[Zawgyi/Unicode]
COVID 19 ကပ်ရောဂါနဲ့ ကြုံနေရချိန်မှာ ရာသီအလိုက် ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ သွေးလွန်တုတ်ကွေးလို ရောဂါမျိုးတွေကြောင့် အသေအပျောက်တွေ ရှိနေတဲ့အတွက် သတိထားကြဖို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေ သတိပေးနေတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက ပြောပြပါမယ်။
မိုးရာသီကာလမှာ ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါကြောင့် ဒီနှစ်ထဲ သေဆုံးသူ ၁၂ ဦးထက်မနည်း ရှိသွားပြီလို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ သေဆုံးသူ အများစုကတော့ အသက် ၅ နှစ်ကနေ ၉ နှစ်ကြား ကလေးတွေပါ။
ဒီနှစ်ဆန်းကစလို့ နိုင်ငံတဝန်းမှာ သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါကြောင့် ဆေးရုံတက်ရသူ ၁,၇၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပါတယ်။
SEE ALSO: သွေးလွန်တုပ်ကွေးအတွက် ဆေးရုံတင်သင့်ချိန်လက်ရှိ ကိန်းဂဏန်းတွေအရဆိုရင်တော့ COVID-19 ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူ ၆ ယောက် အတည်ပြုထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သွေးလွန်တုတ်ကွေးကြောင့် သေတဲ့လူ အရေအတွက်က နှစ်ဆ ရှိနေတာပါ။ ဒီလိုအသက်အန္တရာယ်ကိုပါ ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ ရောဂါကို သတိထားဖို့ လိုတယ်လို့ အထွေထွေရောဂါကု ဆရာဝန် ဒေါက်တာ ကျော်စွာဦးက ပြောပါတယ်။
“အဓိကက သွေးလွန်တုတ်ကွေးက မုတ်သုန်မိုးပေါ့နော်၊ မိုးရာသီဝင်လာပြီဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ အမြဲရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုပေါ့နော်။ ဒီနှစ်ကျတော့ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ COVID 19 ရှိတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ COVID 19 အပေါ်မှာတော့ လူတွေက ပိုပြီး စိုးရိမ်ကြောင့်ကြကြတယ်။ သွေးလွန်တုတ်ကွေးကိုတော့ စိုးရိမ်တဲ့လူတွေလည်း ရှိတယ်။ သို့သော်ပုံမှန်အခြေအနေလို့လည်း တချို့ကတော့ ထင်တာပေါ့နော်။ သို့သော်လည်းပဲ ကျနော်တို့ လက်ရှိပေါ့နော် သေဆုံးမှုကလည်း COVID 19 ထက် ပေါ့နော်။ ဒီလပိုင်းတွေအတွင်းမှာ များနေတယ်ဆိုတာ တွေ့ရတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က COVID 19 ကိုလည်း စိုးရိမ်ကြောင့်ကြရမယ်။ ဒီသွေးလွန်တုတ်ကွေးကိုလည်း ကျနော်တို့ မေ့ထားလို့ မရဘူးဆိုတာတော့ မိဘပြည်သူတွေကို ကျနော်တို့ အသိပေးချင်ပါ တယ်။”
သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ရောဂါပိုးကို သယ်ဆောင်တဲ့ ခြင်တွေမပေါက်ပွားအောင် ကြိုတင်တားဆီးဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဒေါက်တာ ကျော်စွာဦးက ပြောပါတယ်။
“လောက်လန်းနိုင်နင်းရေးကတော အရေးအကြီးဆုံးပေါ့။ လောက်လန်းကနေ ခြင်ဖြစ်တာကြောင့် လောက်လန်းနိုင်နင်းရေးအတွက် ဖုံး၊ သွန်၊ လဲ၊ စစ် ဆိုတဲ့ ဟာတွေရယ်။ ခြင်နိုင်နင်းရေးက ခြင်ဆေးဖျန်းတာကလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိပဲ သက်ရောက်မှုရှိတာဆိုတော့ အဓိက သက်ရောက်မှု အရှိဆုံးက လောက်လန်းဘဝမှာကတည်းက နှိမ်နင်းဖို့ပေါ့နော်။”
အခုက COVID 19 ရောဂါ ဖြစ်နေတဲ့ ကာလလည်း ဖြစ်တဲ့အပြင် သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါက အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်တာကြောင့် ဖျားတာ၊ ကိုယ်ပူတာတွေ ဖြစ်ရင် ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေကို အမြန်ဆုံး သွားပြီး ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ခံယူကြဖို့ကို အထွေထွေရောဂါကု ဆရာဝန် ဒေါက်တာ မိုးအောင်ကျော်နိုင်က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
SEE ALSO: COVID-19 ကပ်ရောဂါ မကြုံဖို့ မြန်မာကျန်းမာရေးပညာရှင် သတိပေး“ကိုဗစ်က ဖြစ်ရင်တော့ သူ့ကိုကြောက်တာက ကူးစက်တာ အဓိက သေဆုံးမှုနှုန်းကို ကြည့်ရင် သွေးလွန်တုတ်ကွေးက ပိုတောင်စိုးရိမ်ဖို့ကောင်းတယ်ပေါ့နှော်၊ ကလေးတွေအတွက် ဆိုရင် ပိုပြီးတော့လေ။ သွေးလွန်တုတ်ကွေးက ဖြစ်လို့ရှိရင် ရောဂါပြင်းထန်တာတွေရှိသလို ရောဂါမပြင်းထန်တဲ့ အဆင့်တွေလည်း ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဖြစ်ပြီဆိုတာနဲ့ ၃ ရက်နဲ့ ၇ ရက်အတွင်းမှာ၊ ကြား ၃ ရက်မြောက်ကနေ ၇ ရက်မြောက် အတွင်းမှာ Shock ဝင်တတ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ အဲ့ဒီအချိန်မှာ ပိုပြီးတော့ ဂရုပြုဖို့လိုတာပေါ့နော်။ ခုအချိန်မှာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဖျားပြီဆိုရင်တော့ ဆေးရုံ၊ ဆေးပေးခန်းသွားဖို့ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ သွေးလွန်တုတ်ကွေးကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ် တခြား တုတ်ကွေးရောဂါကြောင့်ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဆိုတော့ ဒါတွေကို ကွဲကွဲပြားပြားသုံးသပ်ဖို့အတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ခံယူဖို့ လိုအပ်တယ်။”
သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါဟာ အေးဒီစ်ခြင်ကျား ကိုက်ခံရတာကနေ ဖြစ်ပွားတာဖြစ်ပြီးတော့ မိုးရာသီမှာ ဖြစ်ပွားမှု ပိုများပါတယ်။ ကလေးလူကြီးမရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်တာကြောင့် ဖျားတာ၊ အနီစက်တွေ ပေါ်လာတာ၊ ပျို့အန်တာ၊ စတဲ့ လက္ခဏာတွေဖြစ်လာရင် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေကို အမြန်ဆုံးသွားပြီး ကုသမှု ခံယူကြဖို့ကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ဆရာဝန်တွေက တိုက်တွန်းထား ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာလည်း တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါ ဖြစ်ပွားသူ ၂၀,၀၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၁၂၃ ဦး ရှိတယ်လို့လည်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်ရှင်။
Your browser doesn’t support HTML5
သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါ သတိထားဖို့ ဆေးဘက်ဝန်ထမ်းတွေ နှိုးဆော်
[Unicode Version]
သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါ သတိထားဖို့ ဆေးဘကျဝနျထမျးတှေ နှိုးဆောျ
COVID 19 ကပျရောဂါနဲ့ ကွုံနရေခြိနျမှာ ရာသီအလိုကျ ဖွဈလေ့ရှိတဲ့ သှေးလှနျတုတျကှေးလို ရောဂါမြိုးတှကွေောင့ျ အသအေပြောကျတှေ ရှိနတေဲ့အတှကျ သတိထားကွဖို့ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှေ သတိပေးနတေဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက ပွောပွပါမယျ။
မိုးရာသီကာလမှာ ဖွဈလေ့ရှိတဲ့ သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါကွောင့ျ ဒီနှဈထဲ သဆေုံးသူ ၁၂ ဦးထကျမနညျး ရှိသှားပွီလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ သဆေုံးသူ အမြားစုကတော့ အသကျ ၅ နှဈကနေ ၉ နှဈကွား ကလေးတှပေါ။
ဒီနှဈဆနျးကစလို့ နိုငျငံတဝနျးမှာ သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါကွောင့ျ ဆေးရုံတကျရသူ ၁,၇၀၀ ကြောျရှိခဲ့ပါတယျ။
လကျရှိ ကိနျးဂဏနျးတှအေရဆိုရငျတော့ COVID-19 ရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူ ၆ ယောကျ အတညျပွုထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ သှေးလှနျတုတျကှေးကွောင့ျ သတေဲ့လူ အရအေတှကျက နှဈဆ ရှိနတောပါ။ ဒီလိုအသကျအန်တရာယျကိုပါ ခွိမျးခွောကျနိုငျတဲ့ ရောဂါကို သတိထားဖို့ လိုတယျလို့ အထှထှေရေောဂါကု ဆရာဝနျ ဒေါကျတာ ကြောျစှာဦးက ပွောပါတယျ။
“အဓိကက သှေးလှနျတုတျကှေးက မုတျသုနျမိုးပေါ့နောျ၊ မိုးရာသီဝငျလာပွီဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ အမွဲရငျဆိုငျနရေတဲ့ စိနျခေါျမှုတဈခုပေါ့နောျ။ ဒီနှဈကတြော့ ထူးခွားခကြျအနနေဲ့ COVID 19 ရှိတဲ့ အတှကျကွောင့ျမို့လို့ COVID 19 အပေါျမှာတော့ လူတှကေ ပိုပွီး စိုးရိမျကွောင့ျကွကွတယျ။ သှေးလှနျတုတျကှေးကိုတော့ စိုးရိမျတဲ့လူတှလေညျး ရှိတယျ။ သို့သောျပုံမှနျအခွအေနလေို့လညျး တခြို့ကတော့ ထငျတာပေါ့နောျ။ သို့သောျလညျးပဲ ကနြောျတို့ လကျရှိပေါ့နောျ သဆေုံးမှုကလညျး COVID 19 ထကျ ပေါ့နောျ။ ဒီလပိုငျးတှအေတှငျးမှာ မြားနတေယျဆိုတာ တှေ့ရတဲ့ အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့က COVID 19 ကိုလညျး စိုးရိမျကွောင့ျကွရမယျ။ ဒီသှေးလှနျတုတျကှေးကိုလညျး ကနြောျတို့ မေ့ထားလို့ မရဘူးဆိုတာတော့ မိဘပွညျသူတှကေို ကနြောျတို့ အသိပေးခငြျပါ တယျ။”
SEE ALSO: ဆင်တုပ်ကွေးရောဂါသှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါကို ကာကှယျနိုငျဖို့အတှကျ ရောဂါပိုးကို သယျဆောငျတဲ့ ခွငျတှမေပေါကျပှားအောငျ ကွိုတငျတားဆီးဖို့ အရေးကွီးတယျလို့လညျး ဒေါကျတာ ကြောျစှာဦးက ပွောပါတယျ။
“လောကျလနျးနိုငျနငျးရေးကတော အရေးအကွီးဆုံးပေါ့။ လောကျလနျးကနေ ခွငျဖွဈတာကွောင့ျ လောကျလနျးနိုငျနငျးရေးအတှကျ ဖုံး၊ သှနျ၊ လဲ၊ စဈ ဆိုတဲ့ ဟာတှရေယျ။ ခွငျနိုငျနငျးရေးက ခွငျဆေးဖနြျးတာကလညျး အတိုငျးအတာတဈခုအထိပဲ သကျရောကျမှုရှိတာဆိုတော့ အဓိက သကျရောကျမှု အရှိဆုံးက လောကျလနျးဘဝမှာကတညျးက နှိမျနငျးဖို့ပေါ့နောျ။”
အခုက COVID 19 ရောဂါ ဖွဈနတေဲ့ ကာလလညျး ဖွဈတဲ့အပွငျ သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါက အသကျဆုံးရှုံးနိုငျတာမြိုးလညျး ဖွဈနိုငျတာကွောင့ျ ဖြားတာ၊ ကိုယျပူတာတှေ ဖွဈရငျ ဆေးရုံ ဆေးခနျးတှကေို အမွနျဆုံး သှားပွီး ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ခံယူကွဖို့ကို အထှထှေရေောဂါကု ဆရာဝနျ ဒေါကျတာ မိုးအောငျကြောျနိုငျက တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
“ကိုဗဈက ဖွဈရငျတော့ သူ့ကိုကွောကျတာက ကူးစကျတာ အဓိက သဆေုံးမှုနှုနျးကို ကွည့ျရငျ သှေးလှနျတုတျကှေးက ပိုတောငျစိုးရိမျဖို့ကောငျးတယျပေါ့နှောျ၊ ကလေးတှအေတှကျ ဆိုရငျ ပိုပွီးတော့လေ။ သှေးလှနျတုတျကှေးက ဖွဈလို့ရှိရငျ ရောဂါပွငျးထနျတာတှရှေိသလို ရောဂါမပွငျးထနျတဲ့ အဆင့ျတှလေညျး ရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဖွဈပွီဆိုတာနဲ့ ၃ ရကျနဲ့ ၇ ရကျအတှငျးမှာ၊ ကွား ၃ ရကျမွောကျကနေ ၇ ရကျမွောကျ အတှငျးမှာ Shock ဝငျတတျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ အဲ့ဒီအခြိနျမှာ ပိုပွီးတော့ ဂရုပွုဖို့လိုတာပေါ့နောျ။ ခုအခြိနျမှာ ဘာပဲဖွဈဖွဈ ဖြားပွီဆိုရငျတော့ ဆေးရုံ၊ ဆေးပေးခနျးသှားဖို့ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ သှေးလှနျတုတျကှေးကွောင့ျလညျး ဖွဈနိုငျတယျ တခွား တုတျကှေးရောဂါကွောင့ျဖွဈနိုငျတယျ၊ ကိုဗဈရောဂါကွောင့ျဖွဈနိုငျတယျ။ ဆိုတော့ ဒါတှကေို ကှဲကှဲပွားပွားသုံးသပျဖို့အတှကျ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ခံယူဖို့ လိုအပျတယျ။”
သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါဟာ အေးဒီဈခွငျကြား ကိုကျခံရတာကနေ ဖွဈပှားတာဖွဈပွီးတော့ မိုးရာသီမှာ ဖွဈပှားမှု ပိုမြားပါတယျ။ ကလေးလူကွီးမရှေး ဖွဈပှားနိုငျတာကွောင့ျ ဖြားတာ၊ အနီစကျတှေ ပေါျလာတာ၊ ပြို့အနျတာ၊ စတဲ့ လက်ခဏာတှဖွေဈလာရငျ ဆေးရုံဆေးခနျးတှကေို အမွနျဆုံးသှားပွီး ကုသမှု ခံယူကွဖို့ကို ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနနဲ့ ဆရာဝနျတှကေ တိုကျတှနျးထား ပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှဈမှာလညျး တဈနိုငျငံလုံးမှာ သှေးလှနျတုတျကှေးရောဂါ ဖွဈပှားသူ ၂၀,၀၀၀ ကြောျရှိခဲ့ပွီး သဆေုံးသူ ၁၂၃ ဦး ရှိတယျလို့လညျး ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျရှငျ။