(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘာ့ဒုက္ခသည်များနေ့မှာ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေက "အခမ်းအနားပွဲတွေ မကျင်းပလိုဘူး၊ အိမ်ကိုပဲပြန်ပါရစေ" ဆိုတဲ့ ကြေညာချက်ထုတ် တောင်းဆိုတဲ့အကြောင်း မဆုမွန်က စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ဒီကနေ့ ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့ဟာ ကမ္ဘာ့ဒုက္ခသည်များနေ့ World Refugee Day ဖြစ်ပါတယ်။ ဒုက္ခသည်များနေ့ အထိမ်းအမှတ် ဒုက္ခသည်တွေအရေး တောင်းဆိုတာတွေ၊ အခမ်းအနားကျင်းပတာ၊ ဆန္ဒထုတ်ဖော်တာ၊ သရုပ်ဖော်တင်ဆက် သတင်းထုတ်ပြန်တာတွေ နိုင်ငံတကာမှာ လုပ်ဆောင်ကြပေမယ့်လို့ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဒုက္ခသည်စခန်းလို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲက ဒုက္ခသည်တွေကတော့ "On World Refugee Day, We Do Not Want to Celebrated, We Want to Go Home” ကမ္ဘာ့ဒုက္ခသည်များနေ့မှာ ကျနော် ကျမတို့ ဘာအခမ်းအနားတွေမှ မကျင်းပလိုဘူး၊ ကိုယ့်အိမ်ကိုပဲ ပြန်ပါရစေဆိုတဲ့ ကြေညာချက်ထုတ် တောင်းဆိုလိုက်ကြပါတယ်။
သူတို့လိုလားချက်ကိုတော့ ဒီကြေညာချက်ကို ဦးဆောင်ထုတ်ပြန်သူ ARSPH ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ရခိုင်ပြည်နယ်က ရိုဟင်ဂျာအဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦး Mohib Ullah က ဗွီအိုအေကို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဒီ Refugee Day Celebration ကို မလုပ်ချင်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ ကိုယ့်ဒေသ ကိုယ့်မြေကိုပဲ ပြန်ချင်ကြတယ်လို့ ခေါင်းစဉ်ထိုးထားတယ်။ အဲ့ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ မြန်မာအစိုးရက ဂျီနီဗာကွန်ဗန်းရှင်းမှာ လက်မှတ်ထိုးထားတယ်။ Genocide ကို Protection လုပ်မယ်၊ Action လုပ်မယ်ဆိုပြီး အဲ့ဒီ့မှာ လက်မှတ်ထိုးထားတယ်။ အဲ့သလို လက်မှတ်ထိုးထားသလို အခု ကျနော်တို့ရဲ့ အခွင့်အရေးကို ပေးပါဆိုပြီး တောင်းဆိုထားပါတယ်။ နောက် ကျနော်တို့ အိမ်ကိုပဲ ပြန်ချင်ကြတယ်။ အိမ်ကိုပဲ ပြန်ခေါ်ပါ။ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးနဲ့အညီ သွားလာခွင့် လွတ်လပ်ခွင့် အဲ့ဒါတွေပေးပါ။ ကျနော်တို့ကို အိမ်ပြန်ခွင့်ပေးပါ။
“နောက် ကျနော်တို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းကို ပြောတာက ကျနော်တို့ Celebration မလုပ်ချင်ဘူး။ ကျနော်တို့ အိမ်ကိုပဲ ပြန်ချင်ကြတယ်။ ခင်ဗျားတို့ စုပေါင်းပြီးတော့ အိမ်ကိုပြန်သွားနိုင်အောင် မြန်မာအစိုးရကို ပြောပေးပါဆိုပြီး တောင်းဆိုထားတယ်။ နောက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရကိုတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ Education ကျနော်တို့ရဲ့ကလေးတွေ ဒီမှာ ပညာရေး အခြေခံအခွင့်အရေး Secondary ပညာရေး သင်ကြားနိုင်ခွင့် လုပ်ပေးပါဆိုပြီး ဒီနေ့ ဇွန်လ ၂၀ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ထားတာပါ။”
ရခိုင်ပြည်နယ် တမန်းသားကျေးရွာအုပ်စု အထက်တန်းကျောင်းမှာ ကျောင်းဆရာလုပ်ခဲ့တဲ့ ကုတုပလောင် ဒုက္ခသည်စခန်း အမှတ် ၇ မှာ နေထိုင်သူ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ကိုကာမေလ်ကလည်း အခုလိုပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အဓိက ကိုယ့်နိုင်ငံကိုပဲ ကိုယ်ပြန်ချင်ပါတယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံကိုပဲ ကိုယ်ပြန်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆုံးရှုံးသွားခဲ့တဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ပြန်ရချင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဟာ ကမ္ဘာ့လူသားတွေထဲက ရိုဟင်ဂျာဆိုတာလည်း လူသားဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ကို လူသားတမျိုးလို့ ထင်မြင်ယူဆပြီးတော့ ကျနော်တို့ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေး၊ လုံခြုံရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ စီးပွားရေး စသည့် အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးတွေကို ကျနော်တို့ကို ပြန်ပြီးတော့ ပေးပါလို့ တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။
“ကျနော်တို့လည်း ဘိုးဘွားဘီဘင်ကပင် အစဉ်တစိုက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ နေထိုင်လာတဲ့သူတွေပါ။ ကိုယ့်နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် တဖက်တလမ်းကနေ ကျနော်တို့လည်း ကူညီပေးချင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့နိုင်ငံကိုလည်း အများကြီး ဖွံ့ဖြိုးစေချင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ မွေးရာပါ အခွင့်အရေးတွေကို ပြန်ပြီး ဖော်ဆောင်ပေးပါလို့ အနူးအညွတ် တောင်းပန်ချင်ပါတယ်။ ဒုက္ခတွေနဲ့ ခံနေရလို့ ကျနော်တို့မှာ ဒုက္ခသည်ဘဝ ဖြစ်နေကြရတာပါ။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ ဒီဒုက္ခသည်ဘဝမှာ မနေချင်တော့ဘူး။ ကျနော်တို့ အိမ်ကိုပဲ ပြန်ချင်ပါတယ်။”
ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးကို လက်ခံမထားတဲ့ မြန်မာအစိုးရဘက်ကတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက် တိမ်းရှောင်သွားကြတဲ့ ဒီ သိန်းချီတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ရင်းပြန်လာနိုင်ရေး ကုလသမဂ္ဂ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရတို့နဲ့ သဘောတူညီမှုတွေ လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီး ပြန်လည်လက်ခံရေး ပူးပေါင်းလက်တွဲ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။
---------------------------------
(Unicode)
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ အိမျပွနျပါရစလေို့ ဒုက်ခသညျမြားနေ့မှာ တောငျးဆို
ကမ်ဘာ့ဒုက်ခသညျမြားနေ့မှာ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှကေ "အခမျးအနားပှဲတှေ မကငြျးပလိုဘူး၊ အိမျကိုပဲပွနျပါရစေ" ဆိုတဲ့ ကွညောခကြျထုတျ တောငျးဆိုတဲ့အကွောငျး မဆုမှနျက စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ဒီကနေ့ ဇှနျလ ၂၀ ရကျနေ့ဟာ ကမ်ဘာ့ဒုက်ခသညျမြားနေ့ World Refugee Day ဖွဈပါတယျ။ ဒုက်ခသညျမြားနေ့ အထိမျးအမှတျ ဒုက်ခသညျတှအေရေး တောငျးဆိုတာတှေ၊ အခမျးအနားကငြျးပတာ၊ ဆန်ဒထုတျဖောျတာ၊ သရုပျဖောျတငျဆကျ သတငျးထုတျပွနျတာတှေ နိုငျငံတကာမှာ လုပျဆောငျကွပမေယ့ျလို့ ကမ်ဘာ့အကွီးဆုံး ဒုက်ခသညျစခနျးလို့ တငျစားခေါျဝေါျကွတဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ၊ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှထေဲက ဒုက်ခသညျတှကေတော့ "On World Refugee Day, We Do Not Want to Celebrated, We Want to Go Home” ကမ်ဘာ့ဒုက်ခသညျမြားနေ့မှာ ကနြောျ ကမြတို့ ဘာအခမျးအနားတှမှေ မကငြျးပလိုဘူး၊ ကိုယ့ျအိမျကိုပဲ ပွနျပါရစဆေိုတဲ့ ကွညောခကြျထုတျ တောငျးဆိုလိုကျကွပါတယျ။
သူတို့လိုလားခကြျကိုတော့ ဒီကွညောခကြျကို ဦးဆောငျထုတျပွနျသူ ARSPH ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ရခိုငျပွညျနယျက ရိုဟငျဂြာအဖှဲ့အစညျးရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦး Mohib Ullah က ဗှီအိုအကေို ပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဒီ Refugee Day Celebration ကို မလုပျခငြျပါဘူး။ ကနြောျတို့ ကိုယ့ျဒသေ ကိုယ့ျမွကေိုပဲ ပွနျခငြျကွတယျလို့ ခေါငျးစဉျထိုးထားတယျ။ အဲ့ဒါနဲ့ပတျသကျပွီးတော့ မွနျမာအစိုးရက ဂြီနီဗာကှနျဗနျးရှငျးမှာ လကျမှတျထိုးထားတယျ။ Genocide ကို Protection လုပျမယျ၊ Action လုပျမယျဆိုပွီး အဲ့ဒီ့မှာ လကျမှတျထိုးထားတယျ။ အဲ့သလို လကျမှတျထိုးထားသလို အခု ကနြောျတို့ရဲ့ အခှင့ျအရေးကို ပေးပါဆိုပွီး တောငျးဆိုထားပါတယျ။ နောကျ ကနြောျတို့ အိမျကိုပဲ ပွနျခငြျကွတယျ။ အိမျကိုပဲ ပွနျခေါျပါ။ ကနြောျတို့ရဲ့ နိုငျငံသားအခှင့ျအရေးနဲ့အညီ သှားလာခှင့ျ လှတျလပျခှင့ျ အဲ့ဒါတှပေေးပါ။ ကနြောျတို့ကို အိမျပွနျခှင့ျပေးပါ။
“နောကျ ကနြောျတို့ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးကို ပွောတာက ကနြောျတို့ Celebration မလုပျခငြျဘူး။ ကနြောျတို့ အိမျကိုပဲ ပွနျခငြျကွတယျ။ ခငျဗြားတို့ စုပေါငျးပွီးတော့ အိမျကိုပွနျသှားနိုငျအောငျ မွနျမာအစိုးရကို ပွောပေးပါဆိုပွီး တောငျးဆိုထားတယျ။ နောကျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရကိုတော့ ကနြောျတို့ရဲ့ Education ကနြောျတို့ရဲ့ကလေးတှေ ဒီမှာ ပညာရေး အခွခေံအခှင့ျအရေး Secondary ပညာရေး သငျကွားနိုငျခှင့ျ လုပျပေးပါဆိုပွီး ဒီနေ့ ဇှနျလ ၂၀ရကျနေ့ ရကျစှဲနဲ့ ထုတျထားတာပါ။”
ရခိုငျပွညျနယျ တမနျးသားကြေးရှာအုပျစု အထကျတနျးကြောငျးမှာ ကြောငျးဆရာလုပျခဲ့တဲ့ ကုတုပလောငျ ဒုက်ခသညျစခနျး အမှတျ ၇ မှာ နထေိုငျသူ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ကိုကာမလျေကလညျး အခုလိုပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ အဓိက ကိုယ့ျနိုငျငံကိုပဲ ကိုယျပွနျခငြျပါတယျ။ ကိုယ့ျနိုငျငံကိုပဲ ကိုယျပွနျပွီးတော့ ကနြောျတို့ ဆုံးရှုံးသှားခဲ့တဲ့ အခှင့ျအရေးတှေ ပွနျရခငြျပါတယျ။ ကနြောျတို့ဟာ ကမ်ဘာ့လူသားတှထေဲက ရိုဟငျဂြာဆိုတာလညျး လူသားဖွဈပါတယျ။ ကနြောျတို့ကို လူသားတမြိုးလို့ ထငျမွငျယူဆပွီးတော့ ကနြောျတို့ ရသင့ျရထိုကျတဲ့ နိုငျငံသားအခှင့ျအရေး၊ လုံခွုံရေး၊ ကနြျးမာရေး၊ ပညာရေး၊ စီးပှားရေး စသည့ျ အခွခေံလူ့အခှင့ျအရေးတှကေို ကနြောျတို့ကို ပွနျပွီးတော့ ပေးပါလို့ တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။
“ကနြောျတို့လညျး ဘိုးဘှားဘီဘငျကပငျ အစဉျတစိုကျ မွနျမာနိုငျငံမှာ နထေိုငျလာတဲ့သူတှပေါ။ ကိုယ့ျနိုငျငံ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးအတှကျ တဖကျတလမျးကနေ ကနြောျတို့လညျး ကူညီပေးခငြျပါတယျ။ ကနြောျတို့နိုငျငံကိုလညျး အမြားကွီး ဖှံ့ဖွိုးစခေငြျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့ ရသင့ျရထိုကျတဲ့ မှေးရာပါ အခှင့ျအရေးတှကေို ပွနျပွီး ဖောျဆောငျပေးပါလို့ အနူးအညှတျ တောငျးပနျခငြျပါတယျ။ ဒုက်ခတှနေဲ့ ခံနရေလို့ ကနြောျတို့မှာ ဒုက်ခသညျဘဝ ဖွဈနကွေရတာပါ။ ဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့ ဒီဒုက်ခသညျဘဝမှာ မနခေငြျတော့ဘူး။ ကနြောျတို့ အိမျကိုပဲ ပွနျခငြျပါတယျ။”
ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးကို လကျခံမထားတဲ့ မွနျမာအစိုးရဘကျကတော့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျ တိမျးရှောငျသှားကွတဲ့ ဒီ သိနျးခြီတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျရငျးပွနျလာနိုငျရေး ကုလသမဂ်ဂ၊ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရတို့နဲ့ သဘောတူညီမှုတှေ လကျမှတျရေးထိုးထားပွီး ပွနျလညျလကျခံရေး ပူးပေါငျးလကျတှဲ လုပျဆောငျနတေယျလို့ ပွောထားပါတယျ။