(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ ပို့ကုန်နဲ့သွင်းကုန်ပမာဏကွာခြားပြီး ဒီလို ကုန်သွယ်ရေး မညီမျှတာကြောင့် မြန်မာကုန်သည်တွေဘက်ကနစ်နာနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို ကိုဇော်ထက် တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ မြန်မာဘက်က ပို့ကုန်တန်ဖိုးဟာ မနှစ်ကထက် လျော့ကျသွားပြီး၊ သွင်းကုန်မှာတော့ ပိုများလာပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်- မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ အတားအဆီး အကန့်သတ်တွေဆက်ရှိနေဦးမယ်ဆိုရင် မြန်မာပို့ကုန်အတွက် ခက်ခဲနေဦးမယ်လို့ မြန်မာကုန်သည်တွေက ငြီးတွားကြပါတယ် ။
မြန်မာ- တရုတ် ကုန်သွယ်ရေးမှာ အရင်ရှိပြီးသား ကုန်သွယ်မှုအတားအဆီးတွေအပြင် COVID-19 ကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ အတားအဆီးအသစ်တွေ ထပ်ပိုလာတာပါ။ ဒါကိုဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ နှစ်နိုင်ငံထိပ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်တွေ ညှိနှိုင်းဖို့လိုတယ်လို့ မူဆယ်သစ်သီးဝလံကုန်စည်ဒိုင် ဒုဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းခင်မောင်က ပြောပါတယ်။ COVID-19 အကြောင်းပြပြီး ကုန်သွယ်ရေး အတားအဆီးတွေ တရုတ်အစိုးရက ဖန်တီးနေတဲ့ အပေါ်မှာလည်း သူကအလေးထား ပြောခဲ့တာပါ။
“ အခု COVID-19 ရောဂါအနေအထားနဲ့ အခုဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အတားအဆီး အကန့်အသတ်ကပိုလာတယ်၊ လူမဝင်ရဘူး။ နောက်ပြီးတော့ တရားမဝင် လမ်းကြောင်းကနေ သွားတာကို မရတော့ဘူး။ ကုန်သွယ်မှု ကိန်းဂဏန်းက ပိုပြီး လျော့ကျလာနိုင်တဲ့ အလားအလာရှိတာပေါ့။ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ မညီမျှမှု ရှိနေရင် ဒါကတော့ အမြဲတမ်း ကျနော်တို့ ဆုံးရှုံး နစ်နာမှုနဲ့ ကြုံတွေ့နေရမှာပဲ။”
တရုတ်ပြည်တွင်းမှာလည်း သူတို့အစိုးရရဲ့ ကုန်သွယ်ရေးအကန့်အသတ်၊ ရောဂါတားဆီးရေး အကန့်အသတ်တွေကြောင့် တရုတ်ကုန်သည်တွေကမြန်မာကုန်တွေကို ဝယ်ယူဖို့ အခက်အခဲတွေ ရှိလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကုန်သွယ်မှုမှာ ဒီနှစ်မှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ မနှစ်ကထက် ဒေါ်လာ သန်း ၃၀ လောက် မြန်မာဘက်က လျော့သွားကြောင်း မြန်မာ့ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေး ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမျိုးသူက ပြောပါတယ်။
“နယ်စပ်မှာ ပို့ကုန်ပိုင်းက သန်း ၃၀ လောက်လျော့တယ်၊ ပြီးခဲ့တဲ့ ၇ လ ယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်၊ သွားလာမှုက အထိုက်အလျောက်ကန့်သတ် နေကြသေးတာပဲ အရင်တုန်းကလို နယ်အကျယ်ကြီးက buyer တွေမလာဘူး။ တရုတ်ထဲမှာတင် ပြန်တင်ပို့တဲ့ အခါ အခက်အခဲတွေရှိတော့ သူတို့က ဈေးကို အများကြီး မပေးနိုင်ဘူး။လျော့ပေးတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ဘက်ကလည်း ဈေးက လျော့ရတာပေါ့။”
တရုတ်ယူနန်ပြည်နယ်နဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ မူဆယ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဟာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုမှာ ပမာဏ အများဆုံးပါ။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်မှုပမာဏက နယ်စပ်စခန်း ၁၈ ခုမှာ၇လ အတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၆၇၀၀ ကျော်ရှိပြီး၊ မူဆယ်တခုတည်းက ဒေါ်လာသန်းပေါင်း ၁၈၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ မြန်မာကုန်သွယ်ရေးဌာန စစ်တမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းက ကုန်သည်တွေ ကတော့ ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန် တန်ဖိုး ကွာဟမှု နည်းအောင် နှစ်နိုင်ငံ ညှိနှိုင်းဖို့ လိုလားကြောင်း ပြောပါတယ်။
.................
တရုတျနယျစပျမှာ ကုနျသှယျရေးမညီမြှမှုကွောင့ျ မွနျမာကုနျသညျတှေ နဈနာ
(Unicode)
တရုတျနယျစပျကုနျသှယျရေးမှာ ပို့ကုနျနဲ့သှငျးကုနျပမာဏကှာခွားပွီး ဒီလို ကုနျသှယျရေး မညီမြှတာကွောင့ျ မွနျမာကုနျသညျတှဘေကျကနဈနာနတေယျဆိုတဲ့ သတငျးကို ကိုဇောျထကျ တငျဆကျပေးမှာပါ။
တရုတျနယျစပျကုနျသှယျရေးမှာ မွနျမာဘကျက ပို့ကုနျတနျဖိုးဟာ မနှဈကထကျ လြော့ကသြှားပွီး၊ သှငျးကုနျမှာတော့ ပိုမြားလာပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ တရုတျ- မွနျမာ နယျစပျကုနျသှယျရေးမှာ အတားအဆီး အကန့ျသတျတှဆေကျရှိနေဦးမယျဆိုရငျ မွနျမာပို့ကုနျအတှကျ ခကျခဲနေဦးမယျလို့ မွနျမာကုနျသညျတှကေ ငွီးတှားကွပါတယျ ။ မွနျမာ- တရုတျ ကုနျသှယျရေးမှာ အရငျရှိပွီးသား ကုနျသှယျမှုအတားအဆီးတှအေပွငျ COVID-19 ကွောင့ျဖွဈလာတဲ့ အတားအဆီးအသဈတှေ ထပျပိုလာတာပါ။ ဒါကိုဖွရှေငျးနိုငျဖို့ နှဈနိုငျငံထိပျပိုငျး ခေါငျးဆောငျတှေ ညှိနှိုငျးဖို့လိုတယျလို့ မူဆယျသဈသီးဝလံကုနျစညျဒိုငျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ စိုငျးခငျမောငျက ပွောပါတယျ။ COVID-19 အကွောငျးပွပွီး ကုနျသှယျရေး အတားအဆီးတှေ တရုတျအစိုးရက ဖနျတီးနတေဲ့ အပေါျမှာလညျး သူကအလေးထား ပွောခဲ့တာပါ။
“ အခု COVID-19 ရောဂါအနအေထားနဲ့ အခုဖွဈပေါျနတေဲ့ အတားအဆီး အကန့ျအသတျကပိုလာတယျ၊ လူမဝငျရဘူး။ နောကျပွီးတော့ တရားမဝငျ လမျးကွောငျးကနေ သှားတာကို မရတော့ဘူး။ ကုနျသှယျမှု ကိနျးဂဏနျးက ပိုပွီး လြော့ကလြာနိုငျတဲ့ အလားအလာရှိတာပေါ့။ မူဆယျကုနျသှယျရေးမှာ မညီမြှမှု ရှိနရေငျ ဒါကတော့ အမွဲတမျး ကနြောျတို့ ဆုံးရှုံး နဈနာမှုနဲ့ ကွုံတှေ့နရေမှာပဲ။”
တရုတျပွညျတှငျးမှာလညျး သူတို့အစိုးရရဲ့ ကုနျသှယျရေးအကန့ျအသတျ၊ ရောဂါတားဆီးရေး အကန့ျအသတျတှကွေောင့ျ တရုတျကုနျသညျတှကေမွနျမာကုနျတှကေို ဝယျယူဖို့ အခကျအခဲတှေ ရှိလာပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကုနျသှယျမှုမှာ ဒီနှဈမှာတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ မနှဈကထကျ ဒေါျလာ သနျး ၃၀ လောကျ မွနျမာဘကျက လြော့သှားကွောငျး မွနျမာ့ကုနျသှယျမှု မွှင့ျတငျရေး ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးမြိုးသူက ပွောပါတယျ။
“နယျစပျမှာ ပို့ကုနျပိုငျးက သနျး ၃၀ လောကျလြော့တယျ၊ ပွီးခဲ့တဲ့ ၇ လ ယှဉျကွည့ျမယျဆိုရငျ၊ သှားလာမှုက အထိုကျအလြောကျကန့ျသတျ နကွေသေးတာပဲ အရငျတုနျးကလို နယျအကယြျကွီးက buyer တှမေလာဘူး။ တရုတျထဲမှာတငျ ပွနျတငျပို့တဲ့ အခါ အခကျအခဲတှရှေိတော့ သူတို့က ဈေးကို အမြားကွီး မပေးနိုငျဘူး။လြော့ပေးတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့ဘကျကလညျး ဈေးက လြော့ရတာပေါ့။”
တရုတျယူနနျပွညျနယျနဲ့ ထိစပျနတေဲ့ မူဆယျနယျစပျကုနျသှယျရေးဟာ နယျစပျကုနျသှယျမှုမှာ ပမာဏ အမြားဆုံးပါ။ နယျစပျကုနျသှယျရေး အပွနျအလှနျကုနျသှယျမှုပမာဏက နယျစပျစခနျး ၁၈ ခုမှာ၇လ အတှငျး အမရေိကနျဒေါျလာသနျး ၆၇၀၀ ကြောျရှိပွီး၊ မူဆယျတခုတညျးက ဒေါျလာသနျးပေါငျး ၁၈၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ မွနျမာကုနျသှယျရေးဌာန စဈတမျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ နယျစပျကုနျသှယျရေးစခနျးက ကုနျသညျတှေ ကတော့ ပို့ကုနျ၊ သှငျးကုနျ တနျဖိုး ကှာဟမှု နညျးအောငျ နှဈနိုငျငံ ညှိနှိုငျးဖို့ လိုလားကွောငျး ပွောပါတယျ။
