[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းချိန်ကတည်းက ဖမ်းဆီးထားတဲ့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နောက်ထပ်အမှုတိုး တရားစွဲလိုက်ပါတယ်။ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်တို့ကို နေပြည်တော်မှာ ဒီကနေ့ Video Conferencing နဲ့ ရုံးထုတ်ရာမှာ အခုလို သိခဲ့ရတာပါ။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မစုစုက ပြောပြပေးပါမယ်။
ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ အရပ်သားအစိုးရခေါင်းဆောင် နှစ် ယောက်ကို နေပြည်တော်၊ ဇဗ္ဗူသီရိမြို့နယ် တရားရုံးမှာ Video Conferencing နဲ့ ရုံးထုတ်ရာမှာ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေပုဒ်မနဲ့ နောက်ထပ် တရားစွဲထားတဲ့အကြောင်း သိခဲ့ရတယ်လို့ ဥပဒေအကျိုးဆောင် ဦးခင်မောင်ဇော်က ပြောလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကိုတော့ အရင်ကစွဲဆိုထားတဲ့ ပုဒ်မနဲ့ပဲ စွဲဆိုထားကြောင်းလည်း နေပြည်တော်မှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောဆိုလိုက်တာပါ။
"အမှုတွေကတော့ ကျနော်တို့သိထားတာနဲ့ နည်းနည်းလေးတော့ ကွာသွားတယ်ဗျ။ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံက အရင်ကျနော်တို့ သိထားတဲ့အမှုက ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈ နဲ့စွဲထားတဲ့ အမှုတခုပဲရှိပါတယ်... ရမန်ယူထားတာ။ အခုတော့ ပို့ကုန် သွင်းကုန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈ နဲ့တမှု၊ အဲဒီတမှုက အမှုနံပါတ် ၃၈ (၂၀၂၁) ဇဗ္ဗူသီရိတရားရုံးပေါ့နော်။ နောက်တမှုကတော့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံမှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅၊ အဲဒါကတော့ အမှုနံပါတ် ယာယီ ၃၇ ပေါ့။ အဲဒီ ၂ မှုနဲ့ တင်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီးကတော့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ပဲ။"
SEE ALSO: စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုမှာ ရွှေဝါရောင်သံဃာတွေ ပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ သမ္မတတို့ကို စွဲဆိုထားတဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅ အရ အပြစ်ရှိကြောင်း ဆုံးဖြတ်မယ်ဆိုရင်တော့ အမြင့်ဆုံးပြစ်ဒဏ် ထောင် ၃ နှစ် ကျခံရမှာဖြစ်ပြီး၊ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကို စွဲဆိုထားတဲ့ ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈ ဟာလည်း အမြင့်ဆုံးပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ကျခံရနိုင်ပါတယ်။
နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်အတွက် ရှေ့နေဦးခင်မောင်ဇော်က အမှုမှာ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ထားပြီး၊ ဥပဒေပညာရှင်ဖြစ်တဲ့ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကတော့ ကိုယ်တိုင်အမှု ရင်ဆိုင်ကောင်း ရင်ဆိုင်ဖွယ်ရှိတယ်လို့လည်း ရှေ့နေဦးခင်မောင်ဇော်က ပြောပါတယ်။ နောက်တကြိမ် ရုံးချိန်းကိုတော့ လာမယ့် မတ်လ ၁ ရက်နေ့မှာ ချိန်းဆိုထားပြီး Video Conferencing နဲ့သာ ရုံးထုတ်လိမ့်မယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
