လက်ရှိအခြေအနေအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပေါ်ပေါက်လာဖို့ နှစ်ချီ ကြာနိုင်တယ်လို့ စစ်အာဏာရှင်အဆုံးသပ်ရေး ကြိုးစားနေကြတဲ့ သပိတ်ကော်မတီတွေက ပြောပါတယ်။ အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ဒေသအသီးသီးက အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေ၊ အခက်အခဲတွေကြားကပဲ ဆက်ပြီးစုစည်းထားနိုင်တဲ့အတွက် ရေရှည်ဆက်ပြီးကြိုးစားသွားမယ်လို့ ဇန်နဝါရီ ၂၇ ရက်ကကျင်းပတဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ NUCC ရဲ့ ပြည်သူ့ညီလာခံမှာ ပြောကြားခဲ့ကြတာပါ။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်းအပြည့်အစုံကို ကိုငြိမ်းချမ်း ကတင်ပြပါမယ်။
အဖွဲ့အစည်းပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ NUCC ရဲ့ ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံမှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီအရေး ဆွေးနွေးကြတဲ့အခါမှာ မတူညီတဲ့ သဘောထားတွေ မြင်ရတယ်လို့ လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီ GSCN ကပြောပါတယ်။ GSCN က တိုင်းရင်းသား လူမျိုးပေါင်းစုံ စုစည်းထားတဲ့အဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အောက်က လွတ်မြောက်ဖို့နဲ့ တူညီတဲ့ သဘောထားအမြင်တွေ ရနိုင်ဖို့ အချိန်ကာလတခုပေးရမယ်ဆိုတာ နားလည်ထားတယ်လို့ လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီရဲ့ အကြံပေးအဖွဲ့ဝင်တဦးဖြစ်တဲ့ စောမြလင်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ ၃ နှစ်ကနေ ၅ နှစ် ခန့်မှန်းတာပေါ့နော် ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တော်လှန်ရေးဆိုတဲ့ဟာမျိုးဟာ ကိုယ်တွေက မြန်မြန်ပြီးစေချင်ပေမဲ့ မပြီးနိုင်ဘူး၊ တော်လှန်ရေးလို့ပြောတဲ့အခါမှာ အမြင်မတူတဲ့ ကိစ္စတွေကို ကျနော်တို့က ပြည်သူ့ညီလာခံ မကျင်းပမီအထိကို တွန်းတွန်းတိုက်တိုက်နဲ့ အတွင်းထဲမှာ အတော်ဆွေးနွေးခဲ့ရတယ်။ ဒါကကနော်တို့ လူမျိုးပေါင်းစုံမှာ ပါဝင်ခဲ့ကြတဲ့သူတွေရဲ့ အတွင်းထဲမှာ၊ စားပွဲဝိုင်းပေါ်မှာ ဦးဆောင်တဲ့ခေါင်းဆောင်တွေ NLD ကခေါင်းဆောင်တွေ၊ CRPH က ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ဆွေးနွေးတဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့က ဆွေးနွေးလာလေလေ ကျနော်တို့တော်လှန်ရေးက မပြီးနိုင်ဘူးဆိုတာ ပိုသိသွားတယ်။ အဲဒီတော့ ပထမတော်လှန်ရေးသည် ဒီနေ့ ပြည်သူတရပ်လုံးက မမြင်ချင်တော့တဲ့ကိစ္စကို ဘယ်လိုမျိုး ပြတ်သွားအောင်တော်လှန်မလဲပေါ့။ ဒုတိယတော်လှန်ရေးက ကျနော်တို့လိုလားတဲ့ တန်းတူညီမျှရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဆိုတာ ဘာလဲပေါ့ ဆိုတဲ့ဟာမျိုးကို ကျနော်တို့သွားချင်တဲ့ တော်လှန်ရေးပဲ။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ တပါတီအာဏာရှင်စနစ်၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုတွေက တော်လှန်နေခဲ့တာ အနှစ် ၇၀ ကျော် နေပြီဆိုတာကို သူက ထောက်ပြပြောပါတယ်။ အများလိုလားတဲ့ မူတွေလက်တွေ့ပေါ်လာဖို့ ကြိုးစားသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ပြောပါတယ်။
“ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်ကို ငါတို့တည်ဆောက်ကြရအောင်ဆိုတဲ့ဟာ ကျနော်တို့ကြားထဲမှာ အဲဒီကတိကဝတ်က ခိုင်ခိုင်လုံလုံရှိတယ်။ အဲဒီဟာကို လာမယ့်နောက်ပိုင်းကာလမှာ ဒီတိုင်းပြည်မှာ ရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ မူဝါဒတွေက ဘာတွေပိုပြီးရှိသင့်လဲ ဆိုတဲ့ဟာမျိုးကို ကျနော်တို့ GSCN အနေနဲ့ကတော့ ဆက်ပြီးတော့မှ ဒါကိုကြိုးစားပြီးမှ တော်လှန်ဖို့အတွက် ပြင်ထားတယ်ပေါ့။”
ပြည်သူ့ညီလာခံကတဆင့် NUCC ရဲ့ ဦးဆောင်မှုနဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ CRPH၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ စုပေါင်းခေါင်းဆောင်မှုနဲ့ အောင်မြင်တဲ့အထိ ဆက်လျှောက်ဖို့က အဓိကဖြစ်တယ်လို့ GSCN ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာလည်း ရေးသားထားပါတယ်။ နိုင်ငံအနှံ့မှာ သီးခြားရပ်တည် လှုပ်ရှားနေကြတဲ့ သပိတ်ကော်မတီတွေအနေနဲ့လည်း ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုပေါ်ပေါက်ရေးဆိုတဲ့ တူညီဆန္ဒတွေနဲ့ လုပ်နေကြတာလို့ မုံရွာသပိတ်ကော်တီရဲ့ ပြောခွင့်ရ ကိုအောင်သူဖြိုးက ပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့ သပိတ်ကော်မတီ အသီးသီးမှာလည်း တိကျတဲ့မူတွေ ထုတ်ပြန်ထားတာ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ ဥပမာ ကျနော်တို့ မုံရွာသပိတ်ကော်မတီဆိုရင် စစ်အာဏာရှင်စနစ် လုံးဝချုပ်ငြိမ်းရေးရယ်၊ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ပေါ်ပေါက်ရေးပေါ့နော် အဲဒီအပေါ်တွေမှာ ရပ်တည်ထားတာဆိုတော့ အဲဒီဟာ မဖြစ်မချင်း ကျနော်တို့ သပိတ်ကော်မတီအနေနဲ့ လူထုလှုပ်ရှားမှုတွေကို ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ကျနော်တို့က သွားဖို့ရှိတယ်။ အဲဒီအတွက်လည်း တဆင့်ချင်းအလိုက် အချင်းချင်းကြားထဲမှာ ပြင်ဆင်နေတာတွေ ရှိပါတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုတွေဟာ အခုဆိုရင် တနှစ်ပြည့်လုနီးနီး ရှိသွားပါပြီ။ ဆန္ဒပြမှုတွေနဲ့အတူ
ဖမ်းဆီးမှုနှိမ်နှင်းမှုတွေကလည်း ရှိနေပါတယ်။ နိုင်ငံတော် အကြည်ညိုပျက်စေမှုဥပဒေ၊ မတရားအသင်းဥပဒေ၊ အကြမ်းဖက်ဥပဒေတွေနဲ့ ထောင်ဒဏ်နှစ်ရှည်ကျခံရသူ အများအပြားရှိနေပြီး တချို့ကလည်း လပေါင်းများစွာ တရားရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။
....................................................................
