[Zawgyi/Unicode]
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တပတ်အတွင်း COVID-19 ကူးစက်ခံရသူ ၂၀ နီးပါး ရှိလာတာကြောင့် ညမထွက် အမိန့် ထုတ်ပြန်ပြီး အသွားအလာတွေ ကန့်သတ်လိုက်သလို ကျောင်းတွေကိုလည်း ပိတ်လိုက်ရတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က ရခိုင်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
တပတ်အတွင်းမှာပဲ ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ မြို့တော် စစ်တွေမှာ COVID-19 ကူးစက်ခံရသူ ၁၈ ဦးနဲ့ မြောက်ဦးမြို့နယ်မှာ ၁ ဦး အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် ဒီနေ့ကစလို့ ညမထွက်ရအမိန့် ထုတ်ပြန်လိုက်သလို သွားလာလှုပ်ရှားမှုတွေကိုလည်း ကန့်သတ်လိုက်ပါတယ်။ ကန့်သတ်မိန့်နဲ့ ပတ်သက်လို့ မြို့ခံတွေကို အသိပေးဖို့ စီစဉ်ထားတယ်လို့လည်း ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ပြောခွင့်ရ စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်က ပြောပါတယ်။
"မြို့တွင်းကတော့ ကျနော်တို့ ဒီနေ့လယ်ပိုင်းမှာပဲ stay home နေထိုင်ဖို့ လိုက်လံပြီးတော့ တိုက်တွန်းမယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျန်နော်တို့က ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ဈေးဝယ်ထွက်မယ်ဆိုရင်တောင် တစ်ဦးပဲ ထွက်မယ်။ အိမ်ထဲမှာနေတာ အကောင်းဆုံးပါ။ အဲဒါတွေတော့ ကျနော်တို့ လုပ်နေတယ်။ အဓိက စားရေးအတွက် လိုအပ်တာက လွဲပြီးတော့ စားသောက်ဆိုင်တွေ တခြားဆိုင်တွေ ပိတ်ဖို့ ကျနော်တို့ ပြောထားပါတယ်။"
ရက်ပိုင်းအတွင်း ကူးစက်မှုတွေ တိုးလာတာကြောင့် စစ်တွေမြို့မှာ ကန့်သတ်မိန့်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပြီး၊ ရေကြောင်း၊ လေကြောင်းခရီးစဉ် တချို့ကိုလည်း ဆိုင်းငံ့ခဲ့ရသလို ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ဆက်သွယ်သွားလာနေတဲ့ လမ်းတချို့မှာလည်း တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
နောက်ထပ် စောင့်ကြည့်လူနာ ၁၁ ယောက်နဲ့ အသွားအလာကန့် သတ်ထားသူတွေလည်း အများအပြားရှိနေတဲ့ စစ်တွေမြို့မှာ ကန့်သတ်ချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားရပေမဲ့ ထိခိုက်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရပြောခွင့်ရ ဦးဝင်းမြင့်ကပြောပါတယ်။
"Lockdown ကိုတော့ ကျနော်တို့ အကျဉ်းနိုင်ဆုံးစဉ်းစားပြီးတော့ လုပ်နေပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ ဘယ်သူမှ အဝင်အထွက် မလုပ်ရဘူးဆိုတဲ့ အချိန်မှာကျတော့ ကျနော်တို့ဖက်က လူတွေရဲ့ စားဝတ်နေရေးပိုင်းကိုလည်း ပြန်ပြီးတော့ စဉ်းစားရတာပေါ့။ ဒါကတော့ ဒီနေ့အနေအထားကို ပြောတာပါ။ နောက်တစ်နေ့ဆိုရင် ဘယ်လိုပြောင်းလဲသွားမယ်ဆိုတာကတော့ အနေအထားပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါတယ်။"
တလကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ပြည်တွင်းကူးစက်မှုတွေ စတင်ခဲ့တဲ့ စစ်တွေမှာတော့ ရောဂါပိုးပျံ့နှံ့မှု ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် ည ၉ နာရီကနေ မနက် ၄ နာရီ အထိ ညမထွက်ရ ပုဒ်မ ၁၄၄ ကို သြဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ကနေ စတင်ပြီး ၂ လအထိ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေကိုလည်း ယာယီပိတ်လိုက်ရတယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ပညာရေးမှူး ဦးတင်သိန်းက ပြောပါတယ်။
"ဟုတ်ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်မှာ ရှိတဲ့ ကျောင်းတွေ အားလုံးကို ယာယီပိတ်လိုက်ပါတယ်။"
ဒီကနေ့မနက်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရသူတွေဟာ CB bank ဝန်ထမ်းမိသားစုဝင်တွေဖြစ်ပြီး ကူးစက်ခံရသူတွေကို ဆေးရုံကို ယူဆောင်နေတယ်လို့လည်း စစ်တွေဆေးရုံအုပ် ဒေါက်တာဇော်လွင်က ပြောပါတယ်။
"နောက်ပြီးတော့ ဒီနေ့တွေ့တဲ့ ၉ ယောက်ဆိုတာဟာ ပထမလူနာ ၃၇၅ နဲ့ Secondary contact လို့ခေါ် တာပေါ့နော်။ ၃၇၅ က CB bank ဝန်ထမ်းဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ မိသားစုဝင် တွေ ပေါ့နော်။ လက်ရှိက စစ်တွေမြို့ပေါ်က နေပြီးတာ့ အိမ်လေးအိမ်မှာ ၉ယောက်ပေါ့နော်။ အဲတာကို ဆေးရုံကနေသွားခေါ်ပြီးတော့ ဆေးရုံမှာတင်ကုဖို့ ကျနော်တို့ ဆောင်ရွက်နေတယ်ပေါ့နော်။"
အစောပိုင်း အတည်ပြုလူနာတယောက်နဲ့ အဆက်အဆံ ရှိခဲ့တဲ့အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညီပု၊ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး သစ်တောနဲ့ သတ္ထုတွင်းဝန်ကြီး ဦးကျော်လွင် တို့ကို ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးရာမှာတော့ ရောဂါပိုးမတွေ့ရဘူးလို့လည်း စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်က ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့မနက်က သူတို့ အဖြေထွက်လာတယ်။ အားလုံး negative ပါ၊ ကျန်းကျန်းမာမာပါပဲ။ဒါပေမယ့်သူတို့ကိုတော့ နည်းနည်းခွဲထားရတဲ့သဘောမျိုးပေါ့။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကထုတ်ပြန်ထားတာနဲ့အညီ နေရတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့အခါမှာတော့ ဝန်ကြီးချုပ်ကတော့ မဖြစ်မနေလုပ်နေရတဲ့ အပိုင်းတော့ရှိတာပေါ့။”
ကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းအထိ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဒီကနေ့ အတည်ပြုလူနာ ၁၉ ယောက် အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရောဂါကူးစက်သူ ၄၀၉ ယောက် ရှိနေပါတယ်။ ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေမှာ တကျော့ပြန် ရောဂါကူးစက်မှုတွေ ကြုံနေရတဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း အလားတူ အခြေအနေမျိုးနဲ့ မကြုံရအောင် သတိထားကြဖို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ဌာနကလည်း သတိပေးထားပါတယ်။