"ရုံးချိန်းကတော့ ၁ ရက်နေ့.... ကျနော်တို့ပါဝါရပြီဆိုရင် အဲဒီအမှုတွေအတွက် နှစ်ဘက်ရှေ့နေတွေက Video Conferencing နဲ့ပဲ။ ကာယကံရှင်တွေလည်း ရှိနေမယ်။ ဒါပေမဲ့ နှစ်ဘက်ဥပဒေအရာရှိနဲ့ ကျနော်တို့ကတော့ တရားသူကြီးနဲ့ ညှိပြီးတော့ ဒီအမှုကို CMP လုပ်မယ်။ အားလုံးသိတဲ့အတိုင်းပဲ အခုနောက်ပိုင်း Case Management Program အောက်မှာ ဒီအမှုကို ဘယ်လိုစစ်ဆေးမလဲဆိုတာ အဲဒီနေ့ကျမှ အကောင်အထည် ပေါ်ပါလိမ့်မယ် ခင်ဗျ။"
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်တို့အပေါ် တရားစွဲဆိုထားပေမဲ့ တရားရုံးလုပ်ငန်းတွေ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မရှိတဲ့အပေါ်မှာ ဥပဒေပညာရှင်တွေ ဝေဖန်နေကြပါတယ်။ တရားစွဲခံထားရသူတွေ ရှေ့နေဖြစ်သူနဲ့ တွေ့ခွင့်မရတာ၊ ရုံးချိန်းကို တရားရုံးသဘောဆန္ဒနဲ့ ရက်အပြောင်းအရွှေ့လုပ်တာတွေဟာ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေကို ချိုးဖောက်ရာရောက်တယ်လို့ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေများနဲ့ ဥပဒေအထောက်အကူပြုသူများအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ရှေ့နေဦးကြီးမြင့်က ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
"ရုံးချိန်းတွေကို ၁၇ ရက်နေ့လို့ ဦးခင်မောင်ဇော်တို့ကို တမျိုးပြောတယ်။ ပထမ ရမန် ၁၅ ရက်နေ့စေ့နေတာကို ၁၇ ရက်နေ့ကလို့ပြောတယ်။ ပြောပြီးတော့ တခါ ၁၆ ရက်နေ့မှာထုတ်တယ်။ အဲဒါက ငါတို့လုပ်ချင်သလို လုပ်မယ်၊ ငါတို့က တရားရုံးပဲဆိုတဲ့ အခါကျတော့ တရားရုံးကိုယ်တိုင်က ဥပဒေတွေကို မလေးစားရာရောက်တာပေါ့။ အဲဒါတွေလောက်ထိကတော့ မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်သင့်တယ်ဗျာ မဟုတ်ဘူးလား။"
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကတော့ ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ အဆက်အသွယ်ရဖို့ တောင်းခံခဲ့တာကို မြန်မာအာဏာပိုင်တွေက ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုထားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းကလည်း အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေ အပါအဝင် ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
နေပြည်တော်မှာလုပ်တဲ့ ဒီကနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်းမှာတော့ ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်းကနေ နိုင်ငံခြားငွေစီးဆင်းမှုတွေ တွေ့ရှိထားသလို၊ အချက်အလက်တွေလည်းရရှိထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ ဗိုလ်မှုးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောကြားထားပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ရှင်းလင်းထုတ်ပြန်တာလုပ်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်း တာဝန်ရှိသူတချို့ကိုလည်း စစ်အာဏာပိုင်တွေဘက်က ခေါ်ယူမေးမြန်းမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒါဟာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေအပေါ် နောက်ထပ် စွဲချက်တင်မှုတွေ လုပ်လာမယ့် အလားအလာတွေလည်းဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
