(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာ့ COVID-19 တိုက်ဖျက်ရေးမှာ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ အကူအညီတွေ ဆက်လက်ရရှိနေပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံကို ငွေကြေးခဝါချတဲ့ နိုင်ငံများစာရင်းမှာ ထည့်သွင်းလိုက်တဲ့ အချက်ကြောင့် အကူအညီတွေ လျော့သွားနိုင်တဲ့အကြောင်း မသိင်္ဂီထိုက် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုတွေ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့အတွက် ကုလသမဂ္ဂ ကလေးသူငယ်များ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (UNICEF) က ပေးပို့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စမ်းသပ်စစ်ဆေးတဲ့ Test Kits တွေထဲက ပထမအသုတ်အနေနဲ့ Test Kit စမ်းသပ်ပစ္စည်း အစုံပေါင်း ၁၀,၀၀၀ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဆိုက်ရောက်လာပါတယ်။ ဒုတိယအကျော့အဖြစ် Test Kit စမ်းသပ်ပစ္စည်း အစုံ ၁၀,၀၀၀ ကတော့ ဇွန်လမတိုင်ခင် ထပ်ရောက်မယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းရပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကိုယ်စား ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ (WFP) က မလေးရှားနိုင်ငံ ကွာလာလမ်ပူနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ရန်ကုန်မြို့ကြား လေကြောင်းခရီးစဉ် ပျံသန်းပေးနေပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ကူမှုဆိုင်ရာ ကုန်စည်တွေနဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ပို့ဆောင်ပေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ WFP ရဲ့ လေကြောင်းခရီးစဉ် အတွက်ကိုတော့ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နဲ့ ဆွစ်ဇာလန်တို့က ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး အသုံးပြုနေရတဲ့ ဆေးရုံဆေးခန်းသုံး PPE တွေဖြစ်တဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေ၊ ရောဂါကာကွယ်ရေး ဝတ်စုံတွေ ပြည်တွင်းမှာ ထုတ်လုပ်မှုကို အားပေးတဲ့အနေနဲ့ ပြည်တွင်း အထည်ချုပ်စက်ရုံ ၂ ခုကနေ ကျပ်သိန်း ၂,၀၀၀ ဖိုး PPE ပစ္စည်းတွေ မှာယူခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဒိန်းမတ်သံရုံးကလည်း သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ပြည်တွင်း အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတခုဖြစ်တဲ့ ရွှေဆည်းဆာ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းပိုင်ရှင် ဒေါ်နှင်းသက်မွန်ကတော့ အခုဆိုရင် တရက်ကို PPE ဝတ်စုံ ၂,၀၀၀ နီးပါး ထုတ်လုပ်နိုင်လာပြီဖြစ်ကြောင်း AFP သတင်းအေဂျင်စီကို ပြောပါတယ်။
“ဆေးရုံအုပ်ကြီးတွေကိုယ်တိုင် ဆက်လာတယ်၊ တကယ်လိုအပ်နေတယ်ပေါ့နော်။ မလိုအပ်ဘဲနဲ့တော့ သူတို့ ဆက်လာမှာမဟုတ်ဘူး။ တချို့ဆိုရင် လာယူဖို့ကို သူတို့ဘက်ကလည်း ကြိုးစားရတယ်။ လမ်းတွေက ပိတ်ထားတာ ဆိုတော့လေ။ ကျမတို့က COVID တောင်မှ တခါတလေ မေ့ပြီးတော့ စိတ်ညစ်စရာဆိုတာကို မေ့ပြီးတော့ တိုက်ပွဲတခု လုပ်နေသလိုမျိုးပဲ၊ စီစဉ်နေသလိုပဲ။”
ပြည်တွင်းမှာ PPE ဝတ်စုံတွေ ဈေးကြီးနေချိန်မှာ သူတို့ကတော့ အစုံ ၁၀,၀၀၀ လောက် လှူဒါန်းနိုင်ပြီလို့လည်း ပြောပါတယ်။ စက်ရုံထဲမှာလည်း နှာခေါင်းစည်းတွေ ဝတ်ထားတဲ့ အထည်ချုပ်ဝန်ထမ်းတွေ ပျားပန်းခပ် ချုပ်လုပ်နေကြတာပါ။
ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေဘက်က မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ စိုက်ပျိုးရေး၊ အသေးစားချေးငွေ၊ ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေး အပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းစဉ် အများအပြား ရှိနေတာပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ် အတွင်းမှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံကို ငွေကြေးခဝါချတဲ့ နိုင်ငံအဖြစ် EU က သတ်မှတ်ခဲ့ပြီးနောက် EU အဖွ့ဲဝင် နိုင်ငံတွေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတချို့ ဆုံးရှုံးရနိုင်ခြေ ရှိနေပါတယ်။
တင့်တင့်မြန်မာလုပ်ငန်းစု အကြီးအကဲ ဒေါ်တင့်တင့်လွင်ကတော့ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ဖြစ်သလို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံခရီးစဉ် အတွင်းမှာလည်း စီးပွားရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ စီစဉ်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။
“အထည်ချုပ်တခုတည်း မဟုတ်ဘဲနဲ့ ဥပမာ GIZ ပေါ့နော်၊ ဂျာမနီက NGO အဖွဲ့မျိုး၊ ဒီလိုအဖွဲ့တွေဟာဆိုရင် မြန်မာပြည်က စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အသေးလေးတွေကို ရှေ့ဆောင်လမ်းပြလုပ်ထားတာ အများကြီးရှိပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ နည်းပညာ ဖြန့်ဝေတာ၊ ကော်ဖီလုပ်ငန်း၊ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း၊ စက်ချုပ်လုပ်ငန်း၊ အခြေခံတွေ သင်ပေးတာ၊ အသေးစားချေးငွေပေးပြီး သူတို့ ဖွံ့ဖြိုးရေး ထူထောင်ပေးတာတို့၊ တချို့ အခြေခံအဆောက်အဦပိုင်းတွေမှာ ငွေကြေးဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ပေးတာတို့ ဒါကတော့ လုံး၀ ရပ်တန့်သွားတာပေါ့နော်။ ဂျာမနီအနေနဲ့တော့ GIZ ကို ဆက်လက်ပြီးတော့ အသစ်ပေါ့၊ အဟောင်းတွေတော့ ပြီးဆုံးအောင် ဆက်သွားမယ်၊ ဒါပေမယ့် GIZ ကနေ စီမံကိန်းအသစ်တွေ လုံး၀ ချပေးတော့မှာ မဟုတ်တော့ဘဲနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂကပဲ ဒါတွေကို စိစစ်ပြီးတော့မှ ချပေးချင်လည်း ချပေးမယ်၊ ရပ်ဆိုင်းချင်လည်း ရပ်ဆိုင်းမယ်။ ဒီအခြေအနေမျိုးတွေ ဖြစ်သွားတာပေါ့။”
ငွေကြေးခဝါချတဲ့နိုင်ငံအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ အတွက်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေအတွက် EU အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေဘက်ကတော့ တုံ့ဆိုင်းသွားမယ့် အနေအထားပါလို့လည်း ဒေါ်တင့်တင့်လွင်က ရှုမြင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် EU နဲ့ မြန်မာကြား ငွေကြေး လွှဲပြောင်းမှုတွေမှာလည်း ငွေရရှိမှု အရင်းအမြစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပိုပြီး တိတိကျကျ ရှင်းလင်းရတော့မယ့် အခြေအနေ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
----------------------------------
(Unicode)
မွနျမာ့ COVID-19 တိုကျဖကြျရေးအတှကျ ကုလနဲ့ EU အကူအညီတှေ ထပျမံရောကျရှိ
မွနျမာ့ COVID-19 တိုကျဖကြျရေးမှာ ဥရောပသမဂ်ဂ (EU) နဲ့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ အကူအညီတှေ ဆကျလကျရရှိနပေမေယ့ျ မွနျမာနိုငျငံကို ငှကွေေးခဝါခတြဲ့ နိုငျငံမြားစာရငျးမှာ ထည့ျသှငျးလိုကျတဲ့ အခကြျကွောင့ျ အကူအညီတှေ လြော့သှားနိုငျတဲ့အကွောငျး မသိငျ်ဂီထိုကျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ စမျးသပျစဈဆေးမှုတှေ တိုးမွှင့ျဆောငျရှကျနိုငျဖို့အတှကျ ကုလသမဂ်ဂ ကလေးသူငယျမြား ရနျပုံငှအေဖှဲ့ (UNICEF) က ပေးပို့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ စမျးသပျစဈဆေးတဲ့ Test Kits တှထေဲက ပထမအသုတျအနနေဲ့ Test Kit စမျးသပျပစ်စညျး အစုံပေါငျး ၁၀,၀၀၀ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ မွနျမာနိုငျငံကို ဆိုကျရောကျလာပါတယျ။ ဒုတိယအကြော့အဖွဈ Test Kit စမျးသပျပစ်စညျး အစုံ ၁၀,၀၀၀ ကတော့ ဇှနျလမတိုငျခငျ ထပျရောကျမယျလို့လညျး ခန့ျမှနျးရပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကိုယျစား ကမ်ဘာ့စားနပျရိက်ခာအဖှဲ့ (WFP) က မလေးရှားနိုငျငံ ကှာလာလမျပူနဲ့ မွနျမာနိုငျငံ ရနျကုနျမွို့ကွား လကွေောငျးခရီးစဉျ ပြံသနျးပေးနပွေီး လူသားခငြျး စာနာထောကျကူမှုဆိုငျရာ ကုနျစညျတှနေဲ့ လူပုဂ်ဂိုလျတှကေို ပို့ဆောငျပေးနတော ဖွဈပါတယျ။ WFP ရဲ့ လကွေောငျးခရီးစဉျ အတှကျကိုတော့ ဥရောပသမဂ်ဂ (EU) နဲ့ ဆှဈဇာလနျတို့က ရနျပုံငှေ ထောကျပံ့တာ ဖွဈပါတယျ။
တခြိနျတညျးမှာပဲ ရောဂါတိုကျဖကြျရေး အသုံးပွုနရေတဲ့ ဆေးရုံဆေးခနျးသုံး PPE တှဖွေဈတဲ့ နှာခေါငျးစညျးတှေ၊ ရောဂါကာကှယျရေး ဝတျစုံတှေ ပွညျတှငျးမှာ ထုတျလုပျမှုကို အားပေးတဲ့အနနေဲ့ ပွညျတှငျး အထညျခြုပျစကျရုံ ၂ ခုကနေ ကပြျသိနျး ၂,၀၀၀ ဖိုး PPE ပစ်စညျးတှေ မှာယူခဲ့ကွောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဒိနျးမတျသံရုံးကလညျး သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
ပွညျတှငျး အထညျခြုပျလုပျငနျးတခုဖွဈတဲ့ ရှှဆေညျးဆာ အထညျခြုပျလုပျငနျးပိုငျရှငျ ဒေါျနှငျးသကျမှနျကတော့ အခုဆိုရငျ တရကျကို PPE ဝတျစုံ ၂,၀၀၀ နီးပါး ထုတျလုပျနိုငျလာပွီဖွဈကွောငျး AFP သတငျးအဂေငြျစီကို ပွောပါတယျ။
“ဆေးရုံအုပျကွီးတှကေိုယျတိုငျ ဆကျလာတယျ၊ တကယျလိုအပျနတေယျပေါ့နောျ။ မလိုအပျဘဲနဲ့တော့ သူတို့ ဆကျလာမှာမဟုတျဘူး။ တခြို့ဆိုရငျ လာယူဖို့ကို သူတို့ဘကျကလညျး ကွိုးစားရတယျ။ လမျးတှကေ ပိတျထားတာ ဆိုတော့လေ။ ကမြတို့က COVID တောငျမှ တခါတလေ မေ့ပွီးတော့ စိတျညဈစရာဆိုတာကို မေ့ပွီးတော့ တိုကျပှဲတခု လုပျနသေလိုမြိုးပဲ၊ စီစဉျနသေလိုပဲ။”
ပွညျတှငျးမှာ PPE ဝတျစုံတှေ ဈေးကွီးနခြေိနျမှာ သူတို့ကတော့ အစုံ ၁၀,၀၀၀ လောကျ လှူဒါနျးနိုငျပွီလို့လညျး ပွောပါတယျ။ စကျရုံထဲမှာလညျး နှာခေါငျးစညျးတှေ ဝတျထားတဲ့ အထညျခြုပျဝနျထမျးတှေ ပြားပနျးခပျ ခြုပျလုပျနကွေတာပါ။
ဥရောပသမဂ်ဂ (EU) အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံတှဘေကျက မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ စိုကျပြိုးရေး၊ အသေးစားခြေးငှေ၊ ကြေးလကျဖှံ့ဖွိုးရေး အပါအဝငျ ဖှံ့ဖွိုးရေးလုပျငနျးစဉျ အမြားအပွား ရှိနတောပါ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျ အတှငျးမှာပဲ မွနျမာနိုငျငံကို ငှကွေေးခဝါခတြဲ့ နိုငျငံအဖွဈ EU က သတျမှတျခဲ့ပွီးနောကျ EU အဖှ့ဲဝငျ နိုငျငံတှရေဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ဖှံ့ဖွိုးရေးလုပျငနျးတခြို့ ဆုံးရှုံးရနိုငျခွေ ရှိနပေါတယျ။
တင့ျတင့ျမွနျမာလုပျငနျးစု အကွီးအကဲ ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျကတော့ ဟနျဂရေီနိုငျငံရဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဂုဏျထူးဆောငျ ကောငျစဈဝနျခြုပျဖွဈသလို နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ဟနျဂရေီနိုငျငံခရီးစဉျ အတှငျးမှာလညျး စီးပှားရေး ဆှေးနှေးပှဲတှေ စီစဉျခဲ့သူ ဖွဈပါတယျ။
“အထညျခြုပျတခုတညျး မဟုတျဘဲနဲ့ ဥပမာ GIZ ပေါ့နောျ၊ ဂြာမနီက NGO အဖှဲ့မြိုး၊ ဒီလိုအဖှဲ့တှဟောဆိုရငျ မွနျမာပွညျက စီးပှားရေးလုပျငနျး အသေးလေးတှကေို ရှေ့ဆောငျလမျးပွလုပျထားတာ အမြားကွီးရှိပါတယျ။ စိုကျပြိုးရေးဆိုငျရာ နညျးပညာ ဖွန့ျဝတော၊ ကောျဖီလုပျငနျး၊ မှေးမွူရေးလုပျငနျး၊ စကျခြုပျလုပျငနျး၊ အခွခေံတှေ သငျပေးတာ၊ အသေးစားခြေးငှပေေးပွီး သူတို့ ဖှံ့ဖွိုးရေး ထူထောငျပေးတာတို့၊ တခြို့ အခွခေံအဆောကျအဦပိုငျးတှမှော ငှကွေေးဆိုငျရာ ထောကျပံ့ပေးတာတို့ ဒါကတော့ လုံး၀ ရပျတန့ျသှားတာပေါ့နောျ။ ဂြာမနီအနနေဲ့တော့ GIZ ကို ဆကျလကျပွီးတော့ အသဈပေါ့၊ အဟောငျးတှတေော့ ပွီးဆုံးအောငျ ဆကျသှားမယျ၊ ဒါပမေယ့ျ GIZ ကနေ စီမံကိနျးအသဈတှေ လုံး၀ ခပြေးတော့မှာ မဟုတျတော့ဘဲနဲ့ ဥရောပသမဂ်ဂကပဲ ဒါတှကေို စိစဈပွီးတော့မှ ခပြေးခငြျလညျး ခပြေးမယျ၊ ရပျဆိုငျးခငြျလညျး ရပျဆိုငျးမယျ။ ဒီအခွအေနမြေိုးတှေ ဖွဈသှားတာပေါ့။”
ငှကွေေးခဝါခတြဲ့နိုငျငံအဖွဈ သတျမှတျခံထားရတဲ့ အတှကျကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ ဖှံ့ဖွိုးရေး၊ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုတှအေတှကျ EU အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံတှဘေကျကတော့ တုံ့ဆိုငျးသှားမယ့ျ အနအေထားပါလို့လညျး ဒေါျတင့ျတင့ျလှငျက ရှုမွငျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ EU နဲ့ မွနျမာကွား ငှကွေေး လှှဲပွောငျးမှုတှမှောလညျး ငှရေရှိမှု အရငျးအမွဈနဲ့ ပတျသကျပွီး ပိုပွီး တိတိကကြြ ရှငျးလငျးရတော့မယ့ျ အခွအေနေ ဖွဈတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
