စစ်တွေက ကိုဗစ်ကူးစက်မှုထိန်းချုပ်နိုင်ရေး IDP စခန်းတွေနဲ့ ဈေးတွေကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်မည် (ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး) 

(Zawgyi/Unicode)

စစ်တွေမြို.မှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မူအလွန်မြန်ဆန်စိုးရိမ်နေရတာမို့၊ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့၊ IDP စစ်ဘေးရှောင်စခန်းနဲ့ ဈေးတွေကို အဓိကထားပြီး ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးတွေလုပ်တော့မှာပါ။

ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီး ဒေါက်တာမြင့်ထွေးကို ကိုဝင်းမင်းက မေးထားပါတယ်။

ဝင်းမင်း။ ။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာမြင့်ထွေးခင်ဗျာ၊ ဆရာတို့ အဓိက နောက်ဆုံး လုပ်ဆောင်ထားတဲ့အနေအထားလေး။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ။ IDP Camp (စစ်ဘေးရှောင်စခန်း) တွေကိုလည်း အသေအချာ ဂရုစိုက်မယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီထဲမှာဖြစ်လို့ရှိလျှင် ပြန့်ဖို့လွယ်တယ်။ ဒီ IDP စခန်းတွေမှာ Throat Swab (လည်ချောင်းတို့ဖတ်) တွေဘာတွေ နည်းနည်း ယူမယ်။ ပြီးလျှင် (ပိုးတွေ့လျှင်) Quarantine (အသွားအလာကန့်သတ်ခွဲထားတာ) လုပ်ပေးမယ်။ ဒါတွေတင်မကဘူး Camp (စခန်း) တွေမှာ Environmental Sanitation (ပတ်ဝန်းကျင် သန့်ရှင်းရေး)၊ Personal hygiene (တကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေး) နဲ့ Immunization (ကာကွယ်ဆေးထိုးတာ) ဒါတွေ အကုန်လုံး၊ ဒီကိုဗစ်တစ်ခုထဲတင်မကဘူး၊ သူတို့ကို သေသေချာချာ အကုန်လုပ်ပေးမယ်။ နောက် ပညာပေးတွေ လုပ်မယ်၊ သူတို့နားလည်တဲ့ ဘာသာစကားတွေနဲ့လုပ်မယ်။ ဒီဘက်က Stay Home (အိမ်မှာ အဓိကနေရေး) အကုန်လုံးပေါ့လေ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီမှာရှိတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ကတော့ Mutation (မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းအားကောင်းလာတာ) ဖြစ်ဖို့တော့ အလားအလာ များတယ်။ သိပ်မြန်လွန်းအားကြီးတယ်၊ တစ်ပတ်လောက်အတွင်း ကူးတာ (၇၀) အဲ့လို များသွားတယ်လေ။ အဲ့ဒိတော့ ဒီ Mutation ဖြစ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ကဆိုရင် တော်တော့ကို ပြင်းတာ၊ ၁၀ ဆမက အဲ့ဒါမျိုးလေ၊ ကူးစက်မူ ပျံ.နှံ့မူ မြန်တာပေါ့လေ။ သေဆုံးမူကတော့ ဒီလောက်သိပ်တော့ မသိကြသေးဘူးပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့၊ ဒါပေမဲ့လည်း၊ ရခိုင်မှာတော့ ဒီပိုးမျိုး တွေ့လို့ရှိလျှင်တော့လည်း ထွေထွေထူးထူးတော့ ထပ်လုပ်စရာမလိုပါဘူး။ ကူးစက်မူမြန်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ သိသွားရုံပဲရှိတာပေါ့။ သိဖို့ နောက် (၅) ရက်လောက်တော့ ကျွန်တော်တို့ ကြာလိမ့်မယ်ထင်တယ်၊ အကုန်လုံး Smooth (ချောချောမွေ့မွေ့) ဖြစ်ရင်ပေါ့လေ။

ဝင်းမင်း။ ။ အဲ့ဒိပိုးက ဆရာ ဘယ်ကလာမယ်ထင်လဲ၊ ဖြစ်ခဲ့ရင်ကော။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ။အဲ့ဒီဟာကို ကျွန်တော်တို့ကတော့ ဘယ်ကလာမယ်ဆိုတာတော့ ပြောလို့ မရနိုင်သေးဘူး။ သို့သော် ဒီစစ်တွေမှာဖြစ်တာ အလားအလာရှိတာက ဈေးပဲဖြစ်မယ်လို့ ထင်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဖြစ်တဲ့လူတွေရဲ့ Category (လူအုပ်စုအမျိုးအစား) ကိုကြည့်တဲ့အခါ၊ UN (ကုလသမဂ္ဂ) ဝန်ထမ်းတွေပါတယ်၊ INGO (နိုင်ငံတကာ အစိုးရမဟုတ်တဲ့အဖွဲ့) ဝန်ထမ်းတွေ ပါတယ်၊ ဘဏ်ဝန်ထမ်းတို့ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေ ပါတော့၊ ဒီလူတွေ အကုန်လုံးသွားမယ့် နေရာသည် ဈေးပဲဖြစ်ဖို့များတယ်၊ Common Place (လူအများသွားတဲ့နေရာ) ပေါ့။

ဝင်းမင်း။ ။ ဆရာအစပိုင်းကပြောတဲ့ IDP စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွေပေါ့၊ အဲ့ဒီမှာ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေ ဥပမာ နှာခေါင်းစီး Mask သိပ်မရှိဘူးလို့ကြားတယ်ဆရာ။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ။ အဲ့ဒါသေချာလုပ်မယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ Mask ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းစီး (၅) သိန်း ရခိုင်မှာ လက်ကျန်ရှိတယ်။ မနေ့က (၁) သန်းပို့တယ်။ ဟိုတနေ့က (၄) သိန်းထပ်ပို့တယ်။ Mask က အရေးကြီးပါတယ်။ Mask က အဓိကပဲ။

ဝင်းမင်း။ ။ နောက်ထပ်ရော ဒီ စိုးရိမ်ရတဲ့နေရာ။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ နောက်တစ်ချက်က ဆေးရုံကို ပျံ့သွားတာပေါ့လေ။ ကျွန်တော် စိုးရိမ်တာ နည်းနည်း အဲ့မှာ ပျံ.သွားတယ်။ အဲ့ဒိ Case (လူနာ) နံပါတ် (၃၇၅) ဖြစ်တဲ့ ဘဏ် (CB ဘဏ်) ဝန်ထမ်းအမျိုးသမီး က အနံ့မရဘူးဆိုပြီး ဆေးရုံသွားပြတာမှာ၊ အဲ့ဒီအချိန်မှာ စစ်တွေမှာ ရခိုင်ပြည်မှာ ဒီလောက်မဖြစ်ဘူး၊ နည်းနည်းလေး သတိမထားမိလိုက်တာလည်း ဖြစ်သွားမှာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒိမှာ တစ်ချိန်ထဲမှာပဲ၊ ရောဂါပိုးဟာ ကူးစက်မူမြန်တဲ့အခါကျတော့။ ကျွန်တော် မထင်မှတ်လောက်အောင်ကို မြန်တယ်၊ ကူးစက်မူက။ ဒါပေမဲ့ လောလောဆယ်လေ Patient (လူနာ) တွေ နောက်ဆုံး အခြေအနေကတော့ ကောင်းနေသေးတယ်။ ဘာမှ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး တစ်ယောက်မှ မတွေ့ရသေးပါဘူး။ ဆက်တော့ နည်းနည်းတော့ Monitor (စောင့်ကြည့်တာ) တော့ လုပ်ရမှာပေါ့။

ဝင်းမင်း။ ။ အဲ့ဒိတော့ သေဆုံးမူနည်းအောင်တော့ ဆေးရုံတွေပြင်ဆင်မူအနေအထားရော။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ဆေးရုံတွေမှာတော့ ကုတင်တွေကို အကုန်လုံး လုပ်ထားပါတယ်။ အဆင့်သင့်ပဲ၊ အားလုံး။ အခု အကုန်လုံးကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် ICU (အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်) ကို စုစုပေါင်း လူနာ (၂၀)၊ Ventilator (အသက်ရူစက်) တင်ရတာ (၅) ယောက်လောက် ပဲရှိတယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေက ဆေးရုံထဲမှာပဲ ကုပြီး ကောင်းသွားကြတာ။ ကျွန်တော်တို့ ဆရာဝန်တွေက Dexamethasone (အရောင်ကျဆေး) ထိရောက်တယ်ဆိုတာသိပြီး စသုံးတာကြာပြီ၊ သူတို့မသုံးခင်ထဲက သုံးနေတာ။ ဒီမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆရာဝန်တွေက ကမ္ဘာမှာ အခြေအနေ အကုန်လေ့လာပြီးတော့ သေသေချာချာလုပ်နေတာ။ သိတဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ Resource (ငွေကြေးပစ္စည်းအရင်းအမြစ်) က မရှိတဲ့ကြားထဲက သေချာစဉ်းစားပြီးတော့လေ။ သို့သော်လည်းပဲ၊ Resource အနေနဲ့က အခုတော့ အတော်များလာပါတယ်။ အလူတွှေကအရမ်းများတယ်၊ ဥပမာ Gavi (ကာကွယ်ဆေး မဟာမိတ်အဖွဲ့) ကဆို (၁၀) ဘီလီယျံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ)၊ အစိုးရကလည်း (၂၆၇) ဘီလီယျံ (ကျပ်) အထိ ထပ်ထည့်ပေးတာနော်။ အဲ့တော့ ဒါကျွန်တော်ပြောချင်တာလေ၊ ဒီ ကိုဗစ်ကိစ္စ မှာ ကျွန်တော်တို့က တကယ့်တကယ်တော့ တစ်ပြည်လုံးက ဆေးရုံတွေမှာ၊ ဒီ Ventilator (အသက်ရှုစက်) တွေ၊ ICU (အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်) တွေ အများကြီးပဲ (ဖြစ်လာတယ်)။

ဝင်းမင်း။ ။ နောက်တစ်ခုက ဆရာ ဆေးဝန်ထမ်းတွေ ကိုဗစ် စထိလာတယ်ပေါ့နော်။ ဆေးဝန်ထမ်းအင်အားအတွက်ရော၊ ရန်ကုန်ကနေ သွားတာတော့ ရှိတာပေါ့။ ဘယ်လောက်ထိ ပြင်ဆင်ထားလဲ။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ။ ဟုတ်တယ်၊ အဲ့ဒါကို ကျွန်တော် နည်းနည်းစိုးရိမ်တယ်။ သူ့ဟာသူ Volunteer (စေတနာ့ဝန်ထမ်းအဖြစ်) သွားတာအပြင် Nurces (သူနာပြုတွေ) လည်းပါတယ်၊ အများကြီးသွားတယ်။ သွားတဲ့ဆရာဝန် (ဆေးဝန်ထမ်း) တွေလည်း ကျွန်တော်တို့က ပိုပြီး သူ့ထုံးစံ အတိုင်း ပိုပေးမယ်။ လခတင်မကဘူး၊ ပိုပေးမယ်။ နောက် Volunteer (စေတနာ့ဝန်ထမ်း) တွေကိုလည်း Honorarium (ချီးမြှင့်ငွေ) တွေ ဆက်ပေးဖို့ ရှိပါတယ်။ ဒီအတွက် မနေ့ကပဲ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံဦးဆောင်ပြီးတော့ Central Committee (ကိုဗစ်ဗဟိုကော်မတီအဆင့်မြင့်) အစည်းအဝေးလေးလုပ်တယ်။ အသေအချာ အသေးစိတ်ကိစ္စတွေ ဆေးွးနွေးဖြစ်တယ်။

ဝင်းမင်း။ ။ အဓိက ဘာတွေဆွေးနွေးဖြစ်လဲဆရာ။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ။ ရခိုင် (ကိုဗစ်) ကိစ္စကို အဓိက ထားဆွေးနွေးတာပေါ့။ ဘယ်လို Control ( ထိန်းချုပ်တာ) လုပ်မယ်။ ဘာလုပ်မယ်၊ ဥပမာ အခုဟာတော့ ကျွန်တော်တို့ စစ်တွေက ဈေးထဲမှာလည်း Random Sample (ရှောင်တခင် ပိုးစစ်နမူနာယူတာ) တွေ လုပ်တော့မယ်လေ။ ဒါ Source of Infection (ပိုးကူးမူရေသောက်မြှစ်) ဖြစ်လို့ရှိလျှင် ထပ်ကူးမယ်လေ။ အဲ့ဒိတော့ ဈေးကို ကျွန်တော်တို့ အရင်ဆုံးကိုင်တွယ်မယ်။ ဒီနေ့လောက်ဆို ကျွန်တော်တို့ Throat Swab (လည်ချောင်းတို့ဖတ်) တွေဘာတွေယူမယ်၊ အကုန်လုံးကို၊ ဈေးပေါ့၊ အထူးသဖြင့်။

ဝင်းမင်း။ ။ နောက် ဈေးမှာ Mask (ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းစီး) ဝေဖို့ အနေအထားရော၊ တချို.ကျတော့လည်း မတတ်နိုင်တော့ပေါ့နော်။

ဒေါက်တာမြင့်ထွေး။ ကျွန်တော်တို့ အဲ့ဒါတော့ ပေးမယ်။ မှန်ပါတယ်၊ ဒီ ရခိုင်မှာရှိတဲ့သူတွေက ဒီလောက် ချမ်းသာတာမဟုတ်ဘူးလေ။ အခုဟာက Mask တွေက ဈေးက နည်းနည်း တက်နေတယ်လို့ ကြားနေတယ်။ ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ ဒီ ရခိုင်ဘက်ကထွက်တဲ့လမ်းတွေမှာလည်း အကုန်လုံး အသေအချာ စောင့်တယ်။ လာလို့ရှိလျှင် Quarantine (အသွားအလာကန့်သတ်တာ) အတွက် အကုန်လုံး၊ လုပ်နေပါတယ်၊ အားလုံးကို။ ဒီဖက်ကို အကုန်လုံး ပျံ.မသွားအာင်ပေါ့လေ။

ဝင်းမင်း၊ ကျေးဇူးပါ၊ ဆရာ၊ အခုလို ဦးဆောင်ပြီး လုပ်ပေးနေတာ။

ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဒေါက်တာမြင့်ထွေးကိုကိုဝင်းမင်းက မေးမြန်းခဲ့တာပါ။

Embed share

စစ်တွေက ကိုဗစ်ကူးစက်မှုထိန်းချုပ်နိုင်ရေး IPD စခန်းတွေနဲ့ ဈေးတွေကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်မည် (ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး)

by ဗွီအိုအေသတင်းဌာန

Embed share

The code has been copied to your clipboard.

The URL has been copied to your clipboard

---

No media source currently available

0:00 0:04:43 0:00

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

• 32 kbps | MP3
• 64 kbps | MP3
• 16 kbps | MP3

သီးခြားခွဲထုတ်၍ နားဆင်နိုင်ပါသည်။

.................

(Unicode)

စဈတှမွေို.မှာ ကိုဗဈကူးစကျမူအလှနျမွနျဆနျစိုးရိမျနရေတာမို့၊ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနအနနေဲ့၊ IDP စဈဘေးရှောငျစခနျးနဲ့ ဈေးတှကေို အဓိကထားပွီး ကာကှယျထိနျးခြုပျရေးတှလေုပျတော့မှာပါ။

ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီး ဒေါကျတာမွင့ျထှေးကို ကိုဝငျးမငျးက မေးထားပါတယျ။

ဝငျးမငျး။ ။ ကနြျးမာရေးဝနျကွီး ဒေါကျတာမွင့ျထှေးခငျဗြာ၊ ဆရာတို့ အဓိက နောကျဆုံး လုပျဆောငျထားတဲ့အနအေထားလေး။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ။ IDP Camp (စဈဘေးရှောငျစခနျး) တှကေိုလညျး အသအေခြာ ဂရုစိုကျမယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဒီထဲမှာဖွဈလို့ရှိလြှငျ ပွန့ျဖို့လှယျတယျ။ ဒီ IDP စခနျးတှမှော Throat Swab (လညျခြောငျးတို့ဖတျ) တှဘောတှေ နညျးနညျး ယူမယျ။ ပွီးလြှငျ (ပိုးတှေ့လြှငျ) Quarantine (အသှားအလာကန့ျသတျခှဲထားတာ) လုပျပေးမယျ။ ဒါတှတေငျမကဘူး Camp (စခနျး) တှမှော Environmental Sanitation (ပတျဝနျးကငြျ သန့ျရှငျးရေး)၊ Personal hygiene (တကိုယျရညျသန့ျရှငျးရေး) နဲ့ Immunization (ကာကှယျဆေးထိုးတာ) ဒါတှေ အကုနျလုံး၊ ဒီကိုဗဈတဈခုထဲတငျမကဘူး၊ သူတို့ကို သသေခြောခြာ အကုနျလုပျပေးမယျ။ နောကျ ပညာပေးတှေ လုပျမယျ၊ သူတို့နားလညျတဲ့ ဘာသာစကားတှနေဲ့လုပျမယျ။ ဒီဘကျက Stay Home (အိမျမှာ အဓိကနရေေး) အကုနျလုံးပေါ့လေ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီမှာရှိတဲ့ ဗိုငျးရပျဈကတော့ Mutation (မြိုးရိုးဗီဇပွောငျးအားကောငျးလာတာ) ဖွဈဖို့တော့ အလားအလာ မြားတယျ။ သိပျမွနျလှနျးအားကွီးတယျ၊ တဈပတျလောကျအတှငျး ကူးတာ (၇၀) အဲ့လို မြားသှားတယျလေ။ အဲ့ဒိတော့ ဒီ Mutation ဖွဈတဲ့ ဗိုငျးရပျဈကဆိုရငျ တောျတော့ကို ပွငျးတာ၊ ၁၀ ဆမက အဲ့ဒါမြိုးလေ၊ ကူးစကျမူ ပြံ.နှံ့မူ မွနျတာပေါ့လေ။ သဆေုံးမူကတော့ ဒီလောကျသိပျတော့ မသိကွသေးဘူးပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့၊ ဒါပမေဲ့လညျး၊ ရခိုငျမှာတော့ ဒီပိုးမြိုး တှေ့လို့ရှိလြှငျတော့လညျး ထှထှေထေူးထူးတော့ ထပျလုပျစရာမလိုပါဘူး။ ကူးစကျမူမွနျတယျဆိုတာ ကြှနျတောျတို့ သိသှားရုံပဲရှိတာပေါ့။ သိဖို့ နောကျ (၅) ရကျလောကျတော့ ကြှနျတောျတို့ ကွာလိမ့ျမယျထငျတယျ၊ အကုနျလုံး Smooth (ခြောခြောမှေ့မှေ့) ဖွဈရငျပေါ့လေ။

ဝငျးမငျး။ ။ အဲ့ဒိပိုးက ဆရာ ဘယျကလာမယျထငျလဲ၊ ဖွဈခဲ့ရငျကော။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ။အဲ့ဒီဟာကို ကြှနျတောျတို့ကတော့ ဘယျကလာမယျဆိုတာတော့ ပွောလို့ မရနိုငျသေးဘူး။ သို့သောျ ဒီစဈတှမှောဖွဈတာ အလားအလာရှိတာက ဈေးပဲဖွဈမယျလို့ ထငျတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဖွဈတဲ့လူတှရေဲ့ Category (လူအုပျစုအမြိုးအစား) ကိုကွည့ျတဲ့အခါ၊ UN (ကုလသမဂ်ဂ) ဝနျထမျးတှပေါတယျ၊ INGO (နိုငျငံတကာ အစိုးရမဟုတျတဲ့အဖှဲ့) ဝနျထမျးတှေ ပါတယျ၊ ဘဏျဝနျထမျးတို့ အစိုးရဝနျထမျးတှေ ပါတော့၊ ဒီလူတှေ အကုနျလုံးသှားမယ့ျ နရောသညျ ဈေးပဲဖွဈဖို့မြားတယျ၊ Common Place (လူအမြားသှားတဲ့နရော) ပေါ့။

ဝငျးမငျး။ ။ ဆရာအစပိုငျးကပွောတဲ့ IDP စဈဘေးရှောငျစခနျးတှပေေါ့၊ အဲ့ဒီမှာ ကာကှယျရေးပစ်စညျးတှေ ဥပမာ နှာခေါငျးစီး Mask သိပျမရှိဘူးလို့ကွားတယျဆရာ။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ။ အဲ့ဒါသခြောလုပျမယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကြှနျတောျတို့ဆီမှာ Mask ပါးစပျနဲ့နှာခေါငျးစီး (၅) သိနျး ရခိုငျမှာ လကျကနြျရှိတယျ။ မနေ့က (၁) သနျးပို့တယျ။ ဟိုတနေ့က (၄) သိနျးထပျပို့တယျ။ Mask က အရေးကွီးပါတယျ။ Mask က အဓိကပဲ။

ဝငျးမငျး။ ။ နောကျထပျရော ဒီ စိုးရိမျရတဲ့နရော။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ နောကျတဈခကြျက ဆေးရုံကို ပြံ့သှားတာပေါ့လေ။ ကြှနျတောျ စိုးရိမျတာ နညျးနညျး အဲ့မှာ ပြံ.သှားတယျ။ အဲ့ဒိ Case (လူနာ) နံပါတျ (၃၇၅) ဖွဈတဲ့ ဘဏျ (CB ဘဏျ) ဝနျထမျးအမြိုးသမီး က အနံ့မရဘူးဆိုပွီး ဆေးရုံသှားပွတာမှာ၊ အဲ့ဒီအခြိနျမှာ စဈတှမှော ရခိုငျပွညျမှာ ဒီလောကျမဖွဈဘူး၊ နညျးနညျးလေး သတိမထားမိလိုကျတာလညျး ဖွဈသှားမှာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ အဲ့ဒိမှာ တဈခြိနျထဲမှာပဲ၊ ရောဂါပိုးဟာ ကူးစကျမူမွနျတဲ့အခါကတြော့။ ကြှနျတောျ မထငျမှတျလောကျအောငျကို မွနျတယျ၊ ကူးစကျမူက။ ဒါပမေဲ့ လောလောဆယျလေ Patient (လူနာ) တှေ နောကျဆုံး အခွအေနကေတော့ ကောငျးနသေေးတယျ။ ဘာမှ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး တဈယောကျမှ မတှေ့ရသေးပါဘူး။ ဆကျတော့ နညျးနညျးတော့ Monitor (စောင့ျကွည့ျတာ) တော့ လုပျရမှာပေါ့။

ဝငျးမငျး။ ။ အဲ့ဒိတော့ သဆေုံးမူနညျးအောငျတော့ ဆေးရုံတှပွေငျဆငျမူအနအေထားရော။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ဆေးရုံတှမှောတော့ ကုတငျတှကေို အကုနျလုံး လုပျထားပါတယျ။ အဆင့ျသင့ျပဲ၊ အားလုံး။ အခု အကုနျလုံးကို ပွနျကွည့ျမယျဆိုရငျ ICU (အထူးကွပျမတျကုသဆောငျ) ကို စုစုပေါငျး လူနာ (၂၀)၊ Ventilator (အသကျရူစကျ) တငျရတာ (၅) ယောကျလောကျ ပဲရှိတယျ။ ကနြျတဲ့သူတှကေ ဆေးရုံထဲမှာပဲ ကုပွီး ကောငျးသှားကွတာ။ ကြှနျတောျတို့ ဆရာဝနျတှကေ Dexamethasone (အရောငျကဆြေး) ထိရောကျတယျဆိုတာသိပွီး စသုံးတာကွာပွီ၊ သူတို့မသုံးခငျထဲက သုံးနတော။ ဒီမှာ ကြှနျတောျတို့ရဲ့ ဆရာဝနျတှကေ ကမ်ဘာမှာ အခွအေနေ အကုနျလေ့လာပွီးတော့ သသေခြောခြာလုပျနတော။ သိတဲ့အတိုငျး ကြှနျတောျတို့ နိုငျငံမှာ Resource (ငှကွေေးပစ်စညျးအရငျးအမွဈ) က မရှိတဲ့ကွားထဲက သခြောစဉျးစားပွီးတော့လေ။ သို့သောျလညျးပဲ၊ Resource အနနေဲ့က အခုတော့ အတောျမြားလာပါတယျ။ အလူတှှကေအရမျးမြားတယျ၊ ဥပမာ Gavi (ကာကှယျဆေး မဟာမိတျအဖှဲ့) ကဆို (၁၀) ဘီလီယြံ (အမရေိကနျဒေါျလာ)၊ အစိုးရကလညျး (၂၆၇) ဘီလီယြံ (ကပြျ) အထိ ထပျထည့ျပေးတာနောျ။ အဲ့တော့ ဒါကြှနျတောျပွောခငြျတာလေ၊ ဒီ ကိုဗဈကိစ်စ မှာ ကြှနျတောျတို့က တကယ့ျတကယျတော့ တဈပွညျလုံးက ဆေးရုံတှမှော၊ ဒီ Ventilator (အသကျရှုစကျ) တှေ၊ ICU (အထူးကွပျမတျကုသဆောငျ) တှေ အမြားကွီးပဲ (ဖွဈလာတယျ)။

ဝငျးမငျး။ ။ နောကျတဈခုက ဆရာ ဆေးဝနျထမျးတှေ ကိုဗဈ စထိလာတယျပေါ့နောျ။ ဆေးဝနျထမျးအငျအားအတှကျရော၊ ရနျကုနျကနေ သှားတာတော့ ရှိတာပေါ့။ ဘယျလောကျထိ ပွငျဆငျထားလဲ။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ။ ဟုတျတယျ၊ အဲ့ဒါကို ကြှနျတောျ နညျးနညျးစိုးရိမျတယျ။ သူ့ဟာသူ Volunteer (စတေနာ့ဝနျထမျးအဖွဈ) သှားတာအပွငျ Nurces (သူနာပွုတှေ) လညျးပါတယျ၊ အမြားကွီးသှားတယျ။ သှားတဲ့ဆရာဝနျ (ဆေးဝနျထမျး) တှလေညျး ကြှနျတောျတို့က ပိုပွီး သူ့ထုံးစံ အတိုငျး ပိုပေးမယျ။ လခတငျမကဘူး၊ ပိုပေးမယျ။ နောကျ Volunteer (စတေနာ့ဝနျထမျး) တှကေိုလညျး Honorarium (ခြီးမွှင့ျငှေ) တှေ ဆကျပေးဖို့ ရှိပါတယျ။ ဒီအတှကျ မနေ့ကပဲ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံဦးဆောငျပွီးတော့ Central Committee (ကိုဗဈဗဟိုကောျမတီအဆင့ျမွင့ျ) အစညျးအဝေးလေးလုပျတယျ။ အသအေခြာ အသေးစိတျကိစ်စတှေ ဆေးှးနှေးဖွဈတယျ။

ဝငျးမငျး။ ။ အဓိက ဘာတှဆှေေးနှေးဖွဈလဲဆရာ။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ။ ရခိုငျ (ကိုဗဈ) ကိစ်စကို အဓိက ထားဆှေးနှေးတာပေါ့။ ဘယျလို Control ( ထိနျးခြုပျတာ) လုပျမယျ။ ဘာလုပျမယျ၊ ဥပမာ အခုဟာတော့ ကြှနျတောျတို့ စဈတှကေ ဈေးထဲမှာလညျး Random Sample (ရှောငျတခငျ ပိုးစဈနမူနာယူတာ) တှေ လုပျတော့မယျလေ။ ဒါ Source of Infection (ပိုးကူးမူရသေောကျမွှဈ) ဖွဈလို့ရှိလြှငျ ထပျကူးမယျလေ။ အဲ့ဒိတော့ ဈေးကို ကြှနျတောျတို့ အရငျဆုံးကိုငျတှယျမယျ။ ဒီနေ့လောကျဆို ကြှနျတောျတို့ Throat Swab (လညျခြောငျးတို့ဖတျ) တှဘောတှယေူမယျ၊ အကုနျလုံးကို၊ ဈေးပေါ့၊ အထူးသဖွင့ျ။

ဝငျးမငျး။ ။ နောကျ ဈေးမှာ Mask (ပါးစပျနဲ့နှာခေါငျးစီး) ဝဖေို့ အနအေထားရော၊ တခြို.ကတြော့လညျး မတတျနိုငျတော့ပေါ့နောျ။

ဒေါကျတာမွင့ျထှေး။ ကြှနျတောျတို့ အဲ့ဒါတော့ ပေးမယျ။ မှနျပါတယျ၊ ဒီ ရခိုငျမှာရှိတဲ့သူတှကေ ဒီလောကျ ခမြျးသာတာမဟုတျဘူးလေ။ အခုဟာက Mask တှကေ ဈေးက နညျးနညျး တကျနတေယျလို့ ကွားနတေယျ။ ပွီးတော့ ကြှနျတောျတို့ ဒီ ရခိုငျဘကျကထှကျတဲ့လမျးတှမှောလညျး အကုနျလုံး အသအေခြာ စောင့ျတယျ။ လာလို့ရှိလြှငျ Quarantine (အသှားအလာကန့ျသတျတာ) အတှကျ အကုနျလုံး၊ လုပျနပေါတယျ၊ အားလုံးကို။ ဒီဖကျကို အကုနျလုံး ပြံ.မသှားအာငျပေါ့လေ။

ဝငျးမငျး၊ ကြေးဇူးပါ၊ ဆရာ၊ အခုလို ဦးဆောငျပွီး လုပျပေးနတော။