အတိုင်ပင်ခံနဲ့သမ္မတ ရုံးထုတ်၊ အတိုင်ပင်ခံအမှုထပ်တိုး
[Unicode Version]
အတိုငျပငျခံနဲ့သမ်မတ ရုံးထုတျ၊ အတိုငျပငျခံအမှုထပျတိုး
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးခြိနျကတညျးက ဖမျးဆီးထားတဲ့ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို နောကျထပျအမှုတိုး တရားစှဲလိုကျပါတယျ။ ဖမျးဆီးခံထားရတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျတို့ကို နပွေညျတောျမှာ ဒီကနေ့ Video Conferencing နဲ့ ရုံးထုတျရာမှာ အခုလို သိခဲ့ရတာပါ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မစုစုက ပွောပွပေးပါမယျ။
ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ အရပျသားအစိုးရခေါငျးဆောငျ နှဈ ယောကျကို နပွေညျတောျ၊ ဇဗ်ဗူသီရိမွို့နယျ တရားရုံးမှာ Video Conferencing နဲ့ ရုံးထုတျရာမှာ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲမှုဥပဒပေုဒျမနဲ့ နောကျထပျ တရားစှဲထားတဲ့အကွောငျး သိခဲ့ရတယျလို့ ဥပဒအေကြိုးဆောငျ ဦးခငျမောငျဇောျက ပွောလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကိုတော့ အရငျကစှဲဆိုထားတဲ့ ပုဒျမနဲ့ပဲ စှဲဆိုထားကွောငျးလညျး နပွေညျတောျမှာ သတငျးထောကျတှကေို ပွောဆိုလိုကျတာပါ။
"အမှုတှကေတော့ ကနြောျတို့သိထားတာနဲ့ နညျးနညျးလေးတော့ ကှာသှားတယျဗြ။ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံက အရငျကနြောျတို့ သိထားတဲ့အမှုက ပို့ကုနျသှငျးကုနျဥပဒေ ပုဒျမ ၈ နဲ့စှဲထားတဲ့ အမှုတခုပဲရှိပါတယျ... ရမနျယူထားတာ။ အခုတော့ ပို့ကုနျ သှငျးကုနျဥပဒေ ပုဒျမ ၈ နဲ့တမှု၊ အဲဒီတမှုက အမှုနံပါတျ ၃၈ (၂၀၂၁) ဇဗ်ဗူသီရိတရားရုံးပေါ့နောျ။ နောကျတမှုကတော့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံမှုဥပဒေ ပုဒျမ ၂၅၊ အဲဒါကတော့ အမှုနံပါတျ ယာယီ ၃၇ ပေါ့။ အဲဒီ ၂ မှုနဲ့ တငျပါတယျ။ နိုငျငံတောျသမ်မတကွီးကတော့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၂၅ နဲ့ပဲ။"
နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျနဲ့ သမ်မတတို့ကို စှဲဆိုထားတဲ့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှုဥပဒေ ပုဒျမ ၂၅ အရ အပွဈရှိကွောငျး ဆုံးဖွတျမယျဆိုရငျတော့ အမွင့ျဆုံးပွဈဒဏျ ထောငျ ၃ နှဈ ကခြံရမှာဖွဈပွီး၊ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျကို စှဲဆိုထားတဲ့ ပို့ကုနျသှငျးကုနျဥပဒေ ပုဒျမ ၈ ဟာလညျး အမွင့ျဆုံးပွဈဒဏျ ထောငျဒဏျ ၃ နှဈ ကခြံရနိုငျပါတယျ။
နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျအတှကျ ရှေ့နေဦးခငျမောငျဇောျက အမှုမှာ လိုကျပါဆောငျရှကျပေးဖို့ ရညျရှယျထားပွီး၊ ဥပဒပေညာရှငျဖွဈတဲ့ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကတော့ ကိုယျတိုငျအမှု ရငျဆိုငျကောငျး ရငျဆိုငျဖှယျရှိတယျလို့လညျး ရှေ့နေဦးခငျမောငျဇောျက ပွောပါတယျ။ နောကျတကွိမျ ရုံးခြိနျးကိုတော့ လာမယ့ျ မတျလ ၁ ရကျနေ့မှာ ခြိနျးဆိုထားပွီး Video Conferencing နဲ့သာ ရုံးထုတျလိမ့ျမယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
