(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘာမှာ COVID-19 ကူးစက်ခံရသူ အရေအတွက် အများဆုံးဖြစ်လာတဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ လူနာတွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ရောက်လာတဲ့အတွက် နေရာချထားရေး အခက်အခဲတွေ၊ အရေးပေါ် စက်ပစ္စည်းကိရိယာ လိုအပ်ချက်တွေ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ မြန်မာနွယ်ဖွား အထူးကုသူနာပြု မသီတဂူကျော်မြင့်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
ရောဂါပိုးကူးဖို့ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေပေမယ့်လည်း အန္တရာယ်ကိုရင်ဆိုင်ပြီး ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေဟာ ရှေ့တန်းကနေ အစွမ်းကုန် ကြိုးပမ်း ပြုစုကုသပေးနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကာလီဖိုးနီးယားပြည်နယ် ဆန်ဒီယေဂိုမြို့ Sharp Memorial ဆေးရုံ COVID-19 တုံ့ပြန်မှု ကုသရေးအဖွဲ့ဝင် မြန်မာနွယ်ဖွား အထူးကုသူနာပြု မသီတဂူကျော်မြင့်ကို မအင်ကြင်းနိုင်က Skype ကနေ ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာ သူက အခုလို စပြောပါတယ်။
မသီတဂူကျော်မြင့် - “အခုဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာက ဘာလဲဆိုတော့ Result တွေကို Test လုပ်တဲ့ဟာက ဆေးရုံမှာမရှိဘူးဖြစ်နေတာ အမေရိကန်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စက။ အကုန်လုံး Test တွေကို သူတို့ရဲ့ ပါးစပ်တွေ နှာခေါင်းတွေထဲမှာ Test ကို ယူသွားပြီးပြီဆိုရင် အပြင်က ဓာတ်ခွဲခန်းကို ပို့ရတယ်။ ပို့ရတဲ့အခါကြတော့ အရင်အပတ်ကဆိုရင် အဲဒါက တပတ်နီးပါး ကြာတယ်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပို့လိုက်တာ တနင်္ဂနွေနေ့မှ ပြန်ရောက်လာတယ်။ သူတို့တွေအကုန်လုံးကို ဘယ်လိုကုသရလဲ ဆိုတော့ သူတို့ကို ကိုဗစ် ဖြစ်နေတယ်လို့ သဘောထားပြီးတော့ပဲ ကုသရတယ်။ ဒါပေမယ့် အဖြေထွက်ပြီးသားလူတွေ အရမ်းအခြေအနေဆိုးတဲ့ လူတွေကြတော့ ICU ကို ပို့ပြီးတော့မှ ဆက်တိုက် ကြည့်ရှုပြီး ကုသရတဲ့ဟာတွေပါ။”
မအင်ကြင်းနိုင် - အဲဒီလူနာတွေက ဆေးရုံကို ရောက်လာတဲ့အခါမှာ ဘာတွေနဲ့ အရင်ဆုံး ကုသပေးရလဲ။
မသီတဂူကျော်မြင့် - “အဆုတ်နဲ့နှလုံး၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အဆုတ်က အနည်းဆုံး ၂ နာရီကနေ ၄ နာရီခြားတခါ Nebulizer Treatment လို့ခေါ်တဲ့ နှာခေါင်းကနေ Treat လုပ်တဲ့ဟာ Respiratory Therapist တွေပေါ့၊ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေ အနီးကပ်ကို အဓိက Treat လုပ်တယ်။ နောက်တခုက အခု သူတို့သုံးနေတာက ငှက်ဖျားရယ်၊ နမိုးနီးယားရယ်၊ မလေးရီးယားရယ် အဲဒီဟာတွေရဲ့ ဆေးနဲ့ Anti viral နဲ့ အဓိကကုပါတယ်။ တော်တော်များများတော့ ပိုပြီးကျန်းမာလာတယ်။ အရင်တုန်းက ထင်တာတော့ အဘိုးကြီး အဘွားကြီးတွေပဲ ဖြစ်မယ်ထင်နေတာ။ ဒါပေမယ့် ဒီတပတ်မှာ တွေ့တဲ့လူတွေက အသက် ၄၀ တယောက်ရှိတယ်၊ အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ်ရှိတယ်။ နောက်တယောက်ကတော့ စိတ်ရောဂါကု Nurse တယောက်၊ သူထင်တာတော့ သူရတာ Homeless ပေါ့၊ အိမ်ရာမရှိတဲ့သူတွေကို သူတို့တွေက စိတ်ရောဂါ သွားသွားကုသရတယ်၊ သူ အဲဒီကနေ ရတယ်လို့ ထင်တယ်လို့ ပြောတယ်။
“အဘိုးကြီး အဘွားကြီးတွေက အိမ်ကနေ အရမ်းဝေးနေတယ်၊ သူတို့က အပန်းဖြေသွားတဲ့ သင်္ဘောပေါ် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပတ်လောက်က တက်သွားပြီးတော့မှ အဲဒီကနေ နမိုးနီးယား ရပြီးတော့ ဆေးရုံတက်လာကြတာ။ ရောဂါလက္ခဏာတွေ တော်တော်များများတော့ တူတယ်။ ချောင်းဆိုးတယ်၊ ခန္ဓာကိုယ်တွေ ကိုက်လာတယ်၊ နာလာတယ်၊ နမိုးနီးယားနဲ့ တော်တော်တူတယ်။”
မအင်ကြင်းနိုင် - ညီမတို့ဆေးရုံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရတဲ့ လူနာတွေ ရုတ်ချည်း များလာတဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေရော လုံလုံလောက်လောက် ရှိလား။
မသီတဂူကျော်မြင့် - “အရင်အပတ်ကတော့ ပစ္စည်းတွေက ရောက်လာတာ သိပ်မရှိတော့ဘူး၊ သူတို့ တွက်ကြည့်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ပစ္စည်းတွေက ကုန်တော့မယ်လို့ ပြောတယ်။ အဲဒါကြောင့် Nurse တွေ ဒေါက်တာတွေကို ပစ္စည်းတွေ ချွေတာကြပါ၊ အရမ်းကြီး အပိုမသုံးကြပါနဲ့လို့ ပြောတယ်။ ဒီနေ့ ဆေးရုံက ရေဒီယိုကနေ ကြေညာလိုက်တယ်၊ လူတွေအကုန်သိအောင်။ အိမ်မှာ မျက်နှာဖုံးတွေ၊ လက်အိတ်တွေ ဝယ်ထားတဲ့လူတွေရှိရင် လာပြီးတော့ လှူဒါန်းနိုင်တယ်၊ လှူဒါန်းပေးကြပါဆိုပြီး မေတ္တာရပ်ခံတဲ့အချိန်မှာ ဒီနေ့ လူတွေ အများကြီးပဲ လှူသွားကြတယ်။ အဲဒါကြောင့် အခုဆို လုံလောက်သွားပြီလို့ ပြောတယ်။”
မအင်ကြင်းနိုင် - အခုလို ရှေ့တန်းကနေ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေတဲ့ လူနာတွေကို အနီးကပ်ကုသ စောင့်ရှောက်နေရတဲ့ အခါကြတော့ ညီမတို့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် စိုးရိမ်ချက်တွေရော ဘယ်လိုရှိလဲ။
မသီတဂူကျော်မြင့် - “စိုးရိမ်တာပေါ့။ အိမ်ကိုပါလာမှာလည်း အရမ်းစိုးရိမ်တယ်။ ဆေးရုံမှာကြတော့ ICU က ညီမတကယ်အလုပ်လုပ်တဲ့ ဌာနမဟုတ်တဲ့အတွက် ကိုယ့်ရဲ့ဌာနကို ပြန်လာပြီးတော့ ထမင်းတွေ ဘာတွေ ပြန်စားတာတို့၊ အိတ်တွေ ဘာတွေ ပြန်ယူတာတို့ဆိုရင် ကိုယ် အလုပ်လုပ်တဲ့လူတွေကိုလည်း ပေးမိမှာစိုးတယ်။ အစားကလည်း အရမ်းစားရတယ်၊ အားဆေးတွေလည်း သောက်ပေါ့၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်ရတာပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဖြစ်နိုင်ချေက ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ရှိတယ်ဆိုတော့။”
ဆန်ဒီယေဂိုက အထူးကုသူနာပြု မသီတဂူကျော်မြင့်ကို မအင်ကြင်းနိုင် Skype ကနေ ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
-----------------------------------
(Unicode)
ကိုဗဈလူနာကုသမှု အမရေိကနျဆေးရုံ အတှေ့အကွုံ
ကမ်ဘာမှာ COVID-19 ကူးစကျခံရသူ အရအေတှကျ အမြားဆုံးဖွဈလာတဲ့ အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ လူနာတှေ အစုလိုကျအပွုံလိုကျ ရောကျလာတဲ့အတှကျ နရောခထြားရေး အခကျအခဲတှေ၊ အရေးပေါျ စကျပစ်စညျးကိရိယာ လိုအပျခကြျတှေ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ မွနျမာနှယျဖှား အထူးကုသူနာပွု မသီတဂူကြောျမွင့ျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
ရောဂါပိုးကူးဖို့ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျး ရှိနပေမေယ့ျလညျး အန်တရာယျကိုရငျဆိုငျပွီး ဆရာဝနျတှေ၊ သူနာပွုတှဟော ရှေ့တနျးကနေ အစှမျးကုနျ ကွိုးပမျး ပွုစုကုသပေးနကွေတာ ဖွဈပါတယျ။ ကာလီဖိုးနီးယားပွညျနယျ ဆနျဒီယဂေိုမွို့ Sharp Memorial ဆေးရုံ COVID-19 တုံ့ပွနျမှု ကုသရေးအဖှဲ့ဝငျ မွနျမာနှယျဖှား အထူးကုသူနာပွု မသီတဂူကြောျမွင့ျကို မအငျကွငျးနိုငျက Skype ကနေ ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာ သူက အခုလိုစပွောပါတယျ။
မသီတဂူကြောျမွင့ျ - “အခုဖွဈနတေဲ့ ပွူနာက ဘာလဲဆိုတော့ Result တှကေို Test လုပျတဲ့ဟာက ဆေးရုံမှာမရှိဘူးဖွဈနတော အမရေိကနျမှာ ဖွဈနတေဲ့ကိစ်စက။ အကုနျလုံး Test တှကေို သူတို့ရဲ့ ပါးစပျတှေ နှာခေါငျးတှထေဲမှာ Test ကို ယူသှားပွီးပွီဆိုရငျ အပွငျက ဓာတျခှဲခနျးကို ပို့ရတယျ။ ပို့ရတဲ့အခါကွတော့ အရငျအပတျကဆိုရငျ အဲဒါက တပတျနီးပါး ကွာတယျ။ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့က ပို့လိုကျတာ တနငျ်ဂနှနေေ့မှ ပွနျရောကျလာတယျ။ သူတို့တှအေကုနျလုံးကို ဘယျလိုကုသရလဲ ဆိုတော့ သူတို့ကို ကိုဗဈ ဖွဈနတေယျလို့ သဘောထားပွီးတော့ပဲ ကုသရတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အဖွထှေကျပွီးသားလူတှေ အရမျးအခွအေနဆေိုးတဲ့ လူတှကွေတော့ ICU ကို ပို့ပွီးတော့မှ ဆကျတိုကျ ကွည့ျရှုပွီး ကုသရတဲ့ဟာတှပေါ။”
မအငျကွငျးနိုငျ - အဲဒီလူနာတှကေ ဆေးရုံကို ရောကျလာတဲ့အခါမှာ ဘာတှနေဲ့ အရငျဆုံး ကုသပေးရလဲ။
မသီတဂူကြောျမွင့ျ - “အဆုတျနဲ့နှလုံး၊ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အဆုတျက အနညျးဆုံး ၂ နာရီကနေ ၄ နာရီခွားတခါ Nebulizer Treatment လို့ခေါျတဲ့ နှာခေါငျးကနေ Treat လုပျတဲ့ဟာ Respiratory Therapist တှပေေါ့၊ အသကျရှူလမျးကွောငျးဆိုငျရာ ပညာရှငျတှေ အနီးကပျကို အဓိက Treat လုပျတယျ။ နောကျတခုက အခု သူတို့သုံးနတောက ငှကျဖြားရယျ၊ နမိုးနီးယားရယျ၊ မလေးရီးယားရယျ အဲဒီဟာတှရေဲ့ ဆေးနဲ့ Anti viral နဲ့ အဓိကကုပါတယျ။ တောျတောျမြားမြားတော့ ပိုပွီးကနြျးမာလာတယျ။ အရငျတုနျးက ထငျတာတော့ အဘိုးကွီး အဘှားကွီးတှပေဲ ဖွဈမယျထငျနတော။ ဒါပမေယ့ျ ဒီတပတျမှာ တှေ့တဲ့လူတှကေ အသကျ ၄၀ တယောကျရှိတယျ၊ အသကျ ၂၈ နှဈအရှယျရှိတယျ။ နောကျတယောကျကတော့ စိတျရောဂါကု Nurse တယောကျ၊ သူထငျတာတော့ သူရတာ Homeless ပေါ့၊ အိမျရာမရှိတဲ့သူတှကေို သူတို့တှကေ စိတျရောဂါ သှားသှားကုသရတယျ၊ သူ အဲဒီကနေ ရတယျလို့ ထငျတယျလို့ ပွောတယျ။
“အဘိုးကွီး အဘှားကွီးတှကေ အိမျကနေ အရမျးဝေးနတေယျ၊ သူတို့က အပနျးဖွသှေားတဲ့ သငျ်ဘောပေါျ လှနျခဲ့တဲ့ နှဈပတျလောကျက တကျသှားပွီးတော့မှ အဲဒီကနေ နမိုးနီးယား ရပွီးတော့ ဆေးရုံတကျလာကွတာ။ ရောဂါလက်ခဏာတှေ တောျတောျမြားမြားတော့ တူတယျ။ ခြောငျးဆိုးတယျ၊ ခန်ဓာကိုယျတှေ ကိုကျလာတယျ၊ နာလာတယျ၊ နမိုးနီးယားနဲ့ တောျတောျတူတယျ။”
မအငျကွငျးနိုငျ - ညီမတို့ဆေးရုံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရတဲ့ လူနာတှေ ရုတျခညြျး မြားလာတဲ့အတှကျ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှအေတှကျ လိုအပျတဲ့ ပစ်စညျးတှရေော လုံလုံလောကျလောကျ ရှိလား။
မသီတဂူကြောျမွင့ျ - “အရငျအပတျကတော့ ပစ်စညျးတှကေ ရောကျလာတာ သိပျမရှိတော့ဘူး၊ သူတို့ တှကျကွည့ျလိုကျတဲ့အခြိနျမှာ ပစ်စညျးတှကေ ကုနျတော့မယျလို့ ပွောတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ Nurse တှေ ဒေါကျတာတှကေို ပစ်စညျးတှေ ခြှတောကွပါ၊ အရမျးကွီး အပိုမသုံးကွပါနဲ့လို့ ပွောတယျ။ ဒီနေ့ ဆေးရုံက ရဒေီယိုကနေ ကွညောလိုကျတယျ၊ လူတှအေကုနျသိအောငျ။ အိမျမှာ မကြျနှာဖုံးတှေ၊ လကျအိတျတှေ ဝယျထားတဲ့လူတှရှေိရငျ လာပွီးတော့ လှူဒါနျးနိုငျတယျ၊ လှူဒါနျးပေးကွပါဆိုပွီး မတေ်တာရပျခံတဲ့အခြိနျမှာ ဒီနေ့ လူတှေ အမြားကွီးပဲ လှူသှားကွတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ အခုဆို လုံလောကျသှားပွီလို့ ပွောတယျ။”
မအငျကွငျးနိုငျ - အခုလို ရှေ့တနျးကနေ ဗိုငျးရပျဈကူးစကျနတေဲ့ လူနာတှကေို အနီးကပျကုသ စောင့ျရှောကျနရေတဲ့ အခါကွတော့ ညီမတို့ ကိုယ့ျဟာကိုယျ စိုးရိမျခကြျတှရေော ဘယျလိုရှိလဲ။
မသီတဂူကြောျမွင့ျ - “စိုးရိမျတာပေါ့။ အိမျကိုပါလာမှာလညျး အရမျးစိုးရိမျတယျ။ ဆေးရုံမှာကွတော့ ICU က ညီမတကယျအလုပျလုပျတဲ့ ဌာနမဟုတျတဲ့အတှကျ ကိုယ့ျရဲ့ဌာနကို ပွနျလာပွီးတော့ ထမငျးတှေ ဘာတှေ ပွနျစားတာတို့၊ အိတျတှေ ဘာတှေ ပွနျယူတာတို့ဆိုရငျ ကိုယျ အလုပျလုပျတဲ့လူတှကေိုလညျး ပေးမိမှာစိုးတယျ။ အစားကလညျး အရမျးစားရတယျ၊ အားဆေးတှလေညျး သောကျပေါ့၊ ကိုယ့ျကိုယျကိုယျ ကာကှယျရတာပေါ့။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဖွဈနိုငျခြကေ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျး၊ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျး ရှိတယျဆိုတော့။”
ဆနျဒီယဂေိုက အထူးကုသူနာပွု မသီတဂူကြောျမွင့ျကို မအငျကွငျးနိုငျ Skype ကနေ ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
