[Zawgyi/Unicode]
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် သမ္မတအဖြစ် စတာဝန်ယူချိန် ရက်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်းလူပေါင်းသန်း ၁၀၀ အတွက် ကိုဗစ် ၁၉ ကပ်ရောဂါကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးမယ့် အစီအစဉ်ဟာ သမ္မတလက်ထက် တကယ့်ကို လက်တွေ့ကျတဲ့လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန် ထိပ်တန်းကူးစက်ရောဂါပညာရှင်က တနင်္ဂနွေနေ့ကပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ အခုလက်ရှိ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေရော နောက်ထပ်ပေါ်လာမယ့် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေပါ ဈေးကွက်ထဲအထိ မကြာခင်ရောက်လာဖို့ရှိသလို လူတွေကြား social distancing ခပ်ခွာခွာနေကြတာ မျက်နှာဖုံးနှာခေါင်းစည်းတွေ တပ်ဆင်ကြမယ်ဆိုရင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ အခြေအနေကောင်းလာမှာပါလို့ NBC သတင်းဌာနနဲ့တွေ့ဆုံချိန် ဓာတ်မတည့်မှုနဲ့ ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်ရေးဌာန အကြီးအကဲ Anthony Fauci က ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ လတ်တလောမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်သူ ၂၄ သန်းအထိ ရှိလာနေတဲ့ အနေအထားမှာ အမေရိကန်ရဲ့ အခြေအနေကတော့ ကောင်းလာဖို့လမ်းကတော့ ဝေးနေဆဲပါပဲ။
ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်ရဲ့ လော့ခ်အိန်ဂျလိစ်ခရိုင်တခုတည်းမှာတင် ဗြိတိန်ကလာတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသစ်နဲ့ ဒိန်းမတ်မှာတွေ့တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသစ်တွေ ကူးစက်သူတွေပါအပါ ကိုဗစ်ကူးစက်သူက ၁,၀၀၀,၀၀၀ ရှိသွားတဲ့အတွက် အမေရိကန်မှာ ကူးစက်သူ ၁,၀၀၀,၀၀၀ ဖြစ်ပွားတဲ့ ပထမဆုံးခရိုင်အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်သွားပါတယ်။ ဒိန်းမတ်မှာတွေ့တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးဗီဇပိုးသစ်က ဗြိတိန်မှာတွေ့တဲ့ပိုးလိုပဲ ကူးစက်နှုန်းမြန်တဲ့ မျိုးဗီဇသစ်ဟုတ်၊ မဟုတ် မကျိန်းသေသေးပေမဲ့လည်း ဆေးသုတေသီတွေကတော့ စိုးရိမ်မှုရှိပါတယ်။
အိန္ဒိယနဲ့ ဘရာဇီးလ်မှာလည်း အမေရိကန်ပြီးရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ ကူးစက်မှု အများဆုံးနိုင်ငံတွေအဖြစ် လူပေါင်း ၁၀.၅ သန်း နဲ့ ၈.၄ သန်း အထိကို ကူးစက်မှုတွေဖြစ်ပွားနေပါတယ်။
မက္ကဆီကို သမ္မတက တနင်္ဂနွေမှာပြောဆိုရာမှာတော့ သူ့နိုင်ငံအနေနဲ့ကတော့ ကုလသမဂ္ဂ တောင်းဆိုထားကို လက်ခံတယ်လို့ပြောပါတယ်။ ဆင်းရဲတဲ့ တိုင်းပြည်တွေအတွက် ကာကွယ်ဆေးတွေ ပိုပြီး ရရှိစေဖို့၊ ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံတွေက ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ရယူမှုမှာ တချို့ကို နောက်ဆုတ်ထားဖို့ ကုလသမဂ္ဂက ပန်ကြားထားတာပါ။
Pfizer vaccines ကာကွယ်ဆေး ရောက်လာဖို့နှောင့်နှေးနေချိန် မက္ကဆီကိုအနေနဲ့ Astra Zeneca, တရုတ်က CanSino နဲ့ ရုရှားထုတ် Russian Sputnik V vaccines လို တခြားကာကွယ်ဆေးတွေ ရနိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့လည်း မက်ဆီကို သမ္မတက ပြောပါတယ်။
ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးသူပေါင်း ၂၁၀,၀၀၀ အထိရှိလာပြီး ဆေးရုံတွေမှာ အောက်ဆီဂျင်ပျက်လပ်အထိဖြစ်နေတဲ့ ဘရာဇီးလ်မှာတော့ တနင်္ဂနွေနေ့က ကိုဗစ်၁၉ ကာကွယ်ဆေး ၂ မျိုး ဖြစ်တဲ့ Astra-Zeneca နဲ့ တရုတ်ကထုတ်တဲ့ CoronaVac လို့လည်းလူသိကြတဲ့ Sinovac Biotech ဆေးတွေကို အရေးပေါ်သုံးဖို့ အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။
ပါကစ္စတန်ကလည်း သူတို့နိုင်ငံအနေနဲ့ Astra-Zeneca ကိုဗစ်၁၉ ကာကွယ်ဆေးကို အရေးပေါ်အသုံးပြုဖို့ ခွင့်ပြုလိုက်ပါတယ်။ အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံပြီးရင် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုအများဆုံး ဖြစ်တဲ့ အနည်းဆုံး လူပေါင်း ၅၂၀,၀၀၀ လောက်အထိ ကူးစက်ခံနေရတဲ့ တောင်အာရှနိုင်ငံတနိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါတယ်
ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာတော့ နိုင်ငံတွင်း အရွယ်ရောက်ပြီးသူတိုင်း ဆေးထိုးနှံမယ့်အစီအစဉ်ကို တနင်္ဂနွေနေ့က ထုတ်ပြန်ကြေညာပါတယ်။ လူပေါင်း ၅၁ သန်းကို စက်တင်ဘာနောက်ဆုံးထား ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှာဖြစ်ပါတယ်။
အရှေ့ဥရောပနိုင်ငံတွေမှာတော့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး စိတ်ချလုံခြုံမှုအပေါ်သံသယရှိမှုတွေကမြင့်မားနေဆဲပါ။ ဆာဗီးယားမှာဆိုရင် လူ ၇,၀၀၀,၀၀၀ မှာမှ လူ ၂၀၀,၀၀၀ ပဲကာကွယ်ဆေးထိုးနှံဖို့ လျှောက်ထားပါတယ်။ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံခဲ့ရတဲ့ ဆာဗီးယားတင်းနစ်အားကစားသမား Novak Djokovic ကတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးကြဖို့ ဖိအားပေးတာမျိုး မခံချင်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
[Unicode Version]
ရကျ ၁၀၀ အတှငျး လူသနျးတရာ ကာကှယျဆေးထိုးအစီအစဉျလကျတှေ့ကြ - Anthony Fauci
အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ ရှေးကောကျခံသမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျ သမ်မတအဖွဈ စတာဝနျယူခြိနျ ရကျပေါငျး ၁၀၀ အတှငျးလူပေါငျးသနျး ၁၀၀ အတှကျ ကိုဗဈ ၁၉ ကပျရောဂါကာကှယျဆေး ထိုးနှံပေးမယ့ျ အစီအစဉျဟာ သမ်မတလကျထကျ တကယ့ျကို လကျတှေ့ကတြဲ့လုပျရပျဖွဈတယျလို့ အမရေိကနျ ထိပျတနျးကူးစကျရောဂါပညာရှငျက တနငျ်ဂနှနေေ့ကပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ အခုလကျရှိ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှရေော နောကျထပျပေါျလာမယ့ျ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှပေါ ဈေးကှကျထဲအထိ မကွာခငျရောကျလာဖို့ရှိသလို လူတှကွေား social distancing ခပျခှာခှာနကွေတာ မကြျနှာဖုံးနှာခေါငျးစညျးတှေ တပျဆငျကွမယျဆိုရငျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုအနနေဲ့ အခွအေနကေောငျးလာမှာပါလို့ NBC သတငျးဌာနနဲ့တှေ့ဆုံခြိနျ ဓာတျမတည့ျမှုနဲ့ ကူးစကျရောဂါ ကာကှယျရေးဌာန အကွီးအကဲ Anthony Fauci က ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ လတျတလောမှာ ကိုဗဈကူးစကျသူ ၂၄ သနျးအထိ ရှိလာနတေဲ့ အနအေထားမှာ အမရေိကနျရဲ့ အခွအေနကေတော့ ကောငျးလာဖို့လမျးကတော့ ဝေးနဆေဲပါပဲ။
