လက်ရှိလွှတ်တော်သက်တမ်းမှာ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး အကဲခတ်တွေ သံသယရှိ  

(Zawgyi/ Unicode)

ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လက်ရှိလွှတ်တော်သက်တမ်းမှာ အပြီးဆောင်ရွက်မယ့်အကြောင်း ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်နာယကက ဒီကနေ့ပဲ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း လွှတ်တော်သက်တမ်း လပိုင်းလောက်အတွင်း အရေးကြီးတဲ့ အပိုင်းတွေကို ပြင်ဆင်နိုင်ပါ့မလား ဆိုတာကိုတော့ အကဲခတ်တွေက သံသယ ရှိနေကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မေခက စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေး အစီအစဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ လွတ်တော်မှာ အသိပေး ပြောဆိုရာမှာ လက်ရှိ လွှတ်တော် သက်တမ်းအတွင်း အပြီးသတ်မယ့်အကြောင်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယက ဦးတီခွန်မြတ်က ပြောဆိုလိုက်တာပါ။

“ဒီကိစ္စကို အရင်ဆုံး စတင်ကတည်းက ဒီသက်တမ်းအတွင်း ဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် လုပ်ငန်းတာဝန်တခုအနေနဲ့ စဉ်းစားလက်ခံပြီး လွှတ်တော်သို့ တင်ပြဆောင်ရွက်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပထမ သက်တမ်းမှာ ဆောင်ရွက်ခဲ့မှုအရ မည်သည့် ဥပဒေကြမ်း တခုကိုမျှ နောက်သက်တမ်းကို ဆက်ပြီးလွဲယူသွားတဲ့ အစဉ်အလာ မရှိတဲ့အတွက် အခုလို ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးလုပ်ငန်းကိုလည်း လက်ရှိ သက်တမ်းမှာပဲ ပြီးစီးအောင် ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။”

ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးအတွက် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ အဆိုပြုထားတဲ့ အထဲက တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေရဲ့ တင်ပြချက်တချို့ကိုတော့ မှတ်တမ်းကနေ ပယ်ဖျက်ခဲ့ကြောင်းလည်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယကက ပြောပါတယ်။

“စကားရပ်များဟာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေ ၁၉ နည်းဥပဒေခွဲ (စ) ပါ လွှတ်တော်ပူးပေါင်းကော်မတီနဲ့ ကော်မတီ အဖွဲ့အစည်းများမှာ ဆွေးနွေးဆောင်ရွက်တဲ့ ကိစ္စရပ်များကို ထိပါးပုတ်ခတ်ခြင်း မဖွယ်မရာသော အသုံးအနှုန်းဖြင့် ပြောကြားခြင်းမပြုရဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်များ မညီညွှတ်ခြင်း၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေ ၁၉ နည်းဥပဒေခွဲ (စ) အပြင် နည်းဥပဒေခွဲ ( ဋ )ဆွေးနွေးဆဲ ကိစ္စနှင့် တိုက်ရိုက်မသက်ဆိုင်တဲ့ စကားမပြောရဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်နဲ့ မညီညွှတ်ခြင်းနဲ့ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) (င) (စ) တို့ပါ သတ်မှတ်ချက်များနဲ့ မညီညွှတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အထက်ပါ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၇ ဦးတို့ရဲ့ တင်ပြပါ ဆွေးနွေးချက် စကားရပ်များကို လွှတ်တောမှတ်တမ်းမှ နုတ်ပယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာပါတယ်။”

ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေးမှာ အဓိကအဟန့်အတား ဖြစ်နေတယ်လို့ ဝေဖန်ခံနေရတဲ့ တပ်မတော် ဘက်ကတော့ လိုအပ်ရင် ပြင်ဆင်တာတွေကို ထောက်ခံမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေ အနေနဲ့ လက်ရှိ အာဏာရ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီက ပြင်ဆင်လိုတဲ့ အချက်တွေကို ထောက်ခံပါ့မလား ဆိုတာကတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မရှိပါဘူး။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ လက်ရှိလွှတ်တော် သက်တမ်းအတွင်း အပြီးသတ် ပြင်ဆင်မယ့်အပေါ် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးမင်းခင် တို့လို အကဲခတ်တွေကတော့ သံသယရှိနေကြပါတယ်။

“ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ဖို့အတွက် ဥပဒေကြမ်း တင်တာကတော့ တင်တယ်၊ ဒါပေမယ့် အဲဒီ ဥပဒေကြမ်းထဲမှာ ဘယ်အချက်တွေကို ပြင်နိုင်မလဲ ဆိုတာကတော့ အခု ကျန်တဲ့ သက်တမ်းအတွင်းမှာ အများကြီး သံသယရှိစရာပါပဲ။ အဲဒီတော့ ပြင်ဆင်ရေးလုပ်နိုင်မယ် ဆိုတာပဲ ဖြစ်နိုင်မယ်လို့ ထင်တယ်။ တကယ်တမ်း ပြင်ဆင်နိုင်မယ့်အချက် တွေ့ဖို့ဆိုတာကတော့ တော်တော်ခက်ခဲတယ်၊ တွေ့လာရင်လည်း ပြင်ဆင်ချက်ရနိုင်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ မထင်ဘူး။ နိုင်ငံရေးအရ ဟိုဘက် ဒီဘက် အပြိုင်အမြတ်ထုတ်ဖို့များ အဓိက ဖြစ်သွားမလားလို့တော့ ကျနော်မပြောတတ်ဘူး။”

နိုင်ငံရေးမှာ စစ်တပ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို တဖြည်းဖြည်း လျှော့ချသွားဖို့ အပါအဝင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေး အဆိုပြုချက်တွေ အပေါ်မှာတော့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေကြား သဘောထားတွေလည်း ကွဲလွဲနေကြတာပါ။ ဒီအတွက်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေးမှာ သေချာဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေနဲ့သာ အောင်မြင်မှု ရလိမ့်မယ်လို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်း ကသုံးသပ်ပါတယ်။

“အဓိက လက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့ သဘောက အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ မထောက်ခံရင်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်လို့မရဘူး။ တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေက မထောက်ခံရင်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်လို့မရဘူး။ အဲဒီလို ဖြစ်နေတဲ့ အကျပ်အတည်းကြီးမှာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကြားမှာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း အကြိတ်အနယ် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပြီးတော့ သဘောတူညီချက်တွေရအောင် လုပ်နိုင်မယ်။ အဲဒီ သဘောတူညီချက်တွေအပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ရှေ့ဆက်နိုင်မယ်ဆိုရင် မဖြစ်မနေ ပြင်ဆင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ ပုဒ်မ အတော်များများကို ပြင်ဆင်နိုင်ဖု့ိ အလားအလာရှိမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။”

အတိုက်အခံ ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီကတော့ အဖွဲ့ဝင် ၄၅ ဦးပါ ပူးပေါင်းကော်မတီ စတင်ဖွဲ့စည်းချိန်မှာပဲ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ မကိုက်ညီကြောင်း ကန့်ကွက်ခဲ့တာပါ။ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေကလည်း ပူးပေါင်းကော်မတီရဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ ပါဝင်ဖို့ ငြင်းဆန်ထားသလို ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ကိုယ်စားလှယ် တချို့ကလည်း နုတ်ထွက် ထားကြပါတယ်။

လက်ရှိလွှတ်တော်သက်တမ်းမှာ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရေး အကဲခတ်တွေ သံသယရှိ

......................

လကျရှိလှှတျတောျသကျတမျးမှာ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျရေး အကဲခတျတှေ သံသယရှိ

(Zawgyi/ Unicode)

ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ ပွငျဆငျတဲ့ လုပျငနျးစဉျတှကေို လကျရှိလှှတျတောျသကျတမျးမှာ အပွီးဆောငျရှကျမယ့ျအကွောငျး ပွညျထောငျစု လှှတျတောျနာယကက ဒီကနေ့ပဲ ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး လှှတျတောျသကျတမျး လပိုငျးလောကျအတှငျး အရေးကွီးတဲ့ အပိုငျးတှကေို ပွငျဆငျနိုငျပါ့မလား ဆိုတာကိုတော့ အကဲခတျတှကေ သံသယ ရှိနကွေပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မခေက စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။

၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒကေို ပွငျဆငျရေး အစီအစဉျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ လှတျတောျမှာ အသိပေး ပွောဆိုရာမှာ လကျရှိ လှှတျတောျ သကျတမျးအတှငျး အပွီးသတျမယ့ျအကွောငျး ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ နာယက ဦးတီခှနျမွတျက ပွောဆိုလိုကျတာပါ။

“ဒီကိစ်စကို အရငျဆုံး စတငျကတညျးက ဒီသကျတမျးအတှငျး ဆောငျရှကျနိုငျမယ့ျ လုပျငနျးတာဝနျတခုအနနေဲ့ စဉျးစားလကျခံပွီး လှှတျတောျသို့ တငျပွဆောငျရှကျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ပထမ သကျတမျးမှာ ဆောငျရှကျခဲ့မှုအရ မညျသည့ျ ဥပဒကွေမျး တခုကိုမြှ နောကျသကျတမျးကို ဆကျပွီးလှဲယူသှားတဲ့ အစဉျအလာ မရှိတဲ့အတှကျ အခုလို ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ ပွငျဆငျရေးလုပျငနျးကိုလညျး လကျရှိ သကျတမျးမှာပဲ ပွီးစီးအောငျ ဦးစားပေး ဆောငျရှကျသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။”

ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ ပွငျဆငျရေးအတှကျ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ အဆိုပွုထားတဲ့ အထဲက တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျတှရေဲ့ တငျပွခကြျတခြို့ကိုတော့ မှတျတမျးကနေ ပယျဖကြျခဲ့ကွောငျးလညျး ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ နာယကက ပွောပါတယျ။

“စကားရပျမြားဟာ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျဆိုငျရာ နညျးဥပဒေ ၁၉ နညျးဥပဒခှေဲ (စ) ပါ လှှတျတောျပူးပေါငျးကောျမတီနဲ့ ကောျမတီ အဖှဲ့အစညျးမြားမှာ ဆှေးနှေးဆောငျရှကျတဲ့ ကိစ်စရပျမြားကို ထိပါးပုတျခတျခွငျး မဖှယျမရာသော အသုံးအနှုနျးဖွင့ျ ပွောကွားခွငျးမပွုရဆိုတဲ့ သတျမှတျခကြျမြား မညီညှှတျခွငျး၊ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျဆိုငျရာ နညျးဥပဒေ ၁၉ နညျးဥပဒခှေဲ (စ) အပွငျ နညျးဥပဒခှေဲ ( ဋ )ဆှေးနှေးဆဲ ကိစ်စနှင့ျ တိုကျရိုကျမသကျဆိုငျတဲ့ စကားမပွောရဆိုတဲ့ သတျမှတျခကြျနဲ့ မညီညှှတျခွငျးနဲ့ နညျးဥပဒခှေဲ (ခ) (င) (စ) တို့ပါ သတျမှတျခကြျမြားနဲ့ မညီညှှတျခွငျးတို့ ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အထကျပါ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ၇ ဦးတို့ရဲ့ တငျပွပါ ဆှေးနှေးခကြျ စကားရပျမြားကို လှှတျတောမှတျတမျးမှ နုတျပယျသှားမညျဖွဈကွောငျး ကွညောပါတယျ။”

ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျဆငျရေးမှာ အဓိကအဟန့ျအတား ဖွဈနတေယျလို့ ဝဖေနျခံနရေတဲ့ တပျမတောျ ဘကျကတော့ လိုအပျရငျ ပွငျဆငျတာတှကေို ထောကျခံမှာဖွဈကွောငျး ပွောဆိုထားတာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျတှေ အနနေဲ့ လကျရှိ အာဏာရ အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ပါတီက ပွငျဆငျလိုတဲ့ အခကြျတှကေို ထောကျခံပါ့မလား ဆိုတာကတော့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မရှိပါဘူး။ ဒီလို အခွအေနမြေိုးမှာ လကျရှိလှှတျတောျ သကျတမျးအတှငျး အပွီးသတျ ပွငျဆငျမယ့ျအပေါျ နိုငျငံရေး၊ စီးပှားရေး လေ့လာသုံးသပျသူ ဦးမငျးခငျ တို့လို အကဲခတျတှကေတော့ သံသယရှိနကွေပါတယျ။

“ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျဆငျဖို့အတှကျ ဥပဒကွေမျး တငျတာကတော့ တငျတယျ၊ ဒါပမေယ့ျ အဲဒီ ဥပဒကွေမျးထဲမှာ ဘယျအခကြျတှကေို ပွငျနိုငျမလဲ ဆိုတာကတော့ အခု ကနြျတဲ့ သကျတမျးအတှငျးမှာ အမြားကွီး သံသယရှိစရာပါပဲ။ အဲဒီတော့ ပွငျဆငျရေးလုပျနိုငျမယျ ဆိုတာပဲ ဖွဈနိုငျမယျလို့ ထငျတယျ။ တကယျတမျး ပွငျဆငျနိုငျမယ့ျအခကြျ တှေ့ဖို့ဆိုတာကတော့ တောျတောျခကျခဲတယျ၊ တှေ့လာရငျလညျး ပွငျဆငျခကြျရနိုငျမယျလို့ ကနြောျကတော့ မထငျဘူး။ နိုငျငံရေးအရ ဟိုဘကျ ဒီဘကျ အပွိုငျအမွတျထုတျဖို့မြား အဓိက ဖွဈသှားမလားလို့တော့ ကနြောျမပွောတတျဘူး။”

နိုငျငံရေးမှာ စဈတပျရဲ့ အခနျးကဏ်ဍကို တဖွညျးဖွညျး လြှော့ခသြှားဖို့ အပါအဝငျ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ ပွငျဆငျရေး အဆိုပွုခကြျတှေ အပေါျမှာတော့ လှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျတှကွေား သဘောထားတှလေညျး ကှဲလှဲနကွေတာပါ။ ဒီအတှကျလညျး ဖှဲ့စညျးပုံ ပွငျဆငျရေးမှာ သခြောဆှေးနှေးညှိနှိုငျးမှုတှနေဲ့သာ အောငျမွငျမှု ရလိမ့ျမယျလို့ နိုငျငံရေးလေ့လာသုံးသပျသူ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျး ကသုံးသပျပါတယျ။

“အဓိက လကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒရေဲ့ သဘောက အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ မထောကျခံရငျလညျး ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ပွငျလို့မရဘူး။ တပျမတောျသား လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှကေ မထောကျခံရငျလညျး ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ပွငျလို့မရဘူး။ အဲဒီလို ဖွဈနတေဲ့ အကပြျအတညျးကွီးမှာ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှနေဲ့ တပျမတောျသား လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှကွေားမှာ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး အကွိတျအနယျ ညှိနှိုငျးဆှေးနှေးပွီးတော့ သဘောတူညီခကြျတှရေအောငျ လုပျနိုငျမယျ။ အဲဒီ သဘောတူညီခကြျတှအေပေါျမှာ အခွခေံပွီးတော့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒပွေငျဆငျရေး လုပျငနျးစဉျကို ရှေ့ဆကျနိုငျမယျဆိုရငျ မဖွဈမနေ ပွငျဆငျဖို့ လိုအပျတဲ့ ပုဒျမ အတောျမြားမြားကို ပွငျဆငျနိုငျဖု့ိ အလားအလာရှိမယျလို့ မွငျပါတယျ။”

အတိုကျအခံ ပွညျထောငျစု ကွံ့ခိုငျရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးပါတီကတော့ အဖှဲ့ဝငျ ၄၅ ဦးပါ ပူးပေါငျးကောျမတီ စတငျဖှဲ့စညျးခြိနျမှာပဲ ဖှဲ့စညျးပုံနဲ့ မကိုကျညီကွောငျး ကန့ျကှကျခဲ့တာပါ။ တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျတှကေလညျး ပူးပေါငျးကောျမတီရဲ့ ဆှေးနှေးမှုတှမှော ပါဝငျဖို့ ငွငျးဆနျထားသလို ရခိုငျတိုငျးရငျးသား ကိုယျစားလှယျ တခြို့ကလညျး နုတျထှကျ ထားကွပါတယျ။