မြန်မာ ဖေ့စ်ဘွတ်အသုံးပြုသူတွေ အခက်ကြုံနေ

ဖေ့စ်ဘွတ်သုံးနေသူ တဦးကို ရန်ကုန်မြို့မှာ တွေ့ရ။ (ဖေဖော်ဝါရီ ၀၄၊ ၂၀၂၁)

[Zawgyi/Unicode]

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အများစု အသုံးပြုနေကြတဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်လူမှုကွန်ရက်ကို အာဏာပိုင်တွေ ယာယီပိတ်လိုက်တာကြောင့် ဆက်သွယ်မှုတွေ မပြတ်အောင် အင်တာနက်သုံးသူတွေ ကြိုးပမ်းနေကြရပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ အင်တာနက်လူမှုကွန်ရက်တွေမှာ ထွက်ပေါ်လာနေချိန်မှာပဲ ဖေ့စ်ဘွတ်ကို တပတ်ကြာပိတ်ထားဖို့ ညွှန်ကြားလိုက်တာကြောင့် သုံးစွဲသူတွေ အခက်ကြုံနေကြရတဲ့ အခြေအနေကိုတော့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအဂ္ဂနွန်က တင်ပြပေးပါမယ်။

အဖျက်အမှောင့်တွေနဲ့ အများပြည်သူ အထင်အမြင်လွဲမှားစေမယ့် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုတွေ၊ မမှန်သတင်း ရေးသားဖြန့်ဝေမှုတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ဆိုပြီး ဖေ့စ်ဘွတ်လူမှုကွန်ရက်ကို တပတ်ကြာ ယာယီပိတ်ထားဖို့ ပို့ဆောင်ရေးနဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားလိုက်ပြီးနောက် လူမှုကွန်ရက်သုံးသူတွေကြား အခက်အခဲတွေ ကြုံနေကြရတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူများစု အသုံးပြုနေတဲ့ လူမှုကွန်ရက်ကို သုံးနိုင်မယ့် နည်းလမ်းသစ်တွေကိုလည်း ရှာဖွေနေရတယ်လို့ ရန်ကုန်မြို့က မမြင့်မြင့်ဇင်က ပြောပါတယ်။

“Facebook ကို မနက်တုန်းက ပိတ်လိုက်တာလို့ ပြောတယ်။ အဓိကအားဖြင့် MPT ကို ပိတ်လိုက်တယ်၊ ပထမဦးဆုံး ပိတ်လိုက်တယ်ပေါ့ သူက။ အဲ့ဒါကျတော့ နယ်ကလူတွေက သုံးလို့မရတော့ဘူး၊ VPN ကျော်တာလည်း မသိကြဘူး၊ VPN ကျော်ပြီးတော့ ဒီ Facebook ကို သုံးလို့ရတာဆိုတာလည်း မသိဘူးလေ၊ သတင်းတွေကလည်း ဘာမှကိုမသိရတော့ဘူး။”

SEE ALSO: တနင်္သာရီတိုင်း အစိုးရအဖွဲ့ထဲက အဖမ်းခံထားရသူတချို့ သတင်းအစအနပျောက်နေ

တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်ကို ကန့်ကွက်တဲ့သဘောထားတွေနဲ့ ကန့်ကွက်လှုပ်ရှားဖို့ ဆော်သြနေကြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ လူမှုကွန်ရက်တွေမှာ ပျံ့နှံ့နေချိန်မှာပဲ ဖေ့စ်ဘွတ်၊ instagram၊ Whatsapp စတဲ့ လူသုံးများတဲ့ အွန်လိုင်းဆက်သွယ်မှုတွေကို ပိတ်လိုက်တာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကြား သတင်းအချက်အလက်ရဖို့ အားထားနေရတဲ့ အွန်လိုင်းဆက်သွယ်မှုတွေကို ပိတ်လိုက်တဲ့အပေါ်မှာတော့ ရန်ကုန်မြို့ခံ တွယ်တာလှိုင်တို့လို အများပြည်သူကြား မကျေမနပ် ဖြစ်နကြပါတယ်။

“သူတို့ လူ့အခွင့်အရေးကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းကြီးကို ချိုးဖောက်နေတာကိုသိသာနေတယ်လေ၊ Facebook ပိတ်တယ်ဆိုတော့ လုံးဝအကုန်လုံး နိုင်ငံသားတွေရဲ့ မျက်လုံးတွေ၊ နားတွေပိတ်လိုက်တာနဲ့တူတူပဲ။ ဘာလဲဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာဆိုတော့ Facebook လောက်ပဲ သုံးကြတယ်တာကို အများစုက ဒါပေမဲ့ အခြားဆိုရှယ်မီဒီယာဖြစ်တဲ့ Twitter တို့၊ Instagram တို့ အခြားနိုင်ငံရဲ့ VPN ခံရတဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းတွေကနေပြီးတော့ ရသလောက်တော့ လုပ်ရမှာပဲ။”

နှစ်နှစ်နီးပါး အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုတွေ ပိတ်ပင်ကန့်သတ်ခံခဲ့ရပြီးနောက် မနေ့တုန်းပဲ မြန်နှုန်းမြင့် 4G အင်တာနက် အပြည့်အ၀ ပြန်ဖွင့်ပေးလိုက်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာလည်း လူမှုကွန်ရက်တွေ ပိတ်လိုက်တာကြောင့် အခက်အခဲတွေနဲ့ တကျော့ပြန် ကြုံနေရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး အပြောင်းအလဲကာလမှာ သတင်းအချက်အလက်တွေ ရရှိဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဒေသခံတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးခိုင်ဆန်းအောင်က ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ ဆက်သွယ်လို့ရေးဆိုတာက အရမ်းအရေးကြီးတာကို ပြီးတော့ ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားတယ်ဆိုတာ ဒီခေတ်ဒီအချိန်မှာတော့ မဖြစ်သင့်ဘူး၊ ဒါဟာ ကျနော်တို့ပြည်သူတွေ့ရဲ့ ဆုံးရှုံးမှုတွေပါပဲ။ အခုနိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲမှာဆိုရင် ပိုပြီးအရေးကြီးတာပေါ့။ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲဖြစ်မှာ ဆက်သွယ်ရေး အဆင်မပြေဘူးဆိုလို့ ရှိရင် ကျနော်တို့ပြည်သူတွေဟာ ဘာမှမသိရဘူး။ အဆင်မပြေဘူး။ တခြားတစ်ဘက်မှာ ကြည့်လို့ရှိရင် စီးပွားရေး၊ ပညာရေးတွေ အကုန်လုံးက နစ်နာကြတယ်။ ဒါဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု တစ်ရပ်ပဲလို့ ကျနော်အဲ့ဒီလိုပဲ သုံးသပ်တယ်။”

SEE ALSO: စစ်အာဏာသိမ်းမှု ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြသူတချို့ အဖမ်းခံရ

မြန်မာနိုင်ငံက အင်တာနက်သုံးသူတွေ အားထားနေတဲ့ လူမှုကွန်ရက်တွေကို ပိတ်လိုက်တာကြောင့် နည်းလမ်းသစ်တွေကိုလည်း ရှာဖွေနေကြရတာပါ။ ဒီဂျစ်တယ်လုံခြုံရေးသင်တန်းပေးနေတဲ့ ဦးဇေယျာမင်းကတော့ ဖေ့စ်ဘွတ် အပါအဝင် လူမှုကွန်ရက် ဆက်သွယ်မှုတွေကို ပိတ်ထားပေမဲ့ VPN လို့ခေါ်တဲ့ လုံခြုံတဲ့ အင်တာနက်ကြားခံဆက်သွယ်တဲ့ စနစ်ကို သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အခမဲ့ပါ ရနိုင်တဲ့ VPN စနစ်သုံးရာမှာ အခက်အခဲတချို့တော့ ရှိနိုင်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။

“လတ်တလောမှာတော့ Facebook ကိုပဲ သုံးမယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ရှိနေတဲ့ VPN တွေကို တစ်ခုခုပြီး တစ်ခုသုံးမယ်။ အဲ့ဒီ VPN သုံးလို့ရှိရင်လည်း ပြဿနာတစ်ခုကြုံမှာက အင်တာလိုင်းကျသွားလိမ့်မယ်။ ရှိတဲ့ဟာကို တဆင့်ခံပြီး IP ကိုတခြားတဆင့်ခံပြီး လုပ်ရတယ်ဖြစ်တဲ့အတွက် လိုင်းတွေ ဘာတွေနည်းသွားတယ်။ ဒါမှမဟုတ် (VPN) ဝယ်သုံးမယ်ဆိုတာ ရှိရင်တော့ ငွေသုံးရတဲ့ အကောင့်မျိုးတွေ တစ်နှစ်ပတ်လုံး အဲ့ဒီလိုမျိုးတွေ ဝယ်သုံးလို့ရတယ်။ ဒါမှမဟုတ်ဘူးဆိုလို့ရှိရင်တော့ ဒီထက်သုံးနိုင်ဖို့ အနေအထား များမယ်ဆိုလို့ ရှိရင်တော့ facebook တင် မဟုတ်ဘဲနဲ့ တခြားပလက်ဖောင်းတွေလည်း သုံးသင့်တယ်လို့ထင်တယ်။ သတင်းအချက်အလက်တွေ ပေးမယ့်သူတွေက တခြားခုဏပြောတဲ့ YouYube channel ရှိမယ်။ အခုလို Twitter အပေါ်မှာ အများကြီးရောက်လာကြတယ်။ အရင်ကလို facebook တစ်ခုထဲ သတင်းဖတ်တာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ခုဏပြောတဲ့ Twitter ပေါ်မှာ ဖတ်မယ်။ ဒါမှမဟုတ် YouTube ကနေ ရုပ်သံတွေရယူမယ်။ VPN ကတော့ အရမ်းမိုက်တယ်။”

မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူဦးရေရဲ့ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိတဲ့ သန်း ၂၀ ကျော်လောက်ဟာ Facebook လူမှုကွန်ရက်ကို အသုံးပြုနေကြတယ်လို့လည်း အွန်လိုင်းသုတေသန လုပ်ငန်းတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်အပေါ် တုံ့ပြန်တဲ့ အနေနဲ့ Facebook ကုမ္ပဏီကတော့ စစ်တပ်ပိုင် မြဝတီရုပ်မြင်သံကြားရဲ့ စာမျက်နှာကိုလည်း ဒီတပတ်ထဲမှာပဲ ဖယ်ရှားခဲ့ပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

မွနျမာ ဖေ့ဈဘှတျအသုံးပွုသူတှေ အခကျကွုံနေ

[Unicode Version]

မွနျမာ ဖေ့ဈဘှတျအသုံးပွုသူတှေ အခကျကွုံနေ

မွနျမာနိုငျငံမှာ အမြားစု အသုံးပွုနကွေတဲ့ ဖေ့ဈဘှတျလူမှုကှနျရကျကို အာဏာပိုငျတှေ ယာယီပိတျလိုကျတာကွောင့ျ ဆကျသှယျမှုတှေ မပွတျအောငျ အငျတာနကျသုံးသူတှေ ကွိုးပမျးနကွေရပါတယျ။ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ လုပျရပျတှကေို ကန့ျကှကျဆန်ဒပွတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ အငျတာနကျလူမှုကှနျရကျတှမှော ထှကျပေါျလာနခြေိနျမှာပဲ ဖေ့ဈဘှတျကို တပတျကွာပိတျထားဖို့ ညှှနျကွားလိုကျတာကွောင့ျ သုံးစှဲသူတှေ အခကျကွုံနကွေရတဲ့ အခွအေနကေိုတော့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအဂ်ဂနှနျက တငျပွပေးပါမယျ။

အဖကြျအမှောင့ျတှနေဲ့ အမြားပွညျသူ အထငျအမွငျလှဲမှားစမေယ့ျ သှေးထိုးလှုံ့ဆောျမှုတှေ၊ မမှနျသတငျး ရေးသားဖွန့ျဝမှေုတှကေို ထိနျးခြုပျဖို့ဆိုပွီး ဖေ့ဈဘှတျလူမှုကှနျရကျကို တပတျကွာ ယာယီပိတျထားဖို့ ပို့ဆောငျရေးနဲ့ ဆကျသှယျရေးဝနျကွီးဌာနက ညှှနျကွားလိုကျပွီးနောကျ လူမှုကှနျရကျသုံးသူတှကွေား အခကျအခဲတှေ ကွုံနကွေရတာပါ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ လူမြားစု အသုံးပွုနတေဲ့ လူမှုကှနျရကျကို သုံးနိုငျမယ့ျ နညျးလမျးသဈတှကေိုလညျး ရှာဖှနေရေတယျလို့ ရနျကုနျမွို့က မမွင့ျမွင့ျဇငျက ပွောပါတယျ။