ကယျလီဖိုးနီးယားပွညျနယျရဲ့ လော့ချအိနျဂလြိဈခရိုငျတခုတညျးမှာတငျ ဗွိတိနျကလာတဲ့ ဗိုငျးရပျဈပိုးသဈနဲ့ ဒိနျးမတျမှာတှေ့တဲ့ ဗိုငျးရပျဈပိုးသဈတှေ ကူးစကျသူတှပေါအပါ ကိုဗဈကူးစကျသူက ၁,၀၀၀,၀၀၀ ရှိသှားတဲ့အတှကျ အမရေိကနျမှာ ကူးစကျသူ ၁,၀၀၀,၀၀၀ ဖွဈပှားတဲ့ ပထမဆုံးခရိုငျအဖွဈ မှတျတမျးဝငျသှားပါတယျ။ ဒိနျးမတျမှာတှေ့တဲ့ ဗိုငျးရပျဈမြိုးဗီဇပိုးသဈက ဗွိတိနျမှာတှေ့တဲ့ပိုးလိုပဲ ကူးစကျနှုနျးမွနျတဲ့ မြိုးဗီဇသဈဟုတျ၊ မဟုတျ မကြိနျးသသေေးပမေဲ့လညျး ဆေးသုတသေီတှကေတော့ စိုးရိမျမှုရှိပါတယျ။
အိန်ဒိယနဲ့ ဘရာဇီးလျမှာလညျး အမရေိကနျပွီးရငျ ကမ်ဘာပေါျမှာ ကူးစကျမှု အမြားဆုံးနိုငျငံတှအေဖွဈ လူပေါငျး ၁၀.၅ သနျး နဲ့ ၈.၄ သနျး အထိကို ကူးစကျမှုတှဖွေဈပှားနပေါတယျ။
မက်ကဆီကို သမ်မတက တနငျ်ဂနှမှောပွောဆိုရာမှာတော့ သူ့နိုငျငံအနနေဲ့ကတော့ ကုလသမဂ်ဂ တောငျးဆိုထားကို လကျခံတယျလို့ပွောပါတယျ။ ဆငျးရဲတဲ့ တိုငျးပွညျတှအေတှကျ ကာကှယျဆေးတှေ ပိုပွီး ရရှိစဖေို့၊ ခမြျးသာတဲ့နိုငျငံတှကေ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ရယူမှုမှာ တခြို့ကို နောကျဆုတျထားဖို့ ကုလသမဂ်ဂက ပနျကွားထားတာပါ။
Pfizer vaccines ကာကှယျဆေး ရောကျလာဖို့နှောင့ျနှေးနခြေိနျ မက်ကဆီကိုအနနေဲ့ Astra Zeneca, တရုတျက CanSino နဲ့ ရုရှားထုတျ Russian Sputnik V vaccines လို တခွားကာကှယျဆေးတှေ ရနိုငျဖို့ ကွိုးပမျးနတေယျလို့လညျး မကျဆီကို သမ်မတက ပွောပါတယျ။
ကိုဗဈကွောင့ျ သဆေုံးသူပေါငျး ၂၁၀,၀၀၀ အထိရှိလာပွီး ဆေးရုံတှမှော အောကျဆီဂငြျပကြျလပျအထိဖွဈနတေဲ့ ဘရာဇီးလျမှာတော့ တနငျ်ဂနှနေေ့က ကိုဗဈ၁၉ ကာကှယျဆေး ၂ မြိုး ဖွဈတဲ့ Astra-Zeneca နဲ့ တရုတျကထုတျတဲ့ CoronaVac လို့လညျးလူသိကွတဲ့ Sinovac Biotech ဆေးတှကေို အရေးပေါျသုံးဖို့ အတညျပွုလိုကျပါတယျ။
ပါကစ်စတနျကလညျး သူတို့နိုငျငံအနနေဲ့ Astra-Zeneca ကိုဗဈ၁၉ ကာကှယျဆေးကို အရေးပေါျအသုံးပွုဖို့ ခှင့ျပွုလိုကျပါတယျ။ အိမျနီးခငြျး အိန်ဒိယနိုငျငံပွီးရငျ ဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှုအမြားဆုံး ဖွဈတဲ့ အနညျးဆုံး လူပေါငျး ၅၂၀,၀၀၀ လောကျအထိ ကူးစကျခံနရေတဲ့ တောငျအာရှနိုငျငံတနိုငျငံလညျးဖွဈပါတယျ
ဗွိတိနျနိုငျငံမှာတော့ နိုငျငံတှငျး အရှယျရောကျပွီးသူတိုငျး ဆေးထိုးနှံမယ့ျအစီအစဉျကို တနငျ်ဂနှနေေ့က ထုတျပွနျကွညောပါတယျ။ လူပေါငျး ၅၁ သနျးကို စကျတငျဘာနောကျဆုံးထား ကာကှယျဆေးထိုးနှံမှာဖွဈပါတယျ။
အရှေ့ဥရောပနိုငျငံတှမှောတော့ ကိုဗဈကာကှယျဆေး စိတျခလြုံခွုံမှုအပေါျသံသယရှိမှုတှကေမွင့ျမားနဆေဲပါ။ ဆာဗီးယားမှာဆိုရငျ လူ ၇,၀၀၀,၀၀၀ မှာမှ လူ ၂၀၀,၀၀၀ ပဲကာကှယျဆေးထိုးနှံဖို့ လြှောကျထားပါတယျ။ ကိုဗဈကူးစကျခံခဲ့ရတဲ့ ဆာဗီးယားတငျးနဈအားကစားသမား Novak Djokovic ကတော့ ကာကှယျဆေးထိုးကွဖို့ ဖိအားပေးတာမြိုး မခံခငြျဘူးလို့ ပွောပါတယျ။