လက်ရှိ အကျပ်အတည် ကျော်လွှားရေး နှင့် တိုင်းရင်းသားတို့အခန်းကဏ္ဍ

လက်ရှိ အကျပ်အတည် ကျော်လွှားရေး နှင့် တိုင်းရင်းသားတို့အခန်းကဏ္ဍ

ပြန်လည်ထုတ်လွှင့် -- မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို တွန်းလှန်ဖယ်ရှားဖို့ ရုန်းကန်နေတဲ့လှုပ်ရှားမှုမှာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုက ဘယ်လို အခြေအနေရှိနေပါသလဲ၊ သူတို့ရဲ့ပူးပေါင်းပါဝင်မှုက ဘယ်လောက် အရေးပါပြီး ဘာဖြစ်လာနိုင်ပါသလဲ၊ မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ ပထမဦးဆုံးမေးချင်တာက အခုမြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်နေတဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်အုံကြွမှုထဲမှာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ ပါဝင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားဆိုတဲ့နေရာမှာ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေနဲ့ EAO လို့ခေါ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေပေါ့။ သူတို့ရဲ့ ပါဝင်မှုက ပြည်မနဲ့ တပြေညီဖြစ်နေပြီလား။ သူတို့ တခုနဲ့တခုကြားမှာ တပြေညီသဘောထား ရှိကြပါသလား။ လူထုတွေရဲ့ ဒီမိုကရေစီ တောင်းဆိုတဲ့ အုံကြွမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သူတို့ရဲ့သဘောထား၊ သူတို့ရဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ဘယ်လိုသုံးသပ်နိုင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့ ပြီးခဲ့တဲ့ (၁၀) စုနှစ်တဲ့ ဆိုင်တယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ (၁၀) စုနှစ်ကာလမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေဘက်မှာ လွှမ်းနေတဲ့ကိစ္စက ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စ ဖြစ်တယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ။ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ တက်လာတဲ့ အရပ်သားအစိုးရရယ်၊ တပ်ရယ်၊ EAO တို့ပေါင်စုံတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ လွှမ်းနေတဲ့ကာလ ဖြစ်တယ်။ ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ နောက်ပိုင်းမှာ ဖြစ်လာတဲ့ အပြောင်းအလဲက တော်တော်များများ မျှော်လင့်မထားတဲ့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ ဒီအပြောင်းအလဲကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်မလဲဆိုတဲ့နေရာမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအဖို့ နည်းနည်းတော်တော်လေး စဉ်းစားသွားရတဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကနေပြီးတော့ လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲဘက်ကို ပြန်သွားရတဲ့အနေအထား ဖြစ်တယ်။ နောက်တခုက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေက တဘက်ကပြောမယ်ဆိုရင်တော့ တဘက်မှာ လက်နက်ကိုင်တပ်တွေရှိတယ်။ အစိုးရနဲ့ လက်နက်ကိုင်တိုက်နေတာတဖွဲ့၊ တဘက်ကလဲ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်သွားနေတာ တဖွဲ့။ တဘက်ကလဲ သူ့ဒေသ၊ သူ့တပ်ကို တည်ဆောက်နေတာဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပြင်ဆင်အချိန်ယူရတာတွေက အချိန်ရှိတော့ ဖေဖေါ်ဝါရီ (၁) ရက်နေ့နောက်ပိုင်း ဖြစ်လာတဲ့ လူထုဆန္ဒပြမှုတွေကနေ လက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှုတွေ ကူးလာတဲ့အချိန်မှာ အားလုံးက timing တခုတည်း ဖြစ်မလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအဖို့ကတော့ ဒီနိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းမှာ သူတို့တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ တိုင်းရင်းသားဒေသ အခွင့်အလမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ရနိုင်သလောက် ယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ကျနော် အဲဒါကိုဆက်မေးချင်တာပါ။ ဒီအခြေအနေမှာ တိုင်းရင်းသားတွေက သူတို့အတွက် အခွင့်ကောင်းတရပ်ပဲ၊ အခွင့်အခါသင့်တဲ့ကာလတခုလို့ သူတို့ စောင့်ကြည့်နေကြလား။ အဲဒီလိုဆိုရင် သူတို့အတွက် ဘယ်လောက်အထိ အခွင့်အခါကောင်း ပေါ်ထွန်းလာသလဲ ဒီအခြေအနေက။

ဖြေ ။ ။ သူတို့အတွက် အခွင့်အခါကောင်းကတော့ သူတို့အနေနဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေ အင်အားကြီးလာတာ။ သူတို့ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ဒေသတွေ ပိုပြီးတော့ ကျယ်ပြန့်လာတာ။ ဒီအနေအထားပေါ်ကနေ သူတို့ရဲ့ ပြည်နယ်နဲ့ပတ်သက်တာ၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ပိုပြီးတော့ အားကောင်းစေနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းမျိုးကို ဖန်တီးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြတာပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ စစ်ကောင်စီဘက်ကလဲ တချို့ဒေသတွေမှာ ဘာမှမတတ်နိုင်လို့ လက်ပိုက်ကြည့်နေရတာလား။ သို့တည်းမဟုတ် ဒီအခြေအနေကို လက်ခံလာလိမ့်မယ်လို့ အဆင်သဖြင့် လက်ခံသွားနိုင်မယ့် အခြေအနေကို မျှော်လင့်နိုင်သလား။