SEE ALSO: မန္တလေး CDM လှုပ်ရှားမှု နဲ့ နှိမ်နင်းမှု အခြေအနေ"ရုံးခြိနျးကတော့ ၁ ရကျနေ့.... ကနြောျတို့ပါဝါရပွီဆိုရငျ အဲဒီအမှုတှအေတှကျ နှဈဘကျရှေ့နတှေကေ Video Conferencing နဲ့ပဲ။ ကာယကံရှငျတှလေညျး ရှိနမေယျ။ ဒါပမေဲ့ နှဈဘကျဥပဒအေရာရှိနဲ့ ကနြောျတို့ကတော့ တရားသူကွီးနဲ့ ညှိပွီးတော့ ဒီအမှုကို CMP လုပျမယျ။ အားလုံးသိတဲ့အတိုငျးပဲ အခုနောကျပိုငျး Case Management Program အောကျမှာ ဒီအမှုကို ဘယျလိုစဈဆေးမလဲဆိုတာ အဲဒီနေ့ကမြှ အကောငျအထညျ ပေါျပါလိမ့ျမယျ ခငျဗြ။"
ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျတို့အပေါျ တရားစှဲဆိုထားပမေဲ့ တရားရုံးလုပျငနျးတှေ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မရှိတဲ့အပေါျမှာ ဥပဒပေညာရှငျတှေ ဝဖေနျနကွေပါတယျ။ တရားစှဲခံထားရသူတှေ ရှေ့နဖွေဈသူနဲ့ တှေ့ခှင့ျမရတာ၊ ရုံးခြိနျးကို တရားရုံးသဘောဆန်ဒနဲ့ ရကျအပွောငျးအရှှေ့လုပျတာတှဟော အခွခေံအခှင့ျအရေးတှကေို ခြိုးဖောကျရာရောကျတယျလို့ ပွညျထောငျစုရှေ့နမြေားနဲ့ ဥပဒအေထောကျအကူပွုသူမြားအဖှဲ့ဥက်ကဋ်ဌ ရှေ့နေဦးကွီးမွင့ျက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
"ရုံးခြိနျးတှကေို ၁၇ ရကျနေ့လို့ ဦးခငျမောငျဇောျတို့ကို တမြိုးပွောတယျ။ ပထမ ရမနျ ၁၅ ရကျနေ့စေ့နတောကို ၁၇ ရကျနေ့ကလို့ပွောတယျ။ ပွောပွီးတော့ တခါ ၁၆ ရကျနေ့မှာထုတျတယျ။ အဲဒါက ငါတို့လုပျခငြျသလို လုပျမယျ၊ ငါတို့က တရားရုံးပဲဆိုတဲ့ အခါကတြော့ တရားရုံးကိုယျတိုငျက ဥပဒတှေကေို မလေးစားရာရောကျတာပေါ့။ အဲဒါတှလေောကျထိကတော့ မှနျမှနျကနျကနျလုပျသင့ျတယျဗြာ မဟုတျဘူးလား။"
အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးဌာနကတော့ ထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ အဆကျအသှယျရဖို့ တောငျးခံခဲ့တာကို မွနျမာအာဏာပိုငျတှကေ ငွငျးပယျခဲ့ကွောငျး ပွောဆိုထားပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ အမရေိကနျ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးကလညျး အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှေ အပါအဝငျ ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
နပွေညျတောျမှာလုပျတဲ့ ဒီကနေ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျးမှာတော့ ဒေါျခငျကွညျဖောငျဒေးရှငျးကနေ နိုငျငံခွားငှစေီးဆငျးမှုတှေ တှေ့ရှိထားသလို၊ အခကြျအလကျတှလေညျးရရှိထားပွီးဖွဈတယျလို့ ဗိုလျမှုးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောကွားထားပါတယျ။ အသေးစိတျကို ရှငျးလငျးထုတျပွနျတာလုပျမယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒေါျခငျကွညျဖောငျဒေးရှငျး တာဝနျရှိသူတခြို့ကိုလညျး စဈအာဏာပိုငျတှဘေကျက ခေါျယူမေးမွနျးမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။ ဒါဟာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ တာဝနျရှိသူတှအေပေါျ နောကျထပျ စှဲခကြျတငျမှုတှေ လုပျလာမယ့ျ အလားအလာတှလေညျးဖွဈပါတယျ။
Your browser doesn’t support HTML5
ဒေါ်စုကို ဒေါ်ခင်ကြည်ဖေါင်ဒေးရှင်းအမှုနဲ့ ဆက်စပ်အရေးယူနိုင်ဖွယ်ရှိ