(Zawgyi / Unicode)
အီရန်ထိပ်တန်းတပ်မှူး Qassim Soleimani ကို အမေရိကန်က သုတ်သင်လိုက်ပြီးတဲ့နောက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင်းက အမေရိကန်နဲ့သက်ဆိုင်တာတွေကို အီရန်က လက်တုံံ့ပြန်လာနိုင်ခြေအပြင် ပိုပြီးကြီးမားတဲ့ ပဋိပက္ခတခုအဆင့်ထိ ရောက်သွားနိုင်ချေအပေါ် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
နောက်ထပ် ပင်လယ်ကွေ့စစ်ပွဲတခုကို ကမ္ဘာကြီးအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres က သောကြာနေ့ ထုတ်ပြန်ချက်တခုမှာ သတိပေးထားပြီး ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ အမြင့်မားဆုံး ထိန်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ကြဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။
ဒီလိုစိုးရိမ်ချက်မျိုးကို ပြင်သစ်၊ ရုရှား၊ တရုတ်နဲ့ ဗြိတိန်တို့အပါအဝင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက လည်း ထုတ်ပြောကြပါတယ်။
ပိုပြီး အန္တရာယ်များတဲ့ ကမ္ဘာတခုမှာ ကျနော်တို့ နိုးထနေရပါပြီလို့ ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး Amelie de Montchalin က RTL ရေဒီယိုသတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
Soleiman ကို သုတ်သင်လိုက်တာဟာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေးကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့ အဆင်ခြင် မဲ့လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်ဆိုပြီး ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပြစ်တင်ရှုတ်ချပါတယ်။
သဘောထားကွဲပြားမှုတွေကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီး ဖြေရှင်းသင့်တယ်လို့ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CPC) ဗဟိုကော်မတီ၊ နိုင်ငံရေး ဗျူရိုအဖွဲ့ဝင်တဦးဖြစ်သူ Yang Jiechi က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Mike Pompeo သောကြာနေ့က တယ်လီဖုန်းဆက် စကားပြောချိန်အတွင်း ပြောဆိုပါတယ်။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေအပေါ် တရုတ်နိုင်ငံအနေနဲ့ အထူးစိုးရိမ် တယ်လို့လည်း Yang Jiechi ကပြောပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Donimic Raab ကတော့ Qasem Soleimani ဦးဆောင်တဲ့ အီရန် Quds တပ်ဖွဲ့ရဲ့ အန္တရာယ်အပေါ် မိမိတို့ အမြဲ သတိပြုမိပါကြောင်းနဲ့ သူသေဆုံးသွားပြီးတဲ့နောက် သက်ဆိုင်သူအားလုံး တင်းမာမှုအရှိန်လျှော့ချကြဖို့ တိုက်တွန်းပြီး နောက်ထပ်ပဋိပက္ခဖြစ်လာတာမျိုးဟာ ဘယ်သူ့အတွက်မှ အကျိုးမရှိဘူးလို့ပြောပါတယ်။
Soleimani ကို အမေရိကန်က သုတ်သင်လိုက်ပြီးတဲ့နောက် ကမ္ဘာ့ရေနံဈေးနှုန်း တက်သွားပြီး ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ အီရန်နဲ့ အမေရိကန် ကြား တင်းမာမှုမှာ သိသာထင်ရှားတဲ့ အပြောင်းအလဲတခု ဖြစ်သွားစေမယ်လို့ လေ့လာသူတွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။
.................
