(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ အသုံးပြုနေတဲ့ Covid-19 ကာကွယ်ဆေး ၂ မျိုး ဖြစ်တဲ့ Pfizer နဲ့ Moderna ထိုးထားကြသူ မြန်မာ အမေရိကန်တွေကတော့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး မခံစားရဘူးလို့ ပြောကြပါတယ်။ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးကို အခမဲ့ ထိုးပေးနေပေမယ့် ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ စိုးရိမ်နေကြသူတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ မသိင်္ဂ ီထိုက် စုစည်းတင်ပြပေးမှာပါ။
“ ဘာဆို ဘာမှ မဖြစ်ဘူး။ နည်းနည်းလေးတောင် မနာဘူး။ ပထမ Flu Shot ထိုးတုန်းက လက်မောင်းတွေ အောင့်သေးတယ် ဒီတခုကတော့ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး။ ”
သက်ကြီးစောင့်ရှောက်ရေး ဂေဟာမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု မယ်ရီလန်း ပြည်နယ်နေ ဒေါ်အေးအေးငြိမ်းရဲ့ အတွေ့အကြုံပါ။ သူက Pfizer နဲ့ BioNTech ရဲ့ Covid 19 ကာကွယ်ဆေးထိုးခဲ့တာ သီတင်း သုံးပတ်ပြည့်လို့ ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်ပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးမှာပါ။ အရေးပေါ် အသုံးအဖြစ် ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ Moderna ရဲ့ Covid 19 ကာကွယ်ဆေးကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်နေ့က ထိုးခဲ့တဲ့ ဆေးခန်း ဝန်ထမ်း မယ်ရီလန်း ပြည်နယ်မှာနေတဲ့ ဒေါ်မေသန်းကို မေးထားပါတယ်။
ဒေါ်မေသန်း။ ။ ကျမက Health Worker ဆိုတော့ ကျမက ထိုးခွင့်ရတာပေါ့နော် စောပြီးတော့။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဘယ်ဆေးထိုးပါလဲရှင့်။
ဒေါ်မေးသန်း။ ။ Moderna ပါ။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ အန်တီ ဆေးထိုးတာလည်း ရက်ပိုင်း ရှိပြီ ဆိုတော့ ဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး ခံစားရတာ ရှိပါလား။
ဒေါ်မေသန်း။ ။ လုံး၀ မရှိပါဘူးရှင့်။
ဒါပေမယ့် ကာကွယ်ဆေး မထိုးသူတွေ ရှိနေပါတယ်။ သက်ကြီးစောင့်ရှောက်ရေး ဂေဟာမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ဒေါ်အေးအေးငြိမ်းက ရှင်းပြထားပါတယ်။
ဒေါ်အေးအေးငြိမ်း။ ။ အကုန်လုံး မထိုးဘူး အမ။ Nurse (သူနာပြု)တွေလောက်ကတော့ ထိုးတယ်။ ကျန်တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကတော့ ထိုးချင်ထိုး မထိုးချင်နေ။
သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ အဲဒီတော့ မအေးငြိမ်းကရော ဘာလို့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပါလဲ။
ဒေါ်အေးအေးငြိမ်း။ ။ ကျနော်က ဆရာဝန်ကို အရင်မေးတယ်လေ။ ကျနော်တို့ ဆီက မြန်မာ ဆရာဝန် ရှိတယ်လေ။ ဆရာ ကျနော် ထိုးရမလားဆိုတော့ ထိုးတဲ့ ဘာမှ မဖြစ်ဘူးတဲ့။ ဘာမှ Side Effect (ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး) လည်း မရှိဘူး။ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး ထိုးတဲ့။ နင်ကတောင် ငါ့ထက် စောနေသေးတယ်လို့ သူက ပြောတယ်။ အဲဒါနဲ့ ကျနော်လည်း ထိုးလိုက်တာ။ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး။ ဒီက Nurse မတွေကိုလည်း မေးလိုက်တော့ ဘာမှ မဖြစ်ပါဘူးတဲ့။ အားလုံး စမ်းသပ်ပြီးမှ အကုန်လုံး လုပ်ထားတဲ့ အတွက် ဘာမှ မဖြစ်ပါဘူးတဲ့။
Pfiza နဲ့ BioNTech ၊ နောက် Moderna တို့ရဲ့ COVID 19 ကာကွယ်ဆေးတွေကို အခမဲ့ ထိုးပေးနေတာပါ။ ဒေါ်မေသန်းကတော့ Drive Through လို့ ခေါ်တဲ့ ကားနဲ့သွားပြီး တန်းစီပြီး ဆေးထိုးပေးတဲ့ ဝန်ထမ်းက ကားထိ လာပြီး ထိုးပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် Pfiza ကာကွယ်ဆေးကို ထိုးမလား Moderna ကို ထိုးမလားဆိုတာတော့ ရွေးချယ်လို့ ရပါလားလို့ မေးကြည့်တာမှာတော့
“ အဲလိုတော့ မဟုတ်ဘူးရှင့်။ သူတို့ဆီမှာ ရှိတာကို ထိုးပေးလိုက်တာပါ။ ကျမကတော့ ဘာထိုးမယ်ဆိုပြီး ရွေးချယ်ခွင့် မရှိပါဘူး။ ”
COVID -19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေပေမယ့်လည်း လုပ်ငန်းခွင်တွေ အတွင်းမှာ ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူတွေ ဆက်ပြီး တွေ့နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့လည်း သက်ကြီး စောင့်ရှောက်ရေး ဝန်ထမ်း ဒေါ်အေးအေးငြိမ်းက ပြောပြပါတယ်။
“ဒီလိုဘဲ အမ တချို့ ထိုးထားတဲ့ လူလည်း ရှိတယ်။ မထိုးတဲ့ လူလည်း ရှိတယ်ဆိုတော့ ကိုယ်တွေက ဒီတိုင်းဘဲလေ။ ပြီးတော့ ကျနော်တို့ အလုပ်မှာ တပတ်ကို ၂ ခါ COVID စစ်ရပါတယ်။ တွေ့တဲ့သူဆို သူတို့ကို အိမ်မှာ ၁၀ ရက် Stay Home နေခိုင်းလိုက်တယ်။ မလာခိုင်းဘူး။”
ကမ္ဘာမှာ COVID 19 ဖြစ်ပွားမှု အများဆုံး အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ COVID -19 ကာကွယ်ဆေး အရှိန်မြှင့် ထိုးနှံပေးနေတာမှာ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတွေ၊ နောက် သက်ကြီးစောင့်ရှောက်ရေး ဂေဟာတွေမှာ နေထိုင်နေကြသူတွေနဲ့ စောင့်ရှောက်မှု ပေးနေသူတွေကို ဦးစားပေး ထိုးနှံပေးခဲ့ပြီး ဒီရက်ပိုင်း အတွင်းမှာတော့ အသက်ကြီးပိုင်း ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ အများပြည်သူနဲ့ မဖြစ်မနေ ထိတွေ့ အလုပ်လုပ်နေကြရတဲ့ လုပ်သားထုကိုပါ စပြီး ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေပါတယ်။ နယူးယောက် ပြည်နယ်မှာတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ၊ ကျောင်ဆရာ ဆရာမတွေနဲ့ အသက် ၇၅ နှစ်နဲ့ အထက် ပုဂ္ဂိုလ်များကို တနလာၤနေ့က စလို့ ကာကွယ်ဆေးထိုးနေပါပြီ။
............
ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးနှံပွီး မွနျမာ ၂ ဦး ဘေးထှကျဆိုးပွဈ မကွုံရ
(Unicode)
အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုမှာ အသုံးပွုနတေဲ့ Covid-19 ကာကှယျဆေး ၂ မြိုး ဖွဈတဲ့ Pfizer နဲ့ Moderna ထိုးထားကွသူ မွနျမာ အမရေိကနျတှကေတော့ ဘေးထှကျဆိုးကြိုး မခံစားရဘူးလို့ ပွောကွပါတယျ။ COVID-19 ကာကှယျဆေးကို အခမဲ့ ထိုးပေးနပေမေယ့ျ ကာကှယျဆေးထိုးဖို့ စိုးရိမျနကွေသူတှလေညျး ရှိနတောပါ။ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ စုစညျးတငျပွပေးမှာပါ။
“ ဘာဆို ဘာမှ မဖွဈဘူး။ နညျးနညျးလေးတောငျ မနာဘူး။ ပထမ Flu Shot ထိုးတုနျးက လကျမောငျးတှေ အောင့ျသေးတယျ ဒီတခုကတော့ ဘာမှ မဖွဈဘူး။ ”
သကျကွီးစောင့ျရှောကျရေး ဂဟောမှာ အလုပျလုပျနတေဲ့ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု မယျရီလနျး ပွညျနယျနေ ဒေါျအေးအေးငွိမျးရဲ့ အတှေ့အကွုံပါ။ သူက Pfizer နဲ့ BioNTech ရဲ့ Covid 19 ကာကှယျဆေးထိုးခဲ့တာ သီတငျး သုံးပတျပွည့ျလို့ ဇနျနဝါရီလ ၁၃ ရကျနေ့မှာ ဒုတိယ အကွိမျ ထပျပွီး ကာကှယျဆေးထိုးမှာပါ။ အရေးပေါျ အသုံးအဖွဈ ခှင့ျပွုလိုကျတဲ့ Moderna ရဲ့ Covid 19 ကာကှယျဆေးကို ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီလ ၈ ရကျနေ့က ထိုးခဲ့တဲ့ ဆေးခနျး ဝနျထမျး မယျရီလနျး ပွညျနယျမှာနတေဲ့ ဒေါျမသေနျးကို မေးထားပါတယျ။
ဒေါျမသေနျး။ ။ ကမြက Health Worker ဆိုတော့ ကမြက ထိုးခှင့ျရတာပေါ့နောျ စောပွီးတော့။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဘယျဆေးထိုးပါလဲရှင့ျ။
ဒေါျမေးသနျး။ ။ Moderna ပါ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ အနျတီ ဆေးထိုးတာလညျး ရကျပိုငျး ရှိပွီ ဆိုတော့ ဆေးရဲ့ ဘေးထှကျဆိုးကြိုး ခံစားရတာ ရှိပါလား။
ဒေါျမသေနျး။ ။ လုံး၀ မရှိပါဘူးရှင့ျ။
ဒါပမေယ့ျ ကာကှယျဆေး မထိုးသူတှေ ရှိနပေါတယျ။ သကျကွီးစောင့ျရှောကျရေး ဂဟောမှာ အလုပျလုပျနတေဲ့ ဒေါျအေးအေးငွိမျးက ရှငျးပွထားပါတယျ။
ဒေါျအေးအေးငွိမျး။ ။ အကုနျလုံး မထိုးဘူး အမ။ Nurse (သူနာပွု)တှလေောကျကတော့ ထိုးတယျ။ ကနြျတဲ့ ဝနျထမျးတှကေတော့ ထိုးခငြျထိုး မထိုးခငြျနေ။
သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ အဲဒီတော့ မအေးငွိမျးကရော ဘာလို့ ကာကှယျဆေး ထိုးပါလဲ။
ဒေါျအေးအေးငွိမျး။ ။ ကနြောျက ဆရာဝနျကို အရငျမေးတယျလေ။ ကနြောျတို့ ဆီက မွနျမာ ဆရာဝနျ ရှိတယျလေ။ ဆရာ ကနြောျ ထိုးရမလားဆိုတော့ ထိုးတဲ့ ဘာမှ မဖွဈဘူးတဲ့။ ဘာမှ Side Effect (ဘေးထှကျဆိုးကြိုး) လညျး မရှိဘူး။ ဘာမှ မဖွဈဘူး ထိုးတဲ့။ နငျကတောငျ ငါ့ထကျ စောနသေေးတယျလို့ သူက ပွောတယျ။ အဲဒါနဲ့ ကနြောျလညျး ထိုးလိုကျတာ။ ဘာမှ မဖွဈဘူး။ ဒီက Nurse မတှကေိုလညျး မေးလိုကျတော့ ဘာမှ မဖွဈပါဘူးတဲ့။ အားလုံး စမျးသပျပွီးမှ အကုနျလုံး လုပျထားတဲ့ အတှကျ ဘာမှ မဖွဈပါဘူးတဲ့။
Pfiza နဲ့ BioNTech ၊ နောကျ Moderna တို့ရဲ့ COVID 19 ကာကှယျဆေးတှကေို အခမဲ့ ထိုးပေးနတောပါ။ ဒေါျမသေနျးကတော့ Drive Through လို့ ခေါျတဲ့ ကားနဲ့သှားပွီး တနျးစီပွီး ဆေးထိုးပေးတဲ့ ဝနျထမျးက ကားထိ လာပွီး ထိုးပေးတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ Pfiza ကာကှယျဆေးကို ထိုးမလား Moderna ကို ထိုးမလားဆိုတာတော့ ရှေးခယြျလို့ ရပါလားလို့ မေးကွည့ျတာမှာတော့
“ အဲလိုတော့ မဟုတျဘူးရှင့ျ။ သူတို့ဆီမှာ ရှိတာကို ထိုးပေးလိုကျတာပါ။ ကမြကတော့ ဘာထိုးမယျဆိုပွီး ရှေးခယြျခှင့ျ မရှိပါဘူး။ ”
COVID -19 ကာကှယျဆေး ထိုးပေးနပေမေယ့ျလညျး လုပျငနျးခှငျတှေ အတှငျးမှာ ကိုရိုနာ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျသူတှေ ဆကျပွီး တှေ့နဆေဲ ဖွဈတယျလို့လညျး သကျကွီး စောင့ျရှောကျရေး ဝနျထမျး ဒေါျအေးအေးငွိမျးက ပွောပွပါတယျ။
“ဒီလိုဘဲ အမ တခြို့ ထိုးထားတဲ့ လူလညျး ရှိတယျ။ မထိုးတဲ့ လူလညျး ရှိတယျဆိုတော့ ကိုယျတှကေ ဒီတိုငျးဘဲလေ။ ပွီးတော့ ကနြောျတို့ အလုပျမှာ တပတျကို ၂ ခါ COVID စဈရပါတယျ။ တှေ့တဲ့သူဆို သူတို့ကို အိမျမှာ ၁၀ ရကျ Stay Home နခေိုငျးလိုကျတယျ။ မလာခိုငျးဘူး။”
ကမ်ဘာမှာ COVID 19 ဖွဈပှားမှု အမြားဆုံး အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုမှာ COVID -19 ကာကှယျဆေး အရှိနျမွှင့ျ ထိုးနှံပေးနတောမှာ ကနြျးမာရေး ဝနျထမျးတှေ၊ နောကျ သကျကွီးစောင့ျရှောကျရေး ဂဟောတှမှော နထေိုငျနကွေသူတှနေဲ့ စောင့ျရှောကျမှု ပေးနသေူတှကေို ဦးစားပေး ထိုးနှံပေးခဲ့ပွီး ဒီရကျပိုငျး အတှငျးမှာတော့ အသကျကွီးပိုငျး ပုဂ်ဂိုလျတှနေဲ့ အမြားပွညျသူနဲ့ မဖွဈမနေ ထိတှေ့ အလုပျလုပျနကွေရတဲ့ လုပျသားထုကိုပါ စပွီး ကာကှယျဆေး ထိုးပေးနပေါတယျ။ နယူးယောကျ ပွညျနယျမှာတော့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှေ၊ ကြောငျဆရာ ဆရာမတှနေဲ့ အသကျ ၇၅ နှဈနဲ့ အထကျ ပုဂ်ဂိုလျမြားကို တနလာၤနေ့က စလို့ ကာကှယျဆေးထိုးနပေါပွီ။