[Unicode Version]
စဈတှမှော ညမထှကျရအမိန့ျအပါအဝငျ ကန့ျသတျခကြျတှေ ထုတျပွနျ
ရခိုငျပွညျနယျမှာ တပတျအတှငျး COVID-19 ကူးစကျခံရသူ ၂၀ နီးပါး ရှိလာတာကွောင့ျ ညမထှကျ အမိန့ျ ထုတျပွနျပွီး အသှားအလာတှေ ကန့ျသတျလိုကျသလို ကြောငျးတှကေိုလညျး ပိတျလိုကျရတဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက ရခိုငျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
တပတျအတှငျးမှာပဲ ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ မွို့တောျ စဈတှမှော COVID-19 ကူးစကျခံရသူ ၁၈ ဦးနဲ့ မွောကျဦးမွို့နယျမှာ ၁ ဦး အတညျပွုခဲ့ပွီးနောကျ ဒီနေ့ကစလို့ ညမထှကျရအမိန့ျ ထုတျပွနျလိုကျသလို သှားလာလှုပျရှားမှုတှကေိုလညျး ကန့ျသတျလိုကျပါတယျ။ ကန့ျသတျမိန့ျနဲ့ ပတျသကျလို့ မွို့ခံတှကေို အသိပေးဖို့ စီစဉျထားတယျလို့လညျး ရခိုငျပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ပွောခှင့ျရ စညျပငျသာယာရေးဝနျကွီး ဦးဝငျးမွင့ျက ပွောပါတယျ။
"မွို့တှငျးကတော့ ကနြောျတို့ ဒီနေ့လယျပိုငျးမှာပဲ stay home နထေိုငျဖို့ လိုကျလံပွီးတော့ တိုကျတှနျးမယျ။ နောကျပွီးတော့ ကနြျနောျတို့က ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ညှှနျကွားခကြျအတိုငျး ဈေးဝယျထှကျမယျဆိုရငျတောငျ တဈဦးပဲ ထှကျမယျ။ အိမျထဲမှာနတော အကောငျးဆုံးပါ။ အဲဒါတှတေော့ ကနြောျတို့ လုပျနတေယျ။ အဓိက စားရေးအတှကျ လိုအပျတာက လှဲပွီးတော့ စားသောကျဆိုငျတှေ တခွားဆိုငျတှေ ပိတျဖို့ ကနြောျတို့ ပွောထားပါတယျ။"
ရကျပိုငျးအတှငျး ကူးစကျမှုတှေ တိုးလာတာကွောင့ျ စဈတှမွေို့မှာ ကန့ျသတျမိန့ျတှေ ထုတျပွနျထားပွီး၊ ရကွေောငျး၊ လကွေောငျးခရီးစဉျ တခြို့ကိုလညျး ဆိုငျးငံ့ခဲ့ရသလို ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ဆကျသှယျသှားလာနတေဲ့ လမျးတခြို့မှာလညျး တားမွဈကန့ျသတျခကြျတှေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
နောကျထပျ စောင့ျကွည့ျလူနာ ၁၁ ယောကျနဲ့ အသှားအလာကန့ျ သတျထားသူတှလေညျး အမြားအပွားရှိနတေဲ့ စဈတှမွေို့မှာ ကန့ျသတျခကြျတှေ ထုတျပွနျထားရပမေဲ့ ထိခိုကျမှုအနညျးဆုံးဖွဈအောငျ ကွိုးပမျးနတေယျလို့လညျး ရခိုငျပွညျနယျအစိုးရပွောခှင့ျရ ဦးဝငျးမွင့ျကပွောပါတယျ။
"Lockdown ကိုတော့ ကနြောျတို့ အကဉြျးနိုငျဆုံးစဉျးစားပွီးတော့ လုပျနပေါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လညျးဆိုတော့ ဘယျသူမှ အဝငျအထှကျ မလုပျရဘူးဆိုတဲ့ အခြိနျမှာကတြော့ ကနြောျတို့ဖကျက လူတှရေဲ့ စားဝတျနရေေးပိုငျးကိုလညျး ပွနျပွီးတော့ စဉျးစားရတာပေါ့။ ဒါကတော့ ဒီနေ့အနအေထားကို ပွောတာပါ။ နောကျတဈနေ့ဆိုရငျ ဘယျလိုပွောငျးလဲသှားမယျဆိုတာကတော့ အနအေထားပေါျမှာ မူတညျပွီးတော့ ပွောငျးလဲသှားနိုငျပါတယျ။"