အရှေ့အလယျပိုငျးမှာ ပဋိပက်ခကွီးထှားလာမယ့ျအရေး စိုးရိမျနကွေ
(Unicode)
အီရနျထိပျတနျးတပျမှူး Qassim Soleimani ကို အမရေိကနျက သုတျသငျလိုကျပွီးတဲ့နောကျ အရှေ့အလယျပိုငျးဒသေတှငျးက အမရေိကနျနဲ့သကျဆိုငျတာတှကေို အီရနျက လကျတုံံ့ပွနျလာနိုငျခွအေပွငျ ပိုပွီးကွီးမားတဲ့ ပဋိပက်ခတခုအဆင့ျထိ ရောကျသှားနိုငျခြအေပေါျ ကမ်ဘာ့ခေါငျးဆောငျတှေ စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
နောကျထပျ ပငျလယျကှေ့စဈပှဲတခုကို ကမ်ဘာကွီးအနနေဲ့ ရငျဆိုငျနိုငျမှာမဟုတျဘူးလို့ ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres က သောကွာနေ့ ထုတျပွနျခကြျတခုမှာ သတိပေးထားပွီး ကမ်ဘာ့ခေါငျးဆောငျတှအေနနေဲ့ အမွင့ျမားဆုံး ထိနျးသိမျး လုပျဆောငျကွဖို့ တောငျးဆိုပါတယျ။
ဒီလိုစိုးရိမျခကြျမြိုးကို ပွငျသဈ၊ ရုရှား၊ တရုတျနဲ့ ဗွိတိနျတို့အပါအဝငျ ကုလသမဂ်ဂလုံခွုံရေးကောငျစီ အမွဲတမျးအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှကေ လညျး ထုတျပွောကွပါတယျ။
ပိုပွီး အန်တရာယျမြားတဲ့ ကမ်ဘာတခုမှာ ကနြောျတို့ နိုးထနရေပါပွီလို့ ပွငျသဈနိုငျငံခွားရေးဌာန ဒုတိယဝနျကွီး Amelie de Montchalin က RTL ရဒေီယိုသတငျးဌာနကို ပွောပါတယျ။
Soleiman ကို သုတျသငျလိုကျတာဟာ အရှေ့အလယျပိုငျးဒသေ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ တညျငွိမျရေးကို အန်တရာယျဖွဈစတေဲ့ အဆငျခွငျ မဲ့လုပျရပျဖွဈတယျဆိုပွီး ရုရှားနိုငျငံခွားရေးဌာနက ပွဈတငျရှုတျခပြါတယျ။
သဘောထားကှဲပွားမှုတှကေို ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးပွီး ဖွရှေငျးသင့ျတယျလို့ တရုတျကှနျမွူနဈပါတီ (CPC) ဗဟိုကောျမတီ၊ နိုငျငံရေး ဗြူရိုအဖှဲ့ဝငျတဦးဖွဈသူ Yang Jiechi က အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Mike Pompeo သောကွာနေ့က တယျလီဖုနျးဆကျ စကားပွောခြိနျအတှငျး ပွောဆိုပါတယျ။ အရှေ့အလယျပိုငျးဒသေရဲ့ လကျရှိအခွအေနအေပေါျ တရုတျနိုငျငံအနနေဲ့ အထူးစိုးရိမျ တယျလို့လညျး Yang Jiechi ကပွောပါတယျ။
ဗွိတိနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Donimic Raab ကတော့ Qasem Soleimani ဦးဆောငျတဲ့ အီရနျ Quds တပျဖှဲ့ရဲ့ အန်တရာယျအပေါျ မိမိတို့ အမွဲ သတိပွုမိပါကွောငျးနဲ့ သူသဆေုံးသှားပွီးတဲ့နောကျ သကျဆိုငျသူအားလုံး တငျးမာမှုအရှိနျလြှော့ခကြွဖို့ တိုကျတှနျးပွီး နောကျထပျပဋိပက်ခဖွဈလာတာမြိုးဟာ ဘယျသူ့အတှကျမှ အကြိုးမရှိဘူးလို့ပွောပါတယျ။
Soleimani ကို အမရေိကနျက သုတျသငျလိုကျပွီးတဲ့နောကျ ကမ်ဘာ့ရနေံဈေးနှုနျး တကျသှားပွီး ဒီဖွဈရပျဟာ အီရနျနဲ့ အမရေိကနျ ကွား တငျးမာမှုမှာ သိသာထငျရှားတဲ့ အပွောငျးအလဲတခု ဖွဈသှားစမေယျလို့ လေ့လာသူတှကေ သုံးသပျကွပါတယျ။