ဖြေ ။ ။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေမှာတော့ မတူူတဲ့ပြဿနာတွေ ရှိတယ်။ ဥပမာ ဝ၊ မိုင်းလားတို့ ဒေသတွေက ဒီနေ့အခြေအနေမှာ ဘာမှမပါဝင်၊ လှုပ်လဲမလှုပ်ဘူး။ မလှုပ်ဘူးဆိုတာက သူတို့က နဝတ၊ နအဖခေတ်၊ ဦးသိန်းစိန်ခေတ်၊ အခု နစကအာဏာယူတဲ့ခေတ်ကော သူတို့ဒေသ၊ သူတို့အုပ်ချုပ်နေတာ သူကို မထိပါးရင် သူကတော့မပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျန်တဲ့တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေအဖို့ကတော့ သူ့နယ်မြေ၊ သူ့အနေအထားနဲ့ စဉ်းစားကြတာ။ ဒါကတခု။ ဒုတိယတခုကတော့ အဲဒီပြည်နယ်တွေမှာရှိတဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှု။ ဥပမာ ကယား၊ ချင်းတို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် လှုပ်ရှားကြတယ်။ လူထုဆန္ဒပြပွဲတွေကနေ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေဆီ ရောက်လာတယ်။ နောက် KNU ဆိုရင်လဲ ကရင်ပြည်နယ်မှာဆိုလဲ အလားတူပဲ။ ဒီပြည်နယ်သုံးခုက တော်တော်လေး ထူးခြားတယ်။

ကရင်ပြည်နယ်ကတော့ KNU ရှိပြီသားဆိုတော့ သိပ်မထူးခြားဘူးဆိုပေမယ့်၊ ကယားနဲ့ ချင်းကတော့ အတော်လေး ထူးခြားတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်အတွင်းဆိုရင်တော့ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲ မရှိသလောက်နည်းပါးခဲ့တဲ့ အခြေအနေကနေ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲ ဖြစ်လာခဲ့တော့ ထူးခြားဖြစ်စဉ်လို့ ပြောရပါမယ်။ နောက် ကချင်ပြည်နယ်ကတော့ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်ထားတာ (၃) နှစ်ကျော်ကြာတဲ့အချိန်မှာ အခုလူထုလှုပ်ရှားမှုနဲ့အတူ တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ဖြစ်လာတာပေါ့။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ တဖွဲ့ချင်းအနေနဲ့တော့ သူ့အနေအထားနဲ့သူ ကြိုးစားမှာပဲ။ တဘက်ကလဲ နစကကောင်စီကတော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ အပစ်ရပ်ရေးနဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အခွင့်အလမ်းထူပေးရေးဖို့တော့ အဆင်သင့်ရှိနေမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေ လိုချင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းတချို့ကိုပေးဖို့ အဆင်သင့်ရှိနေတယ်လို့ ယူဆနိုင်တယ်ပေါ့။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ်အနေနဲ့ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့တော့ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ ကျနော်တို့ ကြားသိရတယ်။ ဥပမာ ရခိုင်မှာ AA နဲ့ တိုက်ပွဲရပ်တန့်ထားတာကအစ တချို့တရားဝင် အခွင့်အလမ်းမဟုတ်တောင်၊ AA ရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့် တော်တော်များများ ရနေတယ်ဆိုတဲ့သတင်း အားလုံးသိနေကြတယ်။ ဒါမျိုးဖွင့်ပေးထားတာ ရှိပါတယ်။ ဒါကလဲ ပြည်မမှာ ထိန်းချုပ်နိုင်အောင် ကြိုးစားနေတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေလည်း ရှိတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေအတွက် အခွင့်လမ်းသာတဲ့ အချိန်ကာလလို့တော့ ပြောရပါမယ်။

