[Zawgyi/Unicode]
ကိုဗစ်ကပ်ဘေးနဲ့ စစ်ဘေးဒဏ်သင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုတွေ အပြည့်အ၀ ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ တောင်းဆိုမှုတွေ ထွက်ပေါ်လာနေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအဂ္ဂနွန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်ရှင်။
မကြာသေးခင်ကစလို့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုတွေ တိုးလာနေပြီး၊ တိုက်ပွဲတွေလည်း ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ကျန်းမာရေးကိစ္စ အပါအဝင် အရေးကြီးတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ ရရှိနိုင်ဖို့ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ အပြည့်အဝရရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ တောင်းဆိုနေကြတာပါ။ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ်တချို့မှာ လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ တနှစ်ကျော်ကြာ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ ပိတ်ထားခဲ့ပြီးနောက် ပြန်ဖွင့်ပေးလိုက်ပေမဲ့ 4G မြန်နှုန်းမြင့်အဆင့် မဟုတ်ဘဲ 2G အဆင့်ကိုသာ ပေးထားတဲ့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ မရနိုင်ပဲ ဖြစ်နေရတယ်လို့လည်း လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့် လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ အသံအဖွဲ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ မောင်ဆောင်းခ ကပြောပါတယ်။
“ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ဒီ Update information တွေကို အချိန်နဲ့ တပြေးညီမရရှိဘူးဆိုရင် ဒီရောဂါပိုးပျံ့နှံ့နိုင်ခြေ ကူးစက်နိုင်ခြေက ပိုပြီးတော့ များသွားတယ်၊ သတင်းရရှိမှုက ဒီအချိန်မှာ အရင်ကထက်ပိုပြီးတော့ကို အရေးကြီးလာတယ်လို့ ကျနော်တို့က မြင်တယ်။ အဲ့ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီ Information တွေကို လျင်မြန်အောင် ကြည့်ရှုနိုင်ဖို့ ခုဏ လူထုက အချိန်နဲ့ တပြေးညီ ဒီအချက်အလက်တွေ ရရှိပြီးတော့ ဒီရောဂါရဲ့ အန္တရာယ်ကနေပြီးတော့ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဒီအင်တာနက် 4G မြန်နှုန်းကို ပြန်လည်ပေးအပ်ဖို့ ကျနော်တို့က ဒီနေ့တောင်းဆိုရဖြစ်ပါတယ်။”
လူထုကျန်းမာရေးအတွက် အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေကို အပြည့်အ၀ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးဖို့လည်း အသံအဖွဲ့က ဒီကနေ့ပဲ ကြေညာချက်တစောင် ထုတ်ပြန်တိုက်တွန်းခဲ့တာပါ။ အင်တာနက် ဖြတ်တောက်မှုတွေကို ဒီလဆန်းပိုင်းမှာပဲ ပြန်ဖွင့်ပေးလိုက်ပေမဲ့ 2G ဆက်သွယ်မှုသာ ရနိုင်တာကြောင့် အင်တာနက် မသုံးနိုင်သေးဘူးလို့လည်း ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ဦးမြို့က ဒေါ်နီလာသန်းက ပြောပါတယ်။
“အဝိုင်းတွေ လယ်နေတယ်။ ပုံ ဆိုလည်းမပေါ်ဘူး၊ စာတွေတောင် ဖတ်လို့ မရဘူး၊ သမီးဖုန်းကဆိုရင် အင်တာနက်က E ပဲရတယ်၊ E ဆိုရင် ဘာမှာလုပ်လို့မရဘူး၊ ဘာအခက်အခဲရှိလည်းဆိုတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း အင်တာနက်တွေကို ဖွင့်ကြည့်တယ် ကျန်းမာရေးပတ်သက်တဲ့အရာတွေ သိရတယ်၊ အခုဆိုရင် COVID-19 က အရေးနေတဲ့ ကာလရောက်နေပြီးတော့ သမီးတို့က အဲ့ဒီ COVID -19 နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သတင်းတွေဘာတွေသိရဖို့အတွက်ဆိုရင် အင်တာနက်ရှိမှဖြစ်မယ်။”
AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နဲ့ တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲတွေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကစလို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်က ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ အင်တာနက်လိုင်းတွေကို ပိတ်ထားခဲ့တာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း အင်တာနက် အဆက်အသွယ်ဖြတ်တောက်မှုကြောင့် ကောင်းကျိုးထက် ဆိုးကျိုးတွေကသာ ပိုများတယ်လို့လည်း အသံအဖွဲ့က မောင်ဆောင်းခက ပြောပါတယ်။
“တကယ့်အခြေအနေမှာကျတော့ လူထုရဲ့ အကျိုးစီးပွားက ဒီအင်တာနက်ပိတ်ထားတဲ့အတွက် ပိုပြီးတော့ ထိခိုက်နစ်နာမှုပိုများတာပဲ ရှိတယ်။ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာတာ ဘာတစ်ခုမှရှိမနေဘူး။ လူတိုင်းသိပြီးသားကိစ္စ အဲ့တော့ သူ့ရဲ့ အကျိုးစီးပွား၊ သူ့ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို အလေအနက်ထားသောအားဖြင့် 4G အင်တာနက်ကို အစိုးရအနေနဲ့ အမြန်ဆုံး ပြန်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။”
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကြုံနေရချိန်မှာ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတွေ အပြည့်အဝမရတဲ့အတွက် လူထုကျန်းမာရေးအတွက် စိုးရိမ်ကြောင်းလည်း ဒေသခံ နိုင်ငံရေးပါတီတခုဖြစ်တဲ့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီက မကြာသေးခင်တုန်းကပဲ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပြောဆိုထားပါတယ်။ အလားတူ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တွေကလည်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုတွေ ကန့်သတ်ထားတာ အဆုံးသတ်ဖို့လည်း တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။
[Unicode Version]
ရခိုငျမှာ အငျတာနကျဆကျသှယျရေး အပွည့ျအဝဖှင့ျပေးဖို့ တောငျးဆို
ကိုဗဈကပျဘေးနဲ့ စဈဘေးဒဏျသင့ျ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အငျတာနကျ ဝနျဆောငျမှုတှေ အပွည့ျအ၀ ပွနျဖှင့ျပေးဖို့ တောငျးဆိုမှုတှေ ထှကျပေါျလာနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအဂ်ဂနှနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျရှငျ။
မကွာသေးခငျကစလို့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုတှေ တိုးလာနပွေီး၊ တိုကျပှဲတှလေညျး ဆကျလကျဖွဈပှားနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ကနြျးမာရေးကိစ်စ အပါအဝငျ အရေးကွီးတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ ရရှိနိုငျဖို့ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ အပွည့ျအဝရရေး တကျကွှလှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆိုနကွေတာပါ။ ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက မွို့နယျတခြို့မှာ လုံခွုံရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ တနှဈကြောျကွာ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ ပိတျထားခဲ့ပွီးနောကျ ပွနျဖှင့ျပေးလိုကျပမေဲ့ 4G မွနျနှုနျးမွင့ျအဆင့ျ မဟုတျဘဲ 2G အဆင့ျကိုသာ ပေးထားတဲ့အတှကျ အရေးကွီးတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ မရနိုငျပဲ ဖွဈနရေတယျလို့လညျး လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျ လှုပျရှားမှု အဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ အသံအဖှဲ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာ မောငျဆောငျးခ ကပွောပါတယျ။
“ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ဒီ Update information တှကေို အခြိနျနဲ့ တပွေးညီမရရှိဘူးဆိုရငျ ဒီရောဂါပိုးပြံ့နှံ့နိုငျခွေ ကူးစကျနိုငျခွကေ ပိုပွီးတော့ မြားသှားတယျ၊ သတငျးရရှိမှုက ဒီအခြိနျမှာ အရငျကထကျပိုပွီးတော့ကို အရေးကွီးလာတယျလို့ ကနြောျတို့က မွငျတယျ။ အဲ့ဒါကွောင့ျမို့လို့ ဒီ Information တှကေို လငြျမွနျအောငျ ကွည့ျရှုနိုငျဖို့ ခုဏ လူထုက အခြိနျနဲ့ တပွေးညီ ဒီအခကြျအလကျတှေ ရရှိပွီးတော့ ဒီရောဂါရဲ့ အန်တရာယျကနပွေီးတော့ ကာကှယျနိုငျဖို့ ဒီအငျတာနကျ 4G မွနျနှုနျးကို ပွနျလညျပေးအပျဖို့ ကနြောျတို့က ဒီနေ့တောငျးဆိုရဖွဈပါတယျ။”
လူထုကနြျးမာရေးအတှကျ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှကေို အပွည့ျအ၀ ပွနျလညျဖှင့ျလှဈပေးဖို့လညျး အသံအဖှဲ့က ဒီကနေ့ပဲ ကွညောခကြျတစောငျ ထုတျပွနျတိုကျတှနျးခဲ့တာပါ။ အငျတာနကျ ဖွတျတောကျမှုတှကေို ဒီလဆနျးပိုငျးမှာပဲ ပွနျဖှင့ျပေးလိုကျပမေဲ့ 2G ဆကျသှယျမှုသာ ရနိုငျတာကွောင့ျ အငျတာနကျ မသုံးနိုငျသေးဘူးလို့လညျး ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျဦးမွို့က ဒေါျနီလာသနျးက ပွောပါတယျ။
“အဝိုငျးတှေ လယျနတေယျ။ ပုံ ဆိုလညျးမပေါျဘူး၊ စာတှတေောငျ ဖတျလို့ မရဘူး၊ သမီးဖုနျးကဆိုရငျ အငျတာနကျက E ပဲရတယျ၊ E ဆိုရငျ ဘာမှာလုပျလို့မရဘူး၊ ဘာအခကျအခဲရှိလညျးဆိုတော့ ကနြျးမာရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့လညျး အငျတာနကျတှကေို ဖှင့ျကွည့ျတယျ ကနြျးမာရေးပတျသကျတဲ့အရာတှေ သိရတယျ၊ အခုဆိုရငျ COVID-19 က အရေးနတေဲ့ ကာလရောကျနပွေီးတော့ သမီးတို့က အဲ့ဒီ COVID -19 နဲ့ ပတျသကျပွီး သတငျးတှဘောတှသေိရဖို့အတှကျဆိုရငျ အငျတာနကျရှိမှဖွဈမယျ။”
AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့နဲ့ တပျမတောျကွား တိုကျပှဲတှေ စတငျဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှဈကစလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ကြောကျတောျ၊ မွောကျဦး၊ မငျးပွား၊ မွပေုံ၊ ရသေ့တောငျ၊ ဘူးသီးတောငျ၊ ပုဏ်ဏားကြှနျးနဲ့ ခငြျးပွညျနယျက ပလကျဝမွို့နယျတှမှော လုံခွုံရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ အငျတာနကျလိုငျးတှကေို ပိတျထားခဲ့တာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး အငျတာနကျ အဆကျအသှယျဖွတျတောကျမှုကွောင့ျ ကောငျးကြိုးထကျ ဆိုးကြိုးတှကေသာ ပိုမြားတယျလို့လညျး အသံအဖှဲ့က မောငျဆောငျးခက ပွောပါတယျ။
“တကယ့ျအခွအေနမှောကတြော့ လူထုရဲ့ အကြိုးစီးပှားက ဒီအငျတာနကျပိတျထားတဲ့အတှကျ ပိုပွီးတော့ ထိခိုကျနဈနာမှုပိုမြားတာပဲ ရှိတယျ။ တိုးတကျကောငျးမှနျလာတာ ဘာတဈခုမှရှိမနဘေူး။ လူတိုငျးသိပွီးသားကိစ်စ အဲ့တော့ သူ့ရဲ့ အကြိုးစီးပှား၊ သူ့ရဲ့ ကနြျးမာရေးကို အလအေနကျထားသောအားဖွင့ျ 4G အငျတာနကျကို အစိုးရအနနေဲ့ အမွနျဆုံး ပွနျပေးဖို့ တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။”
ကိုဗဈကပျရောဂါ ကွုံနရေခြိနျမှာ အငျတာနကျ ဆကျသှယျမှုတှေ အပွည့ျအဝမရတဲ့အတှကျ လူထုကနြျးမာရေးအတှကျ စိုးရိမျကွောငျးလညျး ဒသေခံ နိုငျငံရေးပါတီတခုဖွဈတဲ့ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီက မကွာသေးခငျတုနျးကပဲ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျပွောဆိုထားပါတယျ။ အလားတူ လူ့အခှင့ျအရေး အဖှဲ့တှကေလညျး ရခိုငျပွညျနယျမှာ အငျတာနကျဆကျသှယျမှုတှေ ကန့ျသတျထားတာ အဆုံးသတျဖို့လညျး တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။
