[ Zawgyi ]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အခြေအနေတွေဟာ ပိုဆိုးလာနေပြီး လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ၊ ထိခိုက်သေကြေမှုတွေကို ဟန့်တားဖို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းက ပျက်ကွက်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောလိုက်ပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဖက်ဖက်က ယိုယွင်းကျဆင်းလာတဲ့ အခြေအနေကို ဟန့်တားဖို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းရဲ့ လက်ရှိ ကြိုးပမ်းမှုတွေဟာ လက်တွေ့ အလုပ်မဖြစ်တာ သေချာပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း လမ်းကြောင်းပြောင်း ကြိုးပမ်းဖို့ လိုနေပါပြီ။” လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ် Tom Andrews က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ လူ့အခွင့်အရေး ကောင်စီမှာ အစီရင်ခံတင်ပြရာမှာ ပြောဆိုလိုက်တာပါ။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ လက်ချက်နဲ့ လူပေါင်း ၁,၁၀၀ ကျော် သေဆုံးပြီး၊ အသက် ၁၄ လအရွယ်ကနေ ၁၇ နှစ် အရွယ်အထိ ငယ်ရွယ်သူတွေ ပါဝင်ကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။ ဥပဒေမဲ့ ဖမ်းဆီးထားသူ ၈,၀၀၀ ကျော်နဲ့ နေရပ်စွန့်ခွာရသူ အရပ်သား ၂၃၀,၀၀၀ ကျော် ရှိခဲ့တာကြောင့် အခုဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းဒုက္ခသည် သန်းဝက်ကျော်အထိ ရှိနေပြီလို့လည်း ဆိုပါတယ်။
အာဏာပိုင်တွေ ဖမ်းဆီးဖို့ ကြိုးပမ်းသူတွေကို မမိတာကြောင့် တခြားမိသားစုဝင်တွေကို ဖမ်းဆီးတာတွေ ရှိနေပြီး အသက် ၂၀ အရွယ်အထိ ငယ်ရွယ်သူတွေ အပါအဝင် ၁၇၇ ယောက်ထက်မနည်းကို ဖမ်းဆီးထားတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ နိုင်ငံရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ စာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းရဲ့ ခိုင်မာပြီး စုစည်းညီညွတ်တဲ့ ဆောင်ရွက်မှုတွေဟာ အခုအချိန်မှာ အရေးတကြီး လိုအပ်နေကြောင်းလည်း လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
[ Unicode ]
မွနျမာ့အရေး နိုငျငံတကာဆောငျရှကျခကြျ လမျးကွောငျးပွောငျးဖို့ လိုအပျ (Tom Andrews)
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး အခွအေနတှေဟော ပိုဆိုးလာနပွေီး လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ၊ ထိခိုကျသကွေမှေုတှကေို ဟန့ျတားဖို့ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးက ပကြျကှကျနကွေောငျး ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေး အထူးကိုယျစားလှယျက ပွောလိုကျပါတယျ။
“မွနျမာနိုငျငံမှာ အဖကျဖကျက ယိုယှငျးကဆြငျးလာတဲ့ အခွအေနကေို ဟန့ျတားဖို့ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးရဲ့ လကျရှိ ကွိုးပမျးမှုတှဟော လကျတှေ့ အလုပျမဖွဈတာ သခြောပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး လမျးကွောငျးပွောငျး ကွိုးပမျးဖို့ လိုနပေါပွီ။” လို့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေး အထူးကိုယျစားလှယျ Tom Andrews က ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ လူ့အခှင့ျအရေး ကောငျစီမှာ အစီရငျခံတငျပွရာမှာ ပွောဆိုလိုကျတာပါ။
အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး မွနျမာနိုငျငံမှာ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ လကျခကြျနဲ့ လူပေါငျး ၁,၁၀၀ ကြောျ သဆေုံးပွီး၊ အသကျ ၁၄ လအရှယျကနေ ၁၇ နှဈ အရှယျအထိ ငယျရှယျသူတှေ ပါဝငျကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။ ဥပဒမေဲ့ ဖမျးဆီးထားသူ ၈,၀၀၀ ကြောျနဲ့ နရေပျစှန့ျခှာရသူ အရပျသား ၂၃၀,၀၀၀ ကြောျ ရှိခဲ့တာကွောင့ျ အခုဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျ သနျးဝကျကြောျအထိ ရှိနပွေီလို့လညျး ဆိုပါတယျ။
အာဏာပိုငျတှေ ဖမျးဆီးဖို့ ကွိုးပမျးသူတှကေို မမိတာကွောင့ျ တခွားမိသားစုဝငျတှကေို ဖမျးဆီးတာတှေ ရှိနပွေီး အသကျ ၂၀ အရှယျအထိ ငယျရှယျသူတှေ အပါအဝငျ ၁၇၇ ယောကျထကျမနညျးကို ဖမျးဆီးထားတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ နိုငျငံရေး၊ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ စာနာမှုဆိုငျရာ အကပြျအတညျးတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ မွနျမာပွညျသူတှအေတှကျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးရဲ့ ခိုငျမာပွီး စုစညျးညီညှတျတဲ့ ဆောငျရှကျမှုတှဟော အခုအခြိနျမှာ အရေးတကွီး လိုအပျနကွေောငျးလညျး လူ့အခှင့ျအရေး အထူးကိုယျစားလှယျက ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။