မေး ။ ။ တဘက်မှာကြည့်မယ်ဆိုရင် NUG နဲ့ CRPH တို့ကလည်း တိုင်းရင်းသားတွေကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးတဲ့ လုပ်ရပ်တွေ လုပ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒါကော တိုင်းရင်းသားတွေအတွက် ဘယ်လောက်အထိ လက်ခံနိုင်ပါသလဲ။ သူတို့တွေက ဒါတွေကို တုံ့ပြန်ပြီးတော့ NUG နဲ့ CRPH တို့ဘက်ကို ပိုမိုပူးပေါင်းပါဝင်လာကြတယ်လို့ သုံးသပ်နိုင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ် NUG နဲ့ PDF တို့ကတော့ NUG အနေနဲ့ စဖွဲ့ခါစ အချိန်ကာလမှာ သူတို့ဘယ်လောက်လုပ်နိုင်မလဲဆိုတာကို ကျနော်တို့ ပြောရခက်ပါတယ်။ အရင်တုန်းက ဒေါက်တာစိန်ဝင်းအစိုးရလိုမျိုး ဖြစ်သွားမလား။ သို့မဟုတ် တကယ်ပဲ လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်မလားဆိုတာကို သူတို့ရဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းကို စောင့်ကြည့်ရပါလိမ့်မယ်။ သူတို့ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ဆက်ဆံမှုဆိုတာက သူတို့အများကြီး ကြိုးစားရပါလိမ့်မယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ (၅) နှစ်ကာလအတွင်းမှာ NLD အစိုးရအနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေ၊ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာ ဒီလောက်ကြီးအကောင်းကြီး မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါကို ပြောင်းပြန်လှန်ပြီး သူတို့ အများကြီးကြိုးစားရပါလိမ့်မယ်။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီ လိုလားတဲ့အင်အားစုတွေက စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်နေကြတဲ့ တိုက်ပွဲ။ ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲလို့ပဲ ဆိုကြပါစို့။ ဒီတိုက်ပွဲအားလုံးကို လွှမ်းခြုံကြည့်မယ်ဆိုရင် လက်နက်ကိုင်အင်အားစုတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ဘယ်ဘက်ကပိုပြီး အားသာတယ်လို့ ပြောလို့ရမလဲ။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ်ကတော့ လက်နက်ကိုင်တိုက်မယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကတော့ လွှမ်းနေတယ်။ ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်မှာ ၂၀၁၁ ကနေ ၂၀၂၀ အထိ ဆယ်စုနှစ်အတွင်းမှာ အမျိုးသားရင်ကြာစေ့ရေးတို့၊ ဥပဒေတွင်းဝင် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရေးတို့က အတော်လွှမ်းတဲ့ အယူအဆ ဖြစ်ပါတယ်။ အားလုံးက ဒီလမ်းကြောင်းကိုပဲ ယုံကြည်ကြတယ်။ အဲဒီတုန်းကသာ တပ်မတော်ကို လက်နက်ကိုင် တိုက်ရမှဖြစ်မယ်လို့ သွားပြောရင် ပြောတဲ့လူက ရူးနေတယ်လို့ ထင်ခံရမှာ။ ဒါပေမဲ့ အခုကာလကြတော့ ပြောင်းပြန်ပြန်ဖြစ်သွားတယ်။ အားလုံးက လက်နက်ကိုင်တိုက်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆဖြစ်တယ်။ အဲဒီမှာ ကျနော်တို့က စေ့စပ်ရေးတို့၊ အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေးတို့ ပြောတယ်ဆိုရင်တော့ ဒါကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချကြတဲ့ကာလ ဖြစ်နေတယ်။ ဆိုတော့ လေထုပြောင်းသွားတဲ့ အခြေအနေဖြစ်တော့ လက်နက်ကိုင်ပြီးတော့ တိုက်မယ်ဆိုတဲ့ လေထုကတော့ လွှမ်းနေတယ်။ လွှမ်းနေတဲ့အခါမှာကြတော့ အခုနမြို့ပေါ်က လူထုအနေနဲ့တော့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ မပီမပြင် မပေါ်သေးတဲ့အချိန်။ လက်နက်ကိုင်တိုက်တဲ့ကာလမှာတော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေက လုပ်ကိုင်မှုကို ပိုမြင်လာပါလိမ့်မယ်။

မေး ။ ။ တခုပြောစရာရှိတာက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ခေါင်းဆောင်တယောက်အနေနဲ့ အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင်တဲ့ နည်းလမ်းကို တခါမှ အားမပေးခဲ့ပါဘူး။ အခုပြည်သူတွေ ဆန့်ကျင်အုံကြွနေတာလဲ အစကတော့ အနုနည်းလမ်းစဉ် Non-violence, Non-cooperation ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ စပြီးလှုပ်ရှားခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ အခုအခါမှာ လက်နက်ကိုင်ဘက်ကို ဦးတည်လာတော့ အဲဒီလမ်းကြောင်းက သွေဖီသွားပြီလို့ ပြောကြမလား။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ NLD အစိုးရရဲ့ သဘောထားနဲ့ လက်ရှိ NUG ရဲ့ သဘောထားကတော ကွဲပြားတာတွေ တော်တော်များများ ဖြစ်သွားပြီ။ ဆိုပါတော့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဆန့်ကျင်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်အလက်တွေက အများကြီးရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ပြောဆိုချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ အခုကတော့ PDF ဖွဲ့မယ်ဆိုပြီးတော့ NUG ကတော့ ဖြစ်သွားပြီ။ အဲဒီတော့ လမ်းကြောင်းအရတော့ ပြောင်ပြန်ဖြစ်သွားပြီ။ အဲဒါတင်မကဘူး ရခိုင်-မူစလင်ကိစ္စမှာလဲ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လက်ထက်က ပြောခဲ့တာနဲ့ အခုပြောနေတာနဲ့ ပြောင်ပြန်ဖြစ်သွားပြီ။ အဲဒီတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က လောလောဆယ်မှာ အကျဉ်းကျခံနေရတဲ့အချိန် ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ သူပြန်ထွက်လာရင် ဘာဖြစ်မလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကတော့ တော်တော်များများ ထုတ်ကြတယ်။ တော်တော်များများ ထုတ်ကြတဲ့အခါကြတော့ ဒီဥစ္စာက စောင့်ကြည့်ရမယ့် ပြဿနာ ဖြစ်တယ်လို့ လောလောဆယ် ပြောရလိမ့်မယ်။ ကြိုပြောဖို့တော့ ခက်ပါတယ်။

