(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 လူတချို့မှာ စတင်ကူးစက်နေပြီ ဖြစ်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ လူမှုဝန်းကျင်အတွင်းကနေ တဆင့် ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုတွေ မဖြစ်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ မြန်မာပြည်က မြန်မာပြည်သူတွေအနေနဲ့ Social Distancing လို့ခေါ်တဲ့ လူတဦးနဲ့တဦးကြား သတ်မှတ်အကွာအဝေးကြား ခပ်ခွာခွာနေကြဖို့ အလွန်အရေးကြီးတဲ့အချိန် ရောက်နေပြီလို့ မြန်မာအမေရိကန် ဆေးသိပ္ပံပညာရှင်က အကြံပေးပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေရော အမေရိကန်ရောက် မြန်မာတွေအနေနဲ့ မိမိတို့ ရောဂါကူးစက်ခံနေရတယ်လို့ သံသယရှိရင် သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်တွေက ကျန်းမာရေးဌာနတွေကို အမြန်ဆုံး ဆက်သွယ်စစ်ဆေးကြဖို့ Georgia ပြည်နယ် Atlanta မြို့တော်က ကူးစက်ရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတဲ့ အမေရိကန် ဆေးသိပ္ပံပညာရှင် ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုးက တိုက်တွန်းပါတယ်။ ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုးကို မဆုမွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာ သူက အခုလို စပြောပါတယ်။
ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုး - “ရောဂါကူးစက်ခံရတယ်လို့ သံသယရှိတယ်ဆိုရင် အမေရိကားမှာရှိတဲ့ ပြည်နယ်တိုင်းမှာဆိုရင် သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်တိုင်းမှာ County တိုင်းမှာ သက်ဆိုင်ရာ HOTLINE တွေရှိတယ်။ အဲ့ဒီ့ HOTLINE တွေကို ဆက်ပြီးတော့ စမ်းသပ်စစ်ဆေးဖို့ အကူအညီတောင်းလို့ ရပါတယ်။ အဲ့ဒီ့ကျရင် သူတို့က ဘယ်နေရာမှာသွားစစ်ဆိုပြီး သူတို့ကပြောတယ်။ တကယ်လို့များ ပိုးကူးစက်ခံရပြီ၊ ပေါ့စတစ်ဖြစ်တယ်ဆိုခဲ့ရင်တော့ လိုအပ်တဲ့ ဆေးကုသမှု ဆေးရုံ သို့မဟုတ် နေအိမ်မှာပဲ စောင့်ကြည့်ကုသမှုတွေ ခံယူကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။”
မဆုမွန် - ဒီမှာ တခုမေးချင်တာက ဒီကဆေးရုံတွေမှာ အခု ရိုးရိုး သာမန်လူနာတွေကိုတော့ ရက်ချိန်းတွေကို ဖျက်လိုက်တာမျိုး၊ ဆေးပေးတဲ့ နေရာတွေကလည်း အိမ်အထိ အရောက်ပို့တဲ့စနစ်တွေ လုပ်လိုက်တာမျိုး ပြောင်းလဲလိုက်တာ သတိထားမိတော့ Social Distancing လို့ခေါ်တဲ့ လူတဦးနဲ့တဦးကြား သတ်မှတ်အကွာအဝေးကြား ခပ်ခွာခွာနေကြဖို့ စည်းကမ်းထုတ်လိုက်တာလား၊ ဒါက ဘာအတွက်များ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဆရာသိထားပါလဲရှင့်။
ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုး - “ကောင်းတယ် ဒီအချက်လေးကိုမေးတာ။ အဲ့တော့ ဟုတ်ပါတယ်။ Social Distancing လုပ်လိုက်တဲ့သဘောလည်း ပါတာပေါ့။ တတ်နိုင်သမျှ အိမ်မှာပဲ နေဖို့ပြုဖို့ပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ NOVEL ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအသစ် ဖြစ်တယ်။ လူတွေမှာ တခါမှ မကြုံဘူးတဲ့အတွက် တကယ်ကူးပြီဆိုရင် စပွားပြီး ကူးတယ်ဆိုတာမျိုး ၂ ဆ၊ ၃ ဆ ကူးတာမျိုးဆိုတော့ တတ်နိုင်သမျှ ဆေးရုံဆေးခန်းကို မလာဘဲနဲ့ နေနိုင်ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပေါ့။ တကယ်လို့ ဒီလူနာတွေ အရေးတကြီး ကုသစရာမလိုဘူး၊ ရောဂါလက္ခဏာလည်း မဆိုးဝါးဘူးဆို တတ်နိုင်သမျှ မလာခိုင်းဘူး။ အဲ့သလို မလာခြင်းအားဖြင့် လူနာတွေလည်း ကူးစက်ခံရမှု အခွင့်အလမ်း နည်းသွားတာပေါ့။ Social Distancing လုပ်လိုက်တဲ့သဘောပေါ့။
“နောက်တခုက ဒီ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာလည်းပဲ COVID-19 က ရောဂါအသစ် ဖြစ်တဲ့အတွက် ကုသဖို့ရာကလည်း ခက်ပြီး အရမ်းအရေးကြီးတယ်။ ဒီရောဂါကို ကုနိုင်ဖို့ ဆေးလည်း မရှိသေးတဲ့အတွက် ဆေးရုံတွေက ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေ၊ ဆေးဝန်ထမ်းတွေမှာ လက်အိတ်ကအစ အကုန် အရေးတကြီး လိုအပ်တယ်။ ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေက ဆေးပစ္စည်းတွေကို သုံးလိုက်ရရင် တကယ်တမ်း လိုအပ်တဲ့နေရာတွေမှာ COVID-19 အတွက် လုံလောက်မှုမရှိဘူး ဖြစ်သွားမစိုးလို့ အခုအချိန်မှာ အရေးကြီးတာကို ဦးစားပေးနေကြတဲ့ သဘောနဲ့ Physical Checkup ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုတွေ Appointment သာမန်ပြန်တွေ့ဖို့ ချိန်းဆိုတာတွေကို ပေးမလုပ်တော့တာပါ။”
မဆုမွန် - ဟုတ်ကဲ့ပါရှင်၊ အဲ့ဒီ့တော့ မြန်မာပြည်အနေနဲ့ မေးချင်ပါတယ်။ မနေ့ကအထိဆို COVID-19 ငါးယောက် တွေ့ထားပြီပေါ့နော်။ အခု ဆေးရုံတွေမှာဆိုလည်း စောင့်ကြည့်ဖို့ Hospital Quarantine Room ထားထားတာတွေလည်း ရှိလာတော့ ဒါကတော့ ဆေးရုံတခုပေါ့၊ နောက် မြန်မာပြည်မှာဆိုရင် တော်တော်များများ နေထိုင်မကောင်း ဖြစ်တယ်ဆိုရင် ဆေးရုံပြေးတာ ပုဂ္ဂလိကဆေးခန်းလေးတွေကို သွားကြတာတွေရှိတယ်။ ဆိုတော့ ခုနက ဆရာပြောသလို မလိုအပ်ဘဲနဲ့ သာမန်ဖြစ်တယ်ဆိုရင် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေ မသွားကြဖို့၊ နောက် လူတဦးနဲ့တဦးကြား Social Distancing လုပ်နိုင်ဖို့အရေး ဆရာ ဘာများပညာပေးချင်တာ ရှိပါသလဲရှင့်။
ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုး - ဟုတ်ကဲ့ တတ်နိုင်ရင်တော့ အခုအချိန်ပေါ့နော် အခုအချိန်ကို အဓိကပြောချင်ပါတယ်။ မိမိတို့နေအိမ်မှာပဲ နေကြဖို့ ပြောချင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ခံစွမ်းအား လျော့နည်းနေတဲ့သူတွေ၊ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ နောက် ဥပမာ နှလုံး၊ သွေးတိုး၊ ကျောက်ကပ်ရှိတဲ့သူတွေဟာ မလိုအပ်ရင် အပြင်မထွက်သင့်ဘူး။ တကယ်ကို ဆေးကုသဖို့ အရေးတကြီးကို လိုမှပဲ ထွက်ပြီး ကုတာကောင်းပါတယ်။ အဲ့နည်းနဲ့ပဲ Social Distancing ကို လုပ်လိုက်နိုင်တဲ့သဘော ရှိပါတယ်။”
မဆုမွန် - အဲ့တော့ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ပါ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ ဒီ COVID-19 မတွေ့ခင်တုန်းကလည်းပဲ သူတို့ စိတ်ပူပင်ကြတာရှိတယ်၊ အခု ပိုးတွေ့ပြီဆိုတော့လည်း တော်တော်များများ စိုးရိမ်မှုတွေရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီ့အပေါ် မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို ဘာများ သတင်းစကားပါးချင်တာ ပညာပေးစကား ပြောချင်တာ ရှိပါလဲရှင်။
ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုး - “ဟုတ်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ တကယ်တမ်း ကူးစက်ပျံ့နှံ့သွားပြီဆိုရင် ထိန်းသိမ်းရ ကာကွယ်ရ ကုသရ တကယ်ကို ခက်ခဲပါတယ်။ ပြောရရင် တိုးတက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အမေရိကန်လို နိုင်ငံမှာတောင် အရမ်းကို ကျနော်တို့ မနိုင်မနင်း ဖြစ်ရပါတယ်။ ဒါ အမှန်အတိုင်းပြောတာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ တကယ်ဖြစ်လာပြီ၊ ရပ်ကွက်တွေထဲအထိ တကယ်ပြန့်သွားပြီဆိုရင် Community Transmission ပေါ့ အဲ့လိုပြန့်သွားပြီဆိုရင် အရမ်းကို အန္တရာယ်ကြီးတယ်။ ကျနော်တို့ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာလည်း ကုသနိုင်တဲ့ ဦးရေက အတိုင်းအတာ တခုအထိပဲရှိတာ၊ အဲ့ဒါထက်ကျော်သွားပြီး ကပ်ရောဂါတခုအထိ ဖြစ်သွားပြီဆိုရင် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေလည်း မနိုင်ဘူး။ ဆိုတော့ အကောင်းဆုံး၊ အကောင်းဆုံးကို ပြောပါဆိုရင် ဒါကြောင့် ဒီရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ဆိုရင် လူတိုင်းမှာ တာဝန်ရှိတယ်။ လူတိုင်းဟာ တတ်နိုင်သမျှ Social Distancing ဖြစ်နိုင်ရင် ခြောက်ပေလောက်အထိကို ခပ်ခွာခွာနေရမယ်။ ဥပမာ ချောင်းဆိုး နှာချေတယ်ဆိုရင် အကွာအဝေးတခုအထိ ရောက်တယ်၊ ဒါကြောင့် တတ်နိုင်သမျှ အကွာဝေးဆုံးနေကြဖို့လိုတယ်။ နောက် သက်ဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ပညာပေးညွှန်ကြားချက်တွေကို အတိအကျကို လိုက်နာဖို့။ အဓိက အရေးကြီးဆုံးကတော့ လက်ဆေးဖို့ပဲ။ ဒီ လက်ဆေးတာဟာ ဒီ COVID-19 တင်မကဘူး တခြားရောဂါပိုးတွေကိုပါ ကာကွယ်နိုင်တာပါ။
“နောက်တခုက ပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း အစိုးရကို ဝိုင်းကူကြဖို့နဲ့ ငါတို့မှာ လူတိုင်းမှာ ကိုယ်စီတာဝန်ရှိတယ်ဆိုရင် ဒီရောဂါကြီးကို ကျနော်တို့ ကာကွယ်နိုင် ကျော်လွှားနိုင်မှာပါခင်ဗျ။”
Georgia ပြည်နယ် Atlanta မြို့တော်က အမေရိကန် ဆေးသိပ္ပံပညာရှင် ဒေါက်တာမင်းမင်းစိုးကို မဆုမွန် ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
-----------------------------------
(Unicode)
ကိုဗဈကူးစကျကာလ လူတှခှောခှာနဖေို့ အထူးအရေးကွီး
ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID-19 လူတခြို့မှာ စတငျကူးစကျနပွေီ ဖွဈတဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ လူမှုဝနျးကငြျအတှငျးကနေ တဆင့ျ ကူးစကျပြံ့နှံ့မှုတှေ မဖွဈအောငျ ကွိုတငျကာကှယျတဲ့အနနေဲ့ မွနျမာပွညျက မွနျမာပွညျသူတှအေနနေဲ့ Social Distancing လို့ခေါျတဲ့ လူတဦးနဲ့တဦးကွား သတျမှတျအကှာအဝေးကွား ခပျခှာခှာနကွေဖို့ အလှနျအရေးကွီးတဲ့အခြိနျ ရောကျနပွေီလို့ မွနျမာအမရေိကနျ ဆေးသိပ်ပံပညာရှငျက အကွံပေးပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ မွနျမာပွညျသူတှရေော အမရေိကနျရောကျ မွနျမာတှအေနနေဲ့ မိမိတို့ ရောဂါကူးစကျခံနရေတယျလို့ သံသယရှိရငျ သကျဆိုငျရာ ပွညျနယျတှကေ ကနြျးမာရေးဌာနတှကေို အမွနျဆုံး ဆကျသှယျစဈဆေးကွဖို့ Georgia ပွညျနယျ Atlanta မွို့တောျက ကူးစကျရောဂါ ထိနျးခြုပျရေးလုပျငနျးတှေ လုပျနတေဲ့ အမရေိကနျ ဆေးသိပ်ပံပညာရှငျ ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုးက တိုကျတှနျးပါတယျ။ ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုးကို မဆုမှနျက ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာ သူက အခုလို စပွောပါတယျ။
ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုး - “ရောဂါကူးစကျခံရတယျလို့ သံသယရှိတယျဆိုရငျ အမရေိကားမှာရှိတဲ့ ပွညျနယျတိုငျးမှာဆိုရငျ သကျဆိုငျရာ မွို့နယျတိုငျးမှာ County တိုငျးမှာ သကျဆိုငျရာ HOTLINE တှရှေိတယျ။ အဲ့ဒီ့ HOTLINE တှကေို ဆကျပွီးတော့ စမျးသပျစဈဆေးဖို့ အကူအညီတောငျးလို့ ရပါတယျ။ အဲ့ဒီ့ကရြငျ သူတို့က ဘယျနရောမှာသှားစဈဆိုပွီး သူတို့ကပွောတယျ။ တကယျလို့မြား ပိုးကူးစကျခံရပွီ၊ ပေါ့စတဈဖွဈတယျဆိုခဲ့ရငျတော့ လိုအပျတဲ့ ဆေးကုသမှု ဆေးရုံ သို့မဟုတျ နအေိမျမှာပဲ စောင့ျကွည့ျကုသမှုတှေ ခံယူကွရမှာ ဖွဈပါတယျ။”
မဆုမှနျ - ဒီမှာ တခုမေးခငြျတာက ဒီကဆေးရုံတှမှော အခု ရိုးရိုး သာမနျလူနာတှကေိုတော့ ရကျခြိနျးတှကေို ဖကြျလိုကျတာမြိုး၊ ဆေးပေးတဲ့ နရောတှကေလညျး အိမျအထိ အရောကျပို့တဲ့စနဈတှေ လုပျလိုကျတာမြိုး ပွောငျးလဲလိုကျတာ သတိထားမိတော့ Social Distancing လို့ခေါျတဲ့ လူတဦးနဲ့တဦးကွား သတျမှတျအကှာအဝေးကွား ခပျခှာခှာနကွေဖို့ စညျးကမျးထုတျလိုကျတာလား၊ ဒါက ဘာအတှကျမြား ဆောငျရှကျနတေယျလို့ ဆရာသိထားပါလဲရှင့ျ။
ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုး - “ကောငျးတယျ ဒီအခကြျလေးကိုမေးတာ။ အဲ့တော့ ဟုတျပါတယျ။ Social Distancing လုပျလိုကျတဲ့သဘောလညျး ပါတာပေါ့။ တတျနိုငျသမြှ အိမျမှာပဲ နဖေို့ပွုဖို့ပေါ့။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဒီဗိုငျးရပျဈဟာ NOVEL ဗိုငျးရပျဈပိုးအသဈ ဖွဈတယျ။ လူတှမှော တခါမှ မကွုံဘူးတဲ့အတှကျ တကယျကူးပွီဆိုရငျ စပှားပွီး ကူးတယျဆိုတာမြိုး ၂ ဆ၊ ၃ ဆ ကူးတာမြိုးဆိုတော့ တတျနိုငျသမြှ ဆေးရုံဆေးခနျးကို မလာဘဲနဲ့ နနေိုငျရငျတော့ အကောငျးဆုံးပေါ့။ တကယျလို့ ဒီလူနာတှေ အရေးတကွီး ကုသစရာမလိုဘူး၊ ရောဂါလက်ခဏာလညျး မဆိုးဝါးဘူးဆို တတျနိုငျသမြှ မလာခိုငျးဘူး။ အဲ့သလို မလာခွငျးအားဖွင့ျ လူနာတှလေညျး ကူးစကျခံရမှု အခှင့ျအလမျး နညျးသှားတာပေါ့။ Social Distancing လုပျလိုကျတဲ့သဘောပေါ့။
“နောကျတခုက ဒီ ဆေးရုံဆေးခနျးတှမှောလညျးပဲ COVID-19 က ရောဂါအသဈ ဖွဈတဲ့အတှကျ ကုသဖို့ရာကလညျး ခကျပွီး အရမျးအရေးကွီးတယျ။ ဒီရောဂါကို ကုနိုငျဖို့ ဆေးလညျး မရှိသေးတဲ့အတှကျ ဆေးရုံတှကေ ဆရာဝနျတှေ၊ သူနာပွုတှေ၊ ဆေးဝနျထမျးတှမှော လကျအိတျကအစ အကုနျ အရေးတကွီး လိုအပျတယျ။ ဆေးရုံ ဆေးခနျးတှကေ ဆေးပစ်စညျးတှကေို သုံးလိုကျရရငျ တကယျတမျး လိုအပျတဲ့နရောတှမှော COVID-19 အတှကျလုံလောကျမှုမရှိဘူး ဖွဈသှားမစိုးလို့ အခုအခြိနျမှာ အရေးကွီးတာကို ဦးစားပေးနကွေတဲ့ သဘောနဲ့ Physical Checkup ပုံမှနျစဈဆေးမှုတှေ Appointment သာမနျပွနျတှေ့ဖို့ ခြိနျးဆိုတာတှကေို ပေးမလုပျတော့တာပါ။”
မဆုမှနျ - ဟုတျကဲ့ပါရှငျ၊ အဲ့ဒီ့တော့ မွနျမာပွညျအနနေဲ့ မေးခငြျပါတယျ။ မနေ့ကအထိဆို COVID-19 ငါးယောကျ တှေ့ထားပွီပေါ့နောျ။ အခု ဆေးရုံတှမှောဆိုလညျး စောင့ျကွည့ျဖို့ Hospital Quarantine Room ထားထားတာတှလေညျး ရှိလာတော့ ဒါကတော့ ဆေးရုံတခုပေါ့၊ နောကျ မွနျမာပွညျမှာဆိုရငျ တောျတောျမြားမြား နထေိုငျမကောငျး ဖွဈတယျဆိုရငျ ဆေးရုံပွေးတာ ပုဂ်ဂလိကဆေးခနျးလေးတှကေို သှားကွတာတှရှေိတယျ။ ဆိုတော့ ခုနက ဆရာပွောသလို မလိုအပျဘဲနဲ့ သာမနျဖွဈတယျဆိုရငျ ဆေးရုံဆေးခနျးတှေ မသှားကွဖို့၊ နောကျ လူတဦးနဲ့တဦးကွား Social Distancing လုပျနိုငျဖို့အရေး ဆရာ ဘာမြားပညာပေးခငြျတာ ရှိပါသလဲရှင့ျ။
ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုး - ဟုတျကဲ့ တတျနိုငျရငျတော့ အခုအခြိနျပေါ့နောျ အခုအခြိနျကို အဓိကပွောခငြျပါတယျ။ မိမိတို့နအေိမျမှာပဲ နကွေဖို့ ပွောခငြျပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကိုယျခံစှမျးအား လြော့နညျးနတေဲ့သူတှေ၊ အသကျကွီးတဲ့သူတှေ၊ ကိုယျဝနျဆောငျမိခငျတှေ နောကျ ဥပမာ နှလုံး၊ သှေးတိုး၊ ကြောကျကပျရှိတဲ့သူတှဟော မလိုအပျရငျ အပွငျမထှကျသင့ျဘူး။ တကယျကို ဆေးကုသဖို့ အရေးတကွီးကို လိုမှပဲ ထှကျပွီး ကုတာကောငျးပါတယျ။ အဲ့နညျးနဲ့ပဲ Social Distancing ကို လုပျလိုကျနိုငျတဲ့သဘော ရှိပါတယျ။”
မဆုမှနျ - အဲ့တော့ နောကျဆုံးအနနေဲ့ပါ မွနျမာပွညျသူတှဟော ဒီ COVID-19 မတှေ့ခငျတုနျးကလညျးပဲ သူတို့ စိတျပူပငျကွတာရှိတယျ၊ အခု ပိုးတှေ့ပွီဆိုတော့လညျး တောျတောျမြားမြား စိုးရိမျမှုတှရှေိပါတယျ။ အဲ့ဒီ့အပေါျ မွနျမာပွညျမှာရှိတဲ့ မွနျမာပွညျသူတှကေို ဘာမြား သတငျးစကားပါးခငြျတာ ပညာပေးစကား ပွောခငြျတာ ရှိပါလဲရှငျ။
ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုး - “ဟုတျပါတယျ။ ဒီဗိုငျးရပျဈဟာ တကယျတမျး ကူးစကျပြံ့နှံ့သှားပွီဆိုရငျ ထိနျးသိမျးရ ကာကှယျရ ကုသရ တကယျကို ခကျခဲပါတယျ။ ပွောရရငျ တိုးတကျပါတယျဆိုတဲ့ အမရေိကနျလို နိုငျငံမှာတောငျ အရမျးကို ကနြောျတို့ မနိုငျမနငျး ဖွဈရပါတယျ။ ဒါ အမှနျအတိုငျးပွောတာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ ဆငျးရဲတဲ့နိုငျငံတှမှော တကယျဖွဈလာပွီ၊ ရပျကှကျတှထေဲအထိ တကယျပွန့ျသှားပွီဆိုရငျ Community Transmission ပေါ့ အဲ့လိုပွန့ျသှားပွီဆိုရငျ အရမျးကို အန်တရာယျကွီးတယျ။ ကနြောျတို့ ဆေးရုံဆေးခနျးတှမှောလညျး ကုသနိုငျတဲ့ ဦးရကေ အတိုငျးအတာ တခုအထိပဲရှိတာ၊ အဲ့ဒါထကျကြောျသှားပွီး ကပျရောဂါတခုအထိ ဖွဈသှားပွီဆိုရငျ ဆေးရုံဆေးခနျးတှလေညျး မနိုငျဘူး။ ဆိုတော့ အကောငျးဆုံး၊ အကောငျးဆုံးကို ပွောပါဆိုရငျ ဒါကွောင့ျ ဒီရောဂါကို ကာကှယျနိုငျဖို့ဆိုရငျ လူတိုငျးမှာ တာဝနျရှိတယျ။ လူတိုငျးဟာ တတျနိုငျသမြှ Social Distancing ဖွဈနိုငျရငျ ခွောကျပလေောကျအထိကို ခပျခှာခှာနရေမယျ။ ဥပမာ ခြောငျးဆိုး နှာခြတေယျဆိုရငျ အကှာအဝေးတခုအထိ ရောကျတယျ၊ ဒါကွောင့ျ တတျနိုငျသမြှ အကှာဝေးဆုံးနကွေဖို့လိုတယျ။ နောကျ သကျဆိုငျရာ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားတဲ့ ပညာပေးညှှနျကွားခကြျတှကေို အတိအကကြို လိုကျနာဖို့။ အဓိက အရေးကွီးဆုံးကတော့ လကျဆေးဖို့ပဲ။ ဒီ လကျဆေးတာဟာ ဒီ COVID-19 တငျမကဘူး တခွားရောဂါပိုးတှကေိုပါ ကာကှယျနိုငျတာပါ။
“နောကျတခုက ပွညျသူတှအေနနေဲ့လညျး အစိုးရကို ဝိုငျးကူကွဖို့နဲ့ ငါတို့မှာ လူတိုငျးမှာ ကိုယျစီတာဝနျရှိတယျဆိုရငျ ဒီရောဂါကွီးကို ကနြောျတို့ ကာကှယျနိုငျ ကြောျလှှားနိုငျမှာပါခငျဗြ။”
Georgia ပွညျနယျ Atlanta မွို့တောျက အမရေိကနျ ဆေးသိပ်ပံပညာရှငျ ဒေါကျတာမငျးမငျးစိုးကို မဆုမှနျ ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
