(Zawgyi/Unicode)
လက်ရှိ စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်နေတဲ့ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး အများအပြား စမ်းသပ်မှု နောက်ဆုံးအဆင့်ကို ရောက်နေပြီလို့ ဒီစမ်းသပ်မှုတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကပြောပါတယ်။
ဗြိတိန်-ဆွီဒင် ဆေးကုမ္မဏီ AstraZeneca က စမ်းသပ်နေတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အတွင်း အရွယ်ရောက် ပြီးသူ လူမျိုးကွဲပေါင်းစုံနဲ့ ဒေသပေါင်းစုံက လူပေါင်း ၃ သောင်းလောက်နဲ့ စမ်းသပ်နေတာနောက်ဆုံးအဆင့်ကို ရောက်နေပြီဖြစ်တယ်လို့ အဲဒီ ဆေးကုမ္ပဏီက တနင်္လာနေ့က ပြောပါတယ်။
အလားတူပဲ အမေရိကန် အမျိုးသား ကျန်းမာရေးသိပ္ပံက စမ်းသပ်ပြီး အမေရိကန် အခြေစိုက် Moderna ဆေးကုမ္ပဏီ က ထုတ်လုပ်တဲ့ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးကိုလည်း အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်း လူထောင်နဲ့ ချီ စမ်းသပ်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် New York မြို့ အခြေစိုက် ဂျာမဏီ နိုင်ငံ BioNtech ဆေးကုမ္ပဏီ နဲ့ Pfizer ဆေးကုမ္ပဏီ တို့ ပူးတွဲစမ်းသပ်နေတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကိုလည်း လူတွေနဲ့ စမ်းသပ်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
AstraZeneca ဆေးကုမ္ပဏီရဲ့AZD1222 လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး စမ်းသပ်မှု နောက်ဆုံးအဆင့်တွေကို ဘရာဇီး၊ တောင်အာဖရိကနဲ့ ဗြိတိန်နိုင်ငံတွေမှာ ပြုလုပ်နေတာဖြစ်ပြီး နောက်ထပ် ဂျပန်နဲ့ ရုရှားတို့မှာလည်း အလားတူ စမ်းသပ်မှုတွေ လုပ်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
စမ်းသပ်မှုတွေကို ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်တဲ့ လူတွေနဲ့ ပြုလုပ်နေတာဖြစ်သလို စမ်းသပ်နေတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ အောင်မြင်ဖို့က ပိုပြီး တင်းကြပ်တဲ့ အဆင့်တွေကို ကျော်ဖြတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိရောက်ပြီး ဘေးကင်းတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတခုထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် လူပေါင်းများစွာနဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေကို အဆင့်ဆင့်လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောပါတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လယ်သမားတွေ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးမှာ အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရတာကြောင့် ကျေးလက်ရော မြို့ပြဒေသတွေမှာပါ စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံရေး ပြဿနာကို ရင်ဆိုင်လာနေရပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစားအစာ ငတ်မွတ် ခေါင်းပါးမှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ နဲ့ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်းစားနပ်ရိက္ခာ ပြဿနာ အခြေအနေ ပိုပြီး မဆိုးရွားလာစေဖို့ ကုလသမဂ္ဂ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ကမ္ဘာ့ စားနပ် ရိက္ခာအဖွဲ့ FAO က ကျွမ်းကျင်သူတွေက အွန်လိုင်းနေ ပြုလုပ်တဲ့ ညီလာခံတစ်ခု ကို အင်္ဂါနေ့က စပြီး ကျင်းပနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် နာမကျန်းဖြစ်တာတွေနဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ခရီးသွားလာမှုအပေါ် ပိတ်ပင်ကန့်သတ်ထားတာတွေက သီးနှံတွေ ခူးဆွတ် ရိတ်သိမ်းဖို့ ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားတွေ အလုပ်ခွင်ကို မသွားနိုင်တာကအစ ထွက်ကုန်ပစ္စည်းတွေနဲ့ လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းကိရိယာတွေ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးမလွယ်ကူတဲ့ကိစ္စအဆုံး အခက်အခဲ ပေါင်းစုံနဲ့ ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့လည်း ကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောပါတယ်။
တကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ အင်္ဂါနေ့က အထိ COVID-19 ကူးစက်သူ ၂၄.၅ သန်းကျော်နဲ့ သေဆုံးသူ ၈ သိန်းခွဲနီးပါးရှိပါတယ်။အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာတော့ကူးစက်သူ ၆ သန်းကျော်နဲ့ သေဆုံးသူပေါင်း ၁ သိန်း ၈ သောင်းကျော်ရှိတယ်လို့ Johns Hopkins တက္ကသိုလ်က ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းတွေအရ သိရပါတယ်။
..........
ကိုဗဈကာကှယျဆေးထုတျနိုငျဖို့ နောကျဆုံးအဆင့ျရောကျပွီ
(Unicode)
လကျရှိ စမျးသပျထုတျလုပျနတေဲ့ COVID-19 ကာကှယျဆေး အမြားအပွား စမျးသပျမှု နောကျဆုံးအဆင့ျကို ရောကျနပွေီလို့ ဒီစမျးသပျမှုတှမှော ပါဝငျတဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေပွောပါတယျ။
ဗွိတိနျ-ဆှီဒငျ ဆေးကုမ်မဏီ AstraZeneca က စမျးသပျနတေဲ့ ကာကှယျဆေးကို အမရေိကနျပွညျထောငျစု အတှငျး အရှယျရောကျ ပွီးသူ လူမြိုးကှဲပေါငျးစုံနဲ့ ဒသေပေါငျးစုံက လူပေါငျး ၃ သောငျးလောကျနဲ့ စမျးသပျနတောနောကျဆုံးအဆင့ျကို ရောကျနပွေီဖွဈတယျလို့ အဲဒီ ဆေးကုမ်ပဏီက တနငျ်လာနေ့က ပွောပါတယျ။
အလားတူပဲ အမရေိကနျ အမြိုးသား ကနြျးမာရေးသိပ်ပံက စမျးသပျပွီး အမရေိကနျ အခွစေိုကျ Moderna ဆေးကုမ်ပဏီ က ထုတျလုပျတဲ့ COVID-19 ကာကှယျဆေးကိုလညျး အမရေိကနျနိုငျငံတှငျး လူထောငျနဲ့ ခြီ စမျးသပျနပွေီဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ New York မွို့ အခွစေိုကျ ဂြာမဏီ နိုငျငံ BioNtech ဆေးကုမ်ပဏီ နဲ့ Pfizer ဆေးကုမ်ပဏီ တို့ ပူးတှဲစမျးသပျနတေဲ့ ကာကှယျဆေးကိုလညျး လူတှနေဲ့ စမျးသပျနပွေီ ဖွဈပါတယျ။
AstraZeneca ဆေးကုမ်ပဏီရဲ့AZD1222 လို့ အမညျပေးထားတဲ့ COVID-19 ကာကှယျဆေး စမျးသပျမှု နောကျဆုံးအဆင့ျတှကေို ဘရာဇီး၊ တောငျအာဖရိကနဲ့ ဗွိတိနျနိုငျငံတှမှော ပွုလုပျနတောဖွဈပွီး နောကျထပျ ဂပြနျနဲ့ ရုရှားတို့မှာလညျး အလားတူ စမျးသပျမှုတှေ လုပျနကွေတာဖွဈပါတယျ။
စမျးသပျမှုတှကေို ကနြျးမာရေးကောငျးမှနျတဲ့ လူတှနေဲ့ ပွုလုပျနတောဖွဈသလို စမျးသပျနတေဲ့ ကာကှယျဆေးတှေ အောငျမွငျဖို့က ပိုပွီး တငျးကွပျတဲ့ အဆင့ျတှကေို ကြောျဖွတျရမှာ ဖွဈပါတယျ။ ထိရောကျပွီး ဘေးကငျးတဲ့ ကာကှယျဆေးတခုထုတျလုပျနိုငျဖို့အတှကျ လူပေါငျးမြားစှာနဲ့ စမျးသပျမှုတှကေို အဆင့ျဆင့ျလုပျဆောငျဖို့ လိုအပျတယျလို့ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ပွောပါတယျ။
တဈခြိနျတညျးမှာပဲ ကိုရိုနာ ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ လယျသမားတှေ လယျယာစိုကျပြိုးရေးမှာ အခကျအခဲ ကွုံတှေ့နရေတာကွောင့ျ ကြေးလကျရော မွို့ပွဒသေတှမှောပါ စားနပျရိက်ခာ ဖူလုံရေး ပွူနာကို ရငျဆိုငျလာနရေပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အစားအစာ ငတျမှတျ ခေါငျးပါးမှုကို တိုကျဖကြျဖို့ နဲ့ အာရှ-ပစိဖိတျဒသေအတှငျးစားနပျရိက်ခာ ပွူနာ အခွအေနေ ပိုပွီး မဆိုးရှားလာစဖေို့ ကုလသမဂ်ဂ စိုကျပြိုးရေးနဲ့ ကမ်ဘာ့ စားနပျ ရိက်ခာအဖှဲ့ FAO က ကြှမျးကငြျသူတှကေ အှနျလိုငျးနေ ပွုလုပျတဲ့ ညီလာခံတဈခု ကို အငျ်ဂါနေ့က စပွီး ကငြျးပနပွေီ ဖွဈပါတယျ။
ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ နာမကနြျးဖွဈတာတှနေဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှနေဲ့ ခရီးသှားလာမှုအပေါျ ပိတျပငျကန့ျသတျထားတာတှကေ သီးနှံတှေ ခူးဆှတျ ရိတျသိမျးဖို့ ရှှေ့ပွောငျး လုပျသားတှေ အလုပျခှငျကို မသှားနိုငျတာကအစ ထှကျကုနျပစ်စညျးတှနေဲ့ လုပျငနျးသုံး ပစ်စညျးကိရိယာတှေ သယျယူပို့ဆောငျရေးမလှယျကူတဲ့ကိစ်စအဆုံး အခကျအခဲ ပေါငျးစုံနဲ့ ကွုံတှေ့နရေတယျလို့လညျး ကြှမျးကငြျသူတှကေ ပွောပါတယျ။
တကမ်ဘာလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ အငျ်ဂါနေ့က အထိ COVID-19 ကူးစကျသူ ၂၄.၅ သနျးကြောျနဲ့ သဆေုံးသူ ၈ သိနျးခှဲနီးပါးရှိပါတယျ။အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာတော့ကူးစကျသူ ၆ သနျးကြောျနဲ့ သဆေုံးသူပေါငျး ၁ သိနျး ၈ သောငျးကြောျရှိတယျလို့ Johns Hopkins တက်ကသိုလျက ထုတျပွနျတဲ့ စာရငျးတှအေရ သိရပါတယျ။
