ရခုိင္ျပည္နယ္ အက်ပ္အတည္းအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႀကံဳေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေလ့လာအကဲခတ္ဖုိ႔ ေရာက္ရွိလာတဲ့ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္၀န္ထမ္းေတြ ပါ၀င္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ဟာ ဒီသီတင္းပတ္ထဲမွာပဲ ရခုိင္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကုိ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈ အမ်ားဆံုး ရထားတဲ႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီကေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ ထြက္ေျပးရသူေတြကို ျပန္လည္လက္ခံေရးကို မူအားျဖင့္ လက္ခံေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ အတိုင္းေတာ့ လိုက္နာဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ႔တာပါ။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ေကာ္မတီ အႀကီးတန္း တာ၀န္ခံ Charlotte Oldham-Moore ဦးေဆာင္တဲ႔ အထက္နဲ႔ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္က ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ေကာ္မတီေတြက ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔၊ ေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေအဂ်င္စီ USAID က တာ၀န္ရွိသူေတြ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး၊ ရခုိင္ေဒသ အေရးေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္က ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီက ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔ရဲ႕ ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ ရခုိင္ေဒသ ခရီးစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံရံုးတာ၀န္ရွိသူ တဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ႏုိင္ငံတ၀န္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ တာ၀န္ခံမႈေတြအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိအားေပးကူညီႏုိင္မလဲဆုိတာကုိ ပုိမုိနားလည္သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ၾကတာပါ။”
အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က ရခုိင္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ မေန႔က ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ႔တာပါ။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ ထြက္ေျပးရသူေတြကို ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ျမန္မာဘက္က ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြ၊ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူေတြကို လက္ခံေရး စခန္းေတြ၊ ၾကားစခန္းေတြ တည္ေဆာက္ၿပီးစီးမႈ၊ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ေမာင္ေတာ ေဒသတြင္း သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းရယူခြင့္ အေျခအေနေတြကို ရခုိင္အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာပါ။ ျမန္မာဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံရံုးတာ၀န္ခံ တဦး က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သက္ဆုိင္သူေတြ အားလုံးၾကားမွာ နားလည္မႈေတြ ပုိမုိရရွိလာဖုိ႔ က်မတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္၀န္ထမ္းေတြ ေလ့လာၾကားသိခဲ့ရတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ၊ ရန္ကုန္၊ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ေတြမွာ ၾကားသိခဲ့ရတဲ့ သေဘာထားအျမင္ေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ မူ၀ါဒေတြခ်မွတ္ရာမွာ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္လိ့မ္မယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
ရခုိင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ သက္ကယ္ျပင္နဲ႔ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ၊ ကုလနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လည္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔က ေတြ႔ဆံုခဲ႔တာပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈ အမ်ားဆံုး ရထားတဲ႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာမွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ ထြက္ေျပးရသူေတြ ဌာေနျပန္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ဒီလူေတြ ေနရပ္ရင္းေတြမွာ ျပန္ေနရင္ လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္း ၂ ခုၾကား သဟဇာတ ျဖစ္ပါ႔မလားဆိုတာ အျပင္ ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ လက္ခံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အေပၚ ျမန္မာ အစိုးရ အေပၚ သေဘာထားေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာပါ။
ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ ဒုတိယ ဥကၠဌ ေဒၚေအးႏုစိန္ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးဆိုတာကို မူအားျဖင့္ သေဘာတူတယ္လို႔ ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
"ဒီႏိုင္ငံကဆိုၿပီးေျပာတဲ့အေထာက္အထားေတြ ျပသႏိုင္တဲ့လူဆိုရင္ေတာ့ လက္ခံသင့္တယ္ဆိုတဲ့ ေယဘုယ်မူေတာ့ရွိတယ္။"
ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ထြက္ေျပးသူေတြ အေနနဲ႔ ဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္လာဖို႔ဆိုတဲ႔ အေပၚမွာ ေမးခြန္းထုတ္ၿပီး ျပန္လာရင္လည္း အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္အတိုင္း လိုက္နာရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ ဒုဥကၠဌ ေဒၚေအးႏုစိန္က ေျပာပါတယ္။
"ျပန္လာမယ္ဆိုတာထက္ ဟိုဘက္ကလူေတြ တကယ္ပဲ ျပန္လာခ်င္သလား။ ျပန္လာၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီႏိုင္ငံမွာေနမယ္ဆိုရင္ ဒီႏိုင္ငံက ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရရဲ႕ အစီအမံေတြရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကေတာ့ အစိုးရရဲ႕ အစီအမံနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာေနခ်င္ရင္ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ အစီအမံကို လိုက္နာဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြ က်မတို႔ဘက္က ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။"
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိမ္္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံဘက္ကို လူေပါင္း သိန္းခ်ီ ထြက္ေျပးခဲ႔မႈ အေပၚ အစိုးရက ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ႔ ေနရာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အဓိက က်တဲ႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ သေဘာထားကို ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္ေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ လာေရာက္ ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းေပမယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ပါတီရဲ႕ သေဘာထားကို ေမးျမန္းတာမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔လည္း ေဒၚေအးႏုစိန္က ေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္မွာ ခိုလံႈေနၾကတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြထဲက လူ ၈၀၀ တို႔ကိုေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က စိစစ္ၿပီးစီးသြားၿပီ ျဖစ္ၿပီး ဒီလူေတြကို လက္ခံဖို႔ အသင့္ရွိၿပီလို႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို အေၾကာင္းၾကားထားတာပါ။