မေး ။ ။ အလားတူ ကြိုတင်ပြီးတော့ ခက်တဲ့မေးခွန်းတခုကိုပဲ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ မေးပါရစေ။ အခုဖြစ်နေတဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဒီမိုကရေစီ တောင်းဆိုနေတဲ့ ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲ အုံကြွမှုကြီးက မကြာမီအချိန်ကာလအတွင်းမှာ ပွဲပြတ်သွားနိုင်သလား။ သို့တည်းမဟုတ် ရေရှည်တိုက်ပွဲတရပ် ဖြစ်သွားနိုင်သလားဆိုတာ ရှေ့အလားအလာကို ခန့်မှန်းပြောပေးပါ။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ် အခြေအနေမှာတော့ အခုန ကျနော်ပြောသလို ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်နဲ့ မတူတော့ဘဲနဲ့ လူတွေက လက်နက်ကိုင်တိုက်မှာ ဖြစ်တော့မယ်ဆိုတဲ့ သြဇာလွှမ်းနေတယ်။ စေ့စပ်ဆွေးနွေးဖို့ ပြောတယ်ဆိုရင် သစ္စာဖောက်ဒလန်လို့ စွပ်စွဲနေတဲ့ လေထုက လွှမ်းနေတဲ့အခါ ဖြစ်နေတော့ လက်နက်ကိုင် ပုန်ကန်မှုတွေ၊ တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ မြို့တွင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ ကျေးလက်တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ တိုင်းရင်းသားဒေသ တိုက်ခိုက်မှုတွေကတော့ အရှိန်အဟုန် မြင့်နေမှာပဲ။ ဒီဟာက ကျနော်ထင်တယ် - (၂) နှစ် (၃) နှစ်လောက် ဒီအကျပ်အတည်းကို ကျနော်တို့ ဖြတ်ရလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်တိုက်တဲ့အခါမှာ အယူအဆနှစ်မျိုးတော့ ရှိတယ်။ တခုက လက်နက်ကိုင်ပြီးတော့ အပြီးတိုင် ကိုယ့်အယူအဆကို တည်ဆောက်တာ - တဘက်ကို ချေမှုန်းပြီ။ နောက်တခုကတော့ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပြီး အင်အားတည်ဆောက်ပြီးတော့ အင်အား balance မျှချေရှိတဲ့အချိန်မှာ စကားပြောပြီး ကိုယ့်အခွင့်အရေးကိုယူမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ကူးစိတ်သန်းမျိုးတွေလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် မြန်မာပြည်အခြေအနေနဲ့ ပြောမယ်ဆိုရင် လာမယ့် (၃) နှစ်ကာလလောက်အတွင်းတော့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ရှောင်ဖို့တော့ တော်တော်လေးခက်လိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။