တလကြောျအတှငျး ပထမဆုံးအကွိမျ ပွညျတှငျးကူးစကျမှုတှေ စတငျခဲ့တဲ့ စဈတှမှောတော့ ရောဂါပိုးပြံ့နှံ့မှု ထိနျးခြုပျရေးအတှကျ ည ၉ နာရီကနေ မနကျ ၄ နာရီ အထိ ညမထှကျရ ပုဒျမ ၁၄၄ ကို သွဂုတျလ ၂၁ ရကျနေ့ကနေ စတငျပွီး ၂ လအထိ ထုတျပွနျလိုကျပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာရှိတဲ့ စာသငျကြောငျးတှကေိုလညျး ယာယီပိတျလိုကျရတယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ပညာရေးမှူး ဦးတငျသိနျးက ပွောပါတယျ။
"ဟုတျပါတယျ။ ရခိုငျပွညျမှာ ရှိတဲ့ ကြောငျးတှေ အားလုံးကို ယာယီပိတျလိုကျပါတယျ။"
ဒီကနေ့မနကျပိုငျးက ထုတျပွနျတဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရသူတှဟော CB bank ဝနျထမျးမိသားစုဝငျတှဖွေဈပွီး ကူးစကျခံရသူတှကေို ဆေးရုံကို ယူဆောငျနတေယျလို့လညျး စဈတှဆေေးရုံအုပျ ဒေါကျတာဇောျလှငျက ပွောပါတယျ။
"နောကျပွီးတော့ ဒီနေ့တှေ့တဲ့ ၉ ယောကျဆိုတာဟာ ပထမလူနာ ၃၇၅ နဲ့ Secondary contact လို့ခေါျ တာပေါ့နောျ။ ၃၇၅ က CB bank ဝနျထမျးဖွဈတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ ဝနျထမျးတှရေဲ့ မိသားစုဝငျ တှေ ပေါ့နောျ။ လကျရှိက စဈတှမွေို့ပေါျက နပွေီးတာ့ အိမျလေးအိမျမှာ ၉ယောကျပေါ့နောျ။ အဲတာကို ဆေးရုံကနသှေားခေါျပွီးတော့ ဆေးရုံမှာတငျကုဖို့ ကနြောျတို့ ဆောငျရှကျနတေယျပေါ့နောျ။"
အစောပိုငျး အတညျပွုလူနာတယောကျနဲ့ အဆကျအဆံ ရှိခဲ့တဲ့အတှကျ ရခိုငျပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျ ဦးညီပု၊ စိုကျပြိုးမှေးမွူရေး သဈတောနဲ့ သတ်ထုတှငျးဝနျကွီး ဦးကြောျလှငျ တို့ကို ဓာတျခှဲစဈဆေးရာမှာတော့ ရောဂါပိုးမတှေ့ရဘူးလို့လညျး စညျပငျသာယာရေးဝနျကွီး ဦးဝငျးမွင့ျက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့မနကျက သူတို့ အဖွထှေကျလာတယျ။ အားလုံး negative ပါ၊ ကနြျးကနြျးမာမာပါပဲ။ဒါပမေယ့ျသူတို့ကိုတော့ နညျးနညျးခှဲထားရတဲ့သဘောမြိုးပေါ့။ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနကထုတျပွနျထားတာနဲ့အညီ နရေတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ အလုပျလုပျတဲ့အခါမှာတော့ ဝနျကွီးခြုပျကတော့ မဖွဈမနလေုပျနရေတဲ့ အပိုငျးတော့ရှိတာပေါ့။”
ကနြျးမာရေး ဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ မနကျပိုငျးအထိ ထုတျပွနျခကြျအရ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဒီကနေ့ အတညျပွုလူနာ ၁၉ ယောကျ အပါအဝငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရောဂါကူးစကျသူ ၄၀၉ ယောကျ ရှိနပေါတယျ။ ဒသေတှငျးနိုငျငံတှမှော တကြော့ပွနျ ရောဂါကူးစကျမှုတှေ ကွုံနရေတဲ့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံမှာလညျး အလားတူ အခွအေနမြေိုးနဲ့ မကွုံရအောငျ သတိထားကွဖို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီး ဌာနကလညျး သတိပေးထားပါတယျ။