖောက်ခံရတာတွေ၊ အလုပ်နေရာမတူတာတွေ ၊ အလုပ်နေရာ တမျိုးပြီး တမျိုးပြောင်းခံ နေရတယ်။ ဒီနေ့ဆိုရင်တော့ လူဦးရေ ၇ဦး တရားဝင်ပို့ထားတဲ့ အေဂျင်စီတခုကပဲ တနှစ်လုံးမှာအလုပ်တွေမမှန်ဘူး၊ နေရာတွေပြောင်းရတယ် အဲဒီ ၇ဦးကိုတော့ ကုမ္ပဏီက နစ်နာကြေး တဦးကို ကျပ် ၈သိန်းပြန်ပေးတယ် ။ တချို့အဖွဲ့တွေလည်း အဆင်မပြေဖြစ်ပြီး နယ်စပ်ကိုရောက်ပြီးမှ ပြန်ညှိနှိုင်းပြီး ပြန်တက်တာတဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ကတော့ရှိတယ်။ အဲဒါကတော့ ဖြစ်တောင့်ဖြစ်ခဲပါ။ အများအားဖြင့် အပေါ်မှာလည်း အဆင်မပြေဘူး အလုပ်သမားတွေက နယ်စပ်ဆင်းလာပြီးကတည်းက ကုမ္ပဏီကို အယုံအကြည်မရှိဘူး။ ကုမ္ပဏီက ထိုင်းမှာ အလုပ်သွင်းပေးဖို့က မလွယ်တော့ဘူး ။ အဲဒီမှာ အလုပ်သမားတွေနဲ့ ကျနော်တို့က ကုမ္ပဏီနဲ့ နစ်နာကြေးရဖို့အတွက် ညှိနှိုင်းပေးတယ် ညှိနှိုင်းးမရတော့လည်း တရားစွဲဖို့ ဘာဖို့တွေလည်းရှိကြတာပေါ့”
လွန်ခဲ့တဲ့ ၄လခန့်က ထိုင်းကို MOU နဲ့ လာခဲ့ပြီး လေယာဉ်ကွင်းဆောက်လုပ်ရေးလို့ဆိုပြီး ခေါ်လာပေမဲ့ ထိုင်းရောက်တဲ့အခါမှာ စာချုပ်ပါ စည်းကမ်းအတိုင်း မလုပ်ရပဲ ကြုံရာကျပမ်းအလုပ်တွေ လုပ်ခိုင်းတာ၊ လစာကိုပုံမှန်မပေးတာကြောင့် နယ်စပ်ပြန်ကြောင်း မြန်မာအလုပ်သမားတဦးက သူ့ကိုယ်တွေ့အဖြစ်အပျက်ကို အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ပြန်လာတဲ့အကြောင်းရင်းကတော့လေ ကျနော်တို့ကို သူဌေးက လေယာဉ်ကွင်းဆောက်လုပ်ရေးဆိုပြီးပို့ခဲ့တယ်။ အဲဒီ နေရာကို ကျနော်တို့မရောက်ခဲ့ဘူး၊ မရောက်ပဲ ကျနော်တို့ဟိုနေရာပြောင်း ဒီနေရာပြောင်းနဲ့ ၃ နေရာ ၄နေရာကို ပြောင်းခဲ့ရတယ် အဆင်မပြေတော့ ကျနော်တို့အောက်ကို ပြန်ဆင်းလာရတာပါ။”
ကုမ္ပဏီကို ပေးထားတဲ့ ငွေကြေးအတိုင်း နစ်နာကြေး ရဖို့ပြန်လည်တောင်းခံခဲ့ပေမယ့် အခုထိတော့ ပြေလည်မူမရသေးတာကြောင့် မြဝတီမြို့မှာပဲ ဆက်စောင့်နေရတယ်လို့ လည်း မြန်မာအလုပ်သမားက ပြောပြပါတယ်။
“ကုမ္ပဏီက ဖူးပြည့်သော်ကုမ္ပဏီပါ သူတိုကို ပိုက်ဆံချည်းပဲပေးထားတာ ၉သိန်းခွဲသမားရှိတယ်။၈သိန်းခွဲ သမားရှိတယ်။ ကျနော်ဆို ၁၀သိန်းပေးထားတာ ။ စာအုပ်မပါပဲနဲ့ သူတို့ကိုပြန်တောင်းတော့ ဟိုနေ့ရွှေ့လိုက် ဒီနေ့ရွှေ့လိုက်လုပ်နေတယ်။ အခုထိ ရွှေ့နေတုန်းပဲ။ ၅သိန်းပေးမယ်ဆိုတာ မပေးသေးဘူး ဆယ်သိန်းတောင်းတယ် ဆိုတာ လမ်းစရိတ်တွေ မပါသေးဘူး။ သူတို့ ကုမ္ပဏီကို ကျနော်တို့က သွင်းထားတာချည်းပဲ ဆယ်သိန်း ရှိတယ်”
နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူစာချုပ် MOU နဲ့လာပေမယ့် ကုမ္ပဏီတွေက စာချုပ်ပါ စည်ကမ်းတွေအတိုင်း လုပ်ဆောင်တာမရှိပဲ နေရာပေါင်းစုံကို ပို့ထားတဲ့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံ အဖွဲစုံနဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေလုပ် ဖမ်းဆီး တဲ့အခါမှာ အလုပ်နေရာမတူတွေကြောင့် ဖမ်းဆီးထောင်ချခံနေရတဲ့ MOU အလုပ်သမားတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ အခုဆိုရင် ၃ လအတွင်း မြန်မာအလုပ်သမား ၁၀၀၀ကျော်ကို ဖမ်းဆီးအရေးယူခဲ့ကြောင်း ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေကလည်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
...................
{Unicode}
ထိုငျးရောကျ တရားဝငျမွနျမာလုပျသားတခြို့ အခှင့ျအရေး အပွည့ျမရလို့နရေပျပွနျ
ထိုငျးနိုငျငံထဲကိုနှဈနိုငျငံသဘောတူစာခြုပျ MOU နဲ့လာတဲ့ အလုပျသမားတှဟော စာခြုပျပါ စညျးမဉြျးအတိုငျး ကုမ်ပဏီတှဘေကျက လိုကျနာကငြ့ျသုံးတာမရှိတာကွောင့ျ အခကျအခဲမြိုးစုံနဲ့ ရငျဆိုငျနရေပွီး နရေပျပွနျလာသူ ဒီရကျပိုငျးအတှငျး ၇၀ နီးပါးလောကျဖွဈနပေါတယျ။
အလုပျသမားညှနျကွားမူဦးစီးဌာနနဲ့ အလုပျသမားရေး ဆောငျရှကျနသေူတှရေဲ့ ကူညီပေးမှုနဲ့ နဈနာကွေးရပွီး ပွလေညျသှားသူတခြို့ ရှိပမေယ့ျ မပွလေညျသူတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ဒီအကွောငျးကိုတော့ ထိုငျးအခွစေိုကျ ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ မအေးအေးမာသတငျးပေးပို့ ထားပါတယျ။
ထိုငျးနဲ့ မွနျမာနှဈနိုငျငံသဘောတူစာခြုပျ MoU နဲ့လာကွတဲ့ အလုပျသမားတှဟော ၂၀၁၉ခုနှဈထဲမှာ သိနျးဂဏနျးနဲ့ ခြီပွီး ကုမ်ပဏီတှကေ စာခြုပျပါစညျးကမျးတှမေလိုကျနာပဲ အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှကွေောင့ျ နရေပျပွနျသူပွနျ ကွရသလို၊ ဖမျးဆီးခံရသူတှလေညျး ရှိနတောပါ။ အခုဆိုရငျ ထိုငျးမွနျမာနယျစပျ၊ မွဝတီမွို့ကို ဒီရကျအတှငျး ပွနျလာတဲ့ အုပျစု ၇အုပျစုလောကျရှိပွီး လူဦးရေ ၇၀ လောကျ နယျစပျကိုပွနျဆငျးလာတာရှိတယျလို့ နယျစပျရောကျ အလုပျသမားတှကေို အကူညီပေးနတေဲ့ အအေစေီမဟာမိတျအဖှဲ့က ကိုရဲမငျးက ပွောပွပါတယျ။
“လူက ၇၀လောကျရှိတယျ ပွူနာတှကေဘာတှလေဲဆိုတတော့ စာခြုပျပါ စညျကမျးကို ခြိုးဖောကျခံရတာတှေ၊ အလုပျနရောမတူတာတှေ ၊ အလုပျနရော တမြိုးပွီး တမြိုးပွောငျးခံ နရေတယျ။ ဒီနေ့ဆိုရငျတော့ လူဦးရေ ၇ဦး တရားဝငျပို့ထားတဲ့ အဂေငြျစီတခုကပဲ တနှဈလုံးမှာအလုပျတှမေမှနျဘူး၊ နရောတှပွေောငျးရတယျ အဲဒီ ၇ဦးကိုတော့ ကုမ်ပဏီက နဈနာကွေး တဦးကို ကပြျ ၈သိနျးပွနျပေးတယျ ။ တခြို့အဖှဲ့တှလေညျး အဆငျမပွဖွေဈပွီး နယျစပျကိုရောကျပွီးမှ ပွနျညှိနှိုငျးပွီး ပွနျတကျတာတဖှဲ့ နှဈဖှဲ့ကတော့ရှိတယျ။ အဲဒါကတော့ ဖွဈတောင့ျဖွဈခဲပါ။ အမြားအားဖွင့ျ အပေါျမှာလညျး အဆငျမပွဘေူး အလုပျသမားတှကေ နယျစပျဆငျးလာပွီးကတညျးက ကုမ်ပဏီကို အယုံအကွညျမရှိဘူး။ ကုမ်ပဏီက ထိုငျးမှာ အလုပျသှငျးပေးဖို့က မလှယျတော့ဘူး ။ အဲဒီမှာ အလုပျသမားတှနေဲ့ ကနြောျတို့က ကုမ်ပဏီနဲ့ နဈနာကွေးရဖို့အတှကျ ညှိနှိုငျးပေးတယျ ညှိနှိုငျးးမရတော့လညျး တရားစှဲဖို့ ဘာဖို့တှလေညျးရှိကွတာပေါ့”
လှနျခဲ့တဲ့ ၄လခန့ျက ထိုငျးကို MoU နဲ့ လာခဲ့ပွီး လယောဉျကှငျးဆောကျလုပျရေးလို့ဆိုပွီး ခေါျလာပမေဲ့ ထိုငျးရောကျတဲ့အခါမှာ စာခြုပျပါ စညျးကမျးအတိုငျး မလုပျရပဲ ကွုံရာကပြမျးအလုပျတှေ လုပျခိုငျးတာ၊ လစာကိုပုံမှနျမပေးတာကွောင့ျ နယျစပျပွနျကွောငျး မွနျမာအလုပျသမားတဦးက သူ့ကိုယျတှေ့အဖွဈအပကြျကို အခုလို ပွောပွပါတယျ။
“ပွနျလာတဲ့အကွောငျးရငျးကတော့လေ ကနြောျတို့ကို သူဌေးက လယောဉျကှငျးဆောကျလုပျရေးဆိုပွီးပို့ခဲ့တယျ။ အဲဒီ နရောကို ကနြောျတို့မရောကျခဲ့ဘူး၊ မရောကျပဲ ကနြောျတို့ဟိုနရောပွောငျး ဒီနရောပွောငျးနဲ့ ၃ နရော ၄နရောကို ပွောငျးခဲ့ရတယျ အဆငျမပွတေော့ ကနြောျတို့အောကျကို ပွနျဆငျးလာရတာပါ။”
ကုမ်ပဏီကို ပေးထားတဲ့ ငှကွေေးအတိုငျး နဈနာကွေး ရဖို့ပွနျလညျတောငျးခံခဲ့ပမေယ့ျ အခုထိတော့ ပွလေညျမူမရသေးတာကွောင့ျ မွဝတီမွို့မှာပဲ ဆကျစောင့ျနရေတယျလို့ လညျး မွနျမာအလုပျသမားက ပွောပွပါတယျ။
“ကုမ်ပဏီက ဖူးပွည့ျသောျကုမ်ပဏီပါ သူတိုကို ပိုကျဆံခညြျးပဲပေးထားတာ ၉သိနျးခှဲသမားရှိတယျ။၈သိနျးခှဲ သမားရှိတယျ။ ကနြောျဆို ၁၀သိနျးပေးထားတာ ။ စာအုပျမပါပဲနဲ့ သူတို့ကိုပွနျတောငျးတော့ ဟိုနေ့ရှှေ့လိုကျ ဒီနေ့ရှှေ့လိုကျလုပျနတေယျ။ အခုထိ ရှှေ့နတေုနျးပဲ။ ၅သိနျးပေးမယျဆိုတာ မပေးသေးဘူး ဆယျသိနျးတောငျးတယျ ဆိုတာ လမျးစရိတျတှေ မပါသေးဘူး။ သူတို့ ကုမ်ပဏီကို ကနြောျတို့က သှငျးထားတာခညြျးပဲ ဆယျသိနျး ရှိတယျ”
နှဈနိုငျငံ သဘောတူစာခြုပျ MOU နဲ့လာပမေယ့ျ ကုမ်ပဏီတှကေ စာခြုပျပါ စညျကမျးတှအေတိုငျး လုပျဆောငျတာမရှိပဲ နရောပေါငျးစုံကို ပို့ထားတဲ့အတှကျ ထိုငျးနိုငျငံ အဖှဲစုံနဲ့ စဈဆငျရေးတှလေုပျ ဖမျးဆီး တဲ့အခါမှာ အလုပျနရောမတူတှကွေောင့ျ ဖမျးဆီးထောငျခခြံနရေတဲ့ MOU အလုပျသမားတှလေညျး ရှိနတောပါ။ အခုဆိုရငျ ၃ လအတှငျး မွနျမာအလုပျသမား ၁၀၀၀ကြောျကို ဖမျးဆီးအရေးယူခဲ့ကွောငျး ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေလညျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။