==Unicode==

မွနျမာနိုငျငံမှာ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီကို တှနျးလှနျဖယျရှားဖို့ ရုနျးကနျနတေဲ့လှုပျရှားမှုမှာ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ ပူးပေါငျးပါဝငျမှုက ဘယျလို အခွအေနရှေိနပေါသလဲ၊ သူတို့ရဲ့ပူးပေါငျးပါဝငျမှုက ဘယျလောကျ အရေးပါပွီး ဘာဖွဈလာနိုငျပါသလဲ၊ မွနျမာနိုငျငံ တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေးရာ ကြှမျးကငြျသူ ဦးမောငျမောငျစိုးနဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ ပထမဦးဆုံးမေးခငြျတာက အခုမွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈနတေဲ့ စဈအာဏာရှငျစနဈ ဆန့ျကငြျအုံကွှမှုထဲမှာ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ ပါဝငျမှုနဲ့ ပတျသကျပါတယျ။ တိုငျးရငျးသားဆိုတဲ့နရောမှာ တိုငျးရငျးသားလူမြိုးစုတှနေဲ့ EAO လို့ခေါျတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှပေေါ့။ သူတို့ရဲ့ ပါဝငျမှုက ပွညျမနဲ့ တပွညေီဖွဈနပွေီလား။ သူတို့ တခုနဲ့တခုကွားမှာ တပွညေီသဘောထား ရှိကွပါသလား။ လူထုတှရေဲ့ ဒီမိုကရစေီ တောငျးဆိုတဲ့ အုံကွှမှုနဲ့ ပတျသကျတဲ့ သူတို့ရဲ့သဘောထား၊ သူတို့ရဲ့ ပါဝငျပတျသကျမှုကို ဘယျလိုသုံးသပျနိုငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ ကနြောျတို့ ပွီးခဲ့တဲ့ (၁၀) စုနှဈတဲ့ ဆိုငျတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ (၁၀) စုနှဈကာလမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှဘေကျမှာ လှှမျးနတေဲ့ကိစ်စက ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စ ဖွဈတယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲ။ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ တကျလာတဲ့ အရပျသားအစိုးရရယျ၊ တပျရယျ၊ EAO တို့ပေါငျစုံတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲ လှှမျးနတေဲ့ကာလ ဖွဈတယျ။ ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီလ (၁) ရကျနေ့ နောကျပိုငျးမှာ ဖွဈလာတဲ့ အပွောငျးအလဲက တောျတောျမြားမြား မြှောျလင့ျမထားတဲ့ အပွောငျးအလဲ ဖွဈတဲ့အခါကွတော့ ဒီအပွောငျးအလဲကို ဘယျလိုကိုငျတှယျမလဲဆိုတဲ့နရောမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှအေဖို့ နညျးနညျးတောျတောျလေး စဉျးစားသှားရတဲ့ ပွူနာ ဖွဈတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျကနပွေီးတော့ လကျနကျကိုငျ တိုကျပှဲဘကျကို ပွနျသှားရတဲ့အနအေထား ဖွဈတယျ။ နောကျတခုက တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှကေ တဘကျကပွောမယျဆိုရငျတော့ တဘကျမှာ လကျနကျကိုငျတပျတှရှေိတယျ။ အစိုးရနဲ့ လကျနကျကိုငျတိုကျနတောတဖှဲ့၊ တဘကျကလဲ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျသှားနတော တဖှဲ့။ တဘကျကလဲ သူ့ဒသေ၊ သူ့တပျကို တညျဆောကျနတောဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ပွငျဆငျအခြိနျယူရတာတှကေ အခြိနျရှိတော့ ဖဖေေါျဝါရီ (၁) ရကျနေ့နောကျပိုငျး ဖွဈလာတဲ့ လူထုဆန်ဒပွမှုတှကေနေ လကျနကျကိုငျပုနျကနျမှုတှေ ကူးလာတဲ့အခြိနျမှာ အားလုံးက timing တခုတညျး ဖွဈမလာတာကို တှေ့ရပါတယျ။

ဒါပမေဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှအေဖို့ကတော့ ဒီနိုငျငံရေးအကပြျအတညျးမှာ သူတို့တိုငျးရငျးသားအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ တိုငျးရငျးသားဒသေ အခှင့ျအလမျးတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ရနိုငျသလောကျ ယူနိုငျဖို့ ကွိုးစားနတေယျလို့ မွငျပါတယျ။

မေး ။ ။ ကနြောျ အဲဒါကိုဆကျမေးခငြျတာပါ။ ဒီအခွအေနမှော တိုငျးရငျးသားတှကေ သူတို့အတှကျ အခှင့ျကောငျးတရပျပဲ၊ အခှင့ျအခါသင့ျတဲ့ကာလတခုလို့ သူတို့ စောင့ျကွည့ျနကွေလား။ အဲဒီလိုဆိုရငျ သူတို့အတှကျ ဘယျလောကျအထိ အခှင့ျအခါကောငျး ပေါျထှနျးလာသလဲ ဒီအခွအေနကေ။

ဖွေ ။ ။ သူတို့အတှကျ အခှင့ျအခါကောငျးကတော့ သူတို့အနနေဲ့ လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့တှေ အငျအားကွီးလာတာ။ သူတို့ထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့ဒသေတှေ ပိုပွီးတော့ ကယြျပွန့ျလာတာ။ ဒီအနအေထားပေါျကနေ သူတို့ရဲ့ ပွညျနယျနဲ့ပတျသကျတာ၊ တိုငျးရငျးသားလူမြိုးတှနေဲ့ ပတျသကျတဲ့ အခှင့ျအရေးတှကေို ပိုပွီးတော့ အားကောငျးစနေိုငျတဲ့ အခှင့ျအလမျးမြိုးကို ဖနျတီးနိုငျဖို့ ကွိုးစားနကွေတာပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ စဈကောငျစီဘကျကလဲ တခြို့ဒသေတှမှော ဘာမှမတတျနိုငျလို့ လကျပိုကျကွည့ျနရေတာလား။ သို့တညျးမဟုတျ ဒီအခွအေနကေို လကျခံလာလိမ့ျမယျလို့ အဆငျသဖွင့ျ လကျခံသှားနိုငျမယ့ျ အခွအေနကေို မြှောျလင့ျနိုငျသလား။

ဖွေ ။ ။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှမှောတော့ မတူူတဲ့ပွူနာတှေ ရှိတယျ။ ဥပမာ ဝ၊ မိုငျးလားတို့ ဒသေတှကေ ဒီနေ့အခွအေနမှော ဘာမှမပါဝငျ၊ လှုပျလဲမလှုပျဘူး။ မလှုပျဘူးဆိုတာက သူတို့က နဝတ၊ နအဖခတျေ၊ ဦးသိနျးစိနျခတျေ၊ အခု နစကအာဏာယူတဲ့ခတျေကော သူတို့ဒသေ၊ သူတို့အုပျခြုပျနတော သူကို မထိပါးရငျ သူကတော့မပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ကနြျတဲ့တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျတှအေဖို့ကတော့ သူ့နယျမွေ၊ သူ့အနအေထားနဲ့ စဉျးစားကွတာ။ ဒါကတခု။ ဒုတိယတခုကတော့ အဲဒီပွညျနယျတှမှောရှိတဲ့ ပွညျသူတှရေဲ့ လှုပျရှားမှု။ ဥပမာ ကယား၊ ခငြျးတို့ ပွငျးပွငျးထနျထနျ လှုပျရှားကွတယျ။ လူထုဆန်ဒပွပှဲတှကေနေ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲတှဆေီ ရောကျလာတယျ။ နောကျ KNU ဆိုရငျလဲ ကရငျပွညျနယျမှာဆိုလဲ အလားတူပဲ။ ဒီပွညျနယျသုံးခုက တောျတောျလေး ထူးခွားတယျ။

ကရငျပွညျနယျကတော့ KNU ရှိပွီသားဆိုတော့ သိပျမထူးခွားဘူးဆိုပမေယ့ျ၊ ကယားနဲ့ ခငြျးကတော့ အတောျလေး ထူးခွားတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဆယျစုနှဈအတှငျးဆိုရငျတော့ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲ မရှိသလောကျနညျးပါးခဲ့တဲ့ အခွအေနကေနေ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲ ဖွဈလာခဲ့တော့ ထူးခွားဖွဈစဉျလို့ ပွောရပါမယျ။ နောကျ ကခငြျပွညျနယျကတော့ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျထားတာ (၃) နှဈကြောျကွာတဲ့အခြိနျမှာ အခုလူထုလှုပျရှားမှုနဲ့အတူ တိုကျပှဲတှေ ပွနျဖွဈလာတာပေါ့။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးတှကေတော့ တဖှဲ့ခငြျးအနနေဲ့တော့ သူ့အနအေထားနဲ့သူ ကွိုးစားမှာပဲ။ တဘကျကလဲ နစကကောငျစီကတော့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှနေဲ့ အပဈရပျရေးနဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အခှင့ျအလမျးထူပေးရေးဖို့တော့ အဆငျသင့ျရှိနမေယျလို့ ထငျပါတယျ။

မေး ။ ။ စဈကောငျစီအနနေဲ့ တိုငျးရငျးသားတှေ လိုခငြျတဲ့ အခှင့ျအလမျးတခြို့ကိုပေးဖို့ အဆငျသင့ျရှိနတေယျလို့ ယူဆနိုငျတယျပေါ့။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျအနနေဲ့ စဈကောငျစီအနနေဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့တော့ နညျးမြိုးစုံနဲ့ ကွိုးစားနတေယျလို့ ကနြောျတို့ ကွားသိရတယျ။ ဥပမာ ရခိုငျမှာ AA နဲ့ တိုကျပှဲရပျတန့ျထားတာကအစ တခြို့တရားဝငျ အခှင့ျအလမျးမဟုတျတောငျ၊ AA ရဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျ တောျတောျမြားမြား ရနတေယျဆိုတဲ့သတငျး အားလုံးသိနကွေတယျ။ ဒါမြိုးဖှင့ျပေးထားတာ ရှိပါတယျ။ ဒါကလဲ ပွညျမမှာ ထိနျးခြုပျနိုငျအောငျ ကွိုးစားနတေယျဆိုတဲ့ စှပျစှဲခကြျတှလေညျး ရှိတယျ။ ဘာပဲဖွဈဖွဈ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးတှအေတှကျ အခှင့ျလမျးသာတဲ့ အခြိနျကာလလို့တော့ ပွောရပါမယျ။

မေး ။ ။ တဘကျမှာကွည့ျမယျဆိုရငျ NUG နဲ့ CRPH တို့ကလညျး တိုငျးရငျးသားတှကေို ဆှဲဆောငျစညျးရုံးတဲ့ လုပျရပျတှေ လုပျလာတာကို တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒါကော တိုငျးရငျးသားတှအေတှကျ ဘယျလောကျအထိ လကျခံနိုငျပါသလဲ။ သူတို့တှကေ ဒါတှကေို တုံ့ပွနျပွီးတော့ NUG နဲ့ CRPH တို့ဘကျကို ပိုမိုပူးပေါငျးပါဝငျလာကွတယျလို့ သုံးသပျနိုငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျ NUG နဲ့ PDF တို့ကတော့ NUG အနနေဲ့ စဖှဲ့ခါစ အခြိနျကာလမှာ သူတို့ဘယျလောကျလုပျနိုငျမလဲဆိုတာကို ကနြောျတို့ ပွောရခကျပါတယျ။ အရငျတုနျးက ဒေါကျတာစိနျဝငျးအစိုးရလိုမြိုး ဖွဈသှားမလား။ သို့မဟုတျ တကယျပဲ လုပျနိုငျကိုငျနိုငျမလားဆိုတာကို သူတို့ရဲ့ လုပျနိုငျစှမျးကို စောင့ျကွည့ျရပါလိမ့ျမယျ။ သူတို့ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ ဆကျဆံမှုဆိုတာက သူတို့အမြားကွီး ကွိုးစားရပါလိမ့ျမယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ (၅) နှဈကာလအတှငျးမှာ NLD အစိုးရအနနေဲ့ တိုငျးရငျးသားတှေ၊ တိုငျးရငျးသားပါတီတှနေဲ့ ဆကျဆံရေးမှာ ဒီလောကျကွီးအကောငျးကွီး မဟုတျဘူး။ အဲဒါကို ပွောငျးပွနျလှနျပွီး သူတို့ အမြားကွီးကွိုးစားရပါလိမ့ျမယျ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီ လိုလားတဲ့အငျအားစုတှကေ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျနကွေတဲ့ တိုကျပှဲ။ ဒီမိုကရစေီတိုကျပှဲလို့ပဲ ဆိုကွပါစို့။ ဒီတိုကျပှဲအားလုံးကို လှှမျးခွုံကွည့ျမယျဆိုရငျ လကျနကျကိုငျအငျအားစုတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍနဲ့ ပွညျသူလူထုရဲ့ အခနျးကဏ်ဍ ဘယျဘကျကပိုပွီး အားသာတယျလို့ ပွောလို့ရမလဲ။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျကတော့ လကျနကျကိုငျတိုကျမယျဆိုတဲ့ အယူအဆကတော့ လှှမျးနတေယျ။ ကနြောျတို့ မွနျမာပွညျမှာ ၂၀၁၁ ကနေ ၂၀၂၀ အထိ ဆယျစုနှဈအတှငျးမှာ အမြိုးသားရငျကွာစေ့ရေးတို့၊ ဥပဒတှေငျးဝငျ ရှေးကောကျပှဲဝငျရေးတို့က အတောျလှှမျးတဲ့ အယူအဆ ဖွဈပါတယျ။ အားလုံးက ဒီလမျးကွောငျးကိုပဲ ယုံကွညျကွတယျ။ အဲဒီတုနျးကသာ တပျမတောျကို လကျနကျကိုငျ တိုကျရမှဖွဈမယျလို့ သှားပွောရငျ ပွောတဲ့လူက ရူးနတေယျလို့ ထငျခံရမှာ။ ဒါပမေဲ့ အခုကာလကွတော့ ပွောငျးပွနျပွနျဖွဈသှားတယျ။ အားလုံးက လကျနကျကိုငျတိုကျမှ ဖွဈမယျဆိုတဲ့ အယူအဆဖွဈတယျ။ အဲဒီမှာ ကနြောျတို့က စေ့စပျရေးတို့၊ အမြိုးသားရငျကွားစေ့ရေးတို့ ပွောတယျဆိုရငျတော့ ဒါကို ပွငျးပွငျးထနျထနျ ရှုတျခကြွတဲ့ကာလ ဖွဈနတေယျ။ ဆိုတော့ လထေုပွောငျးသှားတဲ့ အခွအေနဖွေဈတော့ လကျနကျကိုငျပွီးတော့ တိုကျမယျဆိုတဲ့ လထေုကတော့ လှှမျးနတေယျ။ လှှမျးနတေဲ့အခါမှာကွတော့ အခုနမွို့ပေါျက လူထုအနနေဲ့တော့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှေ မပီမပွငျ မပေါျသေးတဲ့အခြိနျ။ လကျနကျကိုငျတိုကျတဲ့ကာလမှာတော့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှကေ လုပျကိုငျမှုကို ပိုမွငျလာပါလိမ့ျမယျ။

မေး ။ ။ တခုပွောစရာရှိတာက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ အခနျးကဏ်ဍ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက ခေါငျးဆောငျတယောကျအနနေဲ့ အကွမျးဖကျလကျနကျကိုငျတဲ့ နညျးလမျးကို တခါမှ အားမပေးခဲ့ပါဘူး။ အခုပွညျသူတှေ ဆန့ျကငြျအုံကွှနတောလဲ အစကတော့ အနုနညျးလမျးစဉျ Non-violence, Non-cooperation ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ စပွီးလှုပျရှားခဲ့ကွတာ ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ အခုအခါမှာ လကျနကျကိုငျဘကျကို ဦးတညျလာတော့ အဲဒီလမျးကွောငျးက သှဖေီသှားပွီလို့ ပွောကွမလား။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ NLD အစိုးရရဲ့ သဘောထားနဲ့ လကျရှိ NUG ရဲ့ သဘောထားကတော ကှဲပွားတာတှေ တောျတောျမြားမြား ဖွဈသှားပွီ။ ဆိုပါတော့ လကျနကျကိုငျတောျလှနျရေးကို ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ဆန့ျကငြျတယျဆိုတဲ့ အခကြျအလကျတှကေ အမြားကွီးရှိပါတယျ။ သူ့ရဲ့ ပွောဆိုခကြျတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ အခုကတော့ PDF ဖှဲ့မယျဆိုပွီးတော့ NUG ကတော့ ဖွဈသှားပွီ။ အဲဒီတော့ လမျးကွောငျးအရတော့ ပွောငျပွနျဖွဈသှားပွီ။ အဲဒါတငျမကဘူး ရခိုငျ-မူစလငျကိစ်စမှာလဲ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျလကျထကျက ပွောခဲ့တာနဲ့ အခုပွောနတောနဲ့ ပွောငျပွနျဖွဈသှားပွီ။ အဲဒီတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက လောလောဆယျမှာ အကဉြျးကခြံနရေတဲ့အခြိနျ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ သူပွနျထှကျလာရငျ ဘာဖွဈမလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးကတော့ တောျတောျမြားမြား ထုတျကွတယျ။ တောျတောျမြားမြား ထုတျကွတဲ့အခါကွတော့ ဒီဥစ်စာက စောင့ျကွည့ျရမယ့ျ ပွူနာ ဖွဈတယျလို့ လောလောဆယျ ပွောရလိမ့ျမယျ။ ကွိုပွောဖို့တော့ ခကျပါတယျ။

မေး ။ ။ အလားတူ ကွိုတငျပွီးတော့ ခကျတဲ့မေးခှနျးတခုကိုပဲ နောကျဆုံးအနနေဲ့ မေးပါရစေ။ အခုဖွဈနတေဲ့ ပွညျသူလူထုရဲ့ ဒီမိုကရစေီ တောငျးဆိုနတေဲ့ ဒီမိုကရစေီတိုကျပှဲ အုံကွှမှုကွီးက မကွာမီအခြိနျကာလအတှငျးမှာ ပှဲပွတျသှားနိုငျသလား။ သို့တညျးမဟုတျ ရရှေညျတိုကျပှဲတရပျ ဖွဈသှားနိုငျသလားဆိုတာ ရှေ့အလားအလာကို ခန့ျမှနျးပွောပေးပါ။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျ အခွအေနမှောတော့ အခုန ကနြောျပွောသလို ပွီးခဲ့တဲ့ ဆယျစုနှဈနဲ့ မတူတော့ဘဲနဲ့ လူတှကေ လကျနကျကိုငျတိုကျမှာ ဖွဈတော့မယျဆိုတဲ့ သွဇာလှှမျးနတေယျ။ စေ့စပျဆှေးနှေးဖို့ ပွောတယျဆိုရငျ သစ်စာဖောကျဒလနျလို့ စှပျစှဲနတေဲ့ လထေုက လှှမျးနတေဲ့အခါ ဖွဈနတေော့ လကျနကျကိုငျ ပုနျကနျမှုတှေ၊ တိုကျခိုကျမှုတှေ၊ မွို့တှငျးတိုကျခိုကျမှုတှေ၊ ကြေးလကျတိုကျခိုကျမှုတှေ၊ တိုငျးရငျးသားဒသေ တိုကျခိုကျမှုတှကေတော့ အရှိနျအဟုနျ မွင့ျနမှောပဲ။ ဒီဟာက ကနြောျထငျတယျ - (၂) နှဈ (၃) နှဈလောကျ ဒီအကပြျအတညျးကို ကနြောျတို့ ဖွတျရလိမ့ျမယျလို့ ထငျပါတယျ။ လကျနကျကိုငျတိုကျတဲ့အခါမှာ အယူအဆနှဈမြိုးတော့ ရှိတယျ။ တခုက လကျနကျကိုငျပွီးတော့ အပွီးတိုငျ ကိုယ့ျအယူအဆကို တညျဆောကျတာ - တဘကျကို ခြမှေုနျးပွီ။ နောကျတခုကတော့ လကျနကျကိုငျတိုကျပွီး အငျအားတညျဆောကျပွီးတော့ အငျအား balance မြှခြရှေိတဲ့အခြိနျမှာ စကားပွောပွီး ကိုယ့ျအခှင့ျအရေးကိုယူမယျဆိုတဲ့ စိတျကူးစိတျသနျးမြိုးတှလေညျး တှေ့ရပါတယျ။ ဘာပဲဖွဈဖွဈ မွနျမာပွညျအခွအေနနေဲ့ ပွောမယျဆိုရငျ လာမယ့ျ (၃) နှဈကာလလောကျအတှငျးတော့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခကို ရှောငျဖို့တော့ တောျတောျလေးခကျလိမ့ျမယျ ထငျပါတယျ။