“Facebook ကို မနကျတုနျးက ပိတျလိုကျတာလို့ ပွောတယျ။ အဓိကအားဖွင့ျ MPT ကို ပိတျလိုကျတယျ၊ ပထမဦးဆုံး ပိတျလိုကျတယျပေါ့ သူက။ အဲ့ဒါကတြော့ နယျကလူတှကေ သုံးလို့မရတော့ဘူး၊ VPN ကြောျတာလညျး မသိကွဘူး၊ VPN ကြောျပွီးတော့ ဒီ Facebook ကို သုံးလို့ရတာဆိုတာလညျး မသိဘူးလေ၊ သတငျးတှကေလညျး ဘာမှကိုမသိရတော့ဘူး။”

တပျမတောျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ လုပျရပျကို ကန့ျကှကျတဲ့သဘောထားတှနေဲ့ ကန့ျကှကျလှုပျရှားဖို့ ဆောျသွနကွေတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ လူမှုကှနျရကျတှမှော ပြံ့နှံ့နခြေိနျမှာပဲ ဖေ့ဈဘှတျ၊ instagram၊ Whatsapp စတဲ့ လူသုံးမြားတဲ့ အှနျလိုငျးဆကျသှယျမှုတှကေို ပိတျလိုကျတာပါ။ မွနျမာနိုငျငံသားတှကွေား သတငျးအခကြျအလကျရဖို့ အားထားနရေတဲ့ အှနျလိုငျးဆကျသှယျမှုတှကေို ပိတျလိုကျတဲ့အပေါျမှာတော့ ရနျကုနျမွို့ခံ တှယျတာလှိုငျတို့လို အမြားပွညျသူကွား မကြမေနပျ ဖွဈနကွပါတယျ။

“သူတို့ လူ့အခှင့ျအရေးကို ပွောငျပွောငျတငျးတငျးကွီးကို ခြိုးဖောကျနတောကိုသိသာနတေယျလေ၊ Facebook ပိတျတယျဆိုတော့ လုံးဝအကုနျလုံး နိုငျငံသားတှရေဲ့ မကြျလုံးတှေ၊ နားတှပေိတျလိုကျတာနဲ့တူတူပဲ။ ဘာလဲဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ဆိုရှယျမီဒီယာဆိုတော့ Facebook လောကျပဲ သုံးကွတယျတာကို အမြားစုက ဒါပမေဲ့ အခွားဆိုရှယျမီဒီယာဖွဈတဲ့ Twitter တို့၊ Instagram တို့ အခွားနိုငျငံရဲ့ VPN ခံရတဲ့ ဆိုရှယျမီဒီယာ ပလကျဖောငျးတှကေနပွေီးတော့ ရသလောကျတော့ လုပျရမှာပဲ။”

နှဈနှဈနီးပါး အငျတာနကျဆကျသှယျမှုတှေ ပိတျပငျကန့ျသတျခံခဲ့ရပွီးနောကျ မနေ့တုနျးပဲ မွနျနှုနျးမွင့ျ 4G အငျတာနကျ အပွည့ျအ၀ ပွနျဖှင့ျပေးလိုကျတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာလညျး လူမှုကှနျရကျတှေ ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ အခကျအခဲတှနေဲ့ တကြော့ပွနျ ကွုံနရေပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ နိုငျငံရေး၊ အုပျခြုပျရေး အပွောငျးအလဲကာလမှာ သတငျးအခကြျအလကျတှေ ရရှိဖို့ အရေးကွီးတယျလို့လညျး ဒသေခံတဦးဖွဈတဲ့ ဦးခိုငျဆနျးအောငျက ပွောပါတယျ။

SEE ALSO: မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်းမှုပေါ် ဖိအားပေးဖို့ နိုင်ငံတကာအင်အား ကုလသမဂ္ဂစုစည်းမယ်

“ကနြောျတို့ ဆကျသှယျလို့ရေးဆိုတာက အရမျးအရေးကွီးတာကို ပွီးတော့ ဆကျသှယျရေးလမျးကွောငျးကို ပိတျထားတယျဆိုတာ ဒီခတျေဒီအခြိနျမှာတော့ မဖွဈသင့ျဘူး၊ ဒါဟာ ကနြောျတို့ပွညျသူတှေ့ရဲ့ ဆုံးရှုံးမှုတှပေါပဲ။ အခုနိုငျငံရေးအပွောငျးအလဲမှာဆိုရငျ ပိုပွီးအရေးကွီးတာပေါ့။ နိုငျငံရေးအပွောငျးအလဲဖွဈမှာ ဆကျသှယျရေး အဆငျမပွဘေူးဆိုလို့ ရှိရငျ ကနြောျတို့ပွညျသူတှဟော ဘာမှမသိရဘူး။ အဆငျမပွဘေူး။ တခွားတဈဘကျမှာ ကွည့ျလို့ရှိရငျ စီးပှားရေး၊ ပညာရေးတှေ အကုနျလုံးက နဈနာကွတယျ။ ဒါဟာ ကနြောျတို့ရဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု တဈရပျပဲလို့ ကနြောျအဲ့ဒီလိုပဲ သုံးသပျတယျ။”

မွနျမာနိုငျငံက အငျတာနကျသုံးသူတှေ အားထားနတေဲ့ လူမှုကှနျရကျတှကေို ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ နညျးလမျးသဈတှကေိုလညျး ရှာဖှနေကွေရတာပါ။ ဒီဂစြျတယျလုံခွုံရေးသငျတနျးပေးနတေဲ့ ဦးဇယြောမငျးကတော့ ဖေ့ဈဘှတျ အပါအဝငျ လူမှုကှနျရကျ ဆကျသှယျမှုတှကေို ပိတျထားပမေဲ့ VPN လို့ခေါျတဲ့ လုံခွုံတဲ့ အငျတာနကျကွားခံဆကျသှယျတဲ့ စနဈကို သုံးမယျဆိုရငျတော့ ဖွဈနိုငျတယျလို့ ပွောပါတယျ။ အခမဲ့ပါ ရနိုငျတဲ့ VPN စနဈသုံးရာမှာ အခကျအခဲတခြို့တော့ ရှိနိုငျတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။

“လတျတလောမှာတော့ Facebook ကိုပဲ သုံးမယျဆိုလို့ရှိရငျတော့ ရှိနတေဲ့ VPN တှကေို တဈခုခုပွီး တဈခုသုံးမယျ။ အဲ့ဒီ VPN သုံးလို့ရှိရငျလညျး ပွူနာတဈခုကွုံမှာက အငျတာလိုငျးကသြှားလိမ့ျမယျ။ ရှိတဲ့ဟာကို တဆင့ျခံပွီး IP ကိုတခွားတဆင့ျခံပွီး လုပျရတယျဖွဈတဲ့အတှကျ လိုငျးတှေ ဘာတှနေညျးသှားတယျ။ ဒါမှမဟုတျ (VPN) ဝယျသုံးမယျဆိုတာ ရှိရငျတော့ ငှသေုံးရတဲ့ အကောင့ျမြိုးတှေ တဈနှဈပတျလုံး အဲ့ဒီလိုမြိုးတှေ ဝယျသုံးလို့ရတယျ။ ဒါမှမဟုတျဘူးဆိုလို့ရှိရငျတော့ ဒီထကျသုံးနိုငျဖို့ အနအေထား မြားမယျဆိုလို့ ရှိရငျတော့ facebook တငျ မဟုတျဘဲနဲ့ တခွားပလကျဖောငျးတှလေညျး သုံးသင့ျတယျလို့ထငျတယျ။ သတငျးအခကြျအလကျတှေ ပေးမယ့ျသူတှကေ တခွားခုဏပွောတဲ့ YouYube channel ရှိမယျ။ အခုလို Twitter အပေါျမှာ အမြားကွီးရောကျလာကွတယျ။ အရငျကလို facebook တဈခုထဲ သတငျးဖတျတာ မဟုတျဘဲနဲ့ ခုဏပွောတဲ့ Twitter ပေါျမှာ ဖတျမယျ။ ဒါမှမဟုတျ YouTube ကနေ ရုပျသံတှရေယူမယျ။ VPN ကတော့ အရမျးမိုကျတယျ။”

မွနျမာနိုငျငံမှာ လူဦးရရေဲ့ ၄၀ ရာခိုငျနှုနျးကြောျရှိတဲ့ သနျး ၂၀ ကြောျလောကျဟာ Facebook လူမှုကှနျရကျကို အသုံးပွုနကွေတယျလို့လညျး အှနျလိုငျးသုတသေန လုပျငနျးတှကေ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ တပျမတောျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ လုပျရပျအပေါျ တုံ့ပွနျတဲ့ အနနေဲ့ Facebook ကုမ်ပဏီကတော့ စဈတပျပိုငျ မွဝတီရုပျမွငျသံကွားရဲ့ စာမကြျနှာကိုလညျး ဒီတပတျထဲမှာပဲ ဖယျရှားခဲ့ပါတယျ။