(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက COVID-19 ရောဂါကူးစက်မှု ဗဟိုအချက်အချာဖြစ်တဲ့ နယူးရောက်ပြည်နယ်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရပြီး ပြန်ကောင်းလာသူတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ဗိုင်းရပ်စ်ကို ပြန်ပြီးတိုက်နိုင်တဲ့ Antibody ပဋိဇီဝပစ္စည်းတွေ ကို သွေးကနေထုတ်ယူပြီး အခြားလူနာတွေကို ပြန်ကုသပေးတဲ့ နည်းကို စတင်စမ်းသပ် အသုံးပြုရာမှာ ထိရောက်မှုတွေရှိနေကြောင်း နယူးရောက်က အထွေထွေရောဂါအထူးကု သမားတော် ဒေါက်တာမြင့်လွင် (ခေါ်) Linus Yoe က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်လက်တင်ပြမှာပါ။
ဒေါက်တာမြင့်လွင် ကိုယ်တိုင်လည်း နယူးရောက် မြို့ Brooklyn Hospital Center မှာ ကိုဗစ်လူနာတွေကို ကြပ်မတ်ကုသပေးနေသူဖြစ်ပါတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရပြီး ပြန်ကောင်းလာတဲ့ လူတွေထဲက သွေးကို ယူပြီး ပြန်ကုပေးတဲ့နည်းလမ်းကို နယူးရောက်ပြည်နယ်အစိုးရ သုံးခွင့် ပေးလိုက်ပြီ ဖြစ်တဲ့အတွက် စတင် အသုံးပြုရာမှာ ရောဂါပြင်းထန် သူတွေ ပြန်ပြီးသက်သာလာရေးမှာ အထောက်အကူပေးတာတွေ့ရကြောင်း ဒေါက်တာမြင့်လွင်က အခုလိုရှင်းပြပါတယ်။
"အခုနောက်ပိုင်း ရောဂါ ဆိုးရွားတဲ့သူတွေကို သူတို့ ရောဂါဖြစ်ပြီးသွားပြီးတော့ သူတို့ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ Antibody ထွက်ပြီးတော့ အဲဒီလူနာတွေဆီက Plasma ပြန်ယူပြီးတော့ လူနာတွေဆီ ပြန်သွင်း တာပေါ့။ ကျနော်တို့ နယူးရောက်က ဆေးရုံအကြီးတွေမှာ စပြီး ကုသပေးနေပြီ။ အဖြေကလည်း အလွန်ကောင်းပါတယ်။
မေး။။ ဒါပေမယ့် ပြန်ကောင်းလာသူတွေထဲမှာလည်း လူအမျိုးမျိုးရှိတော့ သူတို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ထုတ်တဲ့ Antibody နည်းလမ်းက လက်တွေ့အသုံးပြုတဲ့နေရာမှာ ရှုပ်ထွေးမှုတွေရှိနေတယ် ဆိုတဲ့အပိုင်းကို ရှင်းပြပေးလို့ရမလား။
ဖြေ။။ သူက ဒီ Plasma နဲ့ ကုသတဲ့နည်းက နဂိုကတည်းကိုက အရမ်းဆိုးတဲ့လူနာတွေကို ကုတာဆိုတော့ သိပ်ပြီး မကယ်တာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုမျိုး ကုထုံး မရတဲ့သူတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ Antibody နဲ့ ကုသခံရသူတွေမှာ ပြန်ပြီးကောင်းလာတဲ့ အနေအထားက အများကြီး ပိုကောင်းတာ တွေ့ရပါတယ်။ အဲတော့ ရောဂါဖြစ်ပြီးသွားသူတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ဗိုင်းရပ်စ်ကို တိုက်တဲ့ Antibody ပဋိဇီဝပစ္စည်း ထုတ်တယ်။ အဲဒါကို သွေးထဲကနေ ပြန်ထုတ်ပြီး အဲဒီအတိုင်း ပေးလို့မရတော့ Antibody ရှိနေတဲ့ Plasma ကို ဖျားနာနေတဲ့ လူနာတွေကို ပေးလိုက်တဲ့ အခါကျတော့ သူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ထွက်ပြီး Antibody တိုက်ရမယ့်အစား အခြားလူဆီက Antibody ကိုယူပြီး တိုက်ပေးတဲ့သဘောပါ။ အဲလိုတိုက်လိုက်တဲ့အခါကျတော့ အထဲမှာရှိတဲ့ Virus ပိုးတွေ တချိုဟာတွေ သေသွားမယ်ပေါ့။ တချို့ကျတော့ သူဟာနဲ့သူ body ကနေ ထပ်ပြီးတော့ ထပ်တိုက်ပေးရတာပေါ့။
မေး။။ အဲဒီနည်းလမ်းက ဘေးထွက်ဆိုကျိုး အန္တရာယ်ရောရှိလားရှင့်။
ဖြေ။။ ဒါကတော့ လူတွေ သွေးသွင်းကုသ သလိုမျိုးပါ။ အဲဒီအတိုင်းပါပဲ။ Universal precautions ဆိုတော့ သွေးအုပ်စုတွေ စစ်ရတယ်။ ပြန်ကောင်းလာတဲ့ လူနာတွေကနေ Plasma ထုတ်တဲ့အခါမှာ ရောဂါပိုးရှိမရှိ HIV ၊ Hepatitis B ၊ C ရှိမရှိ၊ နောက် အခြားကူးစက်ရောဂါပိုး ရှိမရှိ စတာတွေကိုတော့ စစ်ရပါတယ်။ နောက် Screening criteria ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးဖို့ သတ်မှတ်ချက်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ အဲတော့ လူတွေကို ပုံမှန်သွေးသွင်း ကုသတဲ့ ပုံနဲ့ သိပ်မကွာပါဘူး။ သွေးသွင်းကုသတဲ့နေရာမှာ သတိထားရမယ့် အပိုင်းတွေပဲရှိတော့ ဒီနည်းလမ်းနဲ့ ကုတဲ့နေရာမှာ သိပ်ပြီး risk များတာမျိုးတော့ သိပ်မတွေ့ရပါဘူး။
ကိုဗစ်ရောဂါ အခြေအနေမဆိုးတဲ့သူတွေကိုတော့ Hydroxychloroquine နဲ့ Zinc ဆေးဝါးတွေနဲ့ တွဲဖက် ကုသပေးနေကြောင်း ဒေါက်တာမြင့်လွင်ကပြောပါတယ်။
လက်ရှိအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကိုဗစ် ရောဂါ ကနေ သက်သာပြီး ပြန်ကောင်းလာသူတွေအနေနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိနေတဲ့ စွမ်းအား ဘယ်အဆင့်ထိရှိနေလဲ ဆိုတာကို သိဖို့ကြိုးစားနေပါတယ်။ ဒီအချက်ဟာ ပုံမှန် လုပ်ငန်းတွေ လည်ပတ်သင့်မသင့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချမယ့်အပိုင်းအတွက် အရေးပါတယ်လို့ အမေရိကန် ကျန်းမာရေး ထိပ်တန်းပညာရှင်တွေက ပြောပါတယ်။
လာမယ့် အနာဂတ် လူတွေ အလုပ် ပုံမှန်ပြန်လုပ်ခွင့်ရဖို့ဆိုရင် ကိုယ်ခံစွမ်းအားဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး ထောက်ခံချက်ပြဖို့ လိုအပ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကူးစက်ရောဂါ ထိပ်တန်းကျွမ်းကျင်သူ Anthony Fauci က အကြံပြုထားပါတယ်။
.................
COVID-19 လူနာဟောငျးတှကေသှေးနဲ့ ကုသလို့ ရနိုငျမလား
(Unicode)
အမရေိကနျပွညျထောငျစုက COVID-19 ရောဂါကူးစကျမှု ဗဟိုအခကြျအခြာဖွဈတဲ့ နယူးရောကျပွညျနယျမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရပွီး ပွနျကောငျးလာသူတှရေဲ့ ခန်ဓာကိုယျထဲက ဗိုငျးရပျဈကို ပွနျပွီးတိုကျနိုငျတဲ့ Antibody ပဋိဇီဝပစ်စညျးတှေ ကို သှေးကနထေုတျယူပွီး အခွားလူနာတှကေို ပွနျကုသပေးတဲ့ နညျးကို စတငျစမျးသပျ အသုံးပွုရာမှာ ထိရောကျမှုတှရှေိနကွေောငျး နယူးရောကျက အထှထှေရေောဂါအထူးကု သမားတောျ ဒေါကျတာမွင့ျလှငျ (ခေါျ) Linus Yoe က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျလကျတငျပွမှာပါ။
ဒေါကျတာမွင့ျလှငျ ကိုယျတိုငျလညျး နယူးရောကျ မွို့ Brooklyn Hospital Center မှာ ကိုဗဈလူနာတှကေို ကွပျမတျကုသပေးနသေူဖွဈပါတယျ။
ဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရပွီး ပွနျကောငျးလာတဲ့ လူတှထေဲက သှေးကို ယူပွီး ပွနျကုပေးတဲ့နညျးလမျးကို နယူးရောကျပွညျနယျအစိုးရ သုံးခှင့ျ ပေးလိုကျပွီ ဖွဈတဲ့အတှကျ စတငျ အသုံးပွုရာမှာ ရောဂါပွငျးထနျ သူတှေ ပွနျပွီးသကျသာလာရေးမှာ အထောကျအကူပေးတာတှေ့ရကွောငျး ဒေါကျတာမွင့ျလှငျက အခုလိုရှငျးပွပါတယျ။
"အခုနောကျပိုငျး ရောဂါ ဆိုးရှားတဲ့သူတှကေို သူတို့ ရောဂါဖွဈပွီးသှားပွီးတော့ သူတို့ခန်ဓာကိုယျထဲမှာ Antibody ထှကျပွီးတော့ အဲဒီလူနာတှဆေီက Plasma ပွနျယူပွီးတော့ လူနာတှဆေီ ပွနျသှငျး တာပေါ့။ ကနြောျတို့ နယူးရောကျက ဆေးရုံအကွီးတှမှော စပွီး ကုသပေးနပွေီ။ အဖွကေလညျး အလှနျကောငျးပါတယျ။
မေး။။ ဒါပမေယ့ျ ပွနျကောငျးလာသူတှထေဲမှာလညျး လူအမြိုးမြိုးရှိတော့ သူတို့ ခန်ဓာကိုယျထဲက ထုတျတဲ့ Antibody နညျးလမျးက လကျတှေ့အသုံးပွုတဲ့နရောမှာ ရှုပျထှေးမှုတှရှေိနတေယျ ဆိုတဲ့အပိုငျးကို ရှငျးပွပေးလို့ရမလား။
ဖွေ။။ သူက ဒီ Plasma နဲ့ ကုသတဲ့နညျးက နဂိုကတညျးကိုက အရမျးဆိုးတဲ့လူနာတှကေို ကုတာဆိုတော့ သိပျပွီး မကယျတာလညျး ဖွဈနိုငျတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီလိုမြိုး ကုထုံး မရတဲ့သူတှနေဲ့ ယှဉျလိုကျမယျဆိုရငျတော့ Antibody နဲ့ ကုသခံရသူတှမှော ပွနျပွီးကောငျးလာတဲ့ အနအေထားက အမြားကွီး ပိုကောငျးတာ တှေ့ရပါတယျ။ အဲတော့ ရောဂါဖွဈပွီးသှားသူတှရေဲ့ ခန်ဓာကိုယျထဲက ဗိုငျးရပျဈကို တိုကျတဲ့ Antibody ပဋိဇီဝပစ်စညျး ထုတျတယျ။ အဲဒါကို သှေးထဲကနေ ပွနျထုတျပွီး အဲဒီအတိုငျး ပေးလို့မရတော့ Antibody ရှိနတေဲ့ Plasma ကို ဖြားနာနတေဲ့ လူနာတှကေို ပေးလိုကျတဲ့ အခါကတြော့ သူ့ခန်ဓာကိုယျထဲက ထှကျပွီး Antibody တိုကျရမယ့ျအစား အခွားလူဆီက Antibody ကိုယူပွီး တိုကျပေးတဲ့သဘောပါ။ အဲလိုတိုကျလိုကျတဲ့အခါကတြော့ အထဲမှာရှိတဲ့ Virus ပိုးတှေ တခြိုဟာတှေ သသှေားမယျပေါ့။ တခြို့ကတြော့ သူဟာနဲ့သူ body ကနေ ထပျပွီးတော့ ထပျတိုကျပေးရတာပေါ့။
မေး။။ အဲဒီနညျးလမျးက ဘေးထှကျဆိုကြိုး အန်တရာယျရောရှိလားရှင့ျ။
ဖွေ။။ ဒါကတော့ လူတှေ သှေးသှငျးကုသ သလိုမြိုးပါ။ အဲဒီအတိုငျးပါပဲ။ Universal precautions ဆိုတော့ သှေးအုပျစုတှေ စဈရတယျ။ ပွနျကောငျးလာတဲ့ လူနာတှကေနေ Plasma ထုတျတဲ့အခါမှာ ရောဂါပိုးရှိမရှိ HIV ၊ Hepatitis B ၊ C ရှိမရှိ၊ နောကျ အခွားကူးစကျရောဂါပိုး ရှိမရှိ စတာတှကေိုတော့ စဈရပါတယျ။ နောကျ Screening criteria ကနြျးမာရေး စဈဆေးဖို့ သတျမှတျခကြျတှလေညျး ရှိပါတယျ။ အဲတော့ လူတှကေို ပုံမှနျသှေးသှငျး ကုသတဲ့ ပုံနဲ့ သိပျမကှာပါဘူး။ သှေးသှငျးကုသတဲ့နရောမှာ သတိထားရမယ့ျ အပိုငျးတှပေဲရှိတော့ ဒီနညျးလမျးနဲ့ ကုတဲ့နရောမှာ သိပျပွီး risk မြားတာမြိုးတော့ သိပျမတှေ့ရပါဘူး။
ကိုဗဈရောဂါ အခွအေနမေဆိုးတဲ့သူတှကေိုတော့ Hydroxychloroquine နဲ့ Zinc ဆေးဝါးတှနေဲ့ တှဲဖကျ ကုသပေးနကွေောငျး ဒေါကျတာမွင့ျလှငျကပွောပါတယျ။
လကျရှိအမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ ကိုဗဈ ရောဂါ ကနေ သကျသာပွီး ပွနျကောငျးလာသူတှအေနနေဲ့ ဗိုငျးရပျဈကို ခံနိုငျရညျရှိနတေဲ့ စှမျးအား ဘယျအဆင့ျထိရှိနလေဲ ဆိုတာကို သိဖို့ကွိုးစားနပေါတယျ။ ဒီအခကြျဟာ ပုံမှနျ လုပျငနျးတှေ လညျပတျသင့ျမသင့ျ ဆုံးဖွတျခကြျ ခမြယ့ျအပိုငျးအတှကျ အရေးပါတယျလို့ အမရေိကနျ ကနြျးမာရေး ထိပျတနျးပညာရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။
လာမယ့ျ အနာဂတျ လူတှေ အလုပျ ပုံမှနျပွနျလုပျခှင့ျရဖို့ဆိုရငျ ကိုယျခံစှမျးအားဆိုငျရာ ကနြျးမာရေး ထောကျခံခကြျပွဖို့ လိုအပျလာလိမ့ျမယျလို့ ကူးစကျရောဂါ ထိပျတနျးကြှမျးကငြျသူ Anthony Fauci က အကွံပွုထားပါတယျ။
