စမွတ်ဆာခွန်းက မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေအပေါ် တင်းကြပ်စစ်ဆေး

မဟာချိုင်က လာသူတွေကို မဲဆောက်မှာ စစ်ဆေးနေတဲ့ မြင်ကွင်း။ (ဒီဇင်ဘာ ၂၂၊ ၂၀၂၀)

[Zawgyi/Unicode]

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားအများစု အလုပ်လုပ်ကြတဲ့ စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင် ပုဇွန်ဈေးကနေ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှု တကျော့ပြန် ဖြစ်နေတာမှာ အခုဆိုရင် ကူးစက်သူ ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိသွားပါပြီ။ အဲဒီထဲမှာ ၉၀% က မြန်မာအလုပ်သမားတွေဖြစ်တယ်လို့ ထိုင်းအစိုးရက ပြောပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာအလုပ်သမားတွေနေထိုင်တဲ့ နေရာတွေကို ပိတ်ပြီး တင်းတင်းကြပ်ကြပ် စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်နေတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မအေးအေးမာက ပြောပြပေးပါမယ်။

မဟာချိုင်က လာသူတွေကို မဲဆောက်မှာ စစ်ဆေးနေတဲ့ မြင်ကွင်း။ (ဒီဇင်ဘာ ၂၂၊ ၂၀၂၀)

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ တနိုင်ငံလုံးအနှံ့ ကူးစက်သူ ၄၀၀ ကျော်ရှိပြီး အများစုကတော့ စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်က မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာလုပ်သားတွေကြား ရောဂါကူးစက်မှု အခြေအနေနဲ့ပါတ်သက်လို့ မဟာချိုင်မှာ အခြေစိုက်တဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်ရေးကွန်ယက်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။

"စစ်ဆေးထားတဲ့အထဲကနေ ဆာမွတ်ဆာခွန်းမှာ ပေါ့စတစ်ဖြစ်တာ ထပ်တိုးလာတာက ၂၄၂ ယောက် မနေ့က ညနေထိဆိုရင် ၈၂၁ ယောက် အခု ထပ်တိုးလာတော့အဖြေထပ်ထွက်တာ ၁,၀၀၀ ကျော်သွားပြီ စမုတ်ဆာခွန်းမှာပဲ။"

စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်ထဲမှာ ကူးစက်ခံရသူ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဖြစ်တယ်လို့လည်း ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက ပြောကြားထားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်း COVID 19 ကူးစက်မှုတိုးနေတာဟာ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း တနင်္လာနေ့က အပြစ်တင်ထားပါတယ်။

ဒီခရိုင်အတွင်းမှာ နေထိုင်အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေဟာ နေအိမ်တိုက်ခန်းတွေမှာလည်း စုဝေးနေထိုင်နေရသလို လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာလည်း အစုအဝေးနဲ့ လုပ်နေကြတာမို့ ကျန်းမာရေးစည်းကမ်းတွေအတိုင်း ခပ်ခွါခွါနေဖို့က အခက်အခဲတွေ ရှိနေကြပါတယ်။

SEE ALSO: ပင်လယ်စာ ရောင်းချတဲ့ဈေးအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ပျံပွားမှု ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား တွေကြောင့်ဖြစ် (ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်)

အခုဆိုရင် စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်က ပုဇွန်ဈေးကို ပိတ်ထားပြီး အနီးတဝိုက်က မြန်မာတွေကိုဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့က ကိုဗစ် စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ပေးနေပြီး အလုပ်သမား ထောင်ဂဏန်းလောက်က အစုအဝေးနဲ့ ဆေးစစ်ဖို့ရောက်လာတာကြောင့် လူစုခွဲခဲ့ရတယ်လို့ ဦးအောင်ကျော်က ဆိုပါတယ်။ ကပ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေး ဌာနရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဒေါက်တာထဝီဆင်ကတော့ အခုလိုပြောသွားပါတယ်။

"ပင်လယ်စာရောင်းတဲ့ ဈေးအနီးမှာ နေထိုင်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအများဆုံး နေထိုင်နေတဲ့ တိုက်ခန်းတွေကို အကုန်ပိတ်ပြီး lock down လုပ်ထားပြီး အနီးတဝိုက်မှာ မြန်မာတွေအခြေအနေကို စောင့်ကြည့်ပြီး ကျန်းမာရေးဆိုးဝါးလာတဲ့သူတွေကို ဆေးရုံကို ပို့ပေးနေပါတယ်ဆိုပြီး ထိုင်းဘာသာနဲ့ ပြောဆိုသွားတာပါ။"

အခုလို စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်ထဲမှာ ပိတ်ဆို့ကန့်သတ်ထားချိန်မှာပဲ မြန်မာအလုပ်သမားတချို့ စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်ကနေ ထိုင်း မြန်မာနယ်စပ် မဲဆောက်မြို့ကိုဗင်ကားတွေနဲ့ သွားနေကြတာကြောင့် တာ့ခ်ခရိုင်မဲဆောက်အဝင်မှာ ယာယီ ထိန်းသိမ်းနေပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံသား ကားသမားတွေကိုတော့ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးဖို့ စောင့်ကြည့်ရေးစင်တာမှာ ပို့ထားသလို မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကိုတော့ မဲဆောက်မြဝတီချစ်ကြည်ရေးတံတားကို တိုက်ရိုက်ပို့ဆောင်လိုက်တယ်လို့ ဒေသခံအာဏာပိုင်တွေ ကိုးကားပြီး ထိုင်းသတင်းတွေမှာ ဖော်ပြကြပါတယ်။

တခြားခရိုင်တွေဆီကိုလည်း မြန်မာတွေက သွားလာနေတာကြောင့် စမွတ်ဆာခွန်းခရိုင်က လာတဲ့သူတွေဆိုရင် လိုက်လံဖမ်းဆီးတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လောလောဆယ်အထိ ကိုဗစ် အတည်ပြုလူနာ ၅,၇၀၀ ကျော်ရှိပြီး သေဆုံးသူ ၆၀ ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်နီးချင်းမြန်မာနိုင်ငံမှာ ရောဂါကူးစက်သူ ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိနေချိန်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံက နယ်စပ်ဒေသ အဝင်အထွက်တွေနဲ့ ကုန်သွယ်မှုတွေ တော်တော်များများကိုလည်း ကန့်သတ်ထားပြီး လုံခြုံရေးကိုလည်း တိုးမြှင့်ထားပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

စမွတ်ဆာခွန်းက မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေအပေါ် တင်းကြပ်စစ်ဆေး

[Unicode Version]

စမှတျဆာခှနျးက မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှအေပေါျ တငျးကွပျစဈဆေး

ထိုငျးနိုငျငံမှာ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသားအမြားစု အလုပျလုပျကွတဲ့ စမှတျဆာခှနျးခရိုငျ ပုဇှနျဈေးကနေ ကိုဗဈရောဂါကူးစကျမှု တကြော့ပွနျ ဖွဈနတောမှာ အခုဆိုရငျ ကူးစကျသူ ၁,၀၀၀ ကြောျရှိသှားပါပွီ။ အဲဒီထဲမှာ ၉၀% က မွနျမာအလုပျသမားတှဖွေဈတယျလို့ ထိုငျးအစိုးရက ပွောပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ မွနျမာအလုပျသမားတှနေထေိုငျတဲ့ နရောတှကေို ပိတျပွီး တငျးတငျးကွပျကွပျ စဈဆေးမှုတှေ လုပျနတေဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မအေးအေးမာက ပွောပွပေးပါမယျ။

ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဒီဇငျဘာလ ၂၂ ရကျနေ့ သတငျးထုတျပွနျခကြျအရ တနိုငျငံလုံးအနှံ့ ကူးစကျသူ ၄၀၀ ကြောျရှိပွီး အမြားစုကတော့ စမှတျဆာခှနျးခရိုငျက မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာလုပျသားတှကွေား ရောဂါကူးစကျမှု အခွအေနနေဲ့ပါတျသကျလို့ မဟာခြိုငျမှာ အခွစေိုကျတဲ့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားအခှင့ျရေးကှနျယကျရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးအောငျကြောျကပွောပါတယျ။

"စဈဆေးထားတဲ့အထဲကနေ ဆာမှတျဆာခှနျးမှာ ပေါ့စတဈဖွဈတာ ထပျတိုးလာတာက ၂၄၂ ယောကျ မနေ့က ညနထေိဆိုရငျ ၈၂၁ ယောကျ အခု ထပျတိုးလာတော့အဖွထေပျထှကျတာ ၁,၀၀၀ ကြောျသှားပွီ စမုတျဆာခှနျးမှာပဲ။"

စမှတျဆာခှနျးခရိုငျထဲမှာ ကူးစကျခံရသူ ၉၀ ရာခိုငျနှုနျးက မွနျမာနိုငျငံသားတှဖွေဈတယျလို့လညျး ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေ ပွောကွားထားပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံတှငျး COVID 19 ကူးစကျမှုတိုးနတောဟာ တရားမဝငျ ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှကွေောင့ျဖွဈတယျလို့ ထိုငျးဝနျကွီးခြုပျကလညျး တနငျ်လာနေ့က အပွဈတငျထားပါတယျ။

SEE ALSO: ထိုင်းနိုင်ငံ စမုတ်ဆာခွန်းပုစွန်ဈေး ကိုဗစ်ပိုးတွေ့သူတွေထဲ မြန်မာတွေပါဝင်

ဒီခရိုငျအတှငျးမှာ နထေိုငျအလုပျလုပျကိုငျနကွေတဲ့ မွနျမာအလုပျသမားတှဟော နအေိမျတိုကျခနျးတှမှောလညျး စုဝေးနထေိုငျနရေသလို လုပျငနျးခှငျတှမှောလညျး အစုအဝေးနဲ့ လုပျနကွေတာမို့ ကနြျးမာရေးစညျးကမျးတှအေတိုငျး ခပျခှါခှါနဖေို့က အခကျအခဲတှေ ရှိနကွေပါတယျ။

အခုဆိုရငျ စမှတျဆာခှနျးခရိုငျက ပုဇှနျဈေးကို ပိတျထားပွီး အနီးတဝိုကျက မွနျမာတှကေိုဒီဇငျဘာလ ၂၂ ရကျနေ့က ကိုဗဈ စဈဆေးမှုတှေ လုပျပေးနပွေီး အလုပျသမား ထောငျဂဏနျးလောကျက အစုအဝေးနဲ့ ဆေးစဈဖို့ရောကျလာတာကွောင့ျ လူစုခှဲခဲ့ရတယျလို့ ဦးအောငျကြောျက ဆိုပါတယျ။ ကပျရောဂါထိနျးခြုပျရေး ဌာနရဲ့ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူဒေါကျတာထဝီဆငျကတော့ အခုလိုပွောသှားပါတယျ။

"ပငျလယျစာရောငျးတဲ့ ဈေးအနီးမှာ နထေိုငျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေမြားဆုံး နထေိုငျနတေဲ့ တိုကျခနျးတှကေို အကုနျပိတျပွီး lock down လုပျထားပွီး အနီးတဝိုကျမှာ မွနျမာတှအေခွအေနကေို စောင့ျကွည့ျပွီး ကနြျးမာရေးဆိုးဝါးလာတဲ့သူတှကေို ဆေးရုံကို ပို့ပေးနပေါတယျဆိုပွီး ထိုငျးဘာသာနဲ့ ပွောဆိုသှားတာပါ။"

အခုလို စမှတျဆာခှနျးခရိုငျထဲမှာ ပိတျဆို့ကန့ျသတျထားခြိနျမှာပဲ မွနျမာအလုပျသမားတခြို့ စမှတျဆာခှနျးခရိုငျကနေ ထိုငျး မွနျမာနယျစပျ မဲဆောကျမွို့ကိုဗငျကားတှနေဲ့ သှားနကွေတာကွောင့ျ တာ့ချခရိုငျမဲဆောကျအဝငျမှာ ယာယီ ထိနျးသိမျးနပေါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံသား ကားသမားတှကေိုတော့ ကနြျးမာရေးစဈဆေးဖို့ စောင့ျကွည့ျရေးစငျတာမှာ ပို့ထားသလို မွနျမာနိုငျငံသားတှကေိုတော့ မဲဆောကျမွဝတီခစြျကွညျရေးတံတားကို တိုကျရိုကျပို့ဆောငျလိုကျတယျလို့ ဒသေခံအာဏာပိုငျတှေ ကိုးကားပွီး ထိုငျးသတငျးတှမှော ဖောျပွကွပါတယျ။

တခွားခရိုငျတှဆေီကိုလညျး မွနျမာတှကေ သှားလာနတောကွောင့ျ စမှတျဆာခှနျးခရိုငျက လာတဲ့သူတှဆေိုရငျ လိုကျလံဖမျးဆီးတာတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။

ထိုငျးနိုငျငံမှာ လောလောဆယျအထိ ကိုဗဈ အတညျပွုလူနာ ၅,၇၀၀ ကြောျရှိပွီး သဆေုံးသူ ၆၀ ဖွဈပါတယျ။ အိမျနီးခငြျးမွနျမာနိုငျငံမှာ ရောဂါကူးစကျသူ ၁၀၀,၀၀၀ ကြောျရှိနခြေိနျမှာ ထိုငျးနိုငျငံက နယျစပျဒသေ အဝငျအထှကျတှနေဲ့ ကုနျသှယျမှုတှေ တောျတောျမြားမြားကိုလညျး ကန့ျသတျထားပွီး လုံခွုံရေးကိုလညျး တိုးမွှင့ျထားပါတယျ။