စဈအာဏာရှငျတိုကျဖကြျရေး အငျအားစုတှေ အခကျအခဲတှကွေား ဆကျလကျလှုပျရှားမညျ
(Unicode)
လကျရှိအခွအေနအေရ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖကျဒရယျဒီမိုကရစေီပေါျပေါကျလာဖို့ နှဈခြီ ကွာနိုငျတယျလို့ စဈအာဏာရှငျအဆုံးသပျရေး ကွိုးစားနကွေတဲ့ သပိတျကောျမတီတှကေ ပွောပါတယျ။ အာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျး ပေါျပေါကျလာတဲ့ ဒသေအသီးသီးက အဖှဲ့အစညျးတှအေနနေဲ့ စိနျခေါျမှုတှေ၊ အခကျအခဲတှကွေားကပဲ ဆကျပွီးစုစညျးထားနိုငျတဲ့အတှကျ ရရှေညျဆကျပွီးကွိုးစားသှားမယျလို့ ဇနျနဝါရီ ၂၇ ရကျကကငြျးပတဲ့ အမြိုးသားညီညှတျရေး အတိုငျပငျခံကောငျစီ NUCC ရဲ့ ပွညျသူ့ညီလာခံမှာ ပွောကွားခဲ့ကွတာပါ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျးအပွည့ျအစုံကို ကိုငွိမျးခမြျး ကတငျပွပါမယျ။
အဖှဲ့အစညျးပေါငျးစုံပါဝငျတဲ့ အမြိုးသားညီညှတျရေး အတိုငျပငျခံကောငျစီ NUCC ရဲ့ ပထမအကွိမျ ပွညျသူ့ညီလာခံမှာ ဖကျဒရယျဒီမိုကရစေီအရေး ဆှေးနှေးကွတဲ့အခါမှာ မတူညီတဲ့ သဘောထားတှေ မွငျရတယျလို့ လူမြိုးပေါငျးစုံ အထှထှေေ သပိတျကောျမတီ GSCN ကပွောပါတယျ။ GSCN က တိုငျးရငျးသား လူမြိုးပေါငျးစုံ စုစညျးထားတဲ့အဖှဲ့ဖွဈပါတယျ။ စဈအာဏာရှငျစနဈအောကျက လှတျမွောကျဖို့နဲ့ တူညီတဲ့ သဘောထားအမွငျတှေ ရနိုငျဖို့ အခြိနျကာလတခုပေးရမယျဆိုတာ နားလညျထားတယျလို့ လူမြိုးပေါငျးစုံ အထှထှေေ သပိတျကောျမတီရဲ့ အကွံပေးအဖှဲ့ဝငျတဦးဖွဈတဲ့ စောမွလငျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ ၃ နှဈကနေ ၅ နှဈ ခန့ျမှနျးတာပေါ့နောျ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ တောျလှနျရေးဆိုတဲ့ဟာမြိုးဟာ ကိုယျတှကေ မွနျမွနျပွီးစခေငြျပမေဲ့ မပွီးနိုငျဘူး၊ တောျလှနျရေးလို့ပွောတဲ့အခါမှာ အမွငျမတူတဲ့ ကိစ်စတှကေို ကနြောျတို့က ပွညျသူ့ညီလာခံ မကငြျးပမီအထိကို တှနျးတှနျးတိုကျတိုကျနဲ့ အတှငျးထဲမှာ အတောျဆှေးနှေးခဲ့ရတယျ။ ဒါကကနောျတို့ လူမြိုးပေါငျးစုံမှာ ပါဝငျခဲ့ကွတဲ့သူတှရေဲ့ အတှငျးထဲမှာ၊ စားပှဲဝိုငျးပေါျမှာ ဦးဆောငျတဲ့ခေါငျးဆောငျတှေ NLD ကခေါငျးဆောငျတှေ၊ CRPH က ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ ဆှေးနှေးတဲ့အခါမှာ ကနြောျတို့က ဆှေးနှေးလာလလေေ ကနြောျတို့တောျလှနျရေးက မပွီးနိုငျဘူးဆိုတာ ပိုသိသှားတယျ။ အဲဒီတော့ ပထမတောျလှနျရေးသညျ ဒီနေ့ ပွညျသူတရပျလုံးက မမွငျခငြျတော့တဲ့ကိစ်စကို ဘယျလိုမြိုး ပွတျသှားအောငျတောျလှနျမလဲပေါ့။ ဒုတိယတောျလှနျရေးက ကနြောျတို့လိုလားတဲ့ တနျးတူညီမြှရေး၊ ကိုယျပိုငျပွဋ်ဌာနျးခှင့ျ၊ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစုဆိုတာ ဘာလဲပေါ့ ဆိုတဲ့ဟာမြိုးကို ကနြောျတို့သှားခငြျတဲ့ တောျလှနျရေးပဲ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ တပါတီအာဏာရှငျစနဈ၊ စဈအာဏာရှငျစနဈကို တိုငျးရငျးသားလူနညျးစုတှကေ တောျလှနျနခေဲ့တာ အနှဈ ၇၀ ကြောျ နပွေီဆိုတာကို သူက ထောကျပွပွောပါတယျ။ အမြားလိုလားတဲ့ မူတှလေကျတှေ့ပေါျလာဖို့ ကွိုးစားသှားမှာဖွဈတယျလို့ပွောပါတယျ။
“ ခှဲခွားဆကျဆံမှုမရှိတဲ့ ပတျဝနျးကငြျအသဈကို ငါတို့တညျဆောကျကွရအောငျဆိုတဲ့ဟာ ကနြောျတို့ကွားထဲမှာ အဲဒီကတိကဝတျက ခိုငျခိုငျလုံလုံရှိတယျ။ အဲဒီဟာကို လာမယ့ျနောကျပိုငျးကာလမှာ ဒီတိုငျးပွညျမှာ ရှိသင့ျရှိထိုကျတဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ မူဝါဒတှကေ ဘာတှပေိုပွီးရှိသင့ျလဲ ဆိုတဲ့ဟာမြိုးကို ကနြောျတို့ GSCN အနနေဲ့ကတော့ ဆကျပွီးတော့မှ ဒါကိုကွိုးစားပွီးမှ တောျလှနျဖို့အတှကျ ပွငျထားတယျပေါ့။”
ပွညျသူ့ညီလာခံကတဆင့ျ NUCC ရဲ့ ဦးဆောငျမှုနဲ့ ပွညျသူ့လှှတျတောျ ကိုယျစားပွုကောျမတီ CRPH၊ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG၊ တောျလှနျရေးအငျအားစုတှေ စုပေါငျးခေါငျးဆောငျမှုနဲ့ အောငျမွငျတဲ့အထိ ဆကျလြှောကျဖို့က အဓိကဖွဈတယျလို့ GSCN ရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာလညျး ရေးသားထားပါတယျ။ နိုငျငံအနှံ့မှာ သီးခွားရပျတညျ လှုပျရှားနကွေတဲ့ သပိတျကောျမတီတှအေနနေဲ့လညျး ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီပွညျထောငျစုပေါျပေါကျရေးဆိုတဲ့ တူညီဆန်ဒတှနေဲ့ လုပျနကွေတာလို့ မုံရှာသပိတျကောျတီရဲ့ ပွောခှင့ျရ ကိုအောငျသူဖွိုးက ပွောပါတယျ။
“ ကနြောျတို့ သပိတျကောျမတီ အသီးသီးမှာလညျး တိကတြဲ့မူတှေ ထုတျပွနျထားတာ ရှိတယျပေါ့နောျ။ ဥပမာ ကနြောျတို့ မုံရှာသပိတျကောျမတီဆိုရငျ စဈအာဏာရှငျစနဈ လုံးဝခြုပျငွိမျးရေးရယျ၊ ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီပွညျထောငျစု ပေါျပေါကျရေးပေါ့နောျ အဲဒီအပေါျတှမှော ရပျတညျထားတာဆိုတော့ အဲဒီဟာ မဖွဈမခငြျး ကနြောျတို့ သပိတျကောျမတီအနနေဲ့ လူထုလှုပျရှားမှုတှကေို ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ကနြောျတို့က သှားဖို့ရှိတယျ။ အဲဒီအတှကျလညျး တဆင့ျခငြျးအလိုကျ အခငြျးခငြျးကွားထဲမှာ ပွငျဆငျနတောတှေ ရှိပါတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွမှုတှဟော အခုဆိုရငျ တနှဈပွည့ျလုနီးနီး ရှိသှားပါပွီ။ ဆန်ဒပွမှုတှနေဲ့အတူ
ဖမျးဆီးမှုနှိမျနှငျးမှုတှကေလညျး ရှိနပေါတယျ။ နိုငျငံတောျ အကွညျညိုပကြျစမှေုဥပဒေ၊ မတရားအသငျးဥပဒေ၊ အကွမျးဖကျဥပဒတှေနေဲ့ ထောငျဒဏျနှဈရှညျကခြံရသူ အမြားအပွားရှိနပွေီး တခြို့ကလညျး လပေါငျးမြားစှာ တရားရငျဆိုငျနရေဆဲဖွဈပါတယျ။