မြန်မာစစ်ကောင်စီနဲ့ စစ်ရေး၊ သံတမန်ဆက်ဆံရေး တိုးချဲ့လာနေတာဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံလို ဒီမိုကရေစီအင်အားကြီး နိုင်ငံတနိုင်ငံ အတွက် မှားယွင်းတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး စောင့်ကြည့် လေ့လာနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေက ဝေဖန် လိုက်ပါတယ်။ စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်နေတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို အိန္ဒိယက လက်နက် ရောင်းချတာ၊ စစ်ရေးအရ ပူးပေါင်းတာ၊ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်တာတွေ တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်လာနေတဲ့အကြောင်း ထောက်ပြတဲ့ အစီရင်ခံစာ တစောင်ကို မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့တွေ ဖြစ်တဲ့ ဗမာ့ရေးရာ ပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့နဲ့ India for Myanmar တို့ ပူးပေါင်း ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ အကြောင်းစုံကို ကိုရန်နိုင် တင်ပြပေးပါမယ်။
မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အာဏာသိမ်း အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ကုလသမဂ္ဂနဲ့ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံတွေက လက်မခံကြပေမဲ့ အိမ်နီးချင်း ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံကြီးဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယကတော့ ဒီအခြေအနေတွေကို မျက်ကွယ်ပြုပြီး အကျိုးမျှော် ပေါင်းဖက်နေတယ်လို့ အရပ်ဘက် မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်လိုက်တာပါ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂ အပါအဝင် ကမ္ဘာပေါ်က စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေ ပါတဲ့ G-20 ထိပ်သီးစည်းဝေးပွဲကို အိန္ဒိယက အိမ်ရှင်အဖြစ် ဒီလ ၉ ရက်နေ့ လက်ခံကျင်းပဖို့ ရှိနေချိန်မှာပဲ အိန္ဒိယ−မြန်မာ ဆက်ဆံရေး သုံးသပ်တဲ့ အစီရင်ခံစာကို ဗမာ့ရေးရာ ပဋိပက္ခ လေ့လာရေးအဖွဲ့နဲ့ India for Myanmar လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့တွေက ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။
မြန်မာစစ်တပ် အာဏာသိမ်းချိန်က သိသိသာသာ မဟုတ်ပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ အကျိုးစီးပွား အခြေခံတဲ့ ဆက်ဆံရေးကို အိန္ဒိယက တိုးချဲ့လာပါတယ်။ အိန္ဒိယရဲ့ ချဉ်းကပ်ပုံဟာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုကို ချိနဲ့စေတယ်လို့ ဗမာ့ရေးရာ ပဋိပက္ခ လေ့လာရေးအဖွဲ့နဲ့ India for Myanmar တွေက သူတို့ရဲ့ သုံးသပ်အစီရင်ခံစာမှာ ထောက်ပြပါတယ်။ မြန်မာ့အရေးနဲ့ ပတ်သက်လာရင် အိန္ဒိယဟာ ခပ်ဆိတ်ဆိတ်နေပြီး စစ်ကောင်စီနဲ့ ဆက်ဆံနေတယ်လို့ ဗမာ့ရေးရာနှင့် ပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့ BACS ရဲ့ ဒါရိုက်တာဖြစ်တဲ့ Kristen က ပြောပါတယ်။
" မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ အတူရှိကြောင်း၊ အာဏာသိမ်းခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အကျိုးဆက်တွေ အပေါ်မှာ စိုးရိမ်ကြောင်း၊ ဒီမိုကရေစီရေး ပြန်ထွန်းကားဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်မယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ဖို့ တိုက်တွန်းတယ် စသည်ဖြင့် ကုလပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံတကာ အခမ်းအနားတွေမှာ ဘယ်လိုပဲ အိန္ဒိယက ထုတ်ပြန်ပေမဲ့လည်း ကျမတို့ တွေ့ရှိချက်ထဲမှာ အရေးယူမှု အပိုင်းတွေနဲ့ ပြောတဲ့အခါမှာ အိန္ဒိယအနေနဲ့ နှုတ်ဆိတ်နေတတ်တာ၊ အရေးယူ ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုတွေကို အားမပေးဘူး။ သတိထား ကိုင်တွယ်သင့်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေအထိ ထုတ်ဖော်၊ ပြောကြားခဲ့တာ မျိုးတွေလည်း ကျမတို့ တွေ့ရပါတယ်။"
ဒီသုံးသပ်အစီရင်ခံစာမှာ အိန္ဒိယရဲ့ မြန်မာ့အရေး ရပ်တည်ချက်နဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး၊ အကျိုးစီးပွားအခြေခံ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်ဆံရေး၊ အိန္ဒိယရဲ့ အရှေ့မြောက်ဒေသ အရေးဆိုင်ရာ မြန်မာနဲ့ ဆက်ဆံရေးနဲ့ စစ်ကောင်စီကို ပံ့ပိုးမှုများ ဆိုပြီး အဓိက အခန်းလေးခန်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒီထဲမှာ မဲခေါင်-ဂင်္ဂါ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးအောက်က အိန္ဒိယ-မြန်မာ-ထိုင်း သုံးနိုင်ငံ အဝေးပြေးလမ်းနဲ့ ကုလားတန် ဘက်စုံစီမံကိန်းတွေကို အိန္ဒိယက သူ့ရဲ့ အရှေ့မြောက်ဒေသ တိုးတက်လာရေး အတွက် မျှော်လင့် ကြိုးပမ်းနေတာပါ။ ဒါကြောင့် အရင် NLD အစိုးရကို အားပေး ထောက်ခံခဲ့တဲ့ အိန္ဒိယဟာ မြန်မာစစ်ကောင်စီနဲ့လည်း ဆက်ဆံရေးကို ဆက်ပြီး တည်ဆောက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အိန္ဒိယဟာ မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်နဲ့ ဆက်စပ်ပစ္စည်းတွေ ထောက်ပံ့နေတဲ့ ၅ နိုင်ငံထဲမှာလည်း ပါပါတယ်။ ရုရှား၊ တရုတ်၊ စင်္ကာပူ၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း ဒီနိုင်ငံတွေ စစ်ကောင်စီကို ဒေါ်လာသန်းချီတဲ့ စစ်လက်နက်တွေ ရောင်းချခဲ့တယ်လို့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ Justice for Myanmar အဖွဲ့ကလည်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အိန္ဒိယ−မြန်မာ စစ်ရေးဆက်ဆံမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ Kristen က ခုလို ပြောပါတယ်။
" စစ်ကောင်စီက ဒီလက်နက်တွေရဲ့ တစိတ်တပိုင်းကို အသုံးပြုပြီး၊ အိန္ဒိယကပါတဲ့ လက်နက်တွေကို အသုံးပြုပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို ကျူးလွန်နေတာရှိတယ်။ အိန္ဒိယက သူတို့ပြောတာက အာဏာမသိမ်းခင် ကတိပြုထားတဲ့ ရောင်းဝယ်မှုကိုပဲ ဆက်လုပ်နေတာလို့ ပြောတယ်ဆိုပေမဲ့ တကယ့်တကယ်မှာ ၂၀၂၃ အထိ လက်နက်တွေ တင်ပို့နေတယ် ဆိုပြီးမှ စောင့်ကြည့်လေ့လာသူတွေက ထောက်ပြပြောဆိုတာကို ကျမတို့ တွေ့ရပါတယ်။"
အိမ်နီးချင်းသာ ပထမဆိုတဲ့ အိန္ဒိယရဲ့ မူဝါဒတွေထဲမှာ မြန်မာလို စစ်ဘေးခံစားနေရတဲ့ ပြည်သူတွေကို ကူညီပေးဖို့လည်း ထည့်သွင်း၊ စဉ်းစားသင့်တယ်လို့ အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်သူတွေက ထောက်ပြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီကို ထောက်ပံ့နေတာက ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်နိုင်ဖို့ အထောက်အပံ့ဖြစ်နေပြီး တချိန် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလမှာ တရားမျှတမှုကို ပြန်ဖော်ထုတ်ရင် နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်တွေကို အိန္ဒိယက ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မယ်လို့ သူတို့က ထောက်ပြထားပါတယ်။ အခု သုံးသပ် အစီရင်ခံစာကို ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်တဲ့ India for Myanmar အဖွဲ့တည်ထောင်သူ ဆလိုင်းဒိုခါရ်က အခုလို ပြောပါတယ်။
" ကောင်းကောင်းမွန်မွန် အစီရင်ခံစာ ထုတ်နိုင်တယ်ဆိုရင်တော့ အိန္ဒိယဘက်အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ကျနော်တို့ကို အသေးစိတ် စောင့်ကြည့်နေပါတယ်ဆိုတဲ့ဟာ သတိချပ်ပြီးတော့မှ အပြောင်းအလဲ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အိန္ဒိယရဲ့ လက်ရှိရပ်တည်ချက် ပြောင်းလဲလာမလားဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုလည်း ကျနော်တို့ စဉ်းစားခဲ့ပါတယ်။ ဒီအစီရင်ခံစာကို ပြုစုဖို့ စဉ်းစားတဲ့ အချိန်မှာ အင်မတန်မှ စိန်ခေါ်မှုနဲ့ ကြုံခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ အသီးသီးမှာလည်း ဒီလိုဟာမျိုး ထွက်ပေါ်လာနိုင်ဖို့အတွက် ကျနော့အနေနဲ့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်ဆိုတဲ့ ဒီရလဒ်ဟာ ကျနော်တို့နိုင်ငံ တော်လှန်ရေးအတွက် အကောင်းဘက်များစွာကို ဦးတည်စေလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်။"
နိုင်ငံတကာက ဘယ်လိုပဲ လူ့အခွင့်အရေး စံနှုန်းတွေနဲ့ ချိန်ထိုး ပြောနေပေမဲ့လည်း ကမ္ဘာ့သံတမန် ဆက်ဆံရေး ကစားပွဲမှာ အိန္ဒိယဟာ နိုင်ငံတိုင်းက အရေးတယူ ဆက်ဆံချင်တဲ့နိုင်ငံ ဖြစ်လာနေပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကြီးတွေ ဖယ်ကျဉ်ထားတဲ့ ရုရှားဆီက ရေနံတွေကို စျေးပေါပေါနဲ့ ဝယ်ယူနေတာ ရှိသလို၊ မြန်မာလို နိုင်ငံနဲ့လည်း အကျိုးစီးပွားကို ရှေ့တန်းတင်ပြီး စစ်ရေးနဲ့ သံတမန် ဆက်ဆံရေးတွေ တိုးချဲ့ တည်ဆောက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
