(Zawgyi/Unicode)
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ Aceh ပြည်နယ် ကမ်းခြေတစ်ခုကို စက်လှေနဲ့ ရောက်ရှိသွားပြီးတဲ့နောက် မကြာခင် ရက်ပိုင်းကပဲ ကမ်းကပ်ခွင့်ရခဲ့တဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၉၉ ဦးကို နာရီနဲ့အမျှ အကူအညီတွေ ပေးအပ် နေတယ်လို့ အင်ဒိုနီးရှားမှာ ရှိတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လက်အောက်ခံ နိုင်ငံ တကာ ရွှေ့ပြောင်းသူအခြေချနေထိုင်သူများ အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့ (IOM) က ပြောပါတယ်။
Aceh ပြည်နယ်ထဲ ဒုက္ခသည်တွေကို နေရာချထားပေးတဲ့နေရာမှာ အကူအညီပေးနေတဲ့ IOM အဖွဲ့မှာ သူနာပြုတယောက်၊ စကားပြန်တယောက်နဲ့ တစ်ခြား ဝန်ထမ်းတွေ ပါဝင်တယ်လို့ IOM အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ ရေနဲ့ အစားအစာတွေ ထောက်ပံ့ပေးထားတဲ့အပြင် ရေတိုင်ကီတွေနဲ့ တကိုယ်ရေ သန့်ရှင်း ရေး အသုံးအဆောင်တွေကို ပေးအပ်ထားပြီး COVID-19 ရောဂါ သိကောင်းစရာ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ရှင်းပြထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ပင်လယ်ထဲမှာ ရှိနေဆဲဖြစ်တဲ့ ခန့်မှန်းခြေ ရိုဟင်ဂျာ အယောက် ၅၀၀ အတွက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ အာဏာပိုင်တွေက စိုးရိမ်ပူပန်နေတယ်လို့လည်း IOM အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ အနည်းဆုံး လူ အယောက် ၃၀၀ လောက် လိုက်ပါလာတဲ့ စက်လှေတစ်စီး ထိုင်းနိုင်ငံ၊ Koh Adang ကျွန်းအနား ရောက်ရှိနေတယ်လို့ မလေးရှားအာဏာပိုင်တွေက ပြောထားတာပါ။
စက်လှေစီး ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေ အသေးစိတ်ကို နောက်ထပ် မသိရသေးပေမဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ထဲ အကြမ်းဖျင်း ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခ သည် ၁၄၀၀ လောက် ပင်လယ်ထဲ စက်လှေတွေနဲ့ မျောနေခဲ့ပြီး အခုအချိန်အထိ အနည်းဆုံး လူ ၁၃၀ လောက် သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ IOM အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
ရက်ပေါင်း ၁၂၀ ကြာ ပင်လယ်ထဲ ဖြတ်သန်းပြီး Aceh ကို ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေထဲ မိသားစု ၂၃ စု ပါဝင်သလို တယောက်တည်းသမားတွေနဲ့ အုပ်ထိန်းသူ မပါတဲ့ ကလေးငယ် ၂ ဦးလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားနဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၁၈၀၀ ကျော်ကို လက်ခံဖို့ သဘောတူခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တုန်းကလည်း IOM အဖွဲ့က အခုလို အကူအညီပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာလို့ ခေါ်ဆိုတာကို လက်မခံတဲ့ မြန်မာအစိုးရကတော့ မြန်မာနိုင်ငံကထွက်ပြေးသွားကြသူတွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းဝိုင်းနဲ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြောပါတယ်။
...............
အငျဒိုနီးရှားမှာ ယာယီထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ ရိုဟငျဂြာတှကေို IOM ကူညီပေးနေ
(Unicode)
အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံ၊ Aceh ပွညျနယျ ကမျးခွတေဈခုကို စကျလှနေဲ့ ရောကျရှိသှားပွီးတဲ့နောကျ မကွာခငျ ရကျပိုငျးကပဲ ကမျးကပျခှင့ျရခဲ့တဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျ ၉၉ ဦးကို နာရီနဲ့အမြှ အကူအညီတှေ ပေးအပျ နတေယျလို့ အငျဒိုနီးရှားမှာ ရှိတဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လကျအောကျခံ နိုငျငံ တကာ ရှှေ့ပွောငျးသူအခွခေနြထေိုငျသူမြား အကူအညီပေးရေးအဖှဲ့ (IOM) က ပွောပါတယျ။
Aceh ပွညျနယျထဲ ဒုက်ခသညျတှကေို နရောခထြားပေးတဲ့နရောမှာ အကူအညီပေးနတေဲ့ IOM အဖှဲ့မှာ သူနာပွုတယောကျ၊ စကားပွနျတယောကျနဲ့ တဈခွား ဝနျထမျးတှေ ပါဝငျတယျလို့ IOM အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ ရနေဲ့ အစားအစာတှေ ထောကျပံ့ပေးထားတဲ့အပွငျ ရတေိုငျကီတှနေဲ့ တကိုယျရေ သန့ျရှငျး ရေး အသုံးအဆောငျတှကေို ပေးအပျထားပွီး COVID-19 ရောဂါ သိကောငျးစရာ သတငျးအခကြျအလကျတှကေို ရှငျးပွထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
တဈခြိနျတညျးမှာပဲ ပငျလယျထဲမှာ ရှိနဆေဲဖွဈတဲ့ ခန့ျမှနျးခွေ ရိုဟငျဂြာ အယောကျ ၅၀၀ အတှကျ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံ အာဏာပိုငျတှကေ စိုးရိမျပူပနျနတေယျလို့လညျး IOM အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ အနညျးဆုံး လူ အယောကျ ၃၀၀ လောကျ လိုကျပါလာတဲ့ စကျလှတေဈစီး ထိုငျးနိုငျငံ၊ Koh Adang ကြှနျးအနား ရောကျရှိနတေယျလို့ မလေးရှားအာဏာပိုငျတှကေ ပွောထားတာပါ။
စကျလှစေီး ဒုက်ခသညျတှရေဲ့ အခွအေနေ အသေးစိတျကို နောကျထပျ မသိရသေးပမေဲ့ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈထဲ အကွမျးဖငြျး ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခ သညျ ၁၄၀၀ လောကျ ပငျလယျထဲ စကျလှတှေနေဲ့ မြောနခေဲ့ပွီး အခုအခြိနျအထိ အနညျးဆုံး လူ ၁၃၀ လောကျ သဆေုံးခဲ့ရတယျလို့ IOM အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။
ရကျပေါငျး ၁၂၀ ကွာ ပငျလယျထဲ ဖွတျသနျးပွီး Aceh ကို ရောကျလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှထေဲ မိသားစု ၂၃ စု ပါဝငျသလို တယောကျတညျးသမားတှနေဲ့ အုပျထိနျးသူ မပါတဲ့ ကလေးငယျ ၂ ဦးလညျး ပါဝငျပါတယျ။ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံက ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံသားနဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျ ၁၈၀၀ ကြောျကို လကျခံဖို့ သဘောတူခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှဈတုနျးကလညျး IOM အဖှဲ့က အခုလို အကူအညီပေးခဲ့ဖူးပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာလို့ ခေါျဆိုတာကို လကျမခံတဲ့ မွနျမာအစိုးရကတော့ မွနျမာနိုငျငံကထှကျပွေးသှားကွသူတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအပါအဝငျ နိုငျငံတကာအသိုငျးဝိုငျးနဲ